Velferð - 01.10.2013, Blaðsíða 8
c---------------------------------------------------------
blaðið Reykjalund og hefja útgáfu SÍBS frétta var LHS boðið að
vera þáttakandi i þeirri útgáfu og birta þar efni um starfsemi sína.
Blaðið yrði sent ókeypis til allra félaga SÍBS og LHS. Pessi boði var
tekið með þökkum, enda töldu landssamtökin sig enn ekki hafa
bolmagn til eigin útgáfu.11 Var fréttapistill frá LHS fastur liður í
SÍBS fréttum á næstu árum, sem þar með bárust til félagsmanna
LHS ásamt aðildarfélaga SÍBS.
Samtökin styrkjast í sessi
Á aðalfundi í júní 1985 voru
félagar LHS orðnir um 500. Par
var samþykkt tilaga um að ráða
starfsmann á skrifstofu samtakanna.
Var Hallur Hermannsson ráðinn til
að stýra skrifstofunni frá 1. ágúst
það ár. Jafnframt tók hann sæti í
ntnefnd SÍBS frétta frá sama tíma.
Hallur hafði verið skrifstofustjóri
hjá Ríkisskipum, en nýverið látið af
Hallur Hermannsson störfum.
Á árinu 1986 tæmdist LHS
arfur, sem nýttist vel til að koma
traustari fótum undir starfsemina og styrkja félagsstarfið. Hjá
systursamtökum erlendis var þetta mjög algengt, að velunnarar
samtakanna arfleiddu þau að eignum sínum. Pet-ia hefur af og til
síðan gerst hjá LHS og síðar Hjartaheill og hafa þeir fjármunir
ætíð runnið beint til starfsins og helst til fjármögnunar á
tækjakaupum, nema annað hafi verið áskilið.12
Sú gleðifrétt barst okkur í síðustu viku að fyrstu
hjartasjúklingarnir hefðu verið skornir upp á hjartaskurðdeild
Landspítalans þann 14., 16. og 18. júní s.l. [1986] og allt
hefði tekist með dgœtum. Þetta eru stórkostleg tiðindi og
nánast ótrúleg. ... Fjarlœgur draumur, en þó ákveðinn,
sem sérstaklega var tekið fram á fyrsta fréttamannafundi
samtakanna, að vceri eitt af aðalmarkmiðum þeirra, var að
stuðla að því með öllum ráðum að hjartaskurðlœkningaryrðu
fluttar heim á Landspítalann. Tæpum þrem árum síðar eru
fyrstu kransæðasjúklingarnír skornir þar upp með prýðilegum
árangri! Ég vil segja það að lokum að óskir og vonir okkar
hafa sannarlega ræst'13
Þessar aðgerðir gengu vel, en ekki reyndist unnt í upphafi að
anna þörfinni og þurfti því áfram að senda sjúklinga til London,
tvo til þrjá í viku á árinu 1989. Pá höfðu verið sendir um 2000
sjúklingar til London eða USA frá því að hjartaskurðaðgerðir
hófust um 1970.14
Valgeir Vilhjálmsson var fyrsti sjúklingurinn sem fór í
hjartaaðgerð hér á landi og lifði góðu lífi í meira en aldarfjórðung
eftir það. Valgeir var skemmtilegum maður og tiður gestur á
skrifstofu Hjartaheilla. Þar gekk hann jafnan undir viðurnefninu
„Valgeir fyrsti", sem hann kunni ekki illa við. Hann var spurður
að því fyrir aðgerðina hvort hann kviði ekki fyrir að vera sá fyrsti
sem færi í svona aðgerð hér á landi. „Nei, alls ekki,“ svaraði
Valgeir. „Ég veit að þeir vanda sig sérstaklega við þann fyrsta!“
Öllum hagnaði af fjáröflun LHS 1986 var varið til kaupa á
þolprófunartækjum sem voru afhent Reykjalundi, en tækin mæla
súrefnisnotkun og kolsýringsmyndun líkamans. Voru tækin hluti
af búnaði nýrrar endurhæfingardeildar á Reykjalundi, sem opnuð
var 1987.
HL stöðvar
Endurhæfing hjartasjúklinga á Reykjalundi hófst sumarið
1982. Sérhæft starfsfólk var í framhaldinu ráðið að Reykjalundi
og þessi starfsemi jókst jafnt og þétt og sannaði fljótt ágæti sitt.
Fyrstu sjö árin nutu þessarar þjónustu tæplega níu hundruð
hjartasjúklingar.
Halldór Halldórsson, fyrsti íslenski hjartaþeginn og
Rúrik Kristjánsson í söfnunarátaki fyrir stofnun HL stöðvarinnar.
Fljótlega kom í ljós að þrátt fyrir góðan árangur á Reykjalundi
var þörf á viðhaldsþjálfun eftir að dvölinni þar lauk, til að halda
því þreki og þoli sem áunnist hafði. Vorið 1986 sendi stjórn
Landssamtaka hjartasjúklinga, ásamt Hjartavernd, SÍBS erindi
um stofnun og rekstur hjartaþjálfunarstöðvar og var óskað eftir
aðild Reykjalundar að rekstrinum. Þar var lagt til að Reykjalundur
legði fram sérþjálfað starfsfólk og þekkingu, Landssamtökin sæju
um að búa stöðina tækjum og Hjartavernd legði til húsnæðið.
Sú breyting varð slðar að brjóstholssjúklingar skyldu einnig
fá þjálfun í hinni nýju stöð. Þessu erindi var vel tekið af SÍBS
sem urði stofnfélagar ásamt Hjartavernd og Landssamtökum
hjartasjúklinga og lagði hvert þeirra kr. 500.000 til stöðvarinnar
í upphafi.
Ákveðið var að þetta yrði sjálfseignarstofnun sem fékk nafnið
Endurhæfingarstöð hjarta- og lungnasjúklinga, sem fljótlega var
stytt í HL stöðin í daglegu tali.
Magnús B. Einarson var ráðinn
yfirlæknir og yfirsjúkraþjálfari
Soffia Steinunn Sigurðardóttir.
Auk þeirra störfuðu þrír hjarta-
og lungnalæknar við stöðina og
þrír sjúkraþjálfarar.
Leigusamningur var gerður við
Styrktarfélag lamaðra og fatlaðra
um afnot af húsnæði þess og
tækjakosti að Háaleitisbraut 11
-13, en að auki voru keypt til
stöðvarinnar ný og fullkomin
tæki fyrir um fimm milljónir
króna.
Fyrstu sjúklingarnir komu til
þjálfunar 3. apríl 1989 í fjórum hópum. Þá var gert ráð fyrir 118
plássum í stöðinni og mátti heita að þau væru fullbókuð. Hver
hópur mætti þrisvar í viku í klukkustund í senn.
Magnús B. Einarson
yfirlœknir HL
stöðvarinnar í Reykjavík.
8 Velferð