Morgunblaðið - 08.12.2016, Síða 2
2 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 8. DESEMBER 2016FRÉTTIR
Mesta hækkun Mesta lækkun
VIKAN Á MÖRKUÐUM
AÐALMARKAÐUR ÁLVERÐ ($/tonn) BRENT OLÍUVERÐ ($/tunnu)
N1
-0,36%
27,75
VOICE
+4,99%
48,35
S&P 500 NASDAQ
+1,39%
5328,713
+0,99%
2213,56
+2,22%
6880,25
+0,38%
18496,69
FTSE 100 NIKKEI 225
07.06.‘16 07.06.‘1607.12.‘16 07.12.‘16
351.400
651.900
53,1451,441.564,2
1.730,3
Unnið í samstarfi við IFS.Hreyfingar frá upphafi viku til kl. 16 í gær.
Friðrik Már Baldursson, hagfræði-
prófessor við Háskólann í Reykja-
vík, segir að nýjar tölur frá Hag-
stofu Íslands um hagvöxt fyrstu níu
mánuði ársins
minnki líkur á
vaxtalækkunum
á næstunni.
Hagvöxtur
fyrstu níu mán-
uðina nam 6,2%,
og jókst hag-
vöxtur á þriðja
ársfjórðungi að
raungildi um
10,2% frá sama fjórðungi í fyrra.
Fjárlagafrumvarp fyrir næsta ár
gerir ráð fyrir 4,8% hagvexti á þessu
ári og því er ljóst að talsverður mun-
ur er á hagvaxtarspánni og raun-
hagvexti það sem af er ári.
„Þetta er næstum 1,5% meiri hag-
vöxtur en fjárlagafrumvarpið gerir
ráð fyrir, sem er heilmikið. Þetta
styður að það verði meiri afgangur
af fjárlögum á næsta ári en gert er
ráð fyrir núna,“ segir Friðrik, en
gert er ráð fyrir 29 milljarða afgangi
á fjárlögum næsta árs.
Algjört lágmark
Friðrik segir að þessi afgangur á
fjárlögum sé algjört lágmark að
hans mati. „Aðalatriði í mínum huga
er að það verði alls ekki minni af-
gangur en þessi, það væri algjörlega
óábyrgt miðað við að efnahagslífið
er á fullum dampi. Tilhneigingin
hefur verið sú að afgangurinn
minnki í meðförum Alþingis. En
þessar hagvaxtartölur þýða að það
bætir í þann afgang sem er ábyrgt
og æskilegt að ríkið skili á næsta
ári.“
Friðrik telur að hagvaxtartölurnar
gefi tilefni til að stefna að 40-50 millj-
arða króna afgangi.
Óvissa er sem stendur um
stjórnarmyndun. Friðrik segir í
þessu samhengi að ný stjórn verði að
forgangsraða öðruvísi, eða að afla
meiri tekna með skattheimtu, ætli
menn sér að auka útgjöld til stórra
málaflokka eins og heilbrigðis- og
menntamála, sem sumir flokkar hafi
lofað fyrir kosningar.
Helmingur framleiðsluspennu
Þumalputtareglan varðandi af-
gang í ríkisfjármálum er sú, að sögn
Friðriks, að ríkið þurfi að skila
afgangi sem nemur rúmum helmingi
af framleiðsluspennu til að ekki sé
ýtt undir þenslu, en Seðlabankinn
spáir tveggja prósenta framleiðslu-
spennu á næsta ári.
Framleiðsluspenna er þenslu-
mælikvarði sem sýnir hversu mikið
meira er hægt að ná út úr hagkerfinu
en í meðalárferði, miðað við þann
mannafla og fjármuni sem eru til
staðar í hagkerfinu.
„Það væri bæði skynsamlegt og
ábyrgt út frá hagstjórnarsjónarmiði
að skila þessum afgangi, svo verð-
bólga fari ekki af stað, svo hægt sé að
halda áfram að greiða niður skuldir
og lækka vaxtakostnað, og búa okk-
ur undir næstu niðursveiflu, hvenær
sem hún kemur. Það myndi styðja
við peningastefnuna og gera kleift að
lækka vexti fyrr en ella.“
Vöxturinn kemur á óvart
Greiningardeild Arion banka segir
í Markaðspunktum vöxtinn í lands-
framleiðslu koma á óvart. „Þessi
mikli vöxtur kom okkur nokkuð á
óvart, en við gerðum ráð fyrir 7,4%
vexti. Vöxtur þjóðarútgjalda var
nokkurn veginn í takt við okkar spá
en utanríkisverslun, þá einkum og
sér í lagi útflutningur, fór talsvert
fram úr væntingum okkar,“ segir
greiningardeildin.
Eins og fram kemur í skýrslu
Hagstofunnar skýrist magnaukning
landsframleiðslunnar nú að verulegu
leyti af framlagi utanríkisviðskipta,
en útflutningur jókst að raungildi um
16,4% samanborið við sama tímabil í
fyrra.
Greiningardeild Íslandsbanka
bendir í Morgunkorni sínu á að um
sé að ræða mesta hagvöxt sem mælst
hafi í nokkru landi innan Evrópska
efnahagssvæðisins á þessu tímabili.
Í Hagsjá greiningardeildar
Landsbankans er farið yfir nokkrar
hagvaxtarspár. „Síðustu spár Al-
þjóðagjaldeyrissjóðsins, Arion
banka, Íslandsbanka, Hagstofu Ís-
lands og Seðlabanka Íslands liggja á
nokkuð þröngu bili, eða 4,6-5%. Spá
Hagfræðideildar Landsbankans frá
því í nóvember gerir hins vegar ráð
fyrir að hagvöxtur verði 6,1% yfir ár-
ið í heild.“
Styður við 40-50
milljarða afgang
Þóroddur Bjarnason
tobj@mbl.is
Hagvöxtur mælist 6,2%
fyrstu níu mánuði ársins,
sem er umtalsvert meira en
gert er ráð fyrir í nýútgefnu
fjárlagafrumvarpi.
Friðrik Már telur nýjar tölur frá Hagstofunni draga úr líkum á vaxtalækkun.
Friðrik Már
Baldursson
INNHEIMTA
Georg Andersen, forstjóri Inkasso,
hefur keypt 55,42% hlut Haralds
Leifssonar í félaginu Kaptura, sem
er móðurfélag Inkasso. Fyrir kaupin
átti Georg 4% hlut í fyrirtækinu.
Kaupverð hlutarins er trúnaðarmál.
Inkasso skilaði ríflega 3,8 milljóna
króna hagnaði í fyrra en árið 2014
nam hagnaðurinn rúmum 13,8 millj-
ónum. Þá var eigið fé félagsins nei-
kvætt sem nam tæpum 23 milljónum
króna undir lok árs í fyrra.
Georg segir spennandi tíma fram
undan í rekstri félagsins. „Innkoma
Inkasso á markaðinn á sínum tíma
hafði í för með sér miklar breytingar
á innheimtuþjónustu og við höfum
áhuga á að auka og bæta enn við þá
þjónustu á næstu árum,“ segir
Georg.
Forstjóri Inkasso kaupir
ráðandi hlut í fyrirtækinu
Georg Andersen tók við sem for-
stjóra Inkasso fyrir tveimur árum.
LYFJAFRAMLEIÐSLA
Sigurður Óli Ólafsson hefur látið af
starfi forstjóra samheitalyfjasviðs
Teva Pharmaceutical Industries,
sem er umsvifamesti samheitalyfja-
framleiðandi í heimi. Sigurður mun
starfa á vettvangi Teva til loka
marsmánaðar á komandi ári, að því
er segir í tilkynningu frá félaginu.
Við starfi hans hefur tekið
Dipannkar Bhattacharjee, sem áður
gegndi stöðu forstjóra yfir evrópu-
hluta samheitalyfjasviðs Teva.
Sigurður Óli hefur gegnt for-
stjórastarfinu hjá Teva frá árinu
2014 og kom þá frá keppinautnum
Actavis. Fyrr á þessu ári var greint
frá kaupum Teva á Actavis og í kjöl-
far þeirra varð velta sameinaðs
fyrirtækis um 16 milljarðar dollara á
ári. Í ítarlegu viðtali við Sigurð Óla,
sem birt var í ViðskiptaMogga í
ágúst síðastliðnum, ræddi hann um
þær áskoranir sem mættu honum
þegar hann tók við Teva.
„Þarna þurfti að taka til hendinni
og snúa stöðunni við. Á þeim tíma
voru tekjur samheitalyfjasviðsins,
sem ég er forstjóri fyrir, um 10 millj-
arðar dollara og starfsemin í um 70
löndum vítt og breitt um heiminn og
starfsmenn samheitalyfjahluta Teva
um 15.000 talsins.“
Sigurður Óli lætur af
starfi forstjóra hjá Teva
Morgunblaðið/Ófeigur
Sigurður hefur átt langan og farsæl-
an feril í lyfjageiranum á heimsvísu.
Vantar fyrirtækið þitt gæða
prentefni? Við bjóðum fjöl-
breyttar lausnir hvort sem er í
offset eða stafrænt. Komdu við
í kaffisopa og við finnum leið
sem hentar best hverju sinni.
PRENTVERK
Síðumúla 21, Selmúlamegin, sími 533 6040, www.stimplar.is
Einnig mikið úrval af hurða-
og póstkassaskiltum,
barmmerkjum og
Stimplar eru okkar fag
hlutamerkjum
og fleira
Áratuga reynsla
Örugg þjónusta
Íslensk hönnun og framleiðsla
Gylfaflöt 16-18 •112 Reykjavik • Sími 553 5200 • solo.is
E-60 Bekkur
Fáanlegur í mismunandi lengdum.
Verð frá kr. 67.800
Lífstíðaráby
rgð
á grind og
tréverki