Morgunblaðið - 27.03.2018, Blaðsíða 31

MENNING 31
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. MARS 2018
Óratorían Edda II – Lífguðanna var heims-frumflutt fyrir fullu húsií Eldborg sl. föstudag,
hálfri öld eftir andlát höfundar
(1899-1968).
Verkið var að sögn Jóns andsvar
við Niflungahring Wagners er
hefði misskilið ,norrænt eðli‘, og
átti líkt og Hringurinn að taka
fjögur kvöld í flutningi. I. þáttur
þess (Edda I – Sköpun heimsins)
var frumfluttur í Háskólabíói 2006,
og er þá aðeins eftir liðlega 20 mín.
langur fyrsti partur III. hlutans
(Ragnarøkr), eða það sem Jóni
auðnaðist að ljúka meðan honum
entist aldur – að óhöfnum fjórða
lokahluta (Endurreisn).
Sköpunaraform tónskáldsins bar
óneitanlega vott um tröllaukinn
metnað. Sérstaklega við vonlausar
íslenzkar aðstæður um miðja síð-
ustu öld þegar listmúsík var hér
enn í burðarliðnum og hvorki næg-
ur mannskapur né kunnátta fyrir
hendi til að uppfylla risavaxnar
kröfur verksins, svo vægt sé til
orða tekið.
Þar við bættist gullrent gildi
textaefnisins úr Eddukvæðum,
einni merkustu bókmenntaarfleifð
heimsins frá miðöldum á þjóð-
tungu (og reyndar einstæðri, eftir
að sonur Karlamagnúsar og arf-
taki lét brenna germanskt hetju-
kvæðasafn föður síns á 10. öld) –
sem Wagner hafði áður notað
ótæpilega í Hringnum eins og Árni
Björnsson hefur nýlega staðfest
ýtarlega í riti.
Sem sagt ærin ástæða til að
vekja eftirvæntingu, eins og að-
sóknin bar raunar með sér – að
ógleymdri ákvörðun sænsku BIS
hljómdiskaútgáfunnar að gefa út
öll tónverk Jóns Leifs í hljóðriti.
Þá mun með tilkomu aukinnar víð-
sýni og fjölbreyttari áhrifa frá m.a.
,heimsmúsík‘ nú af sú tíð þegar
framsækin tónverk þóttu þurfa að
sæta strangri stílögun.
Stóra spurning kvöldsins var því
hvort tónsköpun Jóns hlyti loks
flutning og viðtökur í einhverju
samræmi við vonir hans á tilurð-
artíma.
Sjálfum varð mér um og ó. Þeg-
ar frá leið gat ég ekki varizt þeirri
hugsun að e.t.v. hafi Jón verið sinn
versti óvinur. Allavega tónverksins
– með því að leyfa hvergi frumleg-
ustu stöðum að njóta sín í umgjörð
hæfilegra kontrasta. Þess í stað
þjösnaðist verkið nær sífellt á út-
opnum hamagangi án merkj-
anlegrar framvindu, er hlaut fyrr
eða síðar að valda leiðindum svo
ekki sé meira sagt. Að auki slig-
aðist heildin af dæmigerðum per-
sónulegum klissjum á við trítónus
(tónskratta), þríundaskyld hljóma-
skipti og óreglulegar fítons-
áherzlur, er hættu á svipstundu að
koma neinum á óvart.
Þá var, m.a. sakir vitaósöng-
hæfra risatónstökkva, oftast ill-
mögulegt að greina orðaskil kór-
og einsöngvara. Harla undarlegt,
hafi höfundur annars borið virð-
ingu fyrir glæstum fornaldartext-
anum sem varla er ástæða til að
efast um.
Læddist óhjákvæmlega að
manni grunur um að meðvitað
,frumstætt‘ tónamál Jóns nyti sín
bezt í styttri ósungnum verkum
eins og Geysi og Heklu, en að
sama skapi mun verr í lengri
strúktúr sem þessum. Engu að síð-
ur var 80 mín. langri óratoríunni
fagnað að leikslokum með stand-
andi klappi salargesta. Að lík-
indum frekar fyrir sérlega ein-
beitta frammistöðu flytjenda en
verkið sjálft – enda tekur stjörnu-
gjöfin einkum mið af henni.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Einbeiting Stjórnandinn Hermann Bäumer með einsöngvurum, kór og hljómsveit á æfingu fyrir flutninginn á Eddu
II – Líf guðanna. „…var 80 mín. langri óratoríunni fagnað að leikslokum með standandi klappi salargesta. Að lík-
indum frekar fyrir sérlega einbeitta frammistöðu flytjenda en verkið sjálft,“ skrifar rýnir.
Norrænt eðli – með látum
Eldborg í Hörpu
Sinfóníutónleikar bbbbn
Jón Leifs: Edda II – Líf guðanna, órat-
oría fyrir mezzósópran, tenór, bassa,
blandaðan kór og hljómsveit Op. 42
(1951-66; heimsfrumfl.) Einsöngvarar:
Hanna Dóra Sturludóttir MS, Elmar Gil-
bertsson T og Kristinn Sigmundsson B.
Schola Cantorum (kórstj. Hörður Ás-
kelsson) og Sinfóníuhljómsveit Íslands.
Stjórnandi: Hermann Bäumer. Föstu-
daginn 23.4. kl. 19:30.
RÍKARÐUR Ö.
PÁLSSON
TÓNLIST
Fyrir sumarsýningu Skaftfells á
Seyðisfirði í ár var tekið upp á þeirri
nýbreytni að auglýsa eftir tillögum
að sýningu. Bárust rúmlega 30 um-
sóknir og valdi fagráð Skaftfells til-
löguna K a p a l, en að henni standa
Aðalheiður Valgeirsdóttir, myndlist-
armaður, listfræðingur og sýning-
arstjóri, og Aldís Arnardóttir, list-
fræðingur og sýningarstjóri.
Sýningin verður opnuð 16. júní og
þá verður jafnframt haldið upp á 20
ára starfsafmæli Skaftfells. Á henni
verður varpað ljósi á þær miklu
breytingar og framfarir sem sam-
skiptatæknin hefur haft í för með
sér. Offlæði upplýsinga og sífellt
hraðari samskipti nútímans vekja
hugleiðingu um kapalinn – strenginn
sem símasamskiptin fóru fyrst um á
Íslandi fyrir rúmri öld og kom á land
á Seyðisfirði. Á sýningunni verða ný
og eldri verk eftir fimm íslenska
listamenn, þau Sigurð Guðjónsson,
Tuma Magnússon, Unnar Örn Auð-
arson, Þórdísi Aðalsteinsdóttur og
Þórdísi Jóhannesdóttur.
Sýningin verður unnin í samstarfi
við Tækniminjasafn Austurlands,
sem er til langs tíma samstarfsaðili
Skaftfells.
Í tilkynningu um valið segir að til-
laga Aðalheiðar og Aldísar snerti á
mörgum flötum sem hafa verið til
tals í Skaftfelli. Samtímamyndlist er
í fyrirrúmi og inntak sýningarinnar
tengist bæði sögu bæjarins og bein-
tengingu við meginlandið. Auk þess
á heimalistamaður, Tumi, verk á
sýningunni, ásamt listamönnum sem
hafa ekki áður sýnt í Skaftfelli. Þá
verða listaverk unnin á staðnum í
samstarfi við Tækniminjasafnið.
K a p a l l sumarsýning Skaftfells
Morgunblaðið/Einar Falur
Myndlistarmiðstöð AðalheiðurValgeirsdóttir og Aldís Arnardóttir munu
stýra sumarsýningu Skaftfells á Seyðisfirði, með verkum fimm listamanna.
Ert þú á leið í leikhús? Pantaðu ljúffengar veitingar til
að njóta fyrir sýningu eða í hléi á borgarleikhus.is
Rocky Horror (Stóra sviðið)
Þri 27/3 kl. 20:00 aukas. Lau 21/4 kl. 20:00 aukas. Fim 17/5 kl. 20:00 35. s
Mið 4/4 kl. 20:00 aukas. Sun 22/4 kl. 20:00 12. s Fös 18/5 kl. 20:00 36. s
Fim 5/4 kl. 20:00 aukas. Fim 26/4 kl. 20:00 13. s Lau 19/5 kl. 20:00 37. s
Fös 6/4 kl. 20:00 6. s Lau 28/4 kl. 20:00 25. s Mið 23/5 kl. 20:00 aukas.
Lau 7/4 kl. 20:00 aukas. Mið 2/5 kl. 20:00 26. s Fim 24/5 kl. 20:00 aukas.
Sun 8/4 kl. 20:00 7. s Fim 3/5 kl. 20:00 27. s Fös 25/5 kl. 20:00 38. s
Mið 11/4 kl. 20:00 aukas. Fös 4/5 kl. 20:00 28. s Lau 26/5 kl. 20:00 39. s
Fim 12/4 kl. 20:00 aukas. Lau 5/5 kl. 20:00 29. s Sun 27/5 kl. 20:00 40. s
Fös 13/4 kl. 20:00 aukas. Sun 6/5 kl. 20:00 30. s Mið 30/5 kl. 20:00 aukas.
Lau 14/4 kl. 20:00 8. s Þri 8/5 kl. 20:00 31. s Fim 31/5 kl. 20:00 41. s
Sun 15/4 kl. 20:00 9. s Mið 9/5 kl. 20:00 32. s Fös 1/6 kl. 20:00 46. s
Mið 18/4 kl. 20:00 aukas. Fös 11/5 kl. 20:00 33. s Lau 2/6 kl. 20:00 47. s
Fim 19/4 kl. 20:00 10. s Lau 12/5 kl. 16:00 34. s
Fös 20/4 kl. 20:00 11. s Þri 15/5 kl. 20:00 aukas.
Besta partý sem þú munt nokkurn tímann upplifa.
Elly (Stóra sviðið)
Fös 7/9 kl. 20:00 139. s Mið 12/9 kl. 20:00 141. s Sun 16/9 kl. 20:00 143. s
Sun 9/9 kl. 20:00 140. s Fim 13/9 kl. 20:00 142. s Lau 22/9 kl. 20:00 144. s
Sýningar haustið 2018 komnar í sölu.
Sýningin sem klikkar (Nýja sviðið)
Þri 27/3 kl. 20:00 3. s Mið 11/4 kl. 20:00 9. s Fös 20/4 kl. 20:00 16. s
Mið 4/4 kl. 20:00 4. s Fim 12/4 kl. 20:00 10. s Lau 21/4 kl. 20:00 18. s
Fim 5/4 kl. 20:00 aukas. Fös 13/4 kl. 20:00 11. s Sun 22/4 kl. 20:00 19. s
Fös 6/4 kl. 20:00 5. s Lau 14/4 kl. 20:00 12. s Fim 26/4 kl. 20:00 20. s
Lau 7/4 kl. 20:00 6. s Sun 15/4 kl. 20:00 13. s Fös 27/4 kl. 20:00 21. s
Sun 8/4 kl. 20:00 7. s Mið 18/4 kl. 20:00 14. s
Þri 10/4 kl. 20:00 8 .s Fim 19/4 kl. 20:00 15. s
Það er alveg öruggt að þetta fer úrskeiðis!
Fólk, staðir og hlutir (Litla sviðið)
Fös 13/4 kl. 20:00 Frums. Sun 22/4 kl. 20:00 6. s Fim 3/5 kl. 20:00 aukas.
Lau 14/4 kl. 20:00 2. s Mið 25/4 kl. 20:00 7. s Fös 4/5 kl. 20:00 12. s
Sun 15/4 kl. 20:00 3. s Fim 26/4 kl. 20:00 8. s Lau 5/5 kl. 20:00 13. s
Mið 18/4 kl. 20:00 aukas. Fös 27/4 kl. 20:00 aukas. Sun 6/5 kl. 20:00 14. s
Fim 19/4 kl. 20:00 4. s Lau 28/4 kl. 20:00 9. s Mið 9/5 kl. 20:00 15. s
Fös 20/4 kl. 20:00 5. s Sun 29/4 kl. 20:00 10. s Fim 10/5 kl. 20:00 aukas.
Lau 21/4 kl. 20:00 aukas. Mið 2/5 kl. 20:00 11. s Fös 11/5 kl. 20:00 16. s
Komumst við vímulaus af í geggjuðum heimi?
Slá í gegn (Stóra sviðið)
Fös 6/4 kl. 19:30 Auka Lau 14/4 kl. 19:30 16.sýn Sun 29/4 kl. 20:00 25.sýn
Lau 7/4 kl. 19:30 13.sýn Sun 15/4 kl. 19:30 Auka Lau 5/5 kl. 19:30 27.sýn
Sun 8/4 kl. 19:30 14.sýn Fös 20/4 kl. 19:30 17.sýn Sun 6/5 kl. 16:00 28.sýn
Fim 12/4 kl. 19:30 Auka Lau 21/4 kl. 16:00 18.sýn Sun 13/5 kl. 19:30 29.sýn
Fös 13/4 kl. 19:30 15.sýn Sun 22/4 kl. 19:30 19.sýn Sun 27/5 kl. 19:30 30.sýn
Einstaklega litríkt sjónarspil og frábær skemmtun fyrir alla fjölskylduna!
Svartalogn (Stóra sviðið)
Fim 26/4 kl. 19:30 Fors Lau 28/4 kl. 19:30 2.sýn Fös 4/5 kl. 19:30 4.sýn
Fös 27/4 kl. 19:30 Frum Fim 3/5 kl. 19:30 3.sýn Fös 11/5 kl. 19:30 5.sýn
Nýtt leikverk byggt á hrífandi skáldsögu Kristínar Marju Baldursdóttur.
Stríð (Stóra sviðið)
Mið 16/5 kl. 19:30 Frums Fim 17/5 kl. 19:30 2.sýn Fös 18/5 kl. 19:30 3.sýn
Ragnar og Kjartan hafa tvívegis skapað í sameiningu sviðsverk fyrir Volksbühne-l
Efi (Kassinn)
Fim 5/4 kl. 19:30 Síðustu Fös 6/4 kl. 19:30 Auka
Margverðlaunað og spennandi verk !
Faðirinn (Kassinn)
Lau 7/4 kl. 19:30 30.sýn Fös 13/4 kl. 19:30 32.sýn
Sun 8/4 kl. 19:30 31.sýn Lau 14/4 kl. 19:30 33.sýn
Áhrifamikið nýtt verðlaunaverk.
Improv Ísland (Þjóðleikhúskjallari)
Mið 4/4 kl. 20:00 Mið 18/4 kl. 20:00
Mið 11/4 kl. 20:00 Mið 25/4 kl. 20:00
Spunasýningarnar vinsælu snúa aftur - engin sýning eins!
Oddur og Siggi (Á flakki um landið)
Mán 9/4 kl. 11:00 Vík Mán 16/4 kl. 11:00 Selfoss Þri 15/5 kl. 11:00
Vestm.eyjar
Þri 10/4 kl. 11:00
kirkjub.klaustur
Þri 17/4 kl. 11:00 Selfoss
Mið 11/4 kl. 11:00 Höfn Þri 24/4 kl. 11:00
Hveragerði
Skemmtileg, sorgleg og hjartnæm sýning
Pörupiltar (Þjóðleikhúskjallarinn)
Fim 26/4 kl. 10:00 Fös 27/4 kl. 11:30 Mið 2/5 kl. 10:00
Fim 26/4 kl. 11:30 Mán 30/4 kl. 10:00 Mið 2/5 kl. 11:30
Fös 27/4 kl. 10:00 Mán 30/4 kl. 11:30
Hlátur og skemmtun í bland við eldfimt efni
Barnamenningarhátið (Þjóðleikhúsið)
Fös 20/4 kl. 10:00 Ég get Lau 21/4 kl. 13:00 Pétur og
úlfurinn
Sun 22/4 kl. 13:00 Oddur og
Siggi
Fös 20/4 kl. 10:00 Pétur og
úlfurinn
Lau 21/4 kl. 13:00 Ég get Sun 22/4 kl. 15:00 Oddur og
Siggi
Lau 21/4 kl. 10:00 Pétur og
úlfurinn
Lau 21/4 kl. 15:00 Ég get
ð
leikhusid.is | midasala@leikhusid.is | 551 1200
Atvinna