Morgunblaðið - 28.02.2017, Blaðsíða 22

Morgunblaðið - 28.02.2017, Blaðsíða 22
22 | MORGUNBLAÐIÐ a.m.k. láta ökumenn fá vegakerfi sem er peninganna virði. Eða er ekki sjálfsagt, fyrst að ríkið tekur um 70 milljarða króna af bíleig- endum, að krefjast þess að lagðir séu vegir sem leyfa svipaðan há- markshraða og hjá Dönum eða Svíum? Væri ekki gaman ef veg- irnir væru nægilega góðir til að mætti stytta ferðatímann til Ak- ureyrar og Hafnar á Hornafirði um eina og hálfa klukkustund? Kæmi það sér ekki líka vel fyrir Þ að er stutt í púrítanann hjá Íslendingum. Við þykjumst kunna að lifa lífinu og njóta þess að vera til, en getum varla á okkur setið með að banna og stýra, og réttlætum það með þeim rökum að hafa verði vit fyrir þeim sem skortir sjálfsstjórn og sjálfs- ábyrgð. Ef einhver leyfir sér að ýja að því að reglurnar séu helst til strangar og mögulega megi veita meira svigrúm, má stóla á að úr hinu horninu heyrist hróp- að: „En hvað með börnin? Er þér alveg sama um börnin?“ Áfengi í matvöruverslunum. Reykingar á veitingastöðum. Klám. Póker. Bingó á föstudaginn langa. Stjórnsama fólkið sem veit best getur ekki einu sinni látið gosið og sælgætið í friði. Allt sem er gott þarf að banna, eða í það minnsta skattleggja hressilega. Bílar eru engin undantekning. Búið er að setja íslenska bíla- menningu í rammgert skírlíf- isbelti. Sú syndsamlega nautn að aka yfir 90 km/klst. Þeir sem eiga tiltölulega góða og öfluga bíla (og hafa efni á þeim, þrátt fyrir himinháa skatt- ana) geta ekki – ef þeir eru lög- hlýðnir – fengið að njóta þess að aka þeim á hraða sem þessir bílar ráða svo auðveldlega við, og missa af þeirri sjálfsögðu nautn að finna kraftinn í vélinni. Að eiga Lam- borghini á Íslandi væri álíka skemmtilegt og að búa í Sádi- Arabíu og eiga fegurðar- drottningu fyrir eiginkonu – og þurfa að geyma hana undir búrku um leið og komið væri út fyrir hússins dyr. Er þá ögn skemmtilegra að eiga sæmilega hraðskreiðan bíl í Noregi eða Bretlandi þar sem há- markshraðinn er 110 km/klst., eða Svíþjóð þar sem hámarkið er 120 km/klst. Margrét Þórhildur getur meira að segja spanað á 130 km/ klst. á dönskum vegum sem eru ósköp svipaðir að stærð og gerð og Reykjanesbrautin frá álveri út að flugvelli. Í byrjun mánaðarins rataði í fréttir að nefnd hefði lagt til að fjölga lásunum og fækka opunum á skírlífisbeltinu. Nefnd um lækk- un umferðarhraða komst, merki- legt nokk, að þeirri niðurstöðu að lækka þyrfti umferðarhraða. (Nefnd um hækkun umferð- arhraða virðist ekki enn hafa tek- ið til starfa og situr líklega föst einhvers staðar á Grensásveg- inum.) Vill nefndin lækka hámarks- hraða á sumum helstu umferð- aræðum höfuðborgarsvæðisins úr 60 km/klst. niður í 50 km/klst., og fjölga götum með 30 km/klst. há- markshraða. Bentu fróðir menn og konur á að tillögurnar myndu væntanlega, þvert á það sem að var stefnt, auka mengun og slysahættu. Brennsla bílvéla sé skilvirkust við hærri hraða og ljóst að meiri hraðamunur yrði á þeim sem fylgdu fyrirmælum umferðarskilt- anna upp á hár og hinum sem leyfðu sér að aka á hraða sem kalla mætti eðlilegan á þessum beinu og greiðu akbrautum. Greiða fimmfalt verð fyrir vegakerfið Um svipað leyti spunnust mikl- ar umræður um þá hugmynd Jóns Gunnarssonar samgönguráðherra að taka gjald af bílum á leið frá höfuðborgarsvæðinu. Þótti ljóst að Jón vildi ekki fella niður á móti aðra skatta og gjöld sem eigendur bíla þurfa að greiða, heldur er vegatollurinn hugsaður sem við- bótarskattheimta til að fylla upp í tíu milljarða króna gat í sam- gönguáætlun. Aftur bentu þeir sem þekkja vel til málaflokksins á að kostnaður ríkisins við lagningu og viðhald vega er í dag aðeins um einn fimmti af þeim sirkabát sjötíu milljörðum sem ríkið tekur árlega af þeim sem gerast svo djarfir að eiga bifreið. Vandinn er því ekki sá að ríkið hafi ekki nægilega miklar tekjur af bíleigendunum, heldur að peningunum er að lang- stærstum hluta varið í eitthvað allt annað en vegakerfið. Margt hefur breyst á þrjátíu árum Frekar en að leita leiða til að lækka hraða og hafa meira fé af akandi fólki væri vert að leita leiða til að bæði hækka hraðann og draga úr skattpíningunni, eða flutninga á fiski og ferðamönnum? Að ekki sé talað um bætt aðgengi landsbyggðarfólks að þjónustu og stofnunum höfuðborgarsvæðisins? Hvernig væri að setjast niður og meta með raunhæfum hætti hvort sömu reglur þurfi að gilda um umferðarhraða nú og árið 1987 þegar hámarkshraði á bundnu slitlagi var hækkaður úr 80 í 90 km/klst? Á þremur áratug- um hafa hemlunarvegalengdirnar styst enda bílarnir orðnir léttari, bremsur fullkomnari og dekkin breiðari, að ekki sé talað um stór- bættan öryggisbúnaðinn. Víða eru vegirnir líka orðnir mun betri. Þarf ekki endilega að vera algjört glapræði þó leyft verði að aka t.d. á 110 km/klst. á bestu og breið- ustu vegum landsins. Svíarnir leyfa 120 km/klst., eins og fyrr var nefnt, og ekki eins og þeir séu þekktir fyrir að vera áhættufíklar. Nýi Aventador S. Hraðskreiðir bílar fá sín ekki notið á íslenskum vegum. Mætti leita leiða til að hækka hraðann, frekar en lækka, eða a.m.k. láta ökumenn fá vegakerfi sem er peninganna virði. Losað um skírlífisbeltið Hvernig væri að setj- ast niður og meta með raunhæfum hætti hvort sömu reglur þurfi að gilda um umferðarhraða nú og árið 1987? Ásgeir Ingvarsson ai@mbl.is Bremsufarið Ford hefur uppfært rafútgáfu Fo- cus fyrir Evrópumarkað til jafns við bandarísku útgáfuna með auknu drægi og hraðari hleðslugetu. Með þessum breytingum dregur Evrópuútgáfan 225 kílómetra á fullri hleðslu í stað um 160 km. Rafgeymirinn er stærri og þéttni hans meiri en áður. Hann er með 33,5 kílóvattstunda afkastagetu í stað 23 áður. Rafmótorinn er áfram 107 kílóvatta eða sem svarar til 143 hestafla. Upptak raf-Focus verður óbreytt en hann kemst úr kyrrstöðu í hundraðið á 11,4 sekúndum. Skipt hefur verið um hleðslubún- að evrópska bílsins sem byggist á CCS-staðlinum og gerir honum kleift að tengjast hraðhleðslu- stöðvum er fylla rafgeyminn að 80% á 30 mínútum. Fyrir utan nýjan hleðslubúnað og stærri rafgeymi er SYNC 3- samskiptakerfið staðalbúnaður í bílnum en það tekur m.a. við radd- skipunum. Öllum þessum breyt- ingum er ætlað að gera Ford Focus rafbílinn meira aðlaðandi fyrir neytendur. agas@mbl.is Rafmögnuð framför hjá Ford Evrópuútgáfa rafbílsins Ford Focus hefur verið aukin og endurbætt. Ford eykur drægi raf-Focus Íbúar Óslóar eru lengur á leiðinni inn í borgina en áður og lengur á leið til vinnu eða vegna erindrekst- urs en nokkrir aðrir höfuðborg- aríbúar á Norðurlöndunum. Ósló tók við titlinum sem mesta biðraðaborgin af Stokkhólmi. Svo mjög hafa biðraðir aukist í norska höfuðstaðnum að þegar menn setj- ast þar um borð í bíl verða þeir að reikna með að ferðin frá A til B taki 30% lengri tíma en við eðlilegan ferðatíma. Ósló er í 52. sæti yfir mestu bið- raðaborgir og -bæi Evrópu og í 113. sæti á heimsvísu. Mest er umferðin þar – og þar með biðraðirnar – á fimmtudögum og föstudögum. Fyr- ir árið 2016 í heild var umferðin mest 4. maí, á uppstigningardegi, er Óslóarbúar streymdu úr borg- inni. Í þriðja sæti er finnska höf- uðborgun Helsinki, í því fjórða er Uppsalir í Svíþjóð, Turku í Finn- landi í því fimmta og sjötti mesti biðraðabærinn er Stafangur í Nor- egi, sem var í fimmta sæti fyrir ári. Þar tekur bílferð nú um 24% lengri tíma en ef engar biðraðir væru. Af öðrum norskum bæjum má nefna að Þrándheimur er í 10. sæti á norræna listanum en var í 13. sæti fyrir ári. Björgvin sígur hins vegar niður listann og er í 12. sæti, en var í níunda sæti fyrir árið 2015. Framangreindur listi er byggður á gögnum frá gervihnattaleiðsögu- fyrirtækinu TomTom sem reiknað hefur út frá notkun GPS-búnaðar hversu lengi íbúarnir eru á ferð í umferðinni og í biðröðum. Tals- maður fyrirtækisins segir að end- urskipulegðu einungis 5% íbúanna ferðavenjur sínar myndi ferðatím- inn á helstu þjóðvegum og hrað- brautum allra styttast um 30%. agas@mbl.is Biðraðir í umferð mældar með gervitunglum Hvarvetna sem gripið er niður hefur umferð undantekningarlítið aukist og þar með biðraðir og tafir einnig. Óslóarbúar lengst í biðröðum

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.