Víkurfréttir - 11.12.2003, Qupperneq 22
22 VÍKURFRÉTTIR Á NETINU I www.vf.is I LESTU NÝJUSTU FRÉTTIR DAGLEGA!
„Við lítum í kringum okkur og
sjáum glatt fólk sem virkilega
hlakkar til jólanna. Okkur
langar til að finna gleðina, til-
hlökkunina og jólastemmning-
una í hjartanu, en kvíðatilfinn-
ingin heltekur okkur, “ segir
ung kona í Reykjanesbæ sem
hefur átt við geðraskanir að
stríða síðustu ár. Konan er ein
þriggja kvenna sem Víkurfrétt-
ir ræddu við um geðraskanir
og þjónustu við geðfatlað fólk á
Suðurnesjum. Konurnar vilja
ekki koma fram undir nafni
vegna aðstandenda sinna, en
Víkurfréttir munu á næstunni
fjalla ítarlega um málefni fólks
með geðraskanir á Suðurnesj-
um.
Í síðustu viku var haldinn fundur
í Reykjanesbæ á vegum Geð-
hjálpar þar sem rætt var um geð-
raskanir og mætti Sigursteinn
Másson formaður félagsins á
fundinn. Nokkur fjöldi manns
sótti fundinn og kom þar fram að
þjónusta við geðfatlaða er lítil
sem engin í Reykjanesbæ.
Konan sem er á þrítugsaldri var
greind með þunglyndi, kvíða og
félagsfælni fyrir um þremur
árum. „Ég fór til geðlæknis í
byrjun árs 2001 og hef frá þeim
tíma verið í viðtals- og lyfjameð-
ferð. Það er nauðsynlegt fyrir
mig að vera í þessum meðferð-
um, í rauninni lífsspursmál. Ég
prófaði í sumar að hætta á geð-
lyfjunum og þá kom eiginlega í
ljós að minn sjúkdómur er
krónískur. Auðvitað var þetta
mikið sjokk, en geðlæknirinn
minn sagði að þetta væri eins og
með sykursýkina; maður þarf að
fá sprautu á hverjum degi,” segir
kona en til að geta höndlað lífið
segist hún þurfa lyfin sín.
„Líf mitt var í rauninni helvíti.
Ég hafði engan tilgang í þessu
lífi,” segir konan alvarleg á svip.
„Þunglyndi, kvíði og félagsfælni
fléttast þannig saman að ég var
ofboðslega upptekin af því hvað
öðrum fannst um mig því ég
hafði litla sem enga sjálfsmynd
til að geta verið ég sjálf. Það er
ofboðslega erfitt hlutverk að vera
alltaf í hlutverki fyrir einhverja
aðra. Maður fer alltaf í sitt hvort
hlutverkið eftir því með hverjum
maður er, en aldrei er maður sátt-
ur inn í sér því maður er ekki
maður sjálfur,” segir konan en
kvíðinn var einna verstur. „Ég
lenti oft í aðstæðum þar sem ég
kastaði upp af kvíða og ég gat
ekki horft framan í fólk. Ég gat
ekki tekið þátt í því sem var að
gerast í kringum mig - samt lang-
aði mig ofboðslega til þess. Ég
var kannski á fyrirlestrum eða
fundum og langaði að taka þátt,
koma með innlegg eða eitthvað
þannig - en ég þorði það aldrei.”
Eins og áður segir hefur konan
sótt meðferð til geðlæknis í
Reykjavík síðustu þrjú ár. „Ég fer
núna einu sinni í mánuði til
Reykjavíkur til að hitta geðlækni,
en það er bara af því mér líður
vel. Ef mér liði illa færi ég einu
sinni í viku.” Fyrir einskæra til-
viljun komst konan að því að hún
ætti rétt á bílastyrk til að fara til
Reykjavíkur til læknismeðferðar,
þar sem ekki er boðið upp á slíka
meðferð hér á Suðurnesjum.
„Það þarf að koma upplýsingum
betur til skila til fólks sem á við
geðraskanir að stríða. Ég vissi
ekkert hver minn réttur væri og
að ég ætti rétt á slíkum styrk.”
Í sumar prófaði konan að hætta á
geðlyfjunum sem hún hefur verið
á síðan hún var greind með geð-
raskanir. „Lyfin eru hækjur til að
takast á við hin margvíslegustu
verkefni lífsins. Maður gefst upp
fyrir kvíðanum þegar hann fer að
stjórna lífi manns. Þetta var orðið
þannig hjá mér að ég fór ekki út
úr húsi. Ég svaraði ekki í símann
eða dyrasímann. Ég er ennþá að
berjast við þetta og ég þarf alltaf
að vera meðvituð um veikindi
mín,” segir konan og heldur
áfram. „Í dag líður mér vel og ég
er sátt við lífið og tilveruna. Það
er líka svo mikilvægt að hafa til-
gang til að rísa upp á morgnana
og takast á við lífið. Ég þarf á
lyfjunum að halda og ég sætti
mig við mín veikindi og það er
einmitt það sem gerir mér kleyft
að takast á við erfiðleika dagsins.
Þegar ég horfi til baka þá byrjar
mitt líf fyrir þremur árum síðan
þegar ég byrja meðferðina. Ég
átti mér ekkert líf fyrir þann tíma.
Mér líður alveg rosalega vel í
dag,” segir konan.
Eftir fundinn sem Geðhjálp stóð
fyrir í Reykjanesbæ á dögunum
ákváðu nokkrir einstaklingar að
setja á fót sjálfsstyrkingarhóp þar
sem byggt verður á hugmynda-
fræði AA samtakanna. Konan
segir að hún finni fyrir þörfinni.
„Ég hef talað við fólk sem hefur
áhuga á því að koma svona hópi
af stað. Mér finnst það mjög
mikilvægt skref í þjónustu við
fólk með geðraskanir á Suður-
nesjum að slíkur hópur tæki til
starfa og ég ætla að gera mitt
besta í þeirri baráttu.”
-segir ung kona í Reykjanesbæ sem greindist með geðraskanir
fyrir þremur árum í viðtali við Víkurfréttir
GEÐHEILSA 1. hluti - sjúklingurinn
„Lenti oft í aðstæðum þar
sem ég kastaði upp af kvíða”
Í síðustu viku var haldinn opinn fundur í Reykjanesbæ um geðheilbrigði á Suðurnesjum. Um 20 manns mættu á fundinn og
tóku virkan þátt í umræðum. Gestur fundarins var Sigursteinn Másson formaður Geðhjálpar. Í máli Sigursteins kom fram að
lykillinn að góðri heilsu sé tilgangur; að fara fram úr á morgnana, að hafa að einhverju að hverfa og tilgangurinn að lifa. Sigur-
steinn sagði að tilgangurinn þurfi ekki að vera annar en sá að gera betur í dag en í gær. „Það er alltaf eitthvað ákveðið atvik, að-
stæður eða hegðun sem hrindir geðsjúkdómi af stað. Þar liggja ekki alltaf genatískar aðstæður að baki,“ sagði Sigursteinn og
bætti við að það væri nauðsynlegt að horfast í augu hver við séum og sætta okkur við það. „Fólki er nauðsynlegt að tala um líð-
an sína, en um leið þarf að skoða hvað veldur líðaninni og hvað sé hægt að gera til að komast út úr henni.“
Ví
ku
rfr
ét
ta
m
yn
d:
Jó
ha
nn
es
K
r. K
ris
tjá
ns
so
n
Sviðsett ljósmynd.
Sýnishorn af geðlyfjum.
„Við lítum í kring-
um okkur og sjáum
glatt fólk sem
virkilega hlakkar
til jólanna. Okkur
langar til að finna
gleðina, tilhlökkun-
ina og jóla-stemmn-
inguna í hjartanu,
en kvíðatilfinning-
in heltekur okkur, “
segir ung kona í
Reykjanesbæ sem
hefur átt við geð-
raskanir að stríða
síðustu ár.
Texti: Jóhannes Kr. Kristjánsson • johannes@vf.is
VF 50. tbl.03/ 48p heima 10.12.2003 10:38 Page 22