Morgunblaðið - Sunnudagur - 03.03.2019, Síða 19

3.3. 2019 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19
„Stelpur eru í meirihluta en það er einn
og einn strákur sem kemur sem er ægi-
lega skemmtilegt,“ segir Margrét
Dórothea Sigfúsdóttir, skólastjóri
Hússtjórnarskóla Reykjavíkur, en hún
hefur starfað þar síðan 1998.
Skólinn hefur verið starfræktur síðan
1941 og er námið ein önn. Tuttugu og
fjórir nemendur geta sótt skólann í
einu.
„Það hefur ekki verið alveg fullt núna
undanfarin ár, í góðærinu. Í hallæri
fyllist allt. Núna
erum við með tutt-
ugu nemendur en
vildum gjarnan fá
fjóra í viðbót,“ segir
hún.
Margrét segir afar
mikilvægt að kenna
ungu fólki að elda mat
frá grunni.
„Það er miklu ódýrara en að kaupa
skyndibita og miklu hollara. Við gerum
þau líka meðvituð um næringargildi
matarins,“ segir Margrét.
Hún segir öll fög jafn vinsæl; jafnvel
að læra að ræsta.
„Þeim finnst það gaman þegar þau
læra það. En helst eru þau áhugasöm að
læra að elda, vefa og sauma flíkur.
Helga saumaði til dæmis alveg æðisleg-
an bláan kjól,“ segir hún.
Margrét segir námið geta nýst öllum í
lífinu, sama hvað fólk tekur sér fyrir
hendur. Hún tekur undir með Helgu og
segir Hússtjórnarskólann kenna færni
sem hefur glatast.
„Það er nefnilega það sem hefur
gerst. Það er sorglegt að þetta týnist,
eins og að baka kleinur. Allir vilja
borða kleinur! Það spyrja allir sem
hingað koma hvort það sé ekki örugg-
lega kennt að búa til kleinur, pönnukök-
ur, fiskibollur, kjötsúpu og steiktan fisk
í raspi. Svo búa þær til sína eigin kok-
teilsósu úr sýrðum rjóma. Þetta finnst
öllum gott.“
HÚSSTJÓRNARSKÓLINN
Allir vilja fiskibollur, kjötsúpu og pönnukökur
Mig langaði svo að læra að elda ogverða dugleg að þrífa. Þeim mark-miðum náði ég reyndar ekki,“
segir Anna Margrét Pálsdóttir hjúkr-
unarfræðingur á Heilbrigðisstofnun Vest-
urlands. Anna Margrét, sem á tvö börn og
hund sem hún segir á við fimm ára barn,
býr í Stykkishólmi. Haustið 2010 var hún í
miðju skipstjórnarnámi þegar henni datt í
hug að setjast á skólabekk í Hússtjórn-
arskólanum. Hún sér ekki eftir því og ým-
islegt sem hún lærði þar nýtist henni í dag-
lega lífinu.
Sóðakjaftur og smekklegheit
„Ég var ekki búin með skipstjórnarnámið
þegar ég fór í Húsó þannig að ég þurfti t.d.
að sleppa því að læra að grilla lambalæri til
að sitja tíma í loftskeytafræðum. En verk-
efnin unnu sig ekki sjálf og oft þurfti ég að
taka prjónaskapinn með í tíma þar og það
var ekki alltaf vel séð. Og sóðakjafturinn á
mér passaði ekki alltaf inn í smekklegheitin
í Húsó. En ég fann ágætisjafnvægi á end-
anum,“ segir hún kímin.
Anna Margrét bjó á heimavistinni og lík-
aði það vel. „Það var æðislegt að búa á
heimavistinni og fá loksins að brjóta alvöru
húsreglur, fá skammir fyrir að ganga illa
um, vera of sein í morgunmat og klára ekki
af matardisknum. Ég verð að mæla með
þessu fyrir alla, á kvöldin var setið og horft
á bíómyndir og unnið í verkefnum og mikið
fíflast. Svo var stutt í miðbæinn og ég gat
spókað mig þar og látið í smástund eins og
ég væri Gísli Marteinn en ekki skítug lands-
byggðartútta sem drekkur bara svart kaffi
og les ekki ljóðabækur. Það er ekki lengur
hlaupið að því að komast í heimavist-
arstemmingu á Íslandi svo ég mæli með því
að flytja á heimavistina, þá færðu að vakna
við kúabjöllu alla daga og sleppur við að
öskra yfir umferðaröngþveitinu á Hring-
brautinni á morgnana. Það hafa allir gott af
því að deila vistkerfi með öðrum,“ segir hún.
Hvernig lækna á skyrbjúg
Hún segist fyrst og fremst hafa lært að
haga sér. „Það entist þó ekki lengi. Annars
lærði ég að baka upp súpu, pressa buxur,
sauma smábarnaföt, vefa teppi, brúna kart-
öflur og að það er bannað að syngja við
matarborðið. Svo er betra að sleppa því að
tala um klamidíu í handavinnutímum, það
getur misboðið kennaranum og samnem-
endum. En svona án gríns, þá lærði ég alls
kyns undirstöðuatriði í heimilishaldi sem
munu endast mér út lífið. T.d. af hverju
mjólk er fitusprengd, hvernig maður læknar
skyrbjúg og að borðedik er þarfaþing á
hvert heimili. Sólrún Diego fann ekki upp
það hjól,“ segir hún.
Káfar á garni við hvert tækifæri
Önnu Margréti fannst handavinnan
skemmtilegust, sérstaklega prjónaskap-
urinn. „Hann fylgir mér eins og sjúkdómur.
Ég sleppi því að fara til útlanda svo ég hafi
efni á garni. Húsið mitt er að springa úr
garni sem mér mun ekki endast ævin til að
prjóna úr. Ég hef keypt garn í stað þess að
kaupa mat. Og er stolt af því. Stundum fer
ég bara í garnbúð til að káfa á garni. Svo er
ég með handavinnugeðhvörf, fæ nóg af
prjóni og fæ saumaæði. Kaupi þá heilu stafl-
ana af efni og nálum og dressa börnin upp í
heimasaumað eins og í gamla daga. Það líð-
ur varla sá dagur að maðurinn minn öskri
ekki yfir sig af því hann stakk sig á títu-
prjón einhvers staðar í húsinu,“ segir hún.
Var ekki leiðinlegt að læra að þrífa?
„Jú og það er algeng flökkusaga að ef
maður lærir að þrífa þá verði það skemmti-
legt. Þrifdagarnir voru mökkleiðinlegir. Ég
hef ekki enn staðið mig að því að vera með
fötu af ediki á fjórum fótum að skrúbba eld-
húsgólfið hjá mér en kannski einn daginn.
Að vaska upp verður aldrei skemmtilegt þó
félagsskapurinn sé góður. Ég myndi líklega
bjarga uppþvottavélinni úr eldsvoða og
bjarga svo börnunum. Nei, fyrst garninu,
svo börnunum,“ segir hún.
Mýkingarefni er guðlast
Anna Margrét segir að það sem helst hafi
komið á óvart var að hún áttaði sig á að hún
hefði verið „með allt lóðrétt niður um sig í
heimilishaldi áður“.
„Ég kunni ekki neitt. Mín kynslóð er al-
veg dauðadæmd og nauðsynlegt að læra
þessa hluti til að hreinlega lifa af. Það kem-
ur manni alltaf jafnmikið á óvart hvað það
er erfitt að sjá um heimili svo vel sé. Konur
í gamla daga voru ekkert bara að dunda
sér, þetta var og er hörkuvinna. Það eru
vísindi á bakvið hverja soðna pulsu. Og
mýkingarefni er guðlast,“ segir hún og seg-
ist hún hiklaust geta mælt með þessu námi.
„Alltaf. Ég þurfti að selja bílinn minn til
að eiga fyrir námsgjaldinu en það var þess
virði. Myndi gera það aftur alla daga.“
Önnu Margréti finnst saumanámið hafa
nýst sér best.
„Ég hef ekki tölu á öllum buxnaklofunum
sem ég hef lagað. Ég get stytt buxur og
hannað mín eigin föt. Ég gæti alveg hugsað
mér að gera þetta alla daga en ég asnaðist
til að gerast þræll ríkisins og fá mér hund
svo ég hef minni tíma í þetta en ég myndi
vilja,“ segir hún.
„Það er í raun ekki mikið úr Húsó sem
kemur að notum í hjúkkustarfinu nema
kannski þekking á vítamínum og næringu.
En fólk er ekki jafnmikið að drepast úr
skyrbjúg í dag og í gamla daga; ég hef ekki
fengið slíkt tilfelli á borð til mín enn. Í Húsó
komst maður að því hvernig á að vera al-
vöru skörungur, láta ekki vaða yfir sig og
berja í borð ef manni misbýður. Ég er svo
lin að eðlisfari að ég mætti tileinka mér það
meira. En ég get beitt tusku og skúr-
ingamoppu nokkuð vel ef ég vanda mig, það
hefur komið að góðum notum.“
Að brjóta alvöru
húsreglur
Anna Margrét Pálsdóttir er hjúkrunarfræðingur með skip-
stjórnarpróf. Hún fór í Hússtjórnarskólann í miðju skipstjórn-
arnámi og sér ekki eftir því. Þar lærði hún m.a. að láta ekki
vaða yfir sig og berja í borðið ef henni var misboðið.
Ásdís Ásgeirsdóttir asdis@mbl.is
Anna Margrét segist stundum fá saumaæði og
saumar þá föt á börnin. „Kaupi þá heilu stafl-
ana af efni og nálum og dressa börnin upp í
heimasaumað eins og í gamla daga,“ segir hún.
Anna Margrét segir ekki
satt að þrifin verði
skemmtileg þegar mað-
ur hefur lært að þrífa.
’ Það var æðislegt að búa áheimavistinni og fá loksinsað brjóta alvöru húsreglur, fáskammir fyrir að ganga illa
um, vera of sein í morgunmat
og klára ekki af matardisknum.