Morgunblaðið - 09.08.2018, Qupperneq 30

30 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. ÁGÚST 2018
Hvar er næsta
verkstæði?
FINNA.is
SALERNISMÁL
Ásgeir Ingvarsson
ai@mbl.is
Fyrr í sumar rataði það í fréttir að
stór vöndull af blautklútum hefði vald-
ið óskunda í holræsakerfinu. Einnig
hefur verið sagt frá hvernig blautklút-
ar menga strandlengjuna og nýlega
að efna þurfti til auglýsingaherferðar
til að reyna að hvetja landsmenn til að
sturta skítugum blautþurrkunum ekki
í klósettið eftir notkun.
Það er svo sem ágætt að setja
blautþurrkuna í ruslið, ef hún hefur
t.d. verið notuð til að þrífa farða af
andliti, en fæstum líkar tilhugsunin
við að hafa ruslatunnu inni á baði fulla
af blautþurrkum sem notaðar hafa
verið til að hreinsa miðsvæðið eftir
salernisferð.
Japanirnir komnir lengst
Ísleifur Leifsson hjá Ísleifi Jóns-
syni ehf. segir blautþurrkuvandann að
hluta til skrifast á það að Íslendingar
hafa ekki tamið sér nægilega góðar
hreinlætisvenjur þegar teflt er við
páfann (hvort heldur sem leikin er
hraðskák eða venjuleg). Víða í Evrópu
og í Asíu sé vaninn að skola afturend-
ann með vatni, ýmist með undirlífs-
þvottaskál (bidet) eða með þar til
gerðum sturtuhaus sem finna má hjá
klósettinu. „Áður fyrr rak Íslendinga
oft í rogastans þegar þeir komu á hót-
el í suðurhluta Evrópu og fundu þar
postulínsskál inni á baði sem þeir
héldu að væri aukaklósett. Eru til sög-
ur af því að sumir hafi notað undirlífs-
þvottaskálarnar sem fótabað eða til að
þvo sokka,“ útskýrir Ísleifur. „Finn-
arnir skera sig frá öðrum Evrópu-
þjóðum því þeir fara þá leið að hafa lít-
inn sturtuhaus við hliðina á klósettinu
og skola sig hreina með honum.“
Íslendingar eru ekki einir um að
láta klósettpappírinn duga og segir Ís-
leifur að skoltæki séu sjaldséð í
Bandaríkjunum og hjá germönskum
og norrænum þjóðum Evrópu. „Í Asíu
er aftur á móti algengt að nota vatn til
skolunar á salernum og kannski eins
gott því það myndi ganga mjög á
skóglendi jarðarinnar ef fólkið sem
þar býr notaði salernispappír í sama
mæli og við gerum.“
Japanirnir eru lengst komnir á
þessu sviði og smíða fullkomin klósett
sem hafa innbyggðan skolunarbúnað.
Ísleifur segir japönsku snjallklósettin
hafa orðið til bæði sem leið til að
vernda umhverfið með minni papp-
írsnotkun en ekki síst til að auka sjálf-
stæði aldraðra og fatlaðra sem þurfa
ekki aðstoð við að nota salernið ef
hægt er að ýta á takka til að „skola
kjallarann“ eins og Ísleifur orðar það.
„Hreinsaði allt sem fyrir varð“
Búi Bjarmar Aðalsteinsson, vöru-
hönnuður og frumkvöðull, minnist
þess hve merkileg reynsla það var að
nota japanskt hátækniklósett í fyrsta
sinn. Það gerði hann í heimsókn til ís-
lensks vinar síns í Japan árið 2012.
„Fyrsta klósettið sem ég prófaði var
með bunu sem virkaði hálfpartinn eins
og haglbyssa og hreinsaði allt sem fyr-
ir varð. Síðar uppgötvaði ég fullkomn-
ari klósett sem skola af meiri ná-
kvæmni og eru með takka til að stýra
styrk og hitastigi, og með sérstaka
dömustillingu sem færir vatnsbununa
framar.“
Segir Búi að fátt jafnist á við að
hafa létt á sér og fá síðan volga vatns-
bunu á hárréttan stað. „Þetta er svona
‚grand finale‘ á að hafa skilað öllu af
sér og yndislegt að geta staðið upp af
klósettinu alveg tandurhreinn.“
Það geta verið mikil viðbrigði að
hreinsa afturendann með þessum
hætti en Búi segir að bunan venjist
fljótt. „Og það verður ekki deilt um
hreinlætistilfinninguna. Þegar maður
hefur ekki lengur aðgang að skolun-
inni þá er upplifunin svipuð og að hafa
ekkert betra en dagblað til að hreinsa
á sér munn og fingur eftir KFC-
máltíð. Með klósettpappírnum erum
við varla að þrífa að neinu ráði og
vatnið miklu markvissari og betri leið,
auk þess að spara kynstrin öll af papp-
írsrúllum.“
Fjórfalt dýrari
Halldór Vilbergsson, þjónustustjóri
hjá Tengi, segir snjallklósettin njóta
vaxandi vinsælda hérlendis og þá ekki
síst hjá fólki sem hefur skerta hreyfi-
getu. „Þessi klósett hjálpa fólki að
bjarga sér sjálft og mig grunar að þau
myndu bæði gleðja íbúa og spara
vinnu aðstoðarfólks á hjúkrunar- og
öldrunarheimilum.“
Að sögn Halldórs er algengt að
snjallklósettin kosti um fjórfalt meira
en hefðbundið vatnssalerni. Verðið
getur þó verið breytilegt eftir því hve
fullkominn búnaðurinn í klósettinu er.
„Tækið sem við höfum til sýnis í versl-
uninni hjá okkur virkar þannig að ýtt
er á takka og þá kemur út lítil sprauta
og spýtir út vatni sem hitað hefur ver-
ið upp í 38°C. Að því loknu tekur við
hitablásari sem þerrar sitjandann. Úti
í heimi má meira að segja fá salerni
með lykteyðandi búnaði og sem gefa
frá sér hljóð til að fela það sem gengur
á þegar klósettið er notað.“
Með tandurhreinan bossa eins og Japani
 Japönsku snjallklósettin gætu verið lausn á blautþurrkuvandanum  Þau auka einnig hreinlæti,
draga úr salernispappírsnotkun og hjálpa öldruðum og fötluðum að lifa sjálfstæðara lífi
Morgunblaðið/Hari
Spúlun „Finnarnir skera sig frá öðrum Evrópuþjóðum því þeir fara þá leið að hafa lítinn sturtuhaus við hliðina á
klósettinu og skola sig hreina með honum,“ segir Ísleifur sem stillir sér hér upp við hátækniklósett með skoli.
Halldór
Vilbergsson
Búi Bjarmar
Aðalsteinsson
bestalambid.isBeztu uppskriftirnar okkar
Enn einn dagur
í Paradís
Bez
t á bo
rgarann
Laugavegi 77, 101 Reykjavík - Sími: 551-3033
ÚTSALA
30-50%
afsláttur
Flottir í fötum