Morgunblaðið - 18.07.2018, Síða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. JÚLÍ 2018
Askalind 4 | Kópavogi | Sími 564 1864 | vetrarsol.is
Hágæða sláttutraktorar frá
40 ár
á Íslandi
Sterkir og
notendavænir
Embætti ríkislögreglustjóra hefur fest
kaup á ellefu sérútbúnum Volvo V90
Cross Country-lögreglubílum og
tveimur lögreglujeppum af gerðinni
Ford Interceptor. Bílarnir bætast í
flota íslensku lögreglunnar í haust.
Þetta staðfestir Agnar Hannesson,
rekstrar- og þjónustustjóri hjá Emb-
ætti ríkislögreglustjóra, í samtali við
Morgunblaðið.
„Þeir dreifast um allt land þessir
bílar, sumir fara á landsbyggðina og
aðrir til Reykjavíkur,“ segir Agnar, en
í sumar tók lögreglan einnig í notkun
átta sérútbúna Volvo-bíla.
„Að undangengnu örútboði varð
Volvo aftur fyrir valinu,“ segir Agnar,
en bílarnir eru þróaðir í deild sér-
stakra ökutækja hjá Volvo og eiga að
þola það álag sem notkun þeirra gerir
ráð fyrir. „Þeir eru sérstyrktir, með
sérstyrktu hemla- og fjöðrunarkerfi
og koma með forgangsbúnaði.“
Ford-jepparnir eru af sömu tegund
og sérsveit ríkislögreglustjóra hefur til
umráða, en þeir tveir sem nú bætast í
flota lögreglu fara í almenna löggæslu.
Að sögn Agnars verða bílarnir ekki
brynvarðir, ólíkt jeppabílum sér-
sveitar, og hvítir að lit.
Í gærmorgun tók lögreglan á höfuð-
borgarsvæðinu í notkun nýjan
Volkswagen Transporter og segir
Agnar fleiri vera á leiðinni.
„Einn er farinn í notkun og annar
fer í ágúst. Síðan eru væntanlegir tveir
til viðbótar á árinu og tveir á næsta ári.
Þeir fara til Vestmannaeyja, Akur-
eyrar, Suðurnesja og Reykjavíkur,“ en
bílarnir leysa af eldri gerð sendibíla af
gerðinni Ford Econoline. teitur@mbl.is
Lögreglan festir kaup á
fleiri sérútbúnum bílum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Nýi tíminn Bílar lögreglu munu nú
einnig bera nýjar merkingar.
 Sömu jeppar og
sérsveit RLS notar
Teitur Gissurarson
teitur@mbl.is
„Þetta eru þrjú ár núna sem hafa
verið íslenskum loðdýrabændum
mjög óhagstæð,“ segir Einar E.
Einarsson, formaður Sambands ís-
lenskra loðdýrabænda, í samtali við
Morgunblaðið. Hann segir að á ár-
unum 2016-2017 hafi skinn hækkað
um 11% í verði í erlendri mynt en
íslenskir loðdýrabændur hafi samt
orðið fyrir 4% lækkun vegna
sterkrar stöðu íslensku krónunnar.
„Þannig að íslenskir bændur eru
búnir að fá lækkun núna þrjú ár í
röð og heimsmarkaðsverð hefur
lækkað frá 2017,“ bætir Einar við.
Mikið offramboð
Einar segir að fimm bændur hafi
hætt loðdýrarækt síðastliðið haust
og segir að staðan sé erfið fyrir þá
sem eftir eru. „Það er alveg ljóst
að fjárhagsstaða þeirra sem eru í
þessu í dag er orðin alveg gríð-
arlega þröng og erfið. Það þarf
eitthvað mikið að koma til svo að
menn treysti sér til, og geti haldið
áfram.“
Hann segir aðalástæðu stöð-
unnar vera offramboð í skinna-
framleiðslu á árunum 2011-2014.
„Það varð algjört offramboð og of-
framleiðsla. Skinnaverð á markaði
var mjög hátt frá 2010-2013 og þá
jókst verulega framleiðsla í heim-
inum. Framleiðsla fór þarna úr um
50 milljónum skinna í yfir 80 millj-
ónir skinna á þremur árum. Það
varð hreinlega uppsöfnun,“ segir
Einar.
Spurður hvort hann telji að þessi
þróun haldi lengi áfram svarar
Einar: „Það er það sem er svo erf-
itt að spá fyrir um í þessu. Við vit-
um náttúrulega að þetta gengur í
bylgjum. Og þetta er selt á hinum
frjálsa markaði við hamarshögg.
Við vitum að þetta mun snúa við en
hvenær það gerist vitum við aftur á
móti ekki. Við höfum samt býsna
staðfestar heimildir fyrir því að það
sé mikið búið að draga úr heims-
framleiðslu bæði 2017 og 2018. Það
er það sem þarf að gerast svo að
verðið hækki.“
Notkun á skinnum eykst
Í janúar tilkynnti Erna Solberg,
forsætisráðherra Noregs, að í
stjórnarsáttmála landsins væri
kveðið á um að skinnaframleiðsla
yrði bönnuð þar í landi fyrir árið
2025.
Spurður um þetta, og hvort
breyting á markaðsaðstæðum geti
verið ástæða þess minna fæst nú
fyrir skinnin, segir Einar svo ekki
vera.
„Í Noregi er það í ríkisstjórnar-
sáttmála þessa þriggja flokka að
banna loðdýrarækt en það hefur
ekki farið fyrir þingið þannig að
það sér ekki fyrir endann á því
ennþá,“ segir Einar og bætir við:
„Það er mjög mikill áhugi á skinn-
um og stóra myndin er sú að notk-
un á skinnum hefur bara vaxið í
gegnum árin. En framleiðslan jókst
bara allt of mikið þarna á þremur
árum. Þetta varð miklu meira en
markaðurinn gat tekið við.“
„Staða loðdýra-
bænda er bæði
erfið og þröng“
 Skinnaverð lækkað í þrjú ár
 Minni notkun ekki vandamálið
Morgunblaðið/Björn Jóhann
Loðdýrabóndi Einar E. Einarsson
Loðdýrarækt í Evrópu
» Minkar voru fyrst fluttir til
Íslands haustið 1931.
» Danir eru umsvifamestu loð-
dýraframleiðendur í heiminum.
Árið 2016 framleiddu þeir
sautján milljónir skinna.
» Víða í Evrópu, t.d. í Bret-
landi, Austurríki og Króatíu,
hefur loðdýrarækt verið bönn-
uð með öllu.
Gunnar Bragi Sveinsson, þingmaður
Miðflokksins í Suðvesturkjördæmi,
segir að ríkisstjórnin þurfi að setja
takmarkanir eða bönn við kaupum
jarða erlendra aðila hér á landi og
ganga hraðar til verks. „Málið hefur
verið óbreytt lengi og í biðstöðu og á
meðan halda menn áfram að kaupa
upp jarðir,“ segir Gunnar Bragi.
Hann skipaði starfshóp í desember
2016 er hann var landbúnaðarráð-
herra til að leggja mat á það hvaða
takmarkanir komi til greina til að við-
halda ræktanlegu landbúðarlandi og
búsetu í sveitum landsins. Enn sem
komið er hefur skýrslunni ekki verið
skilað. „Það er búið að fresta skilum á
skýrslunni tvisvar
ef ekki þrisvar.
Eftir því sem ég
best veit er stefn-
an núna sett á
desember. Þetta
er orðið óþægi-
lega langur tími
sem þetta hefur
tekið – í máli sem
er brýnt að klára
fljótt,“ segir
Gunnar Bragi. Hann telur það brýnt
að stjórnvöld fari í einhverjar aðgerð-
ir. „Það ætti að setja miklar takmark-
anir, ef ekki banna erlendum aðilum
að kaupa jarðir hér á landi líkt og við-
gengst í sumum nágrannalöndum
okkar og löndum innan EES-svæð-
isins, s.s. í Danmörku og Möltu.“
Hann segir jafnframt mikilvægt að
hugsa til lengri tíma í þessum efnum.
„Við Íslendingar verðum að horfa til
framtíðar og það er alveg ljóst að í
heiminum í dag eru færri og færri að
framleiða matvæli. Við Íslendingar
verðum að vera undir það búin að
geta ekki bara brauðfætt okkur sjálf
heldur líka stóraukið útflutning á
matvælum. Við eigum gnótt af landi
en það kostar okkur mikið að þurfa að
endurrækta, að byrja alltaf upp á
nýtt. Þessi mál hafa verið í upplausn
of lengi.“ ninag@mbl.is
Jarðir keyptar upp
á vakt ríkisstjórnar
 Þingmaður Miðflokksins kallar eftir skjótum aðgerðum
Gunnar Bragi
Sveinsson
Núpur enn óseldur
 Hollvinir Núps hafa áhuga á að kaupa Gamla skóla
Agnes Bragadóttir
agnes@mbl.is
Ríkiskaup auglýstu í júlí í fyrra til
sölu þrjár húseignir á Núpi í Dýra-
firði. Um er að ræða skólabyggingu
og tvær heimavistir, alls 4.588 fer-
metra.
Gísli Þór Gíslason, verkefnastjóri
hjá Ríkiskaupum, segir að alltaf
öðru hvoru berist fyrirspurnir um
Núp, en enn hafi eignirnar ekki
selst. „Þetta er ekkert óvenjulega
langur tími sem eignirnar á Núpi
hafa verið í sölu. Svona stór hús
eins og á Núpi, sem áður hýstu
skóla og heimavistir, kalla á öðru-
vísi starfsemi og menn þurfa auð-
vitað að leggja niður fyrir sér
rekstraráætlun um það hvernig
dæmið líti út og hvort það gangi
upp. Svo er kannski hluti af skýr-
ingunni að það er ekki mikil umferð
í grennd við Núp,“ sagði Gísli Þór í
samtali við Morgunblaðið í gær.
Óvenjumargar eignir í sölu
Hann segir að ákjósanlegast væri
að selja eignirnar þrjár í einu lagi,
en það komi einnig til greina að
selja hverja eign fyrir sig.
Gísli Þór segir að þegar um
stærri eignir sé að ræða taki oft
langan tíma að selja þær. Það hafi
átt við um Arnarholt á Kjalarnesi,
sem hafi verið lengi í söluferli og
Víðines sömuleiðis, sem Reykjavík-
urborg hafi á endanum tekið yfir.
Aðspurður hvort óvenjumargar
eignir séu í sölu hjá Ríkiskaupum
nú sagði Gísli Þór: „Já, þetta er það
mesta sem ég man sl. átta ár. Auk
þess erum við komin með vilyrði
fyrir fleiri eignum sem koma í sölu
hjá okkur með haustinu og nú þeg-
ar eru ákveðnar eignir í söluferli,“
sagði Gísli Þór.
Séra Kristinn Ágúst Friðfinns-
son er félagi í Hollvinasamtökum
Núps. Hann segir að hann ásamt
fjórum öðrum félögum úr Hollvina-
samtökunum hafi gert mjög lágt til-
boð, eiginlega bara til málamynda, í
Gamla skóla, sem er elsta húsnæði
fyrrverandi Héraðsskólans á Núpi.
Húsnæðið var upprunalega byggt
árið 1931.
„Við höfum áhuga á því að koma
að borðinu, því okkur er ekki sama
um staðinn. Við vorum hrædd um
að það kæmu einhverjir kaupa-
héðnar og reyndu að kaupa. Við
vildum og viljum enn koma í veg
fyrir slíkt, en við heyrðum ekkert
frá Ríkiskaupum, væntanlega
vegna þess að þeim hefur þótt til-
boð okkar allt of lágt,“ sagði Krist-
inn Ágúst í samtali við Morgunblað-
ið í gær.
Hann segir að ráðast verði í mik-
ið viðhald á Gamla skóla. Þau fimm-
menningarnir hafi séð fyrir sér að
þau gerðu upp íbúð í húsinu, sem
síðan yrði leigð út og þannig fengj-
ust einhverjar tekjur. Auk þess hafi
þau séð fyrir sér að þau myndu
sækja um styrki til þess að varð-
veita þennan sögustað.
Ljósmynd/Guðmundur Helgason
Núpur í Dýrafirði Húsin á Núpi í Dýrafirði eru reisuleg, en viðbúið er að
ráðast þurfi í mikið viðhald á þeim, eftir að ljóst verður hverjir eignast Núp.