Morgunblaðið - Sunnudagur - 03.03.2019, Qupperneq 6

Bretlandi og raunar víðar og Begum
hefur sætt gagnrýni fyrir að sýna
ekki iðrun í viðtölum sem dagblaðið
The Times og breska ríkisútvarpið,
BBC, áttu við hana í síðasta mánuði. Í
þeim viðtölum kom fram að Begum
styður ekki allt sem Isis hefur gert en
sér eigi að síður ekki eftir að hafa
gengið til liðs við samtökin. Spurð um
hryðjuverkið sem framið var á tón-
leikum Ariönu Grande í Manchester
Arena í Bretlandi fyrir tæpum tveim-
ur árum svaraði hún því til að rangt
væri að myrða saklaust fólk en rétt-
lætti þó verknaðinn á þeim for-
sendum að menn hefðu verið að hefna
fyrir sprengjuárásir á svæði Isis.
Fyrir liggur að afhöfðun gísla,
sem Begum fylgdist með í sjónvarpi,
dró hana að Isis, að ekki sé talað um
„hið ljúfa líf“ sem hún sá fyrir sér
þar. Eigi að síður biður hún bresku
þjóðina um að fyrirgefa sér og að
hún virði ennþá „sum bresk gildi“.
Meðal þeirra sem hafa áhyggjur af
þessari afstöðu er faðir hennar, Ahmed
Ali. „Bara að hún viðurkenndi að henni
hafi orðið á í messunni, þá myndi ég
vorkenna henni og aðrir myndu gera
það líka. En hún getur ekki viðurkennt
að hún hafi haft á röngu að standa,“
var haft eftir honum í vikunni.
Síðustu viðbrögð frá Begum sjálfri
eru þau að hún iðrist þess að hafa
rætt við fjölmiðla og að Bretar séu að
reyna að gera hana að fordæmi.
Það myndi opna allar flóðgáttirfyrir fólki sem snúist hefur ásveif með hryðjuverka-
samtökum á borð við Isis að hleypa
Shamima Begum aftur til Bretlands.
Þetta er skoðun Scotts Wilsons, fyrr-
verandi yfirmanns hryðjuverka-
lögreglunnar þar í landi, en hann
tjáði sig um málið við fjölmiðla í vik-
unni. Sem kunnugt er hefur hin
nítján eða tuttugu ára gamla Begum,
sem ól son í flóttamannabúðum í
Sýrlandi í síðasta mánuði, óskað eftir
því að komast aftur heim til Bret-
lands. Wilson segir Begum á hinn
bóginn hafa valið af fúsum og frjáls-
um vilja að ganga til liðs við Isis og
verði fyrir vikið að taka afleiðingum
gjörða sinna enda þótt hún hafi að-
eins verið fimmtán ára á þeim tíma
þegar hún flúði til Sýrlands. „Hvar
endar það, taki stjórnvöld ákvörðun
um að hleypa fólki heim frá Sýr-
landi?“ spurði Wilson. „Skyndilega
verður fjöldi manns kominn aftur til
Bretlands.“
Fyrir liggur að Jack Letts, sem
grunaður er um að hafa barist með
Isis, vill líka snúa aftur heim til Bret-
lands og ef marka má fréttir þá er
Sufyan Mustafa, sonur klerksins
Abu Hamza, að berjast fyrir því að
endurheimta breska vegabréfið sitt.
Að sögn Wilsons verja stjórnvöld í
Bretlandi „milljónum punda“ í að
vakta meinta öfgamenn í landinu nú
þegar og ekki sé á það bætandi að fá
fólk á borð við Begum heim líka;
fylgjast þyrfti grannt með henni
næstu árin. Hún sé til alls líkleg.
„Menn munu aldrei geta haft aug-
un af henni vegna þess að þeir vita
ekki hvað kann að gerast,“ sagði Wil-
son. „Bryti hún af sér í Bretlandi
yrði öryggisþjónustunni og rík-
isstjórninni kennt um það.“
Wilson lét þessi orð falla á blaða-
mannafundi í aðdraganda ráðstefnu
um öryggismál og varnir gegn
hryðjuverkum í Bretlandi en þar
kom einnig fram að það væri aðeins
tímaspursmál hvenær næsta hryðju-
verkaárás yrði gerð í landinu sem
verið hefur reglulegt skotmark
undanfarin ár og misseri.
Pete Dalton, yfirmaður öryggis-
mála hjá Thames Valley-lögreglunni,
sagði á sama blaðamannafundi að
hvorki fleiri né færri en 700 hryðju-
verkarannsóknir stæðu nú yfir í
landinu, sem er met. „Ógnin er ekki
yfirstaðin,“ sagði hann. „Við megum
alls ekki sofna á verðinum. Mikið
verk er óunnið og því miður er aðeins
tímaspursmál hvenær næsta atvik á
sér stað.“
Svipt ríkisfanginu
Eins og fram hefur komið þá svipti
innanríkisráðherra Bretlands Beg-
um ríkisborgararétti sínum nú í
febrúar í því augnamiði að hún geti
ekki snúið aftur. Hún er í hópi tutt-
ugu kvenna og barna og sex karla,
sem sagðir eru hafa barist með Isis, í
téðum flóttamannabúðum í Sýrlandi,
að því er dagblaðið The Independent
hefur heimildir fyrir.
„Geta aldrei
haft augun
af henni“
Shamima Begum, sem gekk til liðs við hryðju-
verkasveitir Isis fyrir fjórum árum, vill nú snúa
heim til Bretlands til að ala upp nýfæddan son
sinn. Ekki hugnast öllum sú hugmynd; fordæmið
sé slæmt og hætta geti stafað af stúlkunni.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
AFP
Shamima Begum. Myndin er
tekin heima í Bretlandi áður
en hún stakk af til Sýrlands
fyrir fjórum árum.
Fjölskylda Begum hefur andmælt
þeim gjörningi að gera hana ríkis-
lausa en yfirvöld í Bangladess, þaðan
sem hún er ættuð, hafna því að hún
hafi tvöfalt ríkisfang. Samkvæmt
breskum lögum er óheimilt að gera
fólk ríkislaust og fyrir vikið getur
Begum áfrýjað úrskurðinum. Hermt
er að hún hafi til vara áform um að
biðja um hæli í öðru Evrópulandi, til
dæmis Hollandi.
Svo er það nýfæddi drengurinn en
fjölskylda Begum hefur óskað eftir
því að hann fái í öllu falli að koma til
Bretlands enda þótt það þýddi að
hann yrði viðskila við móður sína.
Ekki er einhugur um málið í Bret-
landi en Jeremy Corbyn, formaður
Verkamannaflokksins, er í hópi
stjórnmálamanna sem hafa talað fyr-
ir því að Begum fái að snúa heim.
Scott Wilson þykir það þó af og frá.
„Fólk segir að hún hafi verið óharðn-
aður unglingur en hún skipulagði
þetta sjálf, enginn dró hana upp í
flugvélina, hvað þá rændi henni og
setti hana þar. Hún fór að yfirlögðu
ráði til að ganga til liðs við Isis og
væri þar ugglaust enn hefðu mál ekki
þróast með þeim hætti sem raun ber
vitni,“ sagði Wilson en fjarað hefur
undan hryðjuverkasamtökunum al-
ræmdu á undanförnum misserum.
Mikið hefur verið fjallað um málið í
ERLENT
6 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 3.3. 2019
ÚGANDA
Milljónir landsmanna eru hættar að nota netið eftir
að refsiskattar voru lagðir á notkun samfélagsmiðla og
millfærslur fjár gegnum farsíma. Fyrstu þrjá mánuðina
eftir að skatturinn var lagður á fækkaði netáskriftum
um hálfa þriðju milljón og eru menn farnir að hafa
áhyggjur af afl eiðingunum fyrir hagkerfi landsins.
ARGENTÍNA
Ellefu ára gömul stúlka, sem varð barnshafandi eftir að henni
var nauðgað, ól barnið á dögunum eftir að yfi rvöld höfnuðu
beiðni hennar um fóstureyðingu. Málið hefur vakið mikla reiði
en stúlkan var aðeins komin 23 vikur á leið þegar hún þurfti að
gangast undir keisaraskurð. Barninu er vart hugað líf.
ÁSTRALÍA
Veðurstofa landsins hefur
staðfest að sumarið, sem nú
stendur yfi r þar neðra, sé það
hlýjasta í sögunni. Þar með
féll met sem sett var fyrir sex
árum. Loftslagsfræðingar eru
þess sinnis að þetta sé ein af
afl eiðingum loftslagsbreytinga
af mannavöldum
LÚXEMBORG
Það datt í dúnalogn á þingi Evrópusambandsins og arabaríkja
þegar forsætisráðherra Lúxemborgar, Xavier Bettel, las aröbun-
um pistilinn vegna afstöðu þeirra til mannréttinda
samkynhneigðra. Bettel, sem sjálfur er samkyn-
hneigður, benti m.a. á að hann væri rétt-
dræpur í sumum þessara ríkja. „Það var ekki
valkostur að þegja,” sagði hann eftir fundinn.
Shamima Begum er fædd í Lundúnum ár-
ið 1999 eða 2000. Hún stakk af til Sýr-
lands ásamt tveimur vinkonum sínum ár-
ið 2015 og gekk í raðir Isis-samtakanna,
fjölskyldu hennar til mikillar undrunar og
óánægju. Tíu dögum eftir að hún kom til
Sýrlands giftist Begum Yago Riedijk,
stríðsmanni Isis, sem fæddur er í Hollandi
og hafði komið til Sýrlands ári áður.
Þrátt fyrir ungan aldur hefur Begum al-
ið þrjú börn en missti tvö þau eldri. Sonur
hennar fæddist í flóttamannabúðum í Sýrlandi í síðasta mánuði.
Meðfylgjandi mynd er úr öryggismyndavélum á Gatwick-
flugvelli, daginn sem Begum flúði til Sýrlands.
Giftist við komuna