Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.07.2002, Blaðsíða 14

Effects of treatment of their daytime behavior. Journal of America ACAD
Child Adolescent Psychiatry, .33(8), 1114-1121.
Minde, K., Popiel, K., Leos, N., Falkner, S., Parker, K., og Handley-Derry, M.
(1993). The evaluation and treatment of sleep dismrbances in young
children. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 34(4), 521-533.
Pinilla, T., og Birch, L. (1993). Help me make it through the night: Behavioral
entrainment of breast-fed infant's sleep patterns. Pediatrics, 97(2), 436-444.
Richman, N. (1985). A double-blind drug trial of treatment in young childran
with waking problems. Journal of Child Psychology and Psychiatry and
Allied Disciplines, 26(4), 591-598.
Sadeh, A. (1994). Assessment of intervention for infant night waking:
Parental reports and activity-based home monitoring. Journal of Consulting
and Clinical Psychology, 62, 63-68.
Scott, G., og Richard, M.P.M. (1990). Night waking in infants: Effects of
providing advice and support for parents. Journal of Child Psychology and
Psychiatry, 37(4), 551-567.
Stores, G., og Wiggs, L. (1998). Clinical services for sleep disorders. Archives
of Disease in Cliildliood, 79(6), 495-497.
Thome, M. (2000). Predictors of postpartum depressive symptoms in Ice-
landic women. Archives ofWomens Mental Health, 3, 7-14.
Thunström, M. (1999). Severe sleep problems among infants in a normal
population in Sweden: prevalence, severity and correlates. Acta Paediatrica:
An International Journal of Paediatrics, 88, 1356-1363.
Wolke, D., Gray, P., og Meyer, R. (1994). Excessive infant crying: A
controlled study of mothers helping mothers. Pediatrics, 94(3), 322-331.
G ÍSL£A(5v
ylflB \
%
wm

JJtíS im ö)d
Starf öldungadeíldar og
hugleiðingar um viðhorf eldri borgara til samfélagsins
Stjórn öldungadeildar Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga hef-
ur sett sér það markmið að hafist verði handa við að koma á
fót Muna- og sögusafni hjúkrunar á Islandi og hefur sam-
þykkt að vinna að framgangi þessa verkefnis. Ljóst er að verk-
efnið er stórt og þarf vandaðan undirbúning, því hafði stjórn
deildarinnar samband við formann félagsins sem tók vel í
hugmyndina og skipaði árið 2002 nefnd til þess að vinna að
undirbúningi þessa verkefnis. í nefndina voru skipaðar: Asta
Möller, formaður, Sigþrúður Ingimundardóttir, Bergdís
Kristjánsdóttir og Pálína Sigurjónsdóttir og ritari nefndarinnar
er Aðalbjörg Finnbogadóttir. Nefndin hefur hafið störf.
Árið 1999 fijgnuðu íslenskir hjúkrunarfræðingar 80 ára
afmæli félagsins og er það hugmynd öldungadeildar að tima-
bært sé að nota næstu tvo áratugi til þess að undirbúa þetta
verkefni. Kveikjan að þessari hugmynd er að formaður
deildarinnar átti leið um Danmörku árið 1999 og varð þá þess
áskynja að danska hjúkrunarfélagið var að opna Dansk Syge-
plejerskehistorisk Museum í Kolding sem tengdist aldarafmæli
félagsins. Undirbúningstími fyrir stofnun safnsins var um 12
ár sem fólst m.a. í að safna saman rituðu máli um hjúkrun,
munum og minjum svo og öðru er sýndi sögu hjúkrunarstarfa,
menntun og þróun heilbrigðisþjónustunnar í gegnum tíðina og
gæfi um leið innsýn í tíðarandann og menningu þjóðarinnar.
Önnur störf deildarinnar eru að sjá um að halda 3 fundi
árlega og fá fyrirlesara eða undirbúa efni sem efst eru á baugi
og snerta eldri borgara. Einnig skipuleggur stjórnin dagsferð
fyrir félagana í sumarbyrjun, ferðir þessar eru mikið niður-
greiddar með góðum stuðningi Félags íslenskra hjúkrunar-
fræðinga og einnig af því sem fæst með kaffisölu á fundum
okkar. Þátttaka er yfirleitt góð, eða um 60-80 manns.
1999 um lifskjör, lifshætti og lífsskoðun eldri borgara kemur
fram að þeir njóti efnahagslegra lífskjara sem eru sambærileg
við það sem best þekkist á Norðurlöndum. Þar kemur einnig
fram að verulega hefur dregið úr fátækt meðal eldri borgara á
íslandi á síðustu 10 árum og munar þar mestu um sívaxandi
réttindi nýrra eftirlaunaþega sem hafa aflað sér góðra lífeyris-
réttinda í starfstengdum lífeyrissjóðum. En er allt sem sýnist?
Enn er ýmislegt ógert er tengist eftirlaunum. Félag eldri
borgara hefur ítrekað kröfu um að tekjur fólks af ávöxtun
iðgjalda í lífeyrissjóðum verði skattlagðar við útborgun á
sama hátt og aðrar ijármagnstekjur, þ.e. með 10% skatti, því
segja má að verið sé að tvískatta lífeyrisþega sem þegar hafa
greitt skatt af sparnaði sínum. Samtök eldri borgara eru að
hefja mál gegn ríkinu vegna þessa óréttlætis. Einnig vil ég
nefna að við gerð síðustu kjarasamninga Fíh 2001, þar sem
samið var m.a. um staðarsamninga sem virðast ætla að verða
óhagstæðir lífeyrisþegum, kemur sífellt betur í ljós að erfiðara
er að eftirmannsreglan gangi eftir samkvæmt lögum um rétt-
indi og skyldur opinberra starfsmanna og á það sama við um
þá sem fá lífeyri eftir meðaltalsreglunni. Þetta eru réttindamál
okkar við gerð næstu kjarasamninga.
Viðhorf mitt sem eldri borgara gagnvart þjóðfélaginu er
almennt jákvætt, þó mætti sýna eldra fólki meiri virðingu og
leita meira eftir þekkingu þess og reynslu. Einnig hefur upp-
bygging þjóðfélagsins stuðlað að aðskilnaði kynslóðanna. Það
þarf að breyta viðhorfum samfélagsins til aldraðra og hafa
áhrif á viðhorf aldraðra sjálfxa og hvetja þá til virkrar þátttöku
á sem flestum sviðum þjóðlífsins. Síðast en ekki síst er mikil-
vægt að efla skilning á málefnum eldri borgara því það er í
raun mál alls þjóðfélagins og varðar fólk á öllum aldri.
Eldri borgarar og þjóðfélagið
í skýrslu frá Félagsvisindastofnun Háskóla íslands frá árinu
Pálína Sigurjónsdóttir, formaður öldungadeildar
pals@centrum.is
142
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 3. tbl. 78. árg. 2002