Dagsbrún - 01.01.1893, Blaðsíða 15
—15—
urnar eru miklu stærri. Þannig er Júpeter 10 sinnum meiri enn jörð-
in að þvermáli og þúsund sinnum stærri enn hún að ummáli. íTokkr—
ar af þessum plánetum hafa og tungl, er ganga umhverfis þær, eins
og tungið um jörðina.
Allar þessar plánetur eru þó 'sár-smáar í samanhurði við sólina.
Hún er, að þvermáli, hundrað sinnum stærri enn jörðin og að ummáli
milión sinnum meiri. I stað þess, að vera „hið stærra ljósið, til að
ráða deginum“, eins og sköpunarsagan segir, er hún miðdepill sól-
kerfisins og um hana snýst jörðin og allar pláneturnar.
Gamli tilhúningurinn um efnisþétt himinþak með lömpum neðan
í, umhverfist fyrir rannsóknum og sönnunum vísindanna í tungl, er
renna hraut sína umhverfis jarðhnetti, og í jarðhnetti, 6r renna, hver
sína braut, umhverfis sólina. (Framhald næst.)
Matthías Jochumsson.
Af hlöðunum sjáum ver, að héraðsfundur sá, er haldinn var í
haust af bœndum og prestum í Eyjafjarðarprófastsdœmi hefir, í einu
liljóði, lýst yfir óánægju sinni yfir árásum þeim, er skáldið okkar þjóð-
kunna séra Matthías Joehumsson hefir mátt sæta í blöðunum út af kenn
ingum sínum.
\ér samgleðjumst þeim hrœðrum vorum þar lieima, fyrir að hafa
menn, sem hafa einurð til að hrista af sér tjóðurband, sem háið er að
fiétta, í hátt á annað þúsund ár, vér samgleðjumst þeim og flytjum
þeim þakklæti vort fyrir að hafa haft drengskap þann, að standa við
skoðanir sínar, hvað sem á eptir kæmi. Yér samgleðjumst þeim, fyrir
það andans fjör, sem vér sjáum þeir háfa til að bera. .Marga þekkjum
vér góða, frjálslynda drengi heima, hæði lærða og leikmenn, en Eyfirð-
ingar hafa tekið heiðurskransins frá þeim öllum saman; þúsundir
manna lrafa glaðst hér vestra, er þeir heyrðu fregn þessa. Brœðra- og
vinahönd viljum vér xétta þoim fiændum vorum heima. Athurður
þessi mun lengi verða merkis-steinn í kirkjusögu íslands.—Vér þekkj-
um allir hin dýrðlegu ljóð séra Matthíasar. Þau eru sterk sönnun fvr-
ir því, að vér séum andi af Guðs anda sálir af hans sálu. Sá maður
getur aldrei í hlekkjum gengið, sem frjáls maður leitar hann
Guðs síns í anda og saunleika, án þess að vera bundinn neinum trú-
frœðislegum kreddum, dogmum eða kenningum úr meir eða minna
fúnum kirkjufeðra doðröntum. Heill sé þeim öllum, sem vilja rann-
saka og prófa sjálfir, öllum þeim sem leita Guðs í kærleikanum og
sannleikanum.