Morgunblaðið - 11.08.2018, Side 45
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. ÁGÚST 2018
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
TÓNLIST
Arnar Eggert Thoroddsen
arnareggert@arnareggert.is
Ég er farinn að sjá fyrir mér grein
eða úttekt á þessum þætti íslensks
tónlistarlífs. Erlendir tónlistarmenn
sem búa hér og starfa og auðga
þannig menn-
inguna með hug-
myndum sínum
og sýn. Gegnum-
streymið er gott
og gegnt, mætti
vera meira, og
eðlilega staldra
menn mislengi við. Ben Frost hefur
búið hér síðan 2004, talar góða og
skýra íslensku (ég var þess heiðurs
aðnjótandi að taka fyrsta viðtalið við
hann sem fór alfarið fram á hinu yl-
hýra) og hefur hann unnið við hin
fjölskrúðugustu tónlistarverkefni.
Hann hefur tekið upp íslenskar
hljómsveitir, unnið með þeim að tón-
list og samið tónlist fyrir sjónvarp
Skrattinn hittir ömmu sína
Helblár Ben Frost lætur sér fátt fyrir brjósti brenna.
og kvikmyndir, dansflokka og leik-
verk. Frost þekkir engin mörk eða
mæri og hefur unnið með blíðum
krúttpoppurum, örgustu rokkurum,
heimstónlistarmönnum og sígildum.
Frost er með bækistöðvar hérlendis
en fer með tónlist sína um heim all-
an. Flestar plötur hans hafa komið
út í gegnum bedroom community en
2014 kom út platan A U R O R A, í
samstarfi við hina virtu bresku út-
gáfu Mute. Það er sú útgáfa sem
stendur að nýjasta verki Frost, The
Centre Cannot Hold, en platan kom
út fyrir síðustu jól. Hún var „kitluð“
með stuttskífunni Threshold Of
Faith þá um sumarið og nú í vor kom
nokkurs konar sporfaraplata, All
That You Love Will Be Eviscerated.
Árið hefur, eins og sést, verið und-
irlagt af iðju í kringum þetta efni og
Mute hefur verið duglegt að halda
því lifandi með stöðugum útgáfum
(það kom t.d. út tólftomma með lag-
inu „Ionia“, auk þess sem ég hef
nefnt). Sterk, listræn ímynd hefur þá
hjálpað, djúpur blár litur einkenn-
andi í kringum allt og þær pælingar
einnig í hæstu hæðum.
Allt efnið á rætur í upptökulotu
sem fram fór í Chicago, sumarið
2016, í hljóðveri Steve Albini. Það
má segja að þar hafi skrattinn hitt
ömmu sína í tónlistarlegu tilliti. Eitt
af því sem Frost hefur lagt sig eftir
eru öfgar í tónsmíðum, mikill há-
vaði, lágvært þrusk ... og svo
MIKILL hávaði aftur. Ógn og óþægi-
legheit. Albini lagði sig eftir
nákvæmlega sömu hlutum í sveit
sinni Big Black auk þess að hafa
hljóðritað meistaraverk eins og Goat
með Jesus Lizard, Surfer Rosa með
Pixies og In Utero með Nirvana.
Frost vann að tónlistinni með bein-
um hætti, hélt svo gott sem tónleika í
hljóðveri Albini, og voru vélarnar að
niðurlotum komnar, óstöðugar, of-
hlaðnar, hvissandi og spúandi. Fag-
urfræði þessara manna var svo gott
sem fullkomnuð á þessu tíu daga
tímabili.
» Sterk, listrænímynd hefur þá
hjálpað, djúpur blár lit-
ur einkennandi í kring-
um allt og þær pælingar
einnig í hæstu hæðum.
Ástralinn Ben Frost hefur starfað hérlendis í nærfellt fimmtán ár en nýjasta plata hans,
The Centre Cannot Hold, var unnin með hinum goðsagnakennda Steve Albini.
„Blönduð dagskrá með einsöngs-
lögum og dúettum eftir Atla Heimi
Sveinsson, Sigvalda Kaldalóns, Moz-
art, Faure, Caccini, Gomez og fleiri,“
segir Björg Þórhallsdóttir sópran-
söngkona um lögin sem þær Sigrún
Hjálmtýsdóttir ætla að syngja við
undirleik Elísabetar Waage hörpu-
leikara og Hilmars Arnar Agnars-
sonar orgelleikara á lokatónleikum
tónlistarhátíðarinnar Englar og
menn í Strandarkirkju í Selvogi á
morgun. En fyrst, eða kl. 14, er
Maríumessa, eins og hefð er orðin
fyrir á lokatónleikum tónleikarað-
arinnar.
„Tónlistin er vegurinn til guð-
dómsins og talin æðst allra lista,“
svarar Björg að bragði þegar hún er
spurð um þá hefð að flétta saman
tónleikum og guðþjónustu á hátíð-
inni, sem hún hefur staðið fyrir sem
listrænn stjórnandi og framkvæmda-
stjóri sjö sumur í röð. Og er hvergi
nærri hætt, enda hefur aðsóknin ver-
ið slík að hún útilokar ekki að næsta
sumar verði boðið upp á tvenna tón-
leika hvers listahóps um sig. „Þótt
engir hafi þurft frá að hverfa hefur
stundum verið töluverð þröng á
þingi,“ segir Björg. Auk þess að hafa
allt utanumhald tónleikanna á sinni
könnu með stuðningi síns manns,
Hilmars Arnar, organista og kór-
stóra, syngur Björg oftast í upphafi
og lok tónleikaraðarinnar – og núna á
þeim sjöundu og síðustu í sumar
verður hún í lykilhlutverki ásamt
þeim Sigrúnu, Elísabetu og Hilmari
Erni.
Fjölbreytt efnisskrá
„Dagskráin í sumar hefur verið
mjög fjölbreytt og listamennirnir
frábærir. Mér finnst sérstaklega
gaman að fá stórsöngvara úr
Óperunni inn í svona litla sveita-
kirkju, þar sem skapast einstök nánd
rétt eins og að fá þá heim í stofu. Ég
er stolt af að geta boðið upp á vett-
vang fyrir íslenska söngvara og að
hafa hleypt lífi í sveitakirkjuna. Á
tónleikunum hef ég lagt áherslu á ís-
lensk sönglög, tónlist með trúarlegu
ívafi í anda staðarins og sögu hans og
evrópska klassíska tónlist,“ segir
Björg.
Hún hefur hafið samstarf við
Bjarna Frímann Bjarnason, tónlist-
arstjóra Íslensku óperunnar, um að
kynna til leiks á einum tónleikum ár
hvert unga söngvara, sem sumir eru
enn í námi og að stíga sín fyrstu spor.
Að sögn Bjargar er einstakur
hljómburður í Strandarkirkju og
yndislegt að koma í náttúrufegurðina
í Selvoginum. Hún kveðst finna fyrir
miklu þakklæti fólks fyrir að fá hvort
tveggja tækifæri til að vera við guð-
þjónustu og hlýða á tónleika í kirkj-
unni. „Og finna guðdóminn og stemn-
inguna á þessum sögulega stað.
Fyrirkomulagið á Maríumessu og
lokatónleikunum er með þeim hætti
að séra Baldur Kristjánsson og Guð-
mundur Brynjólfsson djákni þjóna
fyrir altari. Við Sigrún syngjum
englalög og dúetta og leiðum auk
þess almennan safnaðarsöng. Á tón-
leikunum sláum við svo á létta og ást-
ríka strengi með klassískum perlum,
dægurlögum og óperudúettum.“
Eftir að hafa sungið í Strandar-
kirkju árum saman er Björgu kirkjan
afar kær. „María mey er dýrðlingur
kirkjunnar og Maríumessurnar arfur
frá fornu fari kaþólskunnar. Strand-
arkirkja er þekktasta áheitakirkja
landsins og þar þykir vera sérstakur
kraftur til bænheyrslu.“ vjon@mbl.is
Sönghátíð F.v. Sópransöngkonurnar Sigrún Hjálmtýsdóttir og Björg Þórhallsdóttir, Elísabet Waage hörpuleikari
og Hilmar Örn Agnarsson organisti taka þátt í guðsþjónustu og tónleikum í Strandarkirkju í Selvogi.
Slegið á létta og ástríka
strengi eftir Maríumessu
Síðustu tónleikar í tónleikaröðinni Englar og menn í sumar
Atvinna