Verslunartíðindi - 01.08.1935, Side 22

98
VERSLUNARTÍÐINDI
tískt sjálfstæði sitt. Og enda þótt það
sjeu að vísu útvegsmenn og sjómennirn-
ir, sem eru sjálfur aflgjafinn, þá er það
þjóðbankinn, sem virkjar aflið, — ákveð-
ur farveginn og hraðann, alþjóð manna
til farsældar.
Þess er auðvitað enginn kostur að segja
þá sögu í örstuttri blaðagrein, enda skal
til þess engin tilraun gerð. En örfáar töl-
ur skulu tilgreindar til fróðleiks og því
til stuðnings, er að framan getur.
Þegar Landsbanki Islands var stofnað-
ur, árið 1885, áttu íslendingar engin fiski-
skip önnur en opna, vjelalausa árabáta,
og örfá lítil þilskip, er aðallega stunduðu
hákarlaveiðar frá Reykjavík og Hafnar-
firði.
Um aldamótin eru þilskipin orðin 130,
samtals rúmar 5000 smálestir að stærð,
en alt vjeialaus seglskip.
Nú eiga íslendingar 37 togara, samtals
12400 smálestir, 32 önnur fiskiskip, sam-
tals 3600 smálestir, og 619 mótorskip,
samtals 10400 smálestir.
Árið 1885 nemur andvirði allrar út-
fluttrar vöru frá Islandi aðeins 4,3 miljón-
um króna. Af því er rúmur helmingur fyr-
ir sjávarafurðir.
Um aldamótin, eða á árunum 1901—
1905, er meðalandvirði útfluttra íslenskra
sjávarafurða árlega komið upp í 6,2 milj-
ónir króna, en landbúnaðarafurða í 2,2
miljónir króna.
Á síðasta ári er andvirði útfluttra sjáv-
arafurða, samkvæmt bráðabirgðaskýrsl-
um Hagstofu íslands, 40,6 miljónir króna,
en landbúnaðarafurða 3,6 miljónir króna.
Hæst kemst andvirði útfluttra sjávaraf-
urða árið 1924, og nam þá 68 miljónum
króna, af 83,6 miljóna heildarútflutningi.
Þessar tölur tala eins skýru máli og
mörg orð, og gefa annarsvegar glögga
mynd af stuðningi Landsbanka Islands
við útveg landsmanna, en sýna hinsvegar
gildi útvegsins fyrir þjóðarbúskapinn, og
eru allar órækur vottur framsýnnar
stjórnar lánsfjárins í landinu.
Þjóðbankinn fagnar fimtugsafmælinu á
tímum þrenginga og örðugleika. Ef til vill
hefir aldrei reynt meira á bankann og þá,
er þar bera hita og þunga dagsins, en ein-
mitt nú, en til þeirra er horft með full-
komlega verðskulduðu trausti. Hitt er
jafnframt vitað, að enda þótt viturleg
stjórn á þjóðbankanum sje skilyrði fyrir
heilbrigði í atvinnu- og fjármálalífi þjóð-
arinnar, þá er hún þó eigi einhlít til vel-
farnaðar í þeim efnum.
Islenskir útvegsmenn minnast Lands-
banka Islands með þakklæti fyrir mikinn
stuðning og góðan útvegnum til handa, og
árna honum alls velfarnaðar á ókomnum
tímum.
Fiskiflotinn og útflutningur
sjávarafurða.
I töflu þeirri, sem hjer fer á eftir, er yf-
irlit yfir verðmagn fiskafurðanna frá alda-
mótum til ársins 1933, að því meðtöldu. Til
samanburðar er tekið verðmagn útflutn-
ingsins samtals á þessu tímabili og enn-
fremur tonnatala fiskiskipa á sama tíma.
Á tímabilinu frá 1901—1930 er tekið
meðaltal af útflutningsverðmagni hverra
5 ára og svo sjerstakt fyrir hvert ár frá
1929—1933.
Afurðir af fiskv. Útfl. alls Fiskiskip
1000 kr. 1000 kr. tonn (br.)
1901—1905 6.178 10.424 —
1906—1910 8.823 13.707 7.666
1911—1915 16.574 22.368 9.742
1916—1920 36.147 48.454 10.866
1921—1925 54.664 64.211 17.246
1926—1930 58.072 66.104 23.181
1929 65.122 74.196 24.212
1930 54.564 60.096 23.259
1931 42.731 48.009 21.826
1932 44.033 47.785 19.447
1933 46.880 51.833 —