Fréttablaðið - 17.05.2017, Qupperneq 18
Svanhildur Nanna Vig-fúsdóttir, fjárfestir og stjórnar formaður trygg-ingafélagsins VÍS, segir að átta prósenta hlutur sem hún og eiginmaður henn-
ar, Guðmundur Örn Þórðarson, eiga
í Kviku banka sé langtímafjárfesting
og að þau hafi ekki uppi nein áform
um að selja þá eign.
Markaðurinn hefur heimildir
fyrir því að sumir stórir einkafjár-
festar í hluthafahópi VÍS hafi hvatt
Svanhildi til að selja hlutinn í Kviku
til að friður skapist um störf stjórnar
VÍS en hæfi hennar sem stjórnarfor-
manns hefur verið dregið í efa vegna
hagsmunatengsla við bæði VÍS og
Kviku. Tryggingafélagið er stærsti
eigandi bankans með 25 prósenta
hlut.
„Það sem er mikilvægast í þessum
efnum er að hvorki stjórnarmenn,
hluthafar eða aðrir séu með afskipti
af eignum VÍS, og enn síður að þeir
séu að skipta sér af mínum eigin
fjárfestingum,“ segir Svanhildur í
viðtali við Markaðinn þar sem hún
ræðir þær deilur sem staðið hafa yfir
innan stjórnar og hluthafahóps VÍS.
Hún hafnar ásökunum fyrrverandi
stjórnarformanns VÍS og fram-
kvæmdastjóra Gildis um óeðlilega
stjórnarhætti og segir þær fremur
hljóma eins og „tylliástæða“ og
ekki byggjast á neinum haldbærum
rökum.
Hjónin Svanhildur og Guðmund-
ur hafa verið áberandi í íslensku
viðskiptalífi á undanförnum árum
og voru aðaleigendur olíufélagsins
Skeljungs þegar það var selt með
milljarðahagnaði í árslok 2013. Í
kjölfarið fóru þau að beina sjónum
sínum að VÍS og í dag eru þau á
meðal stærstu hluthafa trygginga-
félagsins með um átta prósenta
eignarhlut.
Fjárfestingafélag ykkar kemur
fyrst inn í hluthafahóp VÍS haustið
2014 og í framhaldi af því farið
þið að sækjast eftir áhrifum innan
stjórnar félagsins. Af hverju ákváðuð
þið að veðja á VÍS?
„VÍS hafði verið kynnt fyrir okkur
af fyrirtækjaráðgjöfum nokkurra
fjármálafyrirtækja sem áhugaverð-
ur fjárfestingakostur þegar hlutur
eignaumsýslufélagsins Klakka var
settur í sölu. Einn þessara ráðgjafa
var með hóp áhugasamra kaupanda
sem óskaði eftir því að í honum
yrðu fjárfestar sem hefðu reynslu
og þekkingu til að taka sæti í stjórn
og vinna þar að hagsmunum félags-
ins. Flestir á fjármálamarkaði voru
sammála um að það væru augljós
tækifæri sem lægju í rekstri VÍS en
það vantaði kannski á þeim tíma-
punkti kjölfestuhóp eigenda sem
kæmu inn í félagið með sterka fram-
tíðarsýn um hvað þyrfti að gera til
að ná árangri.
Við, eins og fleiri fjárfestar, sáum
því fljótt að í VÍS leyndist óslíp-
aður demantur. Það er mikið virði í
sögu og starfsemi félagsins, öflugur
hópur starfsmanna og verðmætur
viðskiptamannagrunnur. Við slóg-
um því til og keyptum í VÍS ásamt
hópi fjárfesta. Í kjölfarið fórum við
og hittum tvo af stærri hluthöfum
félagsins á þeim tíma þar sem við
kynntum þeim þá hugmynd að við
myndum gefa kost á okkur í stjórn.
Þar birtist okkur í fyrsta skipti mis-
munur í viðhorfum til stjórnarstarfs
fyrir félagið. Við vorum að bjóða
fram krafta okkar til að starfa fyrir
VÍS og í einfeldni okkar töldum við
að víðtæk reynsla af umbreytingu
fyrirtækja og stjórnunarstörf í fjár-
málageiranum væri eftirsótt og gæti
nýst félaginu. Þessum hluthöfum
fannst við hins vegar vera að hrifsa
til okkar völd, á meðan við vildum
einfaldlega tryggja góðan rekstur.“
Skýrir það að einhverju leyti þann
mikla óróa sem hefur einkennt stjórn
og hluthafahóp VÍS síðustu misseri?
Að sumir hluthafar líti svo á að þið
séuð að „hrifsa til ykkar völd“ í krafti
hlutfallslega lítils eignarhlutar?
„Margir einkafjárfestar hafa
komið auga á tækifærin sem leynast
í VÍS og þeim hefur fjölgað mjög á
síðustu árum. Eignarhlutur þeirra er
orðinn óvenju hár miðað við mörg
önnur félög og því er fullkomlega
eðlilegt að kröfur til félagsins og
stjórnarinnar hafi breyst. Við viljum
einfaldlega að félagið nái góðum
árangri og héldum við að það hlyti
að vera markmið allra hluthafa,
hvort sem þeir væru lífeyrissjóðir,
fag- eða einkafjárfestar, að VÍS
væri framsækið tryggingafélag sem
starfsmenn, hluthafar og viðskipta-
vinir gætu verið stoltir af. Um það
eru langflestir sammála, hvaðan
sem þeir koma, en í aðdraganda
breytinga á stjórninni vanmátum
við öll gamla varðhundinn sem
gætir valdahagsmuna á kostnað
arðsemissjónarmiða.“
Dýr viðskiptavinahópur
Við sjáum að gengi bréfa VÍS hefur
hækkað mun minna síðustu misseri í
samanburði við hin tryggingafélögin
á markaði. Hefur þessi ósamheldni
í stjórn og hluthafahóp félagsins
skaðað félagið?
„Núverandi stjórn félagsins er
mjög samstíga og samstarfið er
gott. Eftir að fyrrverandi stjórnar-
formaður, Herdís Dröfn Fjeldsted,
gekk frá borði kom varamaður inn
í stjórnina og það er mikill sam-
hugur í þessum fimm manna hópi,
enda hvílir sú ábyrgð á stjórnar-
mönnum að sinna þeim skyldum
sem þeir voru kosnir til. Hitt er rétt,
að VÍS hefur verið eftirbátur sinna
keppinauta á markaði undanfarin
ár en ástæðan er fyrst og fremst sú
að afkoman hefur verið undir vænt-
ingum. Við viljum skila árangri og
trúum því að markaðurinn muni
meta hann með tíð og tíma. Í því
samhengi trúi ég á mikilvægi þess
að einkafjárfestir taki þátt í að móta
stefnu félagsins en láti ekki óháðum
stjórnarmönnum það eftir.“
Afkoma VÍS af bæði vátrygginga-
og fjárfestingastarfseminni hefur
verið lakari en hjá TM og Sjóvá.
Hvernig hyggst ný stjórn bæta afkom-
una?
Tryggingarekstur einkennist
almennt ekki af miklum breyt-
ingum en í dag erum við sjá fram á
miklar tækniframfarir sem munu
umbylta því hvernig tryggingafélög
starfa gagnvart neytendum á næstu
árum. Meiri sjálfvirknivæðing,
verðlagning og samskipti í gegnum
snjallsímatæki og eins upplýsinga-
söfnun um viðskiptavini í gegnum
þessi sömu tæki er eitthvað sem þarf
að eiga sér stað og þar er VÍS, ásamt
kannski hinum íslensku trygginga-
félögunum, ekki komið nægjanlega
langt.
Slík sjálfvirknivæðing á allri þjón-
ustu, ef vel að henni er staðið, ætti
þá að draga úr kostnaði en afkoma
tryggingafélaganna af vátrygginga-
starfseminni hefur verið talsvert
daprari en við sjáum til dæmis á
hinum Norðurlöndunum þar sem
samsett hlutfall fyrirtækjanna er
um 90 prósent. Hér hafa félögin
verið nokkuð ánægð ef það er undir
100% og ekki er tap af trygginga-
rekstrinum en oft hefur hlutfallið
verið mun hærra. Þetta virðist vera
eitthvað sem hefur með áhættu-
mat á verðlagningu að gera sem
við erum ekki að meta rétt gagn-
vart viðskiptavininum. Við erum
enn í dag að meta alla eins en með
þeim upplýsingum sem við getum
fengið í gegnum snjalltækin er hægt
að fara raða viðskiptavinum í ólíka
áhættuflokka. Þetta eru atriði sem
eru gríðarlega mikilvæg í framtíð
tryggingaþjónustu.
Það sem er einnig áhyggjuefni í
rekstri VÍS er hátt tjónahlutfall. Við
verðum að greina nánar af hverju
það er mun hærra hjá VÍS en hinum
tryggingafélögunum á markaði,
meðal annars hvort við séum með
dýrari viðskiptavinahóp. Þá er það
rétt að fjárfestingastarfsemin hefur
ekki staðið undir væntingum og við
þurfum að finna leiðir til að auka
arðsemi af fjárfestingum félagsins.“
Kvika aðeins fjárfestingaeign
VÍS hefur eignast um 25 prósenta
hlut í Kviku fjárfestingabanka.
Mörgum finnst ósennilegt að félag-
ið ætli sér að vera með jafn stóra
eign í banka sem einungis hluta af
áhættudreifingu í fjárfestingabók
VÍS. Stendur til að kaupa stærri hlut
í bankanum og að það verði samstarf
milli þessara félaga?
„Kaup VÍS í Kviku gerast í tíð fyrri
stjórnar og það var undir forystu
fyrrverandi stjórnarformanns og
forstjóra sem tekin var ákvörðun
um að fjárfesta í Kviku. Núverandi
stjórn vill leggja áherslu á kjarna-
starfsemi félagsins og hlúa að inn-
viðunum sem endurspeglast meðal
annars í ráðningu á nýjum forstjóra,
Helga Bjarnasyni, sem hefur gríðar-
lega mikla þekkingu og reynslu á
tryggingarekstri.
Að vissu leyti er það áherslubreyt-
ing þar sem fyrri stjórn og sumir af
stærstu hluthöfum félagsins vildu
horfa til þess að útvíkka starfsem-
ina. Kvika er í dag skilgreind sem
fjárfestingaeign og hún verður það
áfram. Það eru vitaskuld tækifæri
fólgin í samstarfi Kviku og VÍS á
sviði fjármála- og tryggingaþjónustu
en á þessum tímapunkti er að mínu
viti mikilvægast að koma félaginu
sjálfu upp úr gömlum hjólförum,
bæta reksturinn og vinna skipulega
fyrir hluthafa félagsins.“
En það er ekki aðeins VÍS sem á
hlut í Kviku. Þú og eiginmaður þinn,
sem situr í stjórn bankans, eigið átta
prósent í Kviku. Er ekki augljós hætta
á hagsmunaárekstri vegna þessara
eignatengsla sem hefur áhrif á hæfi
þitt sem stjórnarformaður?
„Það gilda skýr lög og reglur um
hagsmunatengsl í hlutafélögum
sem ég hef fylgt í einu og öllu – og
jafnvel gengið lengra en þörf krefur.
Við höfum í gegnum tíðina verið að
vinna í tveimur aðskildum eftirlits-
skyldum félögum. Ég sé um fjárfest-
ingu okkar í VÍS og hann um fjár-
festingu okkar í Kviku. Við höfum
skilið þarna á milli og kaup okkar
í Kviku koma til áður en VÍS tekur
ákvörðun um að fjárfesta í bankan-
um. Þegar það koma upp mál á borð
stjórnar sem tengjast félögum sem
ég hef fjárfest í, eins og í Kviku, þá
vík ég af fundi. Það hefur einu sinni
gerst eftir að ný stjórn tók til starfa
og þá fól ég varaformanni stjórnar,
Helgu Hlín Hákonardóttur, stjórn á
þeim fundi.“
Fyrrverandi stjórnarformaður
VÍS hefur sakað þig um óeðlilega
stjórnar hætti og að þú hafir viljað
að stjórn félagsins myndi hafa aukna
aðkomu að einstökum fjárfestingum
félagsins.
„Þær ávirðingar eru rakalausar.
Ég vil að félagið einbeiti sér að sinni
kjarnastarfsemi og það er hlutverk
stjórnarinnar að styðja við félagið
og leggja stóru línurnar. Stjórn VÍS
mun ekki skipta sér af einstökum
fjárfestingum félagsins. Svo ein-
falt er það. Það kann að hafa verið
raunin í tíð fyrri stjórnar, til dæmis
með aðkomu fyrrverandi stjórnar-
formanns að kaupunum í Kviku.“
En framkvæmdastjóri Gildis líf-
eyrissjóðs, sem var þangað til fyrir
skemmstu einn af stærstu hlut-
höfum VÍS, hefur tekið í sama streng
varðandi stjórnarhætti félagsins og
sagt það ástæðu þess að sjóðurinn
hefur minnkað verulega hlut sinn
að undanförnu.
„Forsvarsmenn þeirra sem hafa
Óháðir stjórnarmenn
móti ekki stefnu VÍS
Svanhildur Nanna Vigfúsdóttir, nýr formaður VÍS, segir að hún hafi í aðdrag-
anda breytinga á stjórninni vanmetið „gamla varðhundinn sem gæti valdahags-
muna á kostnað arðsemissjónarmiða“. Hún ætlar ekki bregðast við gagnrýni
um hæfi og selja í Kviku. Áhersla nýrrar stjórnar verður á tryggingastarfsemina.
„Það er mikilvægt að stjórnarmenn, hluthafar eða aðrir séu ekki með afskipti af eignum VÍS, og enn síður að þeir skipti sér af mínum fjárfestingum.“ Fréttablaðið/anton brinK
Hörður
Ægisson
hordur@frettabladid.is
Í aðdraganda
breytinga á stjórn-
inni vanmátum við öll gamla
varðhundinn sem gætir
valdahagsmuna á kostnað
arðsemissjónarmiða.
8%
nemur hlutur félags
hjónanna í Kviku en Guð-
mundur tók nýlega sæti í
stjórn bankans.
1 7 . m a í 2 0 1 7 m I Ð V I K U D a G U R4 marKaðurinn
1
7
-0
5
-2
0
1
7
0
4
:2
7
F
B
0
5
6
s
_
P
0
3
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
3
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
2
7
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
C
E
0
-6
B
D
0
1
C
E
0
-6
A
9
4
1
C
E
0
-6
9
5
8
1
C
E
0
-6
8
1
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
B
F
B
0
5
6
s
_
1
6
_
5
_
2
0
1
7
C
M
Y
K