Ljósmæðrablaðið - 01.07.2017, Qupperneq 23
23Ljósmæðrablaðið - júlí 2017
farið bæði í húð- og blóðmælingu á gallrauða og að ekki hafi liðið
meira en tvær klukkustundir milli mælinganna. Ef engin húðmæling
var framkvæmd, húðmælingin var ekki tímasett eða ef meira en tvær
klukkustundir liðu á milli húð- og blóðmælinga var barnið útilokað
frá rannsókninni.
Eftirfarandi upplýsingum var safnað um börnin í rannsókninni og
mæður þeirra: Aldur móður, fjöldi fyrri fæðinga móður, blóðflokkur
móður, fjöldi fóstra, fósturstaða, meðgöngulengd, tegund fæðingar,
fæðingarár barns, kyn, fæðingarþyngd, fæðingarlengd, höfuðummál,
Apgar eftir eina og fimm mínútur frá fæðingu, asískur eða afrískur
uppruni barns, blóðflokkur barns, Coombs próf, húðmæling
gallrauða, blóðmæling gallrauða og aldur barns þegar mælingar á
gallrauða fóru fram.
Mælingarnar voru settar í graf sem sýndi blóðmæligildið á x-ás
og húðmæligildið á y-ás og fylgnin (r2) var reiknuð út með einfaldri
aðhvarfsgreiningu. Þá var Bland-Altman ferill einnig notaður til að
meta fylgnina. Útbúið var graf með blóðmælingu á x-ás og mismun
mælinganna á y-ás til að sýna hvernig mismunurinn milli húð- og
blóðgilda breytist með hækkandi blóðgildum. Samanburður á börnum
var gerður þar sem blóðgildi var hærra en húðgildið eftir því hvort
húðgildið var ≤250 µmól/L eða >250 µmól/L til að meta hvort
nákvæmni húðmælinganna breyttist við styrk umfram 250 µmól/L.
Tölfræði og úrvinnsla gagna
Öll gögn voru skráð í Excel og tölfræðiforritið JMP® 7 – SAS Institue
Inc. var notað við tölfræðilega úrvinnslu. Forritið Excel var notað
við gerð grafa og taflna. Lýsandi tölfræði var notuð í lýsandi hluta
rannsóknarinnar. Fervikagreining (e. ANOVA) var notuð til að bera
saman samfelldar breytur og Kí kvaðratpróf þegar verið var að bera
saman flokkabreytur. Niðurstöður voru gefnar upp sem hlutfallstölur,
meðaltöl ± staðalfrávik og miðgildi ásamt spönn eftir því sem við átti.
Tölfræðileg marktækni var miðuð við P<0.05.
Leyfi
Leyfi fyrir rannsókninni fengust hjá Siðanefnd Landspítala og
framkvæmdastjóra lækninga á Landspítalanum.
Niðurstöður
Rannsóknin náði til þeirra barna sem gengust bæði undir blóð- og
húðmælingu á gallrauða á Landspítalanum frá fyrsta september 2013
til 31. desember 2014. Alls gengust 565 börn undir blóðmælingu á
gallrauða á tímabilinu og af þeim undirgengust 122 börn jafnframt
húðmælingu og uppfylltu önnur skilyrði rannsóknarinnar.
Húð- og blóðgildin höfðu fylgnina R2=0.7075 (mynd 1) með
einfaldri aðhvarfsgreiningu. Fylgni samkvæmt Bland-altman ferli
var 0.8412. Fylgni milli húðmælinga og blóðmælinga var betri eftir
því sem gildin voru lægri. Við húðgildi <250 var R2 0.753 (p<0.001),
en við húðgildi >250 var R2 0.4664 (p=0.0014). Í öllum tilvikum
þegar húðgildi var <250 µmól/L reyndist samsvarandi blóðgildi vera
undir 300 µmól/L (mynd 1).
Athugun á sambandi blóðgildis gallrauða annarsvegar og
mismunar blóð- og húðgildis hinsvegar sýnir að skekkjan milli
mælinganna eykst eftir því sem blóðgildi gallrauða verður hærra.
(mynd 2) Þar sem að línan á grafinu vísar upp á við er blóðgildið
sífellt hærra en húðgildið því hærra sem blóðgildið er.
Einnig var gerður samanburður á nákvæmni húðmælinganna eftir
því hvort húðgildið var ≤250 µmól/L eða >250 µmól/L. Mismunur
húð- og blóðgildis þegar húðgildið var ≤250 µmól/L var marktækt
lægri en þar sem húðgildið var >250 µmól/L (18.9 ± 4.7 og 53.8 ±
5.9; p<0.0001).
Umræða
Áreiðanleiki húðmælinga eða blossamæla við mat á nýburagulu
er samkvæmt niðurstöðum þessarar rannsóknar ásættanlegur upp að
250 µmól/L, en eftir það fer munurinn á húð- og blóðgildi vaxandi
og teljum við að þegar húðgildi er > 250 beri að gera blóðmælingu
til staðfestingar. Eftir því sem húðgildið er hærra umfram 250
µmól/L þeim mun ónákvæmari er mælingin og í flestum tilvikum
Tafla 1. Klínísk einkenni þýðis. Niðurstöður eru gefnar upp sem fjöldi (%),
meðaltal + staðalfrávik eða miðgildi (spönn).
Mynd 1. Samanburður á blóðgildi og húðgildi
Húð- og blóðgildin höfðu fylgnina R2=0.7075 (mynd 1) með einfaldri
aðhvarfsgreiningu. Fylgni samkvæmt Bland-altman ferli var 0.8412. Fylgni milli
húðmælinga og blóðmælinga var betri eftir því sem gildin voru lægri. Við húðgildi
<250 var R2 0.753 (p<0.001), en við húðgildi >250 var R2 0.4664 (p=0.0014). Í öllum
tilvikum þegar húðgildi var <250 µmól/L reyndist samsvarandi blóðgildi vera undir
300 µmól/L (mynd 1).
Mynd 2. Samanburður blóðgildis og mismunar blóðgildis og húðgildis
Athugun á sambandi blóðgildis gallrauða annarsvegar og mismunar blóð- og
húðgildis hinsvegar sýnir að skekkjan milli mælinganna eykst eftir því sem blóðgildi
gallrauða verður hærra. (mynd 2) Þar sem að línan á grafinu vísar upp á við e
blóðgi dið sífellt hærra en húðgildið því hærra sem blóðgildið er.
Einnig var gerður samanburður á nákvæmni húðmælinganna eftir því hvort
húðgildið var ≤250 µmól/L eða >250 µmól/L. Mismunur húð- og blóðgildis þegar
húðgildið var ≤250 µmól/L var marktækt lægri en þar sem húðgildið var >250
µmól/L (18.9 ± 4.7 og 53.8 ± 5.9; p<0.0001).
Steinunn H. Blondal 15.6.2017 14:09
Comment [1]: Kannski samband
blóðgildis ???
Tafla 1. Klínísk einkenni þýðis. Niðurstöður eru gefnar upp sem fjöldi
(%), meðaltal + staðalfrávik eða miðgildi (spönn).
Mynd 1. Samanburður á blóðgildi og húðgildi
ynd 2. Samanburður blóðgildis og mismunar blóðgildis og húðgildis