Dagblaðið Vísir - DV - 16.02.2016, Blaðsíða 16
Heimilisfang
Kringlan 4-12
6. hæð
103 Reykjavík
fréttaskot
512 70 70fr jál s t, ó Háð dag b l að DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
aðalnúmer
ritstjórn
áskriftarsími
auglýsingar
sandkorn
16 Umræða
Útgáfufélag: DV ehf. • Stjórnarformaður og útgefandi: Björn Ingi Hrafnsson • Ritstjórar: Eggert Skúlason og Kolbrún Bergþórsdóttir
Viðskiptaritstjóri: Hörður Ægisson • Fréttastjórar: Baldur Guðmundsson og Einar Þór Sigurðsson • Umsjónarmaður innblaðs: Sólrún Lilja Ragnarsdóttir
Framkvæmdastjóri : Steinn Kári Ragnarsson • Umbrot: DV ehf. • Prentun: Landsprent • Dreifing: Árvakur
Vikublað 16.–18. febrúar 2016
Drykkjan var
að drepa mig
Ég var komin á
æfingar fjögurra ára
Það gerir manni bara gott
að hugsa á þessum nótum
Við erum sjúk í Pírata
Birgir Axelsson var langt leiddur af alkóhólisma. – DV Helga María Vilhjálmsdóttir er ein besta skíðakona landsins. – DVÁslaug Guðrúnardóttir skrifaði bók um mínímalískan lífsstíl. – DV
E
kkert lát er á vinsældum
Pírata. Íslendingar elska
Pírata. Í þeirri skoðana-
könnun sem stuðningsmenn
Sjálfstæðisflokksins í Kópavogi
létu Gallup gera, og DV fjallar um í
dag, má sjá merkilegar niðurstöð-
ur. Píratar, sem ekki náðu manni
inn í bæjarstjórn Kópavogs í síðustu
kosningum, mælast nú með ríflega
fjórðungs fylgi. Flokkur, sem nán-
ast er ekki til í sveitarfélaginu, fær
26,3% atkvæða.
Skýrara verður ákallið eft-
ir breytingum ekki. Sjálfstæðis-
flokkurinn heldur nokkuð vel sínu
og fengi ríflega 36%. Þetta er mun
meira fylgi en flokkurinn er að mæl-
ast með á landsvísu. Þar virðist sem
ánægja með störf bæjarstjórans
haldi flokknum á floti.
Hinn nýi „Pirate Bay“ eða Kópa-
vogur er gott dæmi um þau kyn-
slóðaskipti sem eru að eiga sér stað
á Íslandi. 46% yngstu kjósendanna,
á aldrinum 18–24 ára, segjast myndu
kjósa Pírata ef kosið væri nú til bæjar-
stjórnar. Sjálfstæðisflokkurinn
fengi að sama skapi 46%
prósenta fylgi í aldurs-
hópnum 45–54 ára.
Hafi Píratar í
Kópavogi vit á því
að fara huldu höfði
fram að kosningum
eftir rúm tvö ár er í
hæsta máta líklegt
að flokkurinn bæti
enn við sig fylgi. Þá er
næsta víst að niðurhal í
sveitarfélaginu verður bæði
ótakmarkað og ókeypis. Varðandi
aðra flokka í þessari könnun, þá er
lítið að frétta. Samfylkingin mælist
rétt yfir tíu prósent og VG er í kring-
um níu prósent og aðrir minna.
Þessi könnun endurspeglar um
margt það sem er að gerast á lands-
vísu. Þjóðin elskar Pírata. Öll önnur
framboð eiga í vök að verjast. Þó er
veigamikil undantekning sem kem-
ur fram, þar sem Sjálfstæðisflokkur
nánast heldur sínu kjörfylgi. Sjá má
af könnuninni að sjálfstæðismenn
eru mjög ánægðir með sinn mann,
Ármann Kr. Ólafsson bæjarstjóra.
Nú væri forvitnilegt að sjá hvern-
ig landslagið er í öðrum stórum
sveitarfélögum á landinu. Sker
Kópavogur sig úr eða eru Píratarn-
ir búnir að draga svart-hvíta fán-
ann að hún í fleiri sveitarfélögum,
á laun?
Það er ljóst að Íslendingar eru
sjúkir í Pírata. Kjósendur eru það
á landsvísu og nú er opinberað að
Kópavogsbúar stefna hraðbyri í
sömu átt á sveitarstjórnarstiginu. n
Bræður í bobba
Héraðsfréttamiðillinn Austurfrétt-
ir greindi frá því í gær að Seyðis-
fjarðarbær hefði fyrir mistök boð-
ið börnum upp á tíu ára gamalt
sælgæti á öskudaginn. Sælgætið
reyndist vera frá fyrirtækinu Ís-
lensk dreifing en eigandi þess er
Hafþór Guðmundsson. Hann hefur
ekkert fengist til að segja um þetta
merkilega neytendamál frekar en
eigandi Hótel Adam, Ragnar
Guðmundsson, sem varaði
útlendinga að ósekju við krana-
vatninu – en seldi eigin vatns-
flöskur á okurverði í staðinn.
Neytendur eiga heimtingu á að
vita hvað bræðurnir eru að bralla
en þeir hafa engin svör veitt.
Björt Viðreisn
Viðreisn vinnur leynt og ljóst að
framboði fyrir næstu alþingiskosn-
ingar og auglýsti á dögunum eftir
húsbúnaði fyrir nýtt húsnæði. En
þeir leita líka að frambjóðendum
og hafa í því skyni
meðal annars leit-
að til Heiðu Krist-
ínar Helgadóttur,
guðmóður Bjartrar
framtíðar. Heiða
Kristín mun vera
að íhuga mál-
ið alvarlega enda meðvituð um
að það er fátt sem getur bjargað
Bjartri framtíð frá því að þurrkast
út af þingi. Þá er Björt Ólafsdótt-
ir, þingkona flokksins, einnig að
íhuga að ganga til liðs við hið nýja
stjórnmálaafl.
U
m síðastliðna helgi samþykkti
flokksráðsfundur Vinstrihreyf-
ingarinnar - græns framboðs
ályktun um að ríkið selji ekki
hlut sinn í Landsbankanum heldur
geri hann að samfélagsbanka. Áður
höfðu slíkar raddir heyrst frá Fram-
sóknarflokknum með Frosta Sigur-
jónsson, alþingismann og formann
efnahags- og viðskiptanefndar Al-
þingis fremstan í flokki.
Bankinn í Dakóta og þýskir
sparisjóðir
Þá hefur stjórnmálahreyfingin
Dögun talað mjög fyrir þessari hug-
mynd og stóð fyrir fundi í Norræna
húsinu með tveimur erlendum sér-
fræðingum á þessu sviði. Annar var
Ellen Brown, þekkt bandarísk bar-
áttukona um ábyrga fjármálastjórn,
og hinn Wolfram Morales, framá-
maður í þýska sparisjóðakerfinu
en það er rekið á samfélagslegum
forsendum.
Í erindi sínu staðnæmdist Ellen
Brown við þekktasta samfélags-
banka Bandaríkjanna, ríkisbankann
í Norður-Dakóta. Hann var stofn-
aður fyrir tæpri öld, árið 1919, en
rótin að stofnun hans var ekki sósíal-
ísk heldur ásetningur um að standa
vörð um fullveldi Norður-Dakóta,
sem löngum hefur verið vígi hægri
manna. Hvað sem sögunni líður þá
er bankinn sagður hafa stuðlað að
stöðugleika í fjármála- og efnahags-
lífi fylkisins og fjörutíu milljónum
dollara skilar hann árlega til samfé-
lagsins. Þess má geta að þessi banki
slapp óskaddaður úr bankakrepp-
unni 2008 enda bannað að taka þátt í
hvers kyns braski.
Í þjónustu við samfélagið
Stóra málið er þó að bankanum
er ætlað að þjóna samfélaginu, en
ekki skapa prívateigendum óverð-
skuldaðan gróða. Sparikassarnir
þýsku eru ein meginstoðin í þýska
fjármálakerfinu, með álíka starfs-
mannafjölda og íslenska þjóðin tel-
ur. Viðskiptavinirnir eru um fimm-
tíu milljónir. Í þessu kerfi tíðkast
engir bónusar, sem eru, þegar öllu er
á botninn hvolft, fyrst og fremst sið-
lausir fjárhagshvatar til að ganga hart
að viðskiptavinum. Þýsku sparisjóð-
irnir eru flestir sjálfseignarstofnanir,
sprottnir úr stjórnsýslu þýskra bæj-
ar- og sveitarfélaga og eru þeir við-
skiptabankar eingöngu en ekki fjár-
festingarsjóðir.
Fórnir Íslendinga
Allt þetta minnir okkur á hverju Ís-
lendingar fórnuðu í aðdraganda
hrunsins. Í fyrsta lagi voru sparisjóð-
irnir eyðilagðir. Þeir höfðu marga
eiginleika samfélagsbanka þar til Al-
þingi lét undan gróðafíklum þar inn-
andyra sem ólmir vildu gera þá að
fjáröflunarfyrirtækjum. Fengu þeir
því áorkað að prívat eignarhlutir sem
þeim hafði áskotnast á félagslegum
forsendum yrðu þeim til stórfellds
fjárhagslegs ávinnings. Síðan leiddi
eitt af öðru þar til hinn félagslegi
þráður hafði verið eyðilagður.
Ríkisbankar sem aldrei höfðu
verið baggi á þjóðfélaginu held-
ur þjónað landsmönnum bærilega
vel voru einkavæddir og urðu síðan
að þeim braskstofnunum sem við
þekkjum öll.
Rannsókn á spillingu er ekki nóg!
Síðan hrundi allt með hrikalegum
efnahagslegum og félagslegum af-
leiðingum. Nú hafa fjármálastofn-
anirnar risið að nýju og við fengið
að kynnast því að þar hefur ekkert
breyst, allra síst kúltúrinn innandyra.
Samfélagið horfir agndofa á hvert
spillingarmálið á fætur öðru. Þau
þarf að rannsaka ofan í kjölinn. En
það er ekki nóg. Fyrir þinginu ligg-
ur þingmál um aðskilnað viðskipta-
banka og fjárfestingarsjóða. Fyrst
flutti ég þetta þingmál árið 2003 og
hefur málið síðan nokkrum sinnum
verið endurflutt og hafa komið að
því þingmenn nokkurra flokka. Í ljósi
reynslunnar er mikilvægt að það fái
nú brautargengi.
Bjarna á ekki að líðast …
En meira þarf til. Kröfuna um sam-
félagsbanka verður að taka alvarlega.
Bjarna Benediktssyni fjármálaráð-
herra á ekki að líðast að afhenda frá
okkur bankana og skella skollaeyr-
um við sjálfsagðri kröfu um að kom-
ið verði á fyrirkomulagi í bankavið-
skiptum sem þjónar samfélaginu en
er ekki á kostnað þess. n
Samfélagsbanki í sókn
Ögmundur Jónasson
þingmaður Vinstri grænna
Kjallari „Stóra málið er þó að bankanum
er ætlað að þjóna sam-
félaginu, en ekki skapa
prívateigendum óverð-
skuldaðan gróða.
Leiðari
Eggert Skúlason
eggert@dv.is
Smáralind • Kringlunni • Reykjanesbæ • sími 511 2022 • www.dyrabaer.is
hundafóður
80% kjöt
20% jurtir,
grænmeti og ávextir
0% kornmeti