Morgunblaðið - 21.12.2018, Qupperneq 24

24 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. DESEMBER 2018
✝ ÞorsteinnHjaltested
fæddist í Reykja-
vík 22. júlí 1960.
Hann lést á heim-
ili sínu 12. desem-
ber 2018.
Foreldrar hans
voru Magnús
Hjaltested, f. 28.
mars 1941, d. 21.
desember 1999, og
Kristrún Jóns-
dóttir, f. 27. júní 1943.
Þorsteinn var elstur fjög-
urra systkina. Hin eru: Vil-
borg Björk Hjaltested, f. 28.
ágúst 1962, Marteinn Hjalte-
sted, f. 5. júní 1964, og Sig-
urður Kristján
Hjaltested, f. 14.
apríl 1972.
Þorsteinn giftist
Kaire Hjaltested
og eignuðust þau
tvo syni, Magnús
Pétur Hjaltested,
f. 28. september
2002, og Björn
Arnar Hjaltested,
f. 26. mars 2004.
Þorsteinn var
matreiðslumeistari og bóndi á
Vatnsenda.
Útför Þorsteins fer fram að
heiðnum sið frá Félagsheimili
Fáks í Víðidal í dag, 21. des-
ember 2018, klukkan 16.
Hversvegna er leiknum lokið?
Ég leita en finn ekki svar.
Ég finn hjá mér þörf til að þakka
þetta sem eitt sinn var.
(Starri í Garði)
Þann 12. desember fékk ég
símtal frá systur minni: „Óli,
hann Steini frændi er látinn,
hann dó í nótt!“ Fyrstu viðbrögð
voru skyndileg þyngsli líkt og
högg á hjartað. Hvað? Nei, ég
trúi þessu ekki, þetta getur ekki
verið. Stíflan brast með tárum
og margar minningar fóru hratt
yfir. Fyrstur kom í hugann faðir
Steina, Magnús Hjaltested sem
dó líka rétt fyrir jól 1999, einnig
58 ára. Steini kom ungur á heim-
ili móðurömmu sinnar og afa á
Kópavogsbraut og bjó þar fyrstu
uppvaxtarárin. Við bræður köll-
uðum hann Steina, en móðir
okkar ávítti okkur með áherslu-
tón: „Ólafur, hann heitir Þor-
steinn“, ósátt við styttingu nafna
og vildi virða skírnarnöfn fólks.
Þorsteinn var grannur, spengi-
legur strákur, ljós yfirlitum og
bjartur. Og enn betra var að
hann varð Valsari.
Þorsteinn var ávallt höfðingi
heim að sækja og veislur á
Vatnsenda urðu margar og
glæsilegar. Skötuveislan í des-
ember, þar sem gestafjöldi náði
oft yfir 400 manns, gekk svo vel
að eftir var tekið. Jólaboðin fyrir
stórfjölskylduna eru dýrmætar
minningar og Þorsteinn stóð í
brúnni. Og aðrar ógleymanlegar
veislur þar sem Þorsteinn og
Kristrún systir áttu heiðurinn
af. Þorsteinn var með stórt
hjarta, gjafmildur, hjálpsamur
og vinur vina sinna. En hann gat
verið þverari en tali tók og þá
var betra að gefa bara eftir.
Fljótt kom í ljós að Þorsteinn
fékk húmorinn og stríðnina frá
pabba sínum. Og margir hafa
orðið fyrir stríðni hans, en ávallt
á góðlátlegum nótum. Eins og
þegar ákveðinn gestur kom á
Vatnsenda, bankaði, fékk ekki
svar, beygði sig niður, opnaði
bréfalúguna og kallaði: „Er
Kristrún heima?“ Þá beygði Þor-
steinn sig líka niður innandyra
og kallaði hátt í gegnum lúguna:
„Já, hún er heima!“ Lá við
hjartaáfalli hjá gestinum sem lét
hafa eftir sér. „Hann nær mér
alltaf!“
Kristrún systir lenti oft í
stríðni sonar síns og trúði hon-
um nær alltaf eins og mæður
gera. Eitt sinn voru þau að yf-
irgefa stóra jeppann en skyndi-
lega hristist bíllinn harkalega.
Þá hvein í systur minni: „Þor-
steinn hvur þremillinn er þetta,
hættu að hrista bílinn!“ Þor-
steinn svaraði: „Mamma þetta
var jarðskjálfti“. Og í þetta sinn
sagði hann satt, þetta var jarð-
skjálfti uppá 4 á Richter!
Hin síðari ár hafa verið Þor-
steini mjög erfið. Málaferli
vegna Vatnsendaóðalsins tóku
mjög á hann og fjölskylduna.
Hann bar ekki tilfinningar sínar
á torg þegar málaferla-stórsjór-
inn óð yfir, þannig var hans
skapgerð og persónuleiki. Slík
mál reyna mjög á, þó viðkom-
andi sé mikill á velli. Hver veit
nema þessi mikli mótbyr síðustu
árin hafi hægt og hljótt brotið
sálina og kraftinn. Kaire og Þor-
steinn eignuðust tvo yndislega
syni, Magnús og Björn, sem
Þorsteinn elskaði mikið og fór
með á flestar æfingar í Vals-
heimilið eða í HK.
Elsku frændi, ég kveð þig
með miklum trega en ég veit að
það verður vel tekið á móti þér. Í
hjörtum okkar Gunnu, Kristínar,
Arnars og fjölskyldum mun
minning um einstakan mann lifa.
Ólafur H. Jónsson.
Mig setti hljóðan er mér barst
andlátsfrétt frænda míns, Þor-
steins Hjaltested, sem ég heim-
sótti alhressan að Vatnsenda ný-
lega.
Ég var á unglingsaldri þegar
Þorsteinn fæddist og var hann
fyrsta barnabarnabarn afa og
ömmu á Vatnsenda. Koma hans í
heiminn vakti því nokkra athygli
innan fjölskyldunnar. Þorsteinn
var sem barn ljúfur í lund og
góðvild fylgdi honum alla tíð.
Hann ólst upp með foreldrum
sínum og þremur systkinum á
Vatnsendasvæðinu. Meðal ann-
ars bjó fjölskyldan í Fagranesi,
mínu æskuheimili, sem foreldrar
mínir áttu. Ég kom alloft heim í
Farganes á þeim tíma. Þorsteinn
var fjögurra ára þá og skýrleiks-
barn. Nokkru eftir andlát móð-
urbróður míns, Sigurðar Krist-
jáns heitins bónda á Vatnsenda,
varð Magnús Hjaltested sonur
hans, faðir Þorsteins, ábúandi
jarðarinnar samkvæmt óðalslög-
um. Þorsteinn flutti þá sex ára
gamall að Vatnsenda og átti
heima þar allar götur síðan. Það
gat verið talsvert líf í leikjum
Þorsteins og systkina hans
þeirra Vilborgar, Marteins og
Sigurðar í uppvextinum en
Kristrún móðir þeirra var
heimavinnandi og hélt vel utan
um hópinn sinn. Magnús vann á
þeim tíma sem pípulagninga-
meistari samhliða búskapnum og
Þorsteinn og systkini hans lærðu
því snemma að taka til hendinni
við bústörfin. Þorsteinn átti auð-
velt með skólalærdóm. Varð
hann síðar matreiðslumeistari og
eftirsóttur sem slíkur, því Þor-
steinn var mjög fær við mat-
reiðsluna. Já, Þorsteini gekk vel
á sínum starfsvettvangi og er
fram í sótti steig hann hamingju-
spor í einkalífinu. Hann kynntist
ágætri konu, Kaire Muuli, og
þau hófu sambúð, giftu sig og
áttu saman synina Magnús Pét-
ur og Björn Arnar, sem nú sjá á
bak ástríkum föður.
En líf Þorsteins var ekki ein-
tómur dans á rósum. Eftir að
hann við andlát föður síns tók
við óðalsjörðinni Vatnsenda bar
svo kynlega við, að föðursystkini
hans og fleiri sóttust eftir arfi og
einhvers konar yfirráðum á
Vatnsenda. Það varð þess
valdandi að Þorsteinn náði ekki
að byggja upp jörðina eins og
hugur hans stóð til. Hann hafði
hugsað sér að reisa byggingar
þar sem Vatnsendabýlið stend-
ur. Láta byggja þar vönduð fjár-
hús og hesthús og nýtt íbúðar-
hús. Því miður entist honum
ekki aldur til að framkvæma
þær umbætur sem hann ætlaði
sér á Vatnsenda en þau verkefni,
sem Þorsteinn vildi vinna þar
verða geri ég ráð fyrir fram-
kvæmd af afkomendum hans er
fram líða stundir. Synir Þor-
steins hafa báðir spjarað sig vel,
sem má að hluta til rekja til
þess, hversu Þorsteinn heitinn
var sívakandi yfir velferð þeirra.
Hann var alltaf til staðar fyrir
drengina sína og þeir hafa alla
burði til þess að heiðra minningu
föður síns og halda uppi merkinu
á Vatnsenda síðar meir.
Það er með mikilli eftirsjá
sem ég kveð frænda minn, Þor-
stein Hjaltested á Vatnsenda,
eftir áralanga vináttu sem aldrei
bar skugga á. Ég er þakklátur
fyrir okkar frændsemi og
ánægjulegu samskipti og hefði
gjarnan viljað hafa hann lengur
á meðal okkar.
Ég sendi Kaire og sonum
þeirra Þorsteins innilegar sam-
úðarkveðjur svo og Kristrúnu
móður hans systkinum ættingj-
um og vinum. Guð blessi ykkur
öll.
Ólafur Beinteinn Ólafsson.
Við erum að fara í seinni
göngur í afrétt Seltjarnarnes-
hrepps hins forna. Þorsteinn
fjallkóngur snýr sér að mér og
segir: „Óli, mundu að hafa gems-
ann opinn í dag.“ „Búinn að
kveikja á honum, hann er hér í
brjóstvasanum,“ segi ég. „Það
var tími til kominn,“ gellur í
Hilmari. Við hlæjum og gerum
að gamni okkar, Þorsteinn kátur
og glettinn að vanda við slík
tækifæri, ljúfur og góður félagi í
hópi fjárbænda. Hann hafði tek-
ið við því hlutverki að stýra
göngum hjá okkur, skömmu eft-
ir að Magnús faðir hans féll frá
um aldamótin, auk þess að taka
við formennsku í Sauðfjáreig-
endafélagi Kópavogs. Þar átti ég
lengi gott samstarf við þá feðga
en löngu áður hafði ég kynnst
Sigurði, afa Þorsteins, einnig í
sambandi við fjárbúskapinn.
Reyndar hafa kynni mín af
Vatnsendabændum verið með
ágætum alla tíð.
Komið var vel fram yfir göng-
ur og réttir í haust þegar ég
heyrði aftur í Þorsteini. Við
ræddum m.a. um heimtur, sem
reyndust góðar, viðhald vörslu-
girðinga á liðnu sumri og fyr-
irhugaða byggingu nýrrar réttar
norðan Suðurlandsvegar. Þá
eins og oft áður fórum við að tala
um vanda sauðfjárræktarinnar í
landinu en Þorsteinn var mjög
hugmyndaríkur og velti mikið
fyrir sér nýsköpun, einkum við
framleiðslu, vinnslu og markaðs-
setningu dilkakjöts. Þar nutu sín
vel bæði þekking og reynsla
matreiðslumeistarans. Sumu
hrinti hann í framkvæmd, svo
sem athugunum á framreiðslu
og matreiðslu á smærri skrokk-
um af yngri dilkum, slátrað fyrr
en tíðkast hérlendis, líkt og
þekkist í Suður-Evrópu. Hann
fylgdist vel með þróuninni í ýms-
um löndum enda víðförull.
Þorsteinn var mikill höfðingi
heim að sækja og naut þess að
taka fagnandi á móti fólki og
gera vel við það, bæði í mat og
drykk. Ég og Svanfríður kona
mín minnumst skemmtilegra af-
mælisboða og skötuveislurnar á
Vatnsenda voru frábærar og
verða lengi í minnum hafðar.
Þær lýstu upp skammdegið, í
raun menningarviðburðir þar
sem hlýhugur og rausnarskapur
gestgjafanna réði ríkjum og við
kynntumst fjölda fólks. Þá er
okkur minnisstæður veigamikill
þáttur Þorsteins í notalegri sam-
komu með prýðilegum veiting-
um, að hætti hans, sem haldin
var á Héraðsskjalasafni Kópa-
vogs vorið 2017. Þar var minnst
60 ára afmælis Sauðfjáreigend-
afélags Kópavogs og útgáfu
smárits um sauðfjárbúskap í
Kópavogi en Sigurður á Vatns-
enda var einn stofnenda félags-
ins.
Alltaf fannst mér gott að
vinna með Þorsteini að málefn-
um fjáreigenda, bæði í Kópavogi
og Reykjavík, m.a. á fundum
sem voru haldnir á Vatnsenda.
Við munum vissulega sakna
hans. Mér er því ljúft að koma
hér á framfæri þökkum fyrir
ágæta samvinnu Þorsteins við
okkur í Fjáreigendafélagi
Reykjavíkur um alllangt árabil,
einkum við sameiginlega fram-
kvæmd fjallskila og réttarhald í
Fossvallarétt.
Við Svanfríður vottum öllum
aðstandendum innilega samúð,
þó einkum þeim Kristrúnu
Ólöfu, Magnúsi Pétri og Birni
Arnari.
Þorsteins á Vatnsenda minn-
umst við með virðingu og þökk.
Ólafur R. Dýrmundsson.
Tveir drengir í kringum 10
ára sitja við mjúkan sandstein
uppi í Bláfjöllum. Þeir eru í sín-
um fyrstu alvöru smala-
mennskum, ánægðir með sjálfa
sig og lífið en meðvitaðir um að
þeir mega ekki halda áfram fyrr
en aðrir smalar hafa komið fram
til að féð renni ekki til baka upp
til fjalla. Til að drepa tímann
skrapa þeir fangamark sitt og
ártal í mjúkan sandsteininn.
Þetta minningabrot af okkur
Þorsteini á Vatnsenda rennur í
gegnum hugann núna þegar
hann hefur kvatt þetta líf.
Æska okkar og uppvöxtur er
samofin, mikill samgangur og
djúpur vinskapur var milli fjöl-
skyldna okkar. Þorsteinn var
mikið heima hjá mér og gat þá
tekið þátt í félagslífi og öðru sem
gat verið erfitt því þá var Vatns-
endi ekki í alfaraleið og skólabíll
gekk bara tvisvar á dag. Ég var
mikið heima hjá honum og fékk
þá notið alls þess sem Vatnsendi
og umhverfið þar hafði upp á að
bjóða.
Þorsteinn var skemmtilegur,
uppátækjasamur og stundum
smá stríðinn. Við fórum á hest-
bak, veiddum í vatninu, kveikt-
um í púðurpillum sem herinn
hafði skilið eftir á Kjóavöllum og
svo ótal margt fleira.
Á unglingsárum vorum við
saman í sumarvinnu við girðing-
ar og þar naut hann sín vel,
sterkur, ósérhlífinn og duglegur.
Sem unglingar nýkomnir með
bílpróf fórum við saman í „bis-
ness“, seldum hrossaskít í garða
og höfðum upp úr því góðan pen-
ing.
Fyrir fáeinum árum fékk ég
einn sunnudaginn símtal. „Sæll
þetta er Þorsteinn, ég er stadd-
ur hérna uppi í Bláfjöllum og er
við steininn. Það er ennþá hægt
að sjá fangamörkin okkar í hon-
um ÞH og VP 1971.“
Tíminn mun á endanum afmá
fangamörk okkar af steininum í
Bláfjöllum en bjartar minningar
mínar um þig, kæri vinur, munu
lifa.
Hversvegna er leiknum lokið?
Ég leita en finn ekki svar.
Ég finn hjá mér þörf til að þakka
þetta sem eitt sinn var.
(Starri í Garði)
Vilmar á Snælandi.
Leiðir okkar Steina, eins og
ég kallaði hann alltaf, lágu sam-
an árið 1991 þegar ég var að
læra matreiðslu á A. Hansen. Þá
kom þessi matreiðslumeistari til
okkar á A. Hansen. Okkur
fannst mikið til hans koma og
var hann með afbrigðum góður
fagmaður og sáum við Jonni,
sem einnig var kokkanemi, að
þarna var flinkur kokkur kom-
inn til okkar. Okkur varð strax
vel til vina og hefur sú vinátta
staðið til dagsins í dag. Við höf-
um talað saman í öll þessi ár 2-3
sinnum viku og brallað margt
saman hvort heldur í ferðum er-
lendis eða innanlands í hesta-
stússi.
Ég hef alla tíð litið á hann
sem minn besta vin og ég held
að það hafi verið gagnkvæmt hjá
honum. Betri manneskju og
traustari vin er ekki hægt að
hafa með sér sem samferðamann
í lífinu, en hann hefur átt erfitt
undanfarin ár vegna stöðugra
málaferla og leiðinda. Ef ég
hefði verið í hans stöðu í öll þessi
ár væri ég löngu farinn yfir móð-
una miklu. Þvílík þrautseigja og
eljusemi sem hann hefur gengið
í gegnum, en staðið þetta allt af
sér. En dropinn holar steininn
og það hlaut að koma að því að
eitthvað ætti eftir að láta undan.
Við rákum saman fyrirtæki í 14
ár og var það bæði ánægjulegt
og erfitt. Þó að oft hafi verið erf-
itt var vinskapur okkar traustur
og kom aldrei blettur á okkar
sterka vinskap.
Steini var mikill kokkur eins
og áður hefur komið fram og gat
hann talað heilu tímana um mat
og var það hans mestra ástríða
með hestamennskunni í bland.
Einnig var hans líf og yndi að
sinna sínum duglegu strákum,
ég hef ekki séð betri föður við
börnin sín en hann Steina. Hann
hafði svo mikinn metnað fyrir
hönd elsku strákanna sinna og
að sjálfsögðu var það hans að-
almarkmið að koma þeim til
manns eins og hann kallaði það.
Hann skutlaði þeim í skólann á
hverjum degi og hlúði að þeim af
miklum myndarskap. Og er það
hans minnisvarði hvað hann
gerði vel við strákana sína.
Hugur minn er hjá strákunum
hans, Birni og Magnúsi og Krist-
rúnu og fjölskyldu.
Í grenndinni veit ég um vin, sem ég á,
í víðáttu stórborgarinnar.
En dagarnir æða mér óðfluga frá
og árin án vitundar minnar.
Og yfir til vinarins aldrei ég fer
enda í kappi við tímann.
Sjálfsagt þó veit hann ég vinur hans
er,
því viðtöl við áttum í símann.
En yngri vorum við vinirnir þá,
af vinnunni þreyttir nú erum.
Hégómans takmarki hugðumst við ná
og hóflausan lífróður rérum.
„Ég hringi á morgun,“ ég hugsaði þá,
„svo hug minn fái hann skilið“,
en morgundagurinn endaði á
að ennþá jókst mill’ okkar bilið.
Dapurleg skilaboð dag einn ég fékk,
að dáinn sé vinurinn kæri.
Ég óskaði þess, er að gröf hans ég
gekk,
að í grenndinni ennþá hann væri.
Sjálfur, ef vin þú átt góðan í grennd
gleymd́ ekki, hvað sem á dynur,
að albesta sending af himnunum send
er sannur og einlægur vinur.
(Höf. ók.)
Þórður Bragason.
Mér var mjög brugðið þegar
Marteinn hafði samband við mig
og sagði mér að minn besti vin-
ur, Steini kokkur, væri látinn að-
eins 58 ára. Ég hafði verið í sam-
bandi við hann fyrir stuttu síðan
og fannst hann svo hress, þótt
hann væri nýkominn úr augn-
aðgerð, en svona er víst lífið.
Ég kynntist Steina þegar ég
var mjög ungur, þegar hann var
að kynna nýjungar í Viði í Star-
mýri og Austurstræti. Seinna
unnum við saman í Víði í Mjódd-
inni og svo enduðum við með því
að vinna saman í Víði á Selja-
braut, þar sem við sáum um dag-
legan rekstur og skiptum með
okkur verkum. Þessi tími var
fyrir mig mjög skemmtilegur og
skrautlegur og við brölluðum
margt saman. Seinna áttum við
eftir að gera ýmislegt saman en
hann var alltaf minn ráðgjafi í
mörgum verkefnum sem ég var
að fást við. Einnig var hann allt-
af tilbúinn að hjálpa mér við ým-
is verkefni eins og að enduropna
kjöt- og fiskborð ásamt heitum
mat í KÁ á Selfossi, þar sem
hann setti þetta allt upp og
fylgdi því svo eftir.
Við Anna bjuggum um tíma
uppi á Vatnsenda og fengum
Steina oft í heimsókn á Grána og
í Gærunni áður en hann fór í
reiðtúr um svæðið. Steini kom
síðar mikið í heimsókn til okkar
gegnum árin, sama hvar á land-
inu við bjuggum og við elduðum
saman góðan mat og hann var
alltaf að kenna okkur Önnu eitt-
hvað nýtt og spennandi í elda-
mennskunni, sem við erum
ennþá að nota. Þá mætti hann
oftast með litla kók í gleri ásamt
ýmsu öðru. Það stóð ekki á
Steina þegar við Anna giftum
okkur. Þá sá hann um alla veisl-
una með okkur ásamt Stebba
vini okkar.
Steini var mikill prakkari og
mjög stríðinn og þá sérstaklega
við mig. Hann setti á sig grænar
hárkollur og beið eftir mér til
þess að bregða mér eða braust
inn í herbergi sem enginn átti að
vera til þess að hrekkja mig. Til
dæmis setti hann hrísgrjón í
rúmið okkar Önnu á brúðkaups-
nóttinni okkar. Hann átti það
líka til að hringja í mig á lauga-
dagskvöldi því einhver hafði for-
fallast og bað mig um að hjálpa
sér með smá veislu sem hann
var með, því hann vantaði svo
einhvern til þess að skera kjötið.
Þegar ég svo mætti þá var þetta
jafnvel 300 manna veisla með
endalausri biðröð og þetta
fannst honum mjög fyndið.
Steini lifði fyrir strákana sína,
fylgdi þeim út um allt og var
alltaf að tala um þá og hvað
þeim gengi vel í íþróttum og
öðru.
Við Steini vorum alltaf miklir
vinir og töluðum mikið saman
um alla hluti. Hann var einstak-
ur maður með sterkar skoðanir
og við eigum eftir að sakna hans
mjög mikið.
Konur og vín, ég elska þig.
Sigurður Hinrik Teitsson,
Anna Björg Jónsdóttir.
Ég kynntist Þorsteini Hjalte-
sted vini mínum þegar hann var
að ljúka matreiðslunámi á Hótel
Loftleiðum. Steini kom víða við
sem matreiðslumeistari eftir
námið á Loftleiðum og var við-
loðandi smásöluverslanir. Hann
fór á kostum í verslunum Víðis,
þar var hann kóngurinn og því
var ég afar ánægður þegar hann
hóf störf hjá mér í Nóatúni.
Hann var mikill fagmaður og
lyfti öllu á hærra plan. Þegar
miklar vinnutarnir voru í kring-
um jól og páska þá virti Steini að
litlu lögbundinn hámarksvinnu-
tíma, hann var jaxl. Steini var
elskaður af kúnnum, bæði göml-
um og nýjum. Hann gat stund-
um verið með eindæmum
hrekkjóttur og setti gjarnan
sápu í kaffið hjá starfsfólki og
átti það til að hringja í fólk á öll-
um tímum sólarhrings svo fátt
eitt sé nefnt.
Kvöld eitt vorum við staddir á
óðalssetrinu Vatnsenda og sát-
um að spjalli. Það kom að því
okkur langaði í matarbita en fátt
var til í eldhúsinu. Þorsteinn fór
út í nokkrar mínútur og kom til
baka með nokkra nýskotna fugla
og voru þeir umsvifalaust ham-
lettir og hent á rjúkandi grillið.
Þessu var svo skolað niður með
Black Russian. Svona gátu heim-
sóknirnar á Vatnsenda verið
áhugaverðar.
Þorsteinn var skemmtilegur
og með ljúft hjarta og ávallt
höfðingi heim að sækja. Sam-
skipti okkar minnkuðu síðustu
árin en þegar við ræddumst við
þá töluðum við nær eingöngu um
áhugamál okkar beggja; mat,
vinnslu á matvælum og nýjustu
strauma og stefnur í þeim mál-
um.
Það er mikill missir að Þor-
steini fyrir matgæðinga landsins
og hans verður sárt saknað.
Ég sendi aðstandendum mín-
ar dýpstu samúðarkveðjur.
Hvíl í friði, kæri vinur.
Jón Þorsteinn Jónsson.
Þorsteinn
Hjaltested