Morgunblaðið - 08.04.2019, Síða 17

17
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 8. APRÍL 2019
Hjólhestafólk Hjólað í sól og blíðu á göngu- og hjólreiðastíg meðfram Ægisíðu í Reykjavík. Borgarbúar hafa verið duglegir að nýta stíginn til útivistar í góðviðrinu sem hefur verið síðustu daga.
Hari
Stjórnvöld eru að reyna að
koma til móts við andstöðuna
gegn ACER og þriðja orku-
pakka ESB með því að bæta
grein við 5. mgr. 9. gr. raforku-
laga nr. 65/2003, þar skal koma:
Um tengingu raforkukerfis
landsins við raforkukerfi annars
lands í gegnum sæstreng fer
samkvæmt stefnu stjórnvalda
um uppbyggingu flutningskerfis
raforku.
Segja má að full þörf sé á
þessu, ESB hefur ráð til að þvinga Ice-Link
(sæstrenginn) í gegn þvert á vilja Íslendinga
þar sem hann er á lista ESB sem nefnist
PCI. En eins og mál standa er ekki annað að
sjá en þótt hann sé tekinn út núna hafi
ACER öll ráð til að koma honum inn aftur.
Hvað þá?
Væntanlega með þetta í huga vill stjórnin
láta þingið bæta við þingsályktun nr. 26/148,
A-lið, almenn atriði er varða uppbyggingu
flutningskerfis raforku:
Ekki verður ráðist í tengingu raforkukerfis
landsins við raforkukerfi annars lands í
gegnum sæstreng nema að undangengnu
samþykki Alþingis. Skal það samþykki liggja
fyrir áður en framkvæmdir sem varða slíka
tengingu geta farið á framkvæmdaáætlun
kerfisáætlunar. Til grundvallar slíkri ákvörð-
un Alþingis skal liggja heildstætt mat á um-
hverfis-, samfélags- og efnahagslegum áhrif-
um slíkrar tengingar og framkvæmda vegna
hennar.
M.ö.o. á að banna sæstreng til Evrópu til
að geta samþykkt 3. orkupakkann. Þarna er
verið að koma til móts við andstöðuna, sem
er auðvitað virðingarvert. En til hvers á mið-
stýring raforkumarkaðar í Evrópu að gilda
hér þegar bannað verður að tengjast honum?
Er svona kjánagangur nauðsynlegur bara til
að geta verið áfram í EES? Og, er eitthvað
búið að láta reyna á það? Ekkert hefur frést
af slíku. Báðir þessir textar eru
á samráðssíðunni og viðbrögðin
fremur neikvæð.
Þetta er svipað og taka við
flöskupúka frá ESB svo við
megum vera áfram í EES.
Flösku sem á að geyma hér til
eilífðarnóns og svo á Alþingi
bara að passa að enginn nái
tappanum úr flöskunni, því ef
púkinn sleppur út tvöfaldar
hann alla rafmagnsreikninga og
rífur rafmagnið af bændunum
og iðnaðinum, fiskiðnaður og
stóriðja þar með talin.
Væri ekki nær að finna aðra leið? Fresta
þessu máli a.m.k. til haustsins og nota tím-
ann til að finna leið til að ná raforkunni út úr
þessum pakka rétt eins og olíufélögin náðu
olíunni og gasinu út úr honum. Í plagginu
„Sameiginlegur skilningur um gildi þriðja
orkupakkans gagnvart Íslandi“1) kemur ekki
fram að þessi möguleiki hafi komið til um-
ræðu yfirleitt.
Þjóðin hefur fram að þessu verið hlynnt
veru landsins í EES, enda þótt hingað hafi
streymt alls konar tilskipanir sem við urðum
að samþykkja og aldrei hefðu komið til tals
ella. Enginn vafi er á að ef ESB neyðir þess-
um flöskupúka upp á Ísland mun andstaðan
við veruna í EES magnast tilsvarandi.
1) https://www.stjornarradid.is/efst-a-baugi/frettir/stok-
frett/2019/03/22/Sameiginlegur-skilningur-um-gildi-
thridja-orkupakkans-gagnvart-Islandi/
Eftir Jónas Elíasson
» Fyrirvarar ríkisstjórnar-
inar gera orkupakkann að
flöskupúka sem landið á að
geyma. Betra er að komast hjá
því að samþykkja pakkann.
Jónas Elíasson
Höfundur er prófessor.
jonaseliassonhi@gmail.com
Púki í orkupakkanum
Um þessar mundir eru blikur á
lofti í ferðaþjónustu á Íslandi því
ljóst er að ferðafólki sem kemur
til Íslands mun fækka umtalsvert
á næstu mánuðum í kjölfar gjald-
þrots flugfélagsins WOW. Lík-
lega sér ekki högg á vatni á
höfuðborgarsvæðinu og Suður-
landi þar sem straumur ferða-
fólks var þegar kominn að þol-
mörkum. Hins vegar hefur þessi
röskun, ekki síst á háannatíma,
veruleg áhrif á landsbyggðinni
þar sem fyrirtækin eru smærri og viðkvæmari
fyrir sveiflum.
Það þarf fleiri gáttir að Íslandi og rökrétt er
við núverandi aðstæður í flugmálum að ráðist
verði í það án tafar að stækka flugstöðina á
Akureyri og stuðla á sama tíma að hagstæðum
aðstæðum til millilandaflugs til og frá Ak-
ureyri. Það er fljótleg og í raun hagkvæm leið
til að milda áhrifin af fyrirsjáanlegum sam-
drætti í ferðaþjónustunni sem er nú um stund-
ir stærsti atvinnuvegur þjóðarinnar. Stuðn-
ingur við markaðssetningu á nýjum flugleiðum
í gegnum Flugþróunarsjóð og jöfnun eldsneyt-
iskostnaðar skipta þar höfuðmáli. Þar fyrir ut-
an er það óumflýjanlegt öryggisatriði að það
séu fleiri en ein leið greiðfærar til og frá land-
inu ef Keflavíkurflugvöllur teppist til að
mynda vegna náttúruhamfara.
Ísland er eins og hús þar sem öllum er boðið
að troðast inn og út um einar dyr. Húsið er fal-
legt og reisulegt en það vantar fleiri dyr. Það
er að vísu hægt að klöngrast inn um bakdyrn-
ar en þar er dyrastafurinn að hruni kominn,
þær eru þröngar og dyrabjölluna vantar. Við
kjöraðstæður, þegar bakdyrnar eru opnar til
hálfs, kemur í ljós að fólk er mjög hrifið af því
að nota þær – kannski til að forðast troðning-
inn við aðaldyrnar. Fólk vill hafa fleiri gáttir
inn í húsið, það vill hafa fleiri leiðir að Íslandi.
Þetta sýndi sig berlega í vetur þegar breska
ferðaskrifstofan Super Break bauð Íslands-
ferðir í beinu flugi til Akureyrar
annan veturinn í röð. Bretarnir
þyrptust til bæjarins og gistinótt-
um á Akureyri fjölgaði verulega.
Segja má að þessar heimsóknir
Bretanna til Akureyrar hafi gjör-
breytt landslaginu hér fyrir norð-
an og nú ætlar hollenska ferða-
skrifstofan Voigt Travel að bjóða
flug beint frá Hollandi til Akur-
eyrar vikulega allt næsta sumar.
Nýr aðflugsbúnaður er fagn-
aðarefni en einn og sér breytir
hann ekki öllu af þeirri einföldu
ástæðu að „bakdyrnar“ eru heldur þröngar. Á
Akureyrarflugvelli skapast fljótt ófremdar-
ástand vegna þrengsla. Flugstöðin á
Akureyrarflugvelli ber engan veginn komu
hátt í 200 ferðamanna sem þurfa að fara í
gegnum leit og tollaeftirlit um leið og enn síður
ef afgreiða þarf innanlandsflugið á sama tíma.
Flugstöðin á Akureyri er auðvitað barn síns
tíma, tekin í notkun árið 1961 og stækkuð
tvisvar eftir það. Byggingin er aðeins nokkur
hundruð fermetrar á meðan flugstöð Leifs Ei-
ríkssonar í Keflavík er tugþúsundir fermetra.
Stöðugt er unnið að stækkun og umbótum í
Leifsstöð. Hún er eins og höll en ferðamönnum
sem ákveða að fljúga beint til Akureyrar er í
kot vísað. Viljum við hafa það þannig?
Ég skora á ríkisstjórnina og Isavia að setja
kraft í uppbyggingu Akureyrarflugvallar
þannig að opna megi aðra alvöru gátt inn í
landið.
Eftir Ásthildi Sturludóttur
»Ég skora á ríkisstjórnina
og Isavia að setja kraft í
uppbyggingu Akureyrarflug-
vallar þannig að opna megi
aðra alvörugátt inn í landið.
Ásthildur Sturludóttir
Höfundur er bæjarstjóri á Akureyri.
Ferðafólki í kot vísað