Dagblaðið Vísir - DV - 01.04.2016, Síða 29

Fólk 21Helgarblað 1.–4. apríl 2016
Eina sápan
sem þú þarft fyrir alla fjölskylduna og heimilið
dr. bronner’s:
Ofsakvíði, ótti
og áfallastreita
einu minningarbroti ligg ég í keng
og hann er að sparka í mig.“
Skömmin
Ég átti besta vin á þessum árum
og man mjög sterkt eftir því þegar
ég bauð honum heim til mín eft-
ir skóla og viðkomandi sat í sófa
með hníf í hendi. Ég stirðnaði upp,
bað vin minn að fara og lokaði mig
inni þar til foreldrar mínir komu
heim. Þetta var mikil niðurlæging,
ég skammaðist mín óendanlega
fyrir að besti vinur minn skyldi fá
að sjá þetta. Ég var á þessum tíma
á kafi í íþróttum, sem björguðu mér
eiginlega, og vildi alls ekki blanda
þessum heimum saman. Mínar
grunntilfinningar alla barnæskuna
voru hræðsla, kvíði, meðvirkni og
gríðarlegur ótti við höfnun. Ég hélt
lengi vel að svona ætti manni að
líða og vissi ekki hvernig ég ætti að
vera öðruvísi. Þetta er það sem ligg-
ur að baki veikindunum sem ég hef
átt við að stríða síðan 2013.“
Þrátt fyrir þessar aðstæður segir
Einar að æskan hafi líka átt sína
góðu kafla og foreldrar hans hafi
gert sitt besta til að ala hann vel
upp. „Það var þó lítið eða ekkert
rætt um tilfinningar. Ég vil taka fram
að ég og alkóhólistinn minn urð-
um sátt og bestu vinir eftir að það
rann af mér. Það skipti okkur bæði
miklu máli. Fyrirgefningin er besta
meðalið fyrir sálina. Pabbi var af
gamla skólanum. Þótt hann nefndi
það ekki tók hann minn alkóhól-
isma mjög nærri sér. Þetta ræddum
við síðar. Það varð mér og honum
ómetanlegt. Ég er mjög þakklátur
að hafa getað kvatt foreldra mína
sáttur í hjarta.“
Áfengi og andleg vakning
Einar lýsir fyrstu kynnum sínum
af áfengi sem sinni fyrstu andlegu
vakningu. „Ég var 14 ára og man
þetta eins og gerst hefði í gær. Við
vorum nokkrir félagar úr fótbolt-
anum sem höfðum orðið okkur úti
um flösku af íslensku brennivíni. Ég
píndi það ofan í mig, blandað í kók,
bragðbætt með tópasi. Ég gleymi
áhrifunum og sælunni aldrei, því
þarna fann ég kannski í fyrsta sinn
að mér gat í raun liðið vel. Ég held
að ég hafi verið fyrirfram dæmd-
ur til að verða fíkill. Bæði koma til
erfðaþættir og svo afleiðingar áfalla
í æsku. Sú hugsun var þó fjarri mér
þarna því ég fyrirleit alkóhólista
og ætlaði svo sannarlega ekki að
verða einn þeirra. Alkóhólistar voru
göturónar, þannig var tíðarandinn.“
Á sama tíma og Einar byrjaði að
þróa fíkn sína þótti hann mjög efni-
legur í fótbolta. „Mig dreymdi um
atvinnumennsku og stefndi þang-
að. Þessir draumar dugðu þó ekki til
að spyrna á móti fíkninni.“ Sumarið
sem hann varð 17 ára náði ferillinn
hápunkti þegar hann spilaði með
úrvalsdeildarliði frægan leik á móti
Manchester United á Akureyri.
„Þarna var ég kominn í unglinga-
landsliðið og í þessum leik spilaði
George Best með okkur, og hetjan
mín, Arnór Guðjohnsen. En þessu
klúðraði ég með hjálp áfengisins og
annarra vímuefna.“
Einar segir að alkóhólisminn hafi
þróast hjá honum með ógnarhraða.
„Ég óð áfram í stjórnlausri neyslu
til 25 ára aldurs. Ég virkaði ekki í líf-
inu ódeyfður og á milli þess sem ég
var í vímu var ég þunglyndur, „para-
nojd“ og félagslega einangraður. Ég
klúðraði öllu og iðrast margs.“
Einar skammaðist sín fyrir alkó-
hólismann, það stóð honum fyrir
þrifum. Hann telur sig þó heppinn
að hafa lifað af, og óttinn við að
deyja var drifkrafturinn sem varð til
þess að hann kom sér á réttan kjöl
í þeim efnum. „Ég hafði samt úti-
lokað að ég myndi nokkurn tíma
eignast eðlilegt líf. Svo vonlaus var
ég.“ Eftir nokkrar áfengismeðferðir
á fjögurra ára tímabili tókst Einari
að hætta neyslu áfengis. Hann
hefur verið edrú síðan.
Draumur um eðlilegt líf rættist
„Ég játaði mig sigraðan, fékk hjálp
og fór eftir ráðleggingum. Ég kunni
hvorki á samskipti né að skilgreina
tilfinningar. Vissi ekki hvernig mér
leið. Þurfti að læra allt frá grunni.
Hafði byggt upp svo þykka varnar-
grímu með hroka. Hægt og rólega
byrjaði ég að byggja mig og líf mitt
upp og það kom að því að ég fór
að lifa eðlilegu lífi. Fór í háskóla
og kláraði erfitt nám með glans og
fann að ég styrktist við hvert verk-
efni sem ég tók mér fyrir hendur.“
Einar eignaðist konu, börn, heimili
og gekk vel í vinnu við sitt fag.
„Þetta var eins og draumur, því
ég var lengi vel viss um að ég mundi
aldrei öðlast þessar gjafir.“
Einar man ekki eftir að áföllin í
æsku og erfiðar minningar hafi haft
nokkur áhrif á hann á tímabilinu
frá því hann varð edrú 1993 og þar
til sumarið 2013. „Ég var virkur í 12
spora starfi og á þessum tíma náði
ég bata með hjálp reynslusporanna
og vann til dæmis töluvert í minni
meðvirkni. Barnæskan var í þoku,
ég gat ekki rifjað mikið upp og af-
skrifaði þetta sem búið og gert. Líf-
ið gekk ágætan vanagang, skrölti
áfram þrátt fyrir skin og skúrir. Ég
var upptekinn af vinnunni og að
vera til staðar fyrir fjölskylduna –
svona eins og flest annað fólk.“
Alkóhólisti getur verið veikur
án drykkju
Árið 2011 ákváðu þau hjónin að
skilja. „Árin á undan hafði ég ekki
sinnt sjálfsrækt sem skyldi. Ég vann
hjá alþjóðlegum fyrirtækjum og var
um töluvert skeið á ferð og flugi um
allan heim. Stoppaði ekki. Þegar
heim kom þá var ég farinn út með
hundinn upp á næsta fjall. Var al-
gjörlega stjórnlaus án áfengis og
vímugjafa. Til dæmis hafði ég ekki
mætt lengi á fundi 12 spora sam-
taka. Núna veit ég að alkóhólisti
þarf ekki að drekka til að vera veik-
ur, og að þetta hafði sitt að segja.“
Eftir skilnaðinn kom Einar sér
upp nýju heimili og tók að sinna
sjálfum sér betur. „Ég vandaði mig
mikið og byrjaði þarna að fara til
sálfræðings. Síðar átti eftir að koma
sér vel að hafa þau tengsl. Alltaf
leiðinlegt að það þurfi áföll eða
erfiðleika til að maður nái áttum og
geri eitthvað í sínum málum.“
Nýtt samband og sæluvíma
Haustið 2012 kynntist hann konu
og heillaðist upp úr skónum á
ógnarhraða. „Eftir fyrsta stefnumót
leið ég um í sæluvímu, og þremur
mánuðum síðar vorum við búin að
kaupa okkur fasteign saman. Það
er auðvitað flókið að blanda saman
tveimur stórum fjölskyldum, en við
vorum viss um að þetta myndi allt
ganga vel. Þetta var nýtt líf og nýr
draumur. Mér fannst ég eiga þetta
skilið og það voru bjartir tímar fram
undan.“
Þannig leið Einari fram á sum-
arið 2013 en þá fóru kvíðaköst að
gera vart við sig. „Hræðslan og ótt-
inn heltóku mig og ég áttaði mig á
að fortíðin væri greinilega að banka
upp á. Köstin voru verst þegar ég
var að festa svefn, eða að ég hrökk
upp úr svefni. Það var augljóst að
ég þurfti að bregðast við og gera
eitthvað. Ég hefði átt að leita mér
aðstoðar hjá fagaðila – en ég brá á
það ráð að skrifa um reynslu mína
og tilfinningar. Þarna fór ég niður í
minn dýpsta kjarna, og skrifaði um
atburði sem enginn vissi af, um leið
áttaði ég mig á hvað ég mundi í raun
lítið eftir ofbeldinu og æskunni. Ég
ákvað að leyfa sambýlis konu minni
að lesa þetta til að opna mig og
tengjast henni sterkari böndum. Ég
vildi svo innilega að samband okk-
ar yrði farsælt. Í sumarbústaðar-
ferð í ágúst fór ég einn út í myrkrið
og brenndi bréfin – þetta var tákn-
rænt fyrir mig og þannig ætlaði ég
að ljúka þessum málum.“ Því miður
reyndist ekki svo einfalt fyrir Einar
að vinna úr áföllum fortíðarinnar.
„Þetta var rétt að byrja.“
Allt fer á hvolf
Sjúkdómurinn tók að herja á Einar,
en hann er lúmskur og lævís, eins
og hann orðar það sjálfur.
„Köstin hættu dálítinn tíma
og það blekkti mig. Ég er líka með
meistaragráðu í afneitun, sem heil-
inn minn setti strax í gang. Fannst
ekkert að mér – hélt það og ákvað.
Svo fóru kvíða og panikkköst að
koma í skömmtum, og tengdust
andlegu álagi á hverjum tíma.
Gamla meðvirknin og höfnunarótt-
inn fóru líka í gang hægt og bítandi.
Ég var alls ekki með á nótunum.“
Veikindi í baki, myglusveppur
í húsi og fjárhagserfiðleikar í kjöl-
farið settu líka strik í reikninginn.
„Ég get líklega nefnt tímapunkt
þegar ég missti stjórnina, það var
seint á árinu 2013 þegar ég ákvað
að leyna ofsakvíðakasti fyrir sam-
býliskonu minni. Þarna var sjúk-
dómurinn farinn að taka yfir dóm-
greind, gjörðir mína og hegðun.
Allt þetta bættist ofan á meðvirkn-
ina og höfnunaróttann. Ennþá var
ég samt í afneitun og reyndi að gera
mitt besta á hverjum degi. Það er
auðveldara að sjá þetta eftir á.
„Næsta
sólar-
hringinn lá ég í
keng, maginn
herptist saman
og líkaminn
allur, ég man
varla eftir mér.