Litli Bergþór - 01.12.2014, Side 42

42 Litli-Bergþór
hann fékk „bita af sauðunum“, en sem þá var farið að
flytja lifandi til Skotlands fyrir breskt gull og álnir þar.
Hann sér eftir góðmetinu og blöskrar, að þjóðin missi
af því, finnst það lítill búhnykkur. Þess vegna segir
hann:
Sé ég eftir sauðunum,
sem að koma af fjöllunum
og etnir eru í útlöndum.
Áður fyrr á árunum
eg fékk bita af sauðunum,
hress var þá í huganum.
Er nú komið annað snið,
er mig næstum hryllir við
að lepja í sig léttmetið.
Skinnklæðin er ekkert í,
ull og tólg er fyrir bý,
sauða veldur salan því.
Það lýsir nokkuð vel hinum frumstæðu lífskjörum,
sem þjóðin bjó við á þessum tímum, að Eiríkur á
Reykjum var eins konar fæðingarlæknir og þó ólærður
með öllu.
Var til hans leitað víða að, þegar í nauðir rak.
Hann var mjög heppinn í þessu sjálfboðastarfi. Ekki
miklaðist hann af því, taldi það handleiðslu Guðs að
þakka. Víst er, að hann bjargaði lífi margra kvenna og
barna. Hann naut því mikils trausts á þessu sviði og
öðrum.
Tengdasonur Eiríks, Þorsteinn Þorsteinsson, bjó á
Reykjum í hart nær hálfa öld, til 1907. Hann var frábær
smiður einkum á járn. Hann smíðaði á yngri árum
sínum fæðingartengur handa tengdaföður sínum, sem
komu í góðar þarfir. Svona var sjálfsbjargarviðleitnin
einstök á þessum tímum og veitti ekki af.
Fyrir þessi störf sín, sönginn og fæðingarhjálpirnar,
var Eiríkur sæmdur Danebrogsorðu og fékk
virðingarheitið Danebrogsmaður, að þeirrar tíðar
hætti, sem þótti mjög tilkomumikið og eftirsótt.
En nú skeður það, að rétt á þessu andartaki, þegar
Gleðileg jól og farsælt komandi ár
ég er að ljúka við þessar hugleiðingar, heyri ég að
útvarpsþulurinn kynnir nokkur lög, sem Fóstbræður
syngja, þar á meðal „Sé ég eftir sauðunum“ og segir
þar, að textinn við lag Emils Thoroddsen sé eftir Eirík
Eiríksson frá Reykjum á Skeiðum. Þannig hef ég ekki
heyrt það kynnt fyrr. En þar með ættu þessar vísur að
vera teknar út af þjóðvísnalistanum fyrir fullt og allt.
Þorsteinn Sigurðsson