Dagblaðið Vísir - DV - 01.04.2016, Qupperneq 20

20 Fólk Helgarblað 1.–4. apríl 2016
avis.is
591 4000
Frá
1.650 kr.
á dag
Vissir þú að meðal heimilisbíll er
notaður í eina klukkustund á dag
Langtímaleiga er
þægilegur, sveigjanlegur
og skynsamlegur kostur
Á
R
N
A
S
Y
N
IR NOTAÐU ÞITT FÉ
SKYNSAMLEGA
Einar Áskelsson
þjáist af krónískri
áfallastreituröskun
(Complex Post Traumatic
Stress Disorder) og
kulnun (burnout). Það
sést ekki utan á honum,
frekar en mörgum öðrum
sem stríða við geðrask-
anir. Hann er snyrtilegur
og hress og kemur vel
fyrir sig orði. Ragnheiður
Eiríksdóttir blaðamaður
hitti Einar í einlægu spjalli
um missi lífsgæða sem
flestir telja sjálfsögð,
ofsakvíða og ótta, og
afleiðingar áfalla í æsku.
Í
ágúst í fyrra upplifði Einar versta
tíma lífs síns. Hann fór að með­
atali í gegnum 2–4 ofsakvíðaköst
á dag. Eitt kast gat staðið yfir
upp í þrjá klukkutíma. „Það sem
gerist í þessum köstum er að undir­
meðvitundin lætur mig endurupp­
lifa sársauka áfalla úr barnæsku,“
segir Einar.
Hámark ofsakvíða og ótta
Svona lýsir Einar líðan sinni daginn
sem honum varð ljóst að ofan í allt
annað hafði hann misst vinnuna:
„Höfuðverkurinn var byrjaður fyrir
fundinn á vinnustaðnum en eftir á
færðist hann í aukana og mér fór að
líða eins og höfuðið væri að klofna.
Mig svimaði þegar ég gekk út af
fundinum. Á leiðinni heim kom
ógleðin. Ég kom við á bensínstöð og
reyndi að kasta upp – ekkert kom.
Ég bjóst við að ná heim, en þurfti að
stoppa bílinn rétt við Smáralind og
kastaði upp. Næsta sólarhringinn lá
ég í keng, maginn herptist saman
og líkaminn allur, ég man varla eftir
mér.“
Þarna náði ofsakvíðinn og óttinn
hámarki, Einar var kominn í þrot
og hann missti alla von. Hann var
búinn að úthugsa og undirbúa
hvernig hann myndi kveðja. Hann
hlakkaði meira að segja til. Í dag
er Einar dauðfeginn að hafa lifað
þetta af. Hann er í bata og það er
full vinna. Hann upplifir sig í meira
jafnvægi en nokkru sinni áður. „Ég
hef aldrei verið eins auðmjúkur,
þakklátur og rólegur og í dag.“
Sómaheimili með myrkar hliðar
Einar ólst upp á Húsavík og Akur­
eyri á fínu heimili. Allt var slétt og
fellt utan frá séð, en Einari leið illa
og sú vanlíðan tengdist drykkju ná­
ins ættingja á heimilinu. „Allt var
svo fullkomið utan frá og enginn
áttaði sig á að neitt væri að. Frá 8
eða 9 ára aldri var ég kominn í það
hlutverk að sjá um alkóhólistann
á heimilinu. Ég var vakinn og sof­
inn með áhyggjur og tók hlutverkið
mjög alvarlega, jafnvel þó að enginn
hafi beðið mig um það eða sett mér
það fyrir. Ég er alltaf einn í minn­
ingunni, hræddur og kvíðinn.“
Á þessum árum var alkóhólismi
ekki í umræðunni. „Ég þekkti
engan sem bjó við svona aðstæður
og fannst ég mjög einangraður.“
Þegar Einar nálgaðist unglingsárin
breyttust kvíðinn og óttinn í reiði.
„Ég sneri baki við alkóhólistanum,
sem ég hafði séð um frá unga aldri,
og varð í staðinn reiður. Á mínum
neysluárum skiptum við um hlut­
verk.“
En það var fleira en drykkja sem
olli vanlíðan Einars á uppvaxtar­
árunum. Innan veggja þess sem
utan frá leit út fyrir að vera hið
mesta sómaheimili varð hann fyrir
alvarlegu ofbeldi af hálfu annars
ættingja. „Það eru miklar gloppur
í minninu frá þessum árum, en
ég man svo vel óttann og stans­
lausan kvíðann sem tengdist hon­
um. Ég man líka eftir barsmíðum
og stöðugum hótunum um að hann
myndi drepa mig ef ég segði frá. Í
Ofsakvíði, ótti
og áfallastreita
Ragnheiður Eiríksdóttir
ragga@dv.is
„Það er ekki
tabú að biðja
um hjálp. Það er ekki
merki um veikleika
heldur styrkleika
manneskjunnar.