Morgunblaðið - 03.07.2018, Page 33

MENNING 33
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. JÚLÍ 2018
Sameinar það besta í rafsuðu
Smiðjuvegi 66 • Kópavogi • 580 5800 • www.landvelar.isFuruvöllum 3 • Akureyri • 461 2288
ICQC 2018-20
Hildur Loftsdóttir
hilo@mbl.is
Þjóðlagahátíðin á Siglufirði verður
haldin 4. til 8. júlí, og er það í 19.
skiptið sem hátíðin er haldin. List-
rænn stjórnandi hátíðarinnar frá
upphafi er Gunnsteinn Ólafsson tón-
listarmaður, en hann stofnaði hátíð-
ina árið 2000, sem
landsbyggð-
arverkefni í
tengslum við
Menningarborg-
ina Reykjavík
2000.
„Frjókornið er
orðið að 19 ára
tré,“ segir Gunn-
steinn. Líkt og
áður verður í ár
boðið upp á margþætta dagskrá með
innlendu og erlendu tónlistarfólki,
auk þjóðlegra námskeiða af ýmsu
tagi fyrir bæði börn og fullorðna.
Mjög fjölbreytt músík
Þjóðlagahátíð og Norræna strand-
menningahátíðin verða haldnar sam-
tímis og sú síðarnefnda sett kl. 17 á
miðvikudaginn með ræðuhöldum og
flutningi hljómsveitarinnar Flottasta
áhöfnin í flotanum á sjómannlögum.
Þjóðlagahátíð hefst síðan með setn-
ingartónleikum kl. 20, þar sem Spil-
menn Ríkínís ríða á vaðið með ís-
lensk þjóðlög, leikin á forn hljóðfæri.
„Það verður mjög fjölbreytt músík
í boði, og má segja að hún nái frá nú-
tímatónlist alveg aftur til miðalda.
Hlutverk hátíðarinnar er að vekja
áhuga fólks á íslenskum þjóðlögum
en við erum ekki það einstrengings-
leg að við viljum ekki leyfa annarri
tónlist að hljóma líka. Okkur finnst
mjög gaman þegar verið er að frum-
flytja ný íslensk verk á hátíðinni. Í
Stirni Ensemble flytja t.d. fjórir ís-
lenskir hljóðfæraleikarar ný japönsk
og íslensk verk.“
Þrjár Ingibjargir
„Tvær ungar skapandi konur –
sem báðar heita Ingibjörg – flytja lög
við ljóð eftir nöfnu sína Ingibjörgu
Haraldsdóttur. Ingibjörg Ýr Skarp-
héðinsdóttir hefur lokið námi í tón-
smíðum við Listaháskólanum og
Ingibjörg Fríða Helgadóttir er út-
skrifuð úr skapandi tónlistarmiðlun
frá LHÍ og er bæði menntuð í klass-
ísk og djasssöng.“
– Er fólk mikið að semja í þjóð-
lagastíl í dag?
„Ég get nú ekki beint sagt það, en
ungt fólk sýnir þjóðlagaarfinum
miklu meiri áhuga núna en þegar við
byrjuðum árið 2000 og það finnst
mér jákvæð þróun. Þá voru bara
örfáir sérvitringar að fást við þjóð-
lögin. Þessi hátíð hefur sem sagt
reynst ágætis athvarf þeim sem eru
að velta fyrir sér þjóðlagaarfinum.“
– Heldurðu að hátíðin hafi haft ein-
hver áhrif þar á?
„Örugglega hefur hátíðin haft sitt
að segja að ýta þessu af stað, en það
er líka einhver bylgja í gangi. Í al-
þjóðlegu samhengi þá hefur heims-
tónlist, eða World Music, fengið byr
undir báða vængi þar sem tónlistar-
menn mismunandi tónlistarheima,
hittast og spila saman og flytja músík
hver annars og þá koma áhrif frá
framandi sönglist og hljóðfærum inn
í viðkomandi þjóðlagatónlist.“
Víkinga- og indjánatónlist
Er mikið af erlendum gestum?
„Já, t.d. kemur kórinn Vilda Fågl-
ar frá eyjunni Gotlandi í Svíþjóð og
flytur leikrænt kórverk sem heitir
Völundarkviða. Sú kviða varðveittist
bæði í Konungsbók Eddukvæða og á
Gotlandi þar sem hún var höggvin í
stein á víkingaöld. Skáldið Eva
Sjöstrand hefur ort kvæðið upp á
nýtt á gotamáli og Jan Ekedah setti
það í nýja sænskan þjóðlagabúning.“
Fleiri kórar koma fram, þ.á m. er
Hljómeyki að syngja í fyrsta skipti á
hátíðinni.
„Einnig nýr sönghópur sem heitir
Cantoque Ensemble, en þar flytja
átta íslenskir söngvarar íslensk þjóð-
lög. Þá heimsækir bandarísk-
kanadískur kvennakór hátíðina og
flytur frumbyggjatónlist frá lendum
indjána og bandaríska þjóðlaga-
tónlist. Þær ætla reyndar líka að
flytja verk eftir mig fyrir kvennakór
sem nefnist Kóngurinn ræddi við
riddarann Stíg, og syngja það auðvit-
að á íslensku.“
Gunnsteinn segir að atriðin á dag-
skránni séu öll mjög ólík. „Þegar
maður setur saman dagskrá á þjóð-
lagahátíð þarf hún að vera eins og
blómakrans þar sem hvert blóm nýt-
ur sín og ekkert skyggir á. Litirnir
verða að vera margbreytilegir og
passa saman, og engin tvö atriði
mega vera eins.“
Hápunkturinn á sunnudaginn
Hátíðinni lýkur á sunnudeginum
og þá eru bara einir tónleikar. Þeir
eru með Sinfóníuhljómsveit unga
fólksins. Hallfríður Ólafsdóttir
stjórnar. Þrír karlakórar munu
syngja Brennið þið vitar eftir Pál Ís-
ólfsson með sveitinni, og það verður
eflaust hápunktur hátíðarinnar. Á
þeim tónleikum mun einnig Chrissie
Telma Guðmundsdóttir frumflytja
fiðlukonsert eftir Ernest Bloch, en
hann byggist á áhrifum frá indjána-
tónlist í Bandaríkjunum. Þetta er
mjög flottur konsert og þykir til tíð-
inda að þessi unga stúlka sé að frum-
flytja konsert sem íslenskir fiðluleik-
arar hafa ekki tekist á við áður.“
– Verður ekki ball?
„Við verðum með sameiginlegt
bryggjuball með Strandmenning-
arhátíðinni á laugardagskvöldinu.
Uppskeruhátíð hefst kl. 20.30 í Báta-
húsinu, þar sem listamenn af hátíð-
inni koma fram og eftir það verður
slegið upp balli úti, en ef verðrið
verður vont verður farið með ballið
inn í hús.“
– Hvernig er spáin?
„Spáin er alltaf góð,“ segir Gunn-
steinn Ólafsson, „það vita þeir sem
koma alltaf aftur og aftur á Þjóð-
lagahátíðina, hvernig sem viðrar.“
Engin tvö atriði mega vera eins
 Þjóðalagahátíðin haldin í 19. sinn, margþætt dagskrá innlends og erlends tónlistarfólks
 Norræna strandmenningarhátíðin fer fram samtímis með handverki og málþingum
Gunnsteinn
Ólafsson
Frumflutningur Chrissie Telma Guðmundsdóttir frumflytur fiðlukonsert
eftir Ernest Bloch sem byggist á indjánatónlist í Bandaríkjunum.
Gotneska Kórinn Vilda Fåglar frá eyjunni Gotlandi í Svíþjóð og flytur leikrænt kórverk sem heitir Völundarkviða.
Norræna strandmenning-
arhátíðin verður nú haldin í
sjöunda sinn, en það eru
Vitafélagið-Íslensk strand-
menning, Síldarminjasafn
Íslands og Fjallabyggð sem
standa að hátíðinni í sam-
vinnu við Þjóðlagahátíð.
Á hátíðinni verður sung-
ið, smíðað og þæft, unnið
með roð, rekavið, ull og net,
myndir sýndar og járnið
hamrað. Einnig verður
dansað, leikið og málþing
haldin.
Mikill áhugi er á hátíðinni
bæði hérlendis og erlendis
en þátttakendur koma frá öllum Norðurlöndunum. Nú hefur fólk frá Kró-
atíu óskað eftir að fá að upplifa hátíðina og sýna jafnframt brot af eigin
strandmenningu.
Norðmenn, sem þykja þjóða fremstir í varðveislu, nýtingu og nýsköpun
á menningararfinum, sigla skipinu M/S Gamle Oksøy til Siglufjarðar
hlöðnu minni bátum og sýningargripum. Danir miðla sögu freigáturnnar
Jylland sem færði okkur Íslendingum stjórnarskrána á sínum tíma, og í
samstarfi við Bohuslän Museum í Uddevalla í Svíþjóð verður sögusýning
á Síldarminjasafninu um síldveiðar Svía við Íslandsstrendur. Einnig á að
kynna ólíkar skandinavískar útfærslur á síldarréttum og bjóða hátíðar-
gestum að bragða á. Grænlendingar senda bæði söng- og leiklistarfólk.
Siglfirskar síldarstúlkur ætla að standa vörð um gömlu verkþekking-
una og salta síld á planinu við Róaldsbrakka og boðið verður upp á báta-
smíðanámskeið í gamla Slippnum og málþing fer fram um varðveislu og
viðhald báta.
Þátttaka Íslendinga verður fjölbreytt og má nefna siglingaklúbba
landsins, eldsmiði og handverksfólk sem vinnur með ull, roð, æðardún
o.fl. Bátasmiðir verða við vinnu, ljósmyndaklúbbur Fjarðabyggðar verður
með sýningu í Sauðanesvita og börnin fá stefnumót við hafið.
NORRÆNA STRANDMENNINGARHÁTÍÐIN
Lagni Bátasmíði verður kennd.
Mikill áhugi á hátíðinni