Morgunblaðið - 24.10.2018, Qupperneq 16

16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 24. OKTÓBER 2018
STOFNAÐ 1956
Glæsileg íslensk
hönnun og smíði
á skrifstofuna
Bæjarlind 8–10
201 Kópavogur
Sími 510 7300
www.ag.is
ag@ag.is
Fyrir Á. Guðmundsson starfa íslenskir, vel menntaðir
arkitektar sem hafa þróað húsgögn og hönnunargripi
sem skapa notalegt andrúmsloft. Hver hlutur ber einkenni
klassískrar hönnunar en er einnig fallegur smíðisgripur sem
er þægilegt að nota og sómir sér vel á skrifstofunni.
24. október 2018
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 117.06 117.62 117.34
Sterlingspund 152.53 153.27 152.9
Kanadadalur 89.42 89.94 89.68
Dönsk króna 18.043 18.149 18.096
Norsk króna 14.213 14.297 14.255
Sænsk króna 13.036 13.112 13.074
Svissn. franki 117.3 117.96 117.63
Japanskt jen 1.0371 1.0431 1.0401
SDR 162.79 163.77 163.28
Evra 134.62 135.38 135.0
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 166.4736
Hrávöruverð
Gull 1222.9 ($/únsa)
Ál 2002.0 ($/tonn) LME
Hráolía 80.11 ($/fatið) Brent
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
● Launavísitala
Hagstofu Íslands
hækkaði um 0,6%
í september síð-
astliðnum frá fyrri
mánuði. Síðast-
liðna tólf mánuði
hefur hún því
hækkað um 5,9%.
Samkvæmt sömu
mælingum jókst kaupmáttur launa í
september um 0,4% frá fyrri mánuði.
Síðasta árið nemur kaupmáttaraukn-
ingin, mælt í vísitölunni, 3% en þá hefur
tillit verið tekið til vísitölu neysluverðs.
Launavísitala Hagstofunnar er verð-
vísitala sem byggist á gögnum úr launa-
rannsókn stofnunarinnar. Hún sýnir
breytingar á verði vinnustundar fyrir
fasta samsetningu vinnutíma. Vísitalan
tekur mið af breytingum reglulegra
launa sem greidd eru fyrir umsaminn
vinnutíma, hvort sem um er að ræða
dagvinnu eða vaktavinnu.
Launavísitalan hækkað
um 5,9% síðasta árið
STUTT
BAKSVIÐ
Stefán E. Stefánsson
ses@mbl.is
Nýtt álagspróf Seðlabanka Íslands,
sem ætlað er að meta viðnámsþrótt
kerfislega mikilvægra fjármála-
fyrirtækja, sýnir að viðskiptabank-
arnir þrír myndu standa alvarlegt
efnahagsáfall nokkuð örugglega af
sér.
Með prófinu gerir Seðlabankinn
tilraun til þess að meta áhrif mögu-
legs og víðtæks efnahagsáfalls á eig-
infjárhlutfall bankanna, eigið fé og
áhættugrunn þeirra.
Niðurstöður prófsins voru kynnt-
ar á fundi í Seðlabankanum í gær í
tengslum við útgáfu ritsins Fjár-
málastöðugleika, sem Seðlabankinn
gefur út tvisvar á ári. Á fundinum fór
Harpa Jónsdóttir, framkvæmda-
stjóri fjármálastöðugleika hjá bank-
anum, yfir niðurstöður prófsins.
Á fundinum fór Rannveig Sigurð-
ardóttir, nýr aðstoðarseðlabanka-
stjóri, einnig almennt yfir stöðu hag-
kerfisins um þessar mundir. Benti
hún í máli sínu á að eiginfjárstaða
bankanna væri í dag góð og vel yfir
þeim mörkum sem Fjármáleftirlitið
setur. Hvatti hún þó til þess að bank-
arnir stilltu arðgreiðslum sínum í
hóf. Benti hún á að hækkandi sveiflu-
jöfnunaraukar sem nú er verið að
leggja á bankana og svokallaðir
stjórnendaaukar, sem þar leggjast
ofan á, væru þess valdandi að svig-
rúm til lækkunar eiginfjárhlutfalls
bankanna væri lítið.
Áfall leiddi til taprekstrar
Í máli Hörpu Jónsdóttur kom
fram að samkvæmt álagsprófinu yrði
tap af rekstri viðskiptabankanna
fyrstu tvö árin í kjölfar hins ætlaða
áfalls. Það yrði raunin þrátt fyrir
auknar vaxtatekjur vegna vaxandi
verðbólgu og hækkandi vaxta. Tekj-
urnar myndu hins vegar lækka þeg-
ar verðbólga tæki að hjaðna og vext-
ir lækka að nýju. Aðrar tekjur
bankanna, m.a. þóknanatekjur og
hreinar tekjur vegna fjármálastarf-
semi, myndu lækka vegna minni um-
svifa í hagkerfinu og lægra eigna-
verðs.
Við áfallið yrði talsverð virðisrýrn-
un útlánasafna bankanna. Sam-
kvæmt niðurstöðum prófsins gæti
rýrnunin orðið 3,4% á fyrsta ári og
7,3% í heild yfir það þriggja ára
tímabil sem prófið nær yfir.
Miðað við niðurstöður prófsins
gæti tap bankanna á fyrstu tveimur
árum sviðsmyndarinnar numið sam-
tals 62 milljörðum króna. Áfallið
myndi leiða til þess að eiginfjárþátt-
ur 1 hjá bönkunum myndi lækka um
4,7%.
Hvetur til varkárni
„Þar sem eiginfjárhlutföll bank-
anna eru tiltölulega há myndu þeir
standa slíkt áfall ágætlega af sér.
Engu að síður myndu þeir þurfa að
ganga á eiginfjárauka sem lagðir eru
á til þess að mæta tapi vegna fjár-
málaáfalls,“ segir aðstoðarseðla-
bankastjóri um niðurstöður sviðs-
myndarinnar.
Þá segir aðstoðarseðlabankastjóri
einnig að skref hafi verið tekin til að
styrkja viðnámsþrótt fjármálafyrir-
tækja með kröfu um uppbyggingu
eiginfjárauka meðan kerfisáhætta er
enn takmörkuð.
Hins vegar sé áhætta í fjármála-
kerfinu að aukast, ekki síst á
húsnæðismarkaði og í tengslum við
ferðaþjónustu, óvissa sé uppi um
hversu hratt muni draga úr spennu í
þjóðarbúskapnum og að alþjóðleg
fjármálaskilyrði gætu versnað og því
sé mikilvægt að fjármálafyrirtæki
varðveiti viðnámsþrótt sinn þannig
að þau hafi raunverulega burði til að
mæta áföllum sem á þeim kunna að
dynja.
Bankarnir myndu standa af
sér víðtækt efnahagsáfall
Morgunblaðið/Eggert
Prófið Samkvæmt prófinu myndi landsframleiðsla dragast saman um 6,5% á tveimur árum ef allt færi á versta veg.
 Nýtt álagspróf Seðlabankans metur viðnámsþrótt fjármálakerfisins góðan
Nærri lætur að gjaldeyriseign heim-
ila, fyrirtækja og annarra innlendra
aðila í innlendum bönkum hafi aukist
álíka mikið á yfirstandandi ári og
áætlaður viðskiptaafgangur lands-
ins. Þetta kemur fram í nýrri grein-
ingu hjá Íslandsbanka sem ber yfir-
skriftina Er gjaldeyrissöfnun
innlendra aðila að veikja krónuna?
Í nýlegri þjóðhagsspá bankans var
viðskiptaafgangur á yfirstandandi
ári áætlaður 2,3% af vergri lands-
framleiðslu, eða sem nemur um það
bil 63 milljörðum króna.
Í greiningunni er vitnað í nýlegar
tölur Seðlabankans, en þar kemur
fram að innstæður á gjaldeyrisreikn-
ingum innlendra aðila hafi numið
jafnvirði ríflega 234 milljarða króna í
lok septembermánaðar síðastliðins.
Höfðu slíkar innstæður vaxið um ríf-
lega níu milljarða frá fyrri mánuði.
„Gengi helstu erlendu gjaldmiðla
hækkaði raunar talsvert gagnvart
krónu í septembermánuði og sé leið-
rétt fyrir þeim gengisbreytingum
má áætla að innstæðurnar hafi auk-
ist um sem nemur tæpum tveimur
milljörðum króna, reiknað á gengi
septemberloka.“ Þá segir að þar sé
um að ræða mun minni aukningu en
hafi verið í ágústmánuði, þegar inn-
stæður jukust um tæplega 17 millj-
arða króna á sama mælikvarða.
Frá áramótum hafa innstæður á
gjaldeyrisreikningum Íslendinga
aukist um sem nemur 63 milljörðum
króna. Langstærstur hluti slíkra
innstæðna er í Bandaríkjadollurum
(103 ma.kr.) og evrum (97 ma.kr.).
Heimili áttu sem nemur 38 mö.kr. af
heildarfjárhæðinni. tobj@mbl.is
Reuters
Peningar Evran er næstvinsælust í
gjaldeyrissparnaði landsmanna.
Mikil aukning
gjaldeyriseigna
 Stappar nærri
áætluðum við-
skiptaafgangi