Morgunblaðið - 14.01.2019, Síða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 14. JANÚAR 2019
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Engin fjárfesting í byggðar-
málum er betri en að bæta innviði í
samgöngum. Það er mín bjarg-
fasta sannfæring enda höfum við
oft séð straumhvörf og þróun mála
snúast við þegar jarðgöng eða
betri vegir eru komnir. Ég tel því
engan vafa leika á því að með
Vaðlaheiðargöngum muni margt
breytast við Eyjafjörð og í Þing-
eyjarsýslum og að á næstu árum
verði það eitt helsta vaxtarsvæði
landsins,“ segir Steingrímur J.
Sigfússon þingmaður Norðaust-
urkjördæmis.
Andstaða var víða
Vaðlaheiðargöng voru opnuð
formlega síðastliðinn laugardag.
Langþráður draumur var þar með
í höfn en um tuttugu ár eru síðan
hugmynd kom í umræðuna. Fljót-
lega var svo farið að þrýsta á þing-
menn kjördæmisins um liðsinni.
Þegar Hvalfjarðargöngin voru
komin í gagnið 1998, gerð af Speli
ehf, ýtti það við fólki og farið var í
fullri alvöru að skoða hvort fara
mætti svipaða leið við Vaðla-
heiðargöng.
„Sjálfur var ég í upphafi
vantrúaður á að umferð væru svo
mikil að veggjöld gætu alfarið
staðið undir kostnaði við göng um
Vaðlaheiði. Var því áhugasamur
um að ríkið kæmi einnig að stofn-
framkvæmdum. Fyrir slíku var
ekki pólitískur stuðningur og því
tók hlutafélagið málið alla leið,“
segir Steingrímur sem dregur
enga dul á að verkefni þetta hafi
víða mætt andstöðu. Margir hafi
sagt kostnað of mikinn og ganga-
gerðin tefði önnur brýnni verkefni
í vegagerð.
„Þetta er misskilningur.
Tímabundið brúarlán til fram-
kvæmda voru veitt af ríkinu, sem
svo eignast göngin þegar lang-
tímalán hafa verið greidd upp eft-
ir 30 ár eða svo,“ segir Stein-
grímur.
Mikil andstaða
Sem samgönguráðherra
1988-1991 kom Steingrímur að
fyrstu samningum ríkisins við Spöl
um Hvalfjarðargöng, en deilt var
mjög hart á það verkefni. Ýmsir
héldu því t.d. fram að gangagerð
væri óframkvæmanleg og ef hún
tækist myndu flestir aka áfram
fyrir fjörð enda væru veggjöld
engum boðleg.
„Röksemdirnar gegn Vaðla-
heiðargöngum voru mjög svipaðar
og varðandi Hvalfjörðinn. Ef við
svo skoðum þetta langt aftur þá
hafa sennilega allar stór-
framkvæmdir í samgöngumálum á
Íslandi verið umdeildar. Við mun-
um sum t.d. hve andstaðan gegn
Borgarfjarðarbrúnni var mikil.
Þar gekk mikið á. Sama má segja
um Vestfjarðargöngin, hvar sumir
vildu hætta við legginn sem er úr
þeim miðjum niður í Súg-
andafjörð. Svona gæti ég nefnt
fleiri dæmi. Og hver segist í dag
með stolti hafa barist gegn Hval-
fjarðargöngunum, sennilegu arð-
bærasta framkvæmd á Íslandi fyrr
og síðar,“ segir Steingrímur sem
úr tíð sinni í samgönguráðuneyt-
inu minnist gerð Ólafsfjarðar-
ganga, sem voru opnuð 1. mars
1991.
„Opnun Ólafsfjarðarganga er
mesta gleðihátíð sem ég hef
nokkru sinni verið á. Finna ánægj-
una, fá faðmlögin og sjá hvern ein-
asta Ólafsfirðing brosa út að eyr-
um. Vegurinn um Múlann var
hættulegur og að fara þar um lá
eins og mara á fólkinu eftir þau
hræðilegu slys sem þarna höfðu
orðið. Með jarðgöngunum breytt-
ist allt. Sama vil ég trúa að gerist
núna með Vaðlaheiðargöngum,
þegar við erum laus við Víkur-
skarðið, farartálma þar sem ég hef
setið fastur í bílnum mínum
klukkustundum saman um hánótt í
blindbyl. Nefni ég þá ekki neyðina
þegar sjúkrabílar hafa stöðvast
þarna á leiðinni með fárveikt fólk
eða fæðandi konur.“
Í þágu samfélagsins alls
Á næstu vikum verður tekið
til umfjöllunar frumvarp sam-
gönguráðherra sem gerir ráð fyr-
ir að framkvæmdir við samgöngu-
bætur á og við höfuðborgarsvæðið
verði fjármagnaðar með veg-
gjöldum. Ríkið eða fyrirtæki þess
slái lán fyrir vegagerð og þau
verði svo greidd af þeim sem nota
nýju vegina.
„Ég skynja að fólk er í dag
tilbúið að skoða nýja leiðir við fjár-
mögnun í samgöngumálum. Okkar
bíða risavaxin verkefni í vegagerð
og þrýstingurinn á um að hafist
verði handa er mikill. Svigrúmið
er þó lítið og nú er komið að
endurhugsa þarf alla gjaldtöku af
umferðinni þegar bílar sem nota
skattlagt jarðefnaeldsneyti eru á
útleið og rafknúin ökutæki að taka
við. Tekjumódelið sem hefur gilt
til þessa er að hrynja og því þarf
að nálgast málin upp á nýtt með
heildstæðri nálgun. Þar þarf póli-
tíska rökræðu sem ég, sem forseti
Alþingis, ætla að halda mig utan
við en get sagt almennt að ég er
opinn fyrir veggjöldum séu út-
færsla verkefnanna rétt og í þágu
samfélagsins alls,“ segir Stein-
grímur að síðustu.
Norðurland verður vaxtarsvæði með Vaðlaheiðargöngum
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Alþingismaður „Allar stórframkvæmdir í samgöngumálum hafa verið umdeildar,“ segir Steingrímur.
Bjargföst sannfæring
Jón Birgir Eiríksson
jbe@mbl.is
Borgarskjalasafn hefur til athugun-
ar hvort safnið skuli aðhafast í
tengslum við Braggamálið svo-
nefnda, en Eyþór Arnalds, oddviti
Sjálfstæðismanna, hefur farið fram á
að Borgarskjalasafn athugi hvers
vegna ýmis skjöl hafi ekki reynst til-
tæk og verið eytt.
„Þegar það liggur fyrir þá verða
menn að taka afstöðu til þess hvað er
gert,“ sagði hann í samtali við mbl.is,
en fulltrúar úr borgarminnihlutan-
um munu á næsta borgarstjórnar-
fundi flytja tillögu
þess efnis að
Braggamálinu verði
vísað til héraðssak-
sóknara.
Svanhildur Boga-
dóttir, borgarskjala-
vörður, kveðst lítið
geta tjáð sig um
málið og að til skoð-
unar sé hvort safnið
aðhafist í málinu,
m.a. með hliðsjón af nýlegum ákvæð-
um laga um opinber skjalasöfn, en
safnið heyrir undir skrifstofu borg-
arstjóra og borgarritara.
„Við erum að byrja að skoða málið
og munum kanna hvort við gerum
eitthvað í því. Við munum tilkynna
um það ef við ákveðum að gera eitt-
hvað í þessu,“ segir Svanhildur, en
hún kveðst nú bíða þess að verða
kölluð fyrir borgarráð. „Ég hef ekki
verið boðuð á ákveðinn fund, en mér
er sagt að það verði á næstunni. Þá
mun ég fara yfir þessi mál með
borgarráði,“ segir hún.
Skoða yfirleitt ekki einstök mál
Aðspurð segir Svanhildur að ekki
hafi áður komið upp mál af þessum
toga enda séu eftirlitsákvæði lag-
anna nýleg. Því þurfi að athuga
hvernig Borgarskjalasafn beri sig að
í málinu.
„Samkvæmt lögum um opinber
skjalasöfn, þá höfum við eftirlit með
skjalavörslu hjá Reykjavíkurborg,“
segir Svanhildur, en hún segir að-
spurð að venjulega séu einstök mál
ekki skoðuð af Borgarskjalasafni,
heldur hafi safnið almennt eftirlit
með skjalavörslu. T.a.m. hafi verið
gefin út skýrsla síðasta haust um
stöðu skjalavörslu hjá borginni.
„Við eigum eftir að skoða hvað við
gerum í sambandi við þetta mál,“
segir hún.
Kanna hvort safnið aðhafist í málinu
 Borgarskjalasafn skoðar Braggamálið  Athuga hvernig safnið skuli bera sig að skv. nýjum lögum
Svanhildur
Bogadóttir
Morgunblaðið/Hari
Bragginn Verkefnið hefur orðið að
einu stærsta bitbeininu í Reykjavík.
JóiPé og Króli eru vinsælustu tón-
listarmenn ársins 2018 samkvæmt
Tónlistanum og Lagalistanum sem
unnir eru hjá Félagi hljómplötu-
framleiðenda. Á Tónlistanum koma
fram vinsælustu plötur ársins en á
Lagalistanum þau vinsælustu.
Á toppi heildarlista Tónlistans
fyrir árið 2018 trónir plata JóaPé og
Króla, Afsakið hlé, í öðru sæti er
Floni með plötuna Floni en JóiPé og
Króli eiga einnig þriðja sætið á list-
anum með plötunni Gerviglingri.
Við vinnslu Tónlistans er tekið
mið af heildarspilun platna á tónlist-
arveitunni Spotify og hún umreikn-
uð í seld eintök platna í nokkrum
verslunum. Eiður Arnarsson, for-
maður Félags hljómplötuframleið-
enda, segir aðferðina vera sam-
kvæmt alþjóðlegum stöðlum.
„Þúsund spilanir á tíu laga plötu
teljast eitt eintak. Þetta er nálgun
sem langflest lönd í Evrópu hafa
notað og miðast gróflega við verð-
mæti spilunar,“ segir Eiður.
Tvímenningarnir sitja einnig á
toppi Lagalistans með lagið Í átt að
tunglinu, af plötunni Afsakið hlé. Í
listanum felst samantekt á mest
spiluðu eða vinsælustu lögunum á
útvarpsstöðvunum Bylgjunni,
FM957, Xinu 977, Rás 2 og K100, en
auk þess er tekið mið af fjölda spil-
ana á Spotify.
Íslenskir listamenn koma oft við
sögu á listunum og eru t.a.m. fjórir
efstu listamenn Tónlistans íslenskir,
en á eftir Hugin, sem situr í fjórða
sæti listans með plötuna Eini strák-
ur (Vol. 1), kemur bandaríski tónlist-
armaðurinn Post Malone með plöt-
una beerpong and bentleys. Á Laga-
listanum er að finna mun fleiri
erlenda listamenn en í 22 sætum á
eftir topplagi JóaPé og Króla sitja
erlend lög. Í 24. sæti er Friðrik Dór
ásamt Jóni Jónssyni með lagið Á
sama tíma á sama stað.
JóiPé og Króli
vinsælastir í fyrra
 Á toppi Lagalistans og Tónlistans
Morgunblaðið/Eggert
Efstir JóiPé og Króli eru efstir á
Lagalistanum og Tónlistanum.
Árið gert upp
» Afsakið hlé var vinsælasta
platan en á eftir henni komu
Floni og Gerviglingur.
» Vinsælasta erlenda platan
var beerpongs and bentleys
með Post Malone.
» Í átt að tunglinu var mest
spilað í útvarpi.
» One Kiss með Calvin Harris
og Dua Lipa var næstmest spil-
aða lagið.
» Í þriðja sæti Lagalistans var
Aldrei heim með Aroni Can.
Dalvegi 10-14, 201 Kópavogi - Sími: 555-1212 - handverkshusid.is
Opið frá kl. 8 - 18 virka daga og 12 - 16 laugardaga
VILTU LÆRA SILFURSMÍÐI,
TÁLGUN EÐA TRÉRENNSLI?
Fjölmör
stuttnáms
í handve
g
keið
rki.
Skráning og upplýsingar á
www.handverkshusid.is