Dagsbrún - 01.01.1893, Blaðsíða 5
—5—
lega ástand liinna yilltu þjóða, hefir sína hiflíu; hve^ og einn hinna
stœrri trúflokka. Þessar hœkur innihalda hinar æðstu og dýpstu hug-
inj'ndir þeirra um samhand mannsins við hinn óendanlega allieims-
stjórnara, við förunauta sína á lífsleiðinni og við sína innri huldu veru.
I þeirn sjáum vér trúna og vonina koma fram í sinni hreinustu mynd,
sjáum manninn hungra og þyrsta eptir^sannleikanum, vér getum þar
speiglað oss í sálarástandi þessara fornu þjóða; hugsanir þeirra koma þar
allar í ljós, því þjóðirnar svo að segja fietta þar ísundur hjörtum síh-
um fyrir guði eða guðum þeim, er þær tilhiðja. Ef vér nú förum að
spýrja sjálfa oss, hvað bifiía vor sé, þá svara vísindamennirnirj oss og
segja: Hún-er ein af hinum elztu, ekki hin einasta helga bók, erheim-
urinn á, heldur er hún oin af hinum 9 eða 10 hiflíum heimsins. Ef
vér förum að tala um innihald hennar, þá verður svar vísindamann-
anna, að þótt margt sé í henni, sem menn ekki geta fellt sig við, þá sé
þó innihald hennar þannig að hún standi ofar öllum bifiíum heimsins.
En hverjar eru nú hinar aðrar biflíur eða helgar bœkur manna 1 Þær
eru þessar:
1. Vedabœkur Brahmatrúarmanna.
2. Tripitaka Búddhatrúarmanna.
3. Zend Ávesta Parsanna.
4. Hinar helgu bœkur Kínverja eptir Confucius.
5. Hinar helgu bœkur Kínverja eptir Laou-tsze.
6. Kóran Mahómetstrúarmanna.
7. Eddur Korðmanna.
8. Biflía Gvðinga, gamla Testamentið.
9. Biflía kristinna manna, gamla og nýja Testamentið.
Enn eru fleiri helgar bœkur hinna ýmsu þjóða, þótt þessar séu helztar.
Vór vitum, að Egyptar áttu heilög rit og hafa menn nii að mestu grafið
upp eitt þeirra, bók hinna dánu sem kölluð er. I Babylon og Assyríu,
hafa einnig fundist brot mjög merk og mikilsvarðandi, er telja mætti í
tölu hinna helgu bóka þjóðanna. Þar sem Hómer kveður um guði
Grikkja þá virðist það fremur vera þjóðsöngvar, en það geti heyrt til
helgum ritum. Og þó að þeir frændurnir Celtar, Germanai' eður Sla-
var hafi liaft.ein cðui önnur lielg íit, þá mun það vera glatað að fullu.
Aptur sýnir Edda vor norðmanna svo ijóslega tiúarskoðanir Skandin-
ava, lýsir svo háfleygum og veglegum hugmyndum, að hún hlýtur að
verða ein í tölu hinna helgu bóka.
Svo virðist, sem þessar helgu bœkur eða biflíur verði til á mjög
náttúrlegan [jhátt. Þegar, er einhver þjóð fer að öðlast nokkra mennt-
un, þegar, er bún fer að hugsa vm nokkia ritsmíð, þá eru það hin