Morgunblaðið - 08.12.2016, Síða 9
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 8. DESEMBER 2016 9VIÐTAL
Þrátt fyrir það segir Leifur að enn sé mjög
mikill áhugi á Íslandi og íslenskri náttúru, og
þeir sem hafi unnið hér áður vilji gjarnan koma
aftur. „Við höfum það fram yfir mörg önnur
lönd að hér er lítið um utanaðkomandi ógnanir
eins og hryðjuverk og glæpatíðni er lág. Kvik-
myndafyrirtækin líta því á Ísland sem öruggan
stað til að vinna á.
Hins vegar skiptir það okkur mestu máli
hverjir eru að koma frá fyrirtækjunum. Er það
aðaltökuliðið sem kemur með öllu því tilstandi
sem fylgir og stoppar hér í eina eða tvær vikur,
eða er varatökuliðið að koma með 30 manna
teymi til að taka upp bakgrunnsefni? Munurinn
á þessu er gríðarlegur þegar kemur að umfangi
en með aðaltökuliði fylgir miklu stærri pakki.
Þá þarf að ráða miklu fleiri að verkefninu, bæði
Íslendinga og svo kemur framleiðandinn með
sitt eigið fólk. Við finnum fyrir því að það er á
brattann að sækja að laða aðaltökulið til Ís-
lands, eins og staða krónunnar er,“ segir Leif-
ur.
Ekkert kvikmyndaver er á Íslandi sem hægt
væri að nota til að taka upp efni innandyra en
Rvk Studios hefur haft það á dagskránni að
reisa fyrsta kvikmyndaverið á Íslandi. Fyrir-
tækið keypti fyrr á árinu fjórar byggingar í
Gufunesi af Reykjavíkurborg með það að
leiðarljósi að byggja þar upp menningar- og
kvikmyndaþorp. „Bransinn hérna þarf á því að
halda og Rvk Studios á örugglega eftir að nota
það eitthvað. En það er erfitt, þar sem við höf-
um ekki efni á að smíða leikmyndir miðað við
þau framlög sem íslenskar kvikmyndir fá frá
Kvikmyndasjóðnum og þá styrki sem hægt er
að fá í Evrópu og á Norðurlöndunum,“ segir
Leifur. "Fremur erfitt er að fjármagna svona
verkefni en ef krónan veikist eitthvað, ásamt
25% endurgreiðslunni, gæti það breyst .Vegna
stöðu pundsins eru öll stúdíóin í Bretlandi nán-
ast uppbókuð. Ef hér væru jafn góð stúdíó og
þar sæi ég alveg fyrir mér að
menn myndu vilja nýta aðstöð-
una hér á landi. Þá þarf samt að
horfa til kostnaðarliða eins og
launaliða og leigu á stúdíói, að
þeir séu á pari við það sem er í
Bretlandi,“ segir Leifur. En
það er ekki það eina, hótel-
kostnaður má ekki vera of mikill því einhvers
staðar þarf að koma fólki fyrir. Svo dæmi sé
tekið kostar nóttin á hótelum nálægt helstu
stúdíóunum um 10.000 krónur í Bretlandi að
sögn Leifs. „Ég bind miklar vonir við að þetta
íslenska stúdíó verði að veruleika og fylgist
spenntur með,“ segir Leifur.
Nýtt vörumerki um viðburðarstjórnun
Truenorth opnaði á dögunum nýja vefsíðu
sem er ætlað að kynna hvað fyrirtækið býður
upp á þegar kemur að viðburðastjórnun og
þjónustu við efnameiri einstaklinga. „Við
bjuggum til nýtt vörumerki sem við köllum
Discover Truenorth. Það fór af stað núna 1.
desember. Þar erum við að skerpa á vöruþróun
okkar og bjóða upp á persónulega þjónustu
fyrir efnameiri einstaklinga og fyrirtæki. Þetta
eru klæðskerasaumaðar ferðir þar sem við
nýtum okkur þá þekkingu sem við höfum meðal
annars á Íslandi og förum með ferðamennina á
staði þar sem fáir eða engir aðrir ferðamenn
eru. Við erum ekki með neinar skipulagðar
ferðir heldur kynnum okkur hvern og einn
viðskiptavin og búum til sérstaka dagskrá fyrir
hvern aðila.
Þá erum við einnig með öfluga viðburða-
þjónustu bæði fyrir innlenda og erlenda
viðskiptavini. Við vildum aðgreina þetta aðeins
og gera þetta að sérstöku vörumerki undir
hatti Truenorth,“ segir Leifur.
Að sögn hans er tilgangurinn að sýna fram á
að Truenorth sé ekki bara kvikmyndafyrirtæki
heldur bjóði upp á breiðari þjónustu, og verður
þjónustan í boði hérlendis og í Noregi. „Við
höfum einnig verið í samstarfi við Grænlend-
inga og erum komin með tengsl og samstarfs-
aðila til að geta boðið upp á Discover True-
north-þjónustuna á Grænlandi fyrir
viðskiptavini okkar,“ segir Leifur enn fremur.
Brú á milli Bandaríkjanna og Evrópu
Truenorth hefur sett á fót eigin kvikmynda-
framleiðslu og var fyrsta kvikmynd félagsins,
Fyrir framan annað fólk, frumsýnd fyrr á
árinu. „Við erum farin að framleiða okkar eigin
myndir og að hluta til eru þær íslenskar þar
sem við erum að vinna með íslenskum leik-
stjórum. Við erum einnig í samstarfi við aðila
sem hafa unnið hér að mjög stórum myndum.
Þetta eru þekktir framleiðendur sem hafa
áhuga á verkefnum okkar eða að koma með
verkefni til okkar, sem yrðu tekin á Íslandi að
hluta til eða öllu leyti,“ segir Leifur.
„Við erum til dæmis að vinna í því að landa
flottum verkefnum fyrir stóran markað, bæði
sjónvarpsseríu og kvikmyndum. Þar nýtum við
okkur það hugvit sem orðið hefur til í brans-
anum hérlendis og á Norðurlöndunum, vinnum
með bandarískum aðilum sem vilja koma hing-
að aftur og gera meira og á einfaldari máta en
þetta er gert í Bandaríkjunum. Þannig tengjum
við saman aðila sem við höfum unnið með í
Bandaríkjunum, Bretlandi, Evrópu og svo á
Norðurlöndunum. Þetta er mjög spennandi og
nokkur slík verkefni gætu farið í gang, en það
veltur svolítið á gengi íslensku krónunnar. Það
er mjög erfitt að bjóða í verkefni og þurfa svo
að þola gengissveiflur um einhverja tugi
prósenta. Fjármögnun á þessum verkefnum
gæti komið að utan, sem er gott fyrir Ísland, en
samt hefur verið erfiðara að klára þetta vegna
þess hve allur kostnaður hefur hækkað hér-
lendis,“ segir Leifur.
Spurður hvort Truenorth sé þá að huga að
því að taka einungis bakgrunnstökur hérlendis
og aðaltökurnar erlendis vegna kostnaðarins
játar Leifur því. „Jú, en okkur langar ekkert
sérstaklega að fara til Rúmeníu í stúdíó til að
taka upp. Það vilja allir koma hingað og vinna
hér, bæði út af landslaginu og svo út af fólkinu
og innviðunum sem eru hér. Íslendingar eru
ekkert að flækja hlutina mikið, eins og þekkist
víða annars staðar, og kvikmyndafyrirtækin
kunna að meta það,“ segir Leifur.
„Hins vegar megum við ekki detta í gullgraf-
arahugsunarháttinn enn á ný. Við stofnuðum
Truenorth á sínum tíma með það í huga að
þetta væri langtímaverkefni og hlutverk okkar
er að passa upp á viðskiptavini okkar, að ekki
sé verið að okra á þeim. Við þurfum að kunna
okkur hóf og ef við gerum það getum við gert
þetta ár eftir ár og byggt upp öflugan kvik-
myndageira á Íslandi. Ef kostnaðarliðir hækka
of skarpt miðað við aðra staði endar þetta bara
þannig að eftirspurn eftir því að taka upp
myndir á Íslandi þornar upp,“ segir Leifur.
Útrás til Noregs
Truenorth stofnaði dótturfélag í Noregi
snemma á árinu til að nýta þau tækifæri sem
bjóðast þar. „Við fórum í samstarf með tveimur
norskum framleiðendum sem vantaði þá teng-
ingu sem við höfum, en við höfum unnið með
öllum kvikmyndaverunum í Hollywood og erum
með mjög sterk tengsl þangað inn,“ segir
Leifur.
Noregur er dýr tökustaður en norska krónan
hefur verið að veikjast og olíuiðnaðurinn í Nor-
egi hefur dregist mikið saman. „Þegar við vor-
um að vinna að verkefni í Noregi í sumar var
hægt að gera alls konar kjarakaup. Til dæmis
leigðum við olíuþjónustuskip fyrir brot af því
sem það kostar undir venjulegum kring-
umstæðum. Norðmenn líta líka svolítið til Ís-
lands og bjóða því einnig upp á 25% endur-
greiðslu, sem er byggt að hluta til á íslenska
módelinu. Þeir sjá því tækifæri í þeirri niður-
sveiflu sem er hjá þeim, að vinna með kvik-
myndabransanum. Það skapar mikla kynningu
á landinu og í augum Norðmanna þá erum við
að setja tiltekin svæði á kortið í stórri mynd
þar sem náttúra Noregs fær að njóta sín. Í kjöl-
farið af því myndu svo koma fleiri tækifæri til
uppbyggingar á svæðinu,“ segir Leifur.
„Þegar Paramount-kvikmyndaverið frétti af
því að við værum að skoða Noreg setti það sig
beint í samband við okkur og úr varð að við
tókum að okkur að sjá um tökur á kvikmynd-
inni Downsizing með Matt Damon. Við unnum
þetta verkefni í góðu samstarfi við þessa tvo
framleiðendur undir hatti dótturfélags okkar,
Truenorth Noregur,“ segir Leifur. „Það er
gaman að geta boðið upp á djúpa firði í Noregi
og þar er einnig skóglendi, svo segja má að
Ísland og Noregur vegi hvort annað mjög vel
upp. Norðmenn eru að hugsa á svipuðum nót-
um og við, þannig að það er auðvelt að vinna
með þeim,“ segir Leifur enn fremur.
„Við höfum einnig verið að starfa í
Grænlandi þó svo að það sé mjög dýr og sér-
stakur staður. Þar höfum við verið að taka upp
auglýsingar fyrir viðskiptavini en einnig höfum
við séð um kvikmyndaverkefni þar fyrir er-
lenda aðila. Truenorth starfar því í raun í
þremur löndum í kringum norðurskautið, sem
eru Ísland, Noregur og Grænland. Tíminn leið-
ir svo í ljós hvort frekari útrás verður,“ segir
Leifur að lokum.
Morgunblaðið/Eggert
fa áhrif á stöðuna
rakst á ungan mann úti á landi, nánar tiltekið á
ýrdalssandi. Þá var hann á leiðinni til Seyðisfjarðar
að renna sér niður brekkuna sem Ben Stiller
nndi sér niður í kvikmyndinni um Walter Mitty.
Mikil gróska er búin að vera í kvikmyndaiðnaðinum á Íslandi síðastliðin ár en fyrirtækjum í
framleiðslu á kvikmyndum, myndböndum og sjónvarpsefni hefur fjölgað um 77% á sjö ár-
um. Veltan í greininni hefur aukist umtalsvert og nam 34 milljörðum árið 2014. Velta í kvik-
myndaframleiðslu hefur meira en tvöfaldast frá árinu 2008 og nam 20,1 milljarði árið 2014
og stefnir veltan á árinu 2016 yfir 24,4 milljarða, samkvæmt upplýsingum frá Samtökum
kvikmyndaframleiðenda, SÍK. Á árinu 2015 voru rúmlega 428 milljónir króna endurgreiddar
vegna erlendra kvikmynda sem teknar voru á Íslandi, en það er meira en helmingur af
heildarendurgreiðslum vegna kvikmyndagerðar á Íslandi á árinu. Stjórnvöld hafa ákveðið
að halda þessum stuðningi áfram en síðastliðið sumar var samþykkt að hækka endur-
greiðsluhlutfallið úr 20% í 25%.
Mikið umfang fylgir hverju erlendu verkefni
Hvert og eitt verkefni er mjög umfangsmikið. Kvikmyndafyrirtækin koma venjulega ári
áður en tökur hefjast til að skoða aðstæður. Í kjölfarið af því er búin til fjárhagsáætlun. Í
tengslum við hvert verkefni þarf að kaupa mikla þjónustu af íslenskum aðilum og því
koma miklir peningar inn í þjóðarbúið með sérhverju kvikmyndaverkefni sem ákveðið er
að taka hér á landi. Sem dæmi um umfangið má nefna að í stóru nýlegu kvikmyndaverk-
efni sem Truenorth hélt utan um voru pantaðar 17.000 hótelnætur. Panta þurfti 300 sæti
hjá Icelandair og 400 sæti hjá Flugfélagi Íslands. Leigja þurfti fjölda bíla og nam heildar-
fjöldi leigudaga 4.500. Leigja þurfti mikið af búnaði og tækjum en heildarfjöldi leigudaga
fyrir tækjabúnað var 3.500. Launakostnaður nam 360 milljónum króna og dagpeningar og
matur á tökustað nam 190 milljónum króna. Alls vann íslenskt starfsfólk 6.000 dagsverk
við tökur á þessu eina verkefni.
Veltan í kvikmyndaframleiðslu á Íslandi heldur áfram að aukast