Skessuhorn - 20.01.2000, Blaðsíða 7
FIMMTUDAGUR 20. JANUAR 2000
7
Vesturlandsskógar
Sumir lesenda hafa vafalítið rek-
ið augun í litla frétt í síðasta
Skessuhorni þess efnis að í fjárlög-
um þessa árs sé gert ráð fyrir 17
miljóna króna framlagi úr ríkissjóði
til undirbúnings og stofhsetningar
Vesturlandsskóga. Með þessu er
einn draumur þeirra sem unnið
hafa að skógræktarmálum á Vestur-
land að verða að veruleika. 17
milljónir eru ekki há fjárhæð á
mælikvarða ríkisfjármála, dygðu
t.d. varla fyrir 2 km af uppbyggðum
vegi með slitlagi. Þó er það trú mín
að þessar 17 milljónir marki upphaf
sögu sem hafa muni mikil og já-
kvæð áhrif á þróun mannlífs og
byggðar í landshlutanum á næstu
áratugum. I þessum pistli er ætlun
mín að reyna að reyna að skýra fyr-
ir lesendum hvað í draumnum um
Vesturlandsskóga felst.
Stjómsýslan heim í hérað
Vesturlandsskógar styðjast við
lög (nr. 56/1999) um landshluta-
bundin skógræktarverkefhi sem
samþykkt voru á Alþingi síðastliðið
vor. Markmið laganna er að rækta
skóg á a.m.k. 5% láglendis og
stuðla að varðveislu og umhirðu
þeirra skóglenda sem fyrir eru. Auk
þess skal verkefnið stuðla að rækt-
un skjólbelta. Vettvangur verkefh-
anna er bundinn við lögbýli en þó
er gert ráð fyrir þeim möguleika að
þeim verði í framtíðinni falið
veigameira hlutverk í stjórn skóg-
ræktar í viðkomandi héraði. I raun
er með stofnun landshlutaverkefnis
í skógrækt verið að færa hluta af
stjórnun skógræktarmála heim í
hérað og þess vegna hlýtur aukið
hlutverk þeirra að teljast æskilegt.
Skógrækt eflir byggð
Góð reynsla af eldri landshluta-
verkefnum í skógrækt er líklega
megin ástæða þess að Alþingi ákvað
að allir landsmenn ættu að eiga
kost á slíku verkefhi. Sérstaklega
hafa þau áhrif sem Héraðsskógar á
Fljótsdalshéraði virðast hafa haft á
búsetuþróun vakið athygli. Þegar
það verkefhi var sett af stað fyrir
rúmum áratug, voru menn enn
bundnir í klafa þeirrar hugmyndar
að skógar væru ekki til nytja nema
ágóðinn af viðarsölu úr þeim kæmi
til með að duga fyrir áföllnum
kostnaði af ræktun þeirra með
vöxtum. Af þessum sökum var að-
eins boðið upp á stuðning til skóg-
ræktar á vænlegustu skógræktar-
svæðum Héraðs, þ.e. í Fljótsdal og
Skriðdal. Þetta gerir kleyft að bera
saman búsetuþróun í hreppum sem
á allan hátt eru sambærilegir nema
að því leyti að í sumum er boðið
upp á stuðning til skógræktar en í
öðrum ekki. A starfstíma Héraðs-
skóga hefur þróunin verið á þann
veg að í þeim hreppum þar sem
íbúarnir hafa átt kost á stuðningi til
skógræktar hefúr íbúum fjölgað lít-
illega á meðan íbúum í öðrum
hreppum Héraðsins fækkaði um
16% á árunum 1989 - 1997.
Hlutverk og stefna
Vesturlandsskóga
Fljódega effir að lög um lands-
hlutabundin skógræktarverkefni
voru samþykkt, skipaði Guðmund-
ur Bjarnason þáverandi landbúnað-
arráðherra starfshóp er undirbúa
átti landshlutaverkefni á Vestur-
landi. Vegna peningaleysis reyndist
hópnum ekki unnt að láta vinna
fullbúna áætlun um verkefnið en
hópurinn skilaði af sér áliti þar sem
stærð og umfang verkefnisins eru
áæduð og stefha þess mörkuð. Auk
þess lagði hópurinn til að veitt yrði
fé til að ljúka undirbúningi, stofn-
setja og reka verkefhið á þessu ári
og gekk það eftir.
I tillögu hópsins er gert ráð fyrir,
að stuðningur ríkisins við skógrækt
á vegum Vesturlandsskóga verði
sambærilegur við það sem gerist í
Héraðsskóga- og Suðurlands-
skógaverkefnunum. Verkefhin sem
lagt er til að styðja eru fernskonar
(sjá yfirlitsmynd). Megin verkefnin
eru ræktun nýmarka og skjólbelta-
rækt, en verkefhinu ber einnig að
stuðla að sjálfbærri nýtingu skóg-
lenda og afla og miðla þekkingu
um skógrækt og skógarnytjar. I
lögunum er gerður greinarmunur á
skógrækt eftir því hvort markmið
ræktunarinnar er viðarframleiðsla
sem skila á hagnaði þegar í fyrstu
kynslóð (timburskógrækt) eða eitt-
hvað annað (landbótaskógrækt).
Skjólbeltti eru einnig flokkuð í tvo
flokka eftir því hvort þau eru hugs-
uð sem undanfari skógræktar eða
til að auka arðsemi annarra bú-
greina.
Þýðing Vesturlands-
skóga fyrir bændur
Með tilkomu Vesturlandsskóga
lítur loks út fyrir að íbúar Vestur-
lands muni í náinni ffamtíð njóta
jafnræðis við aðra landsmenn um
stuðning til skógræktar. A undan-
förnum árum hefur skógrækt á Is-
landi verið að þróast upp í það að
vera raunveruleg búgrein. Vissu-
lega aðeins aukabúgrein og enn
sem komið er algerlega háð stuðn-
ingi ríkisins, en sá stuðningur er
fjárfesting í náttúruauðlind sem
skila mun bæði landeigendum og
almenningi í landinu miklum arði í
framtíðinni.
Því sem næst allir landeigendur
munu eiga kost á stuðningi til ein-
B rekíuiB æj ars kó íi
Brekkubæjarskóli
auglýsir eftir starfsmanni
Starfsmann vantar í blandað starf. Ræstingar
og vinnu í sérdeild skólans.
Um er að ræða hálft starf og er vinnutími
I eftir hádegi.
Upplýsingar veitir Ingvar Ingvarsson í síma
431 1938
Umsónarfrestur er til 27. janúar
\______________Skólastjóri___________y
landshlutaverkefiii í skógrækt
Vestxirlandsskógar
U : Skógrækt 35.000 ha. I *■ ^ < Skjólbeltarækt 10.000 km.
‘í’j | • .j , ..
' Timburskógrœkt II Skjólbelti í
15.000 ha. túnum / úthaga
Landbótaskógrœkt
20.000 ha.
Skjólbeltijyrir
úmbwrskóga
■
Onnur verkefiii
-------------------
Sjáljbœr nýting
birkiskóga
Þróun nýrra aðf eroa
við rœktun og nýtingu
Frœðsla
hverra verkefha. í þessu sambandi
verður þó að taka fram að timbur-
skógrækt verður eingöngu hægt að
stunda á veðurfarslega hagstæðum
svæðum, en séu aðrar skógarnytjar
markmið ræktunarinnar er ekkert
því til fyrirstöðu að rækta skóga
hvar sem er á láglendi í landshlut-
anum.
Eg ætla ekki að fjölyrða um það
hvers vegna bændur eigi að rækta
skjólbelti. Það hlýtur að vera hverj-
um manni ljóst að sú aukna upp-
skera sem gera má ráð fyrir að verði
í skjóli er næg ástæða. Aukin vellíð-
an manna og dýra er síðan ágæt
aukageta. Arður landbótaskógrækt-
ar og sjálfbærrar nýtingar birki-
skóga er ekki jafn auðsær en gera
má ráð fyrir að hann sé umtalsverð-
ur. I niðurstöðum könnunar RALA
og Landgræðslunnar á jarðvegsrofi
á íslandi (Ólafur Arnalds o.fl. 1997.
sjá t.d. á slóðinni:
http://www.rala.is/kvasir/) má sjá
að flestar hlíðar landsins eru illa
fallnar til beitar, í núverandi ásig-
komulagi. Flest bendir aftur á móti
til þess að vart sé hægt að hugsa sér
betra beitiland fyrir sauðfé en vel
gróna hlíð vaxna hæfilega gisnum
skógi. Landbótaskógrækt mun þan-
nig verða mikilvægt hjálpartæki við
að auka framleiðni í sauðfjárrækt-
inni hér á landi. Kröftir um vist-
væna vottun á landbúnaðarafurðum
munu enn auka á kosti þess fyrir
sauðfjárbændur að stunda skóg-
rækt.
Verið með frá byrjun
Vesturlandsskógar fara hægt af
stað. Fjármunir þessa árs verða að-
allega nýttir til að undirbúa verk-
efnið og ræktun næsta árs. Þó er
engin ástæða fyrir áhugasama land-
eigendur að bíða með að láta vita af
sér. Því hvet ég fólk til að sækja nú
þegar um inngöngu í verkefnið.
Umsóknir má senda Skógarþjón-
ustu Skógræktar ríkisins á Hvann-
eyri. Einnig er unnt að fá nánari
upplýsingar um verkefnið á sama
stað.
Friðrik Aspelund
Linda Pétursdóttir.
Miss World
1988
Lovísa A.. Guömundsd. Brynja Björk Haröardóttir Haipa Rós Gíslaclóttir
Top 10 Miss International 3. sæti 2. sæti
1995 Miss Skandinavia 1995 Miss Skandinavia 1997
Anna Margrét Jónsdóttir.
3. sæti
MissWorld 1987
Þórunn Lárusdóttir
Miss Skandinavia
1993
Birna Bragadóttir Margret S. Sigurz
Miss Skandinavia Top 10
1995 Miss Europe 1994
Halla Bryndís Jónsdóttir,
3. sæti
Miss Skandinavia 1986
Dagmar íris Gylfadóttir
Miss Skandinavia
1998
Sií' Sigíusdóttir,
Miss Skandinavia
1986
Áshildur Hlín Valtýsdóttir
verður krýnd á Broadway
föstudaginn 19. maí 2000
04. mars Feguröai'di'ottning' Suöurlands Hótel Selfoss, Selfossi
18. mars Fegurðardi'ottning Austurlands Hótel Valaskjálf, Egilsst.
25. mars Feguröardi'ottning Vesturlands Breiðin, Akranesi
01. apríl Fegurðardi’ottning' Suðurnesja Bláa Lónið. Grindavík
07. api'íl Feguröai'di'ottning Norðurlands Sjallinn, Akureyri
08. apríl Fegurðardi'ottning Vestfjarða Krúsin, ísafirði
13. apríl Fegurðardrottning Reykjavíkur Broadway, Hótel ísland
Tekiö er á móti ábendingum um
keppendur í Feguröarsamkeppni
Reykjavíkur á Broadway, sími 533 1100
Stiilkui'iiar á myndunum hafá keppt
á vegum feguröarsamkeppninar f'rá 1982
og lent í úrslitum í alþjóölegum feguröarsamkeppnum.
Queen of Europe 1998
Hólmfríöur Karlsdóttir,
Miss World
1985
Berglind Hreiöarsdóttir
3. sæti
Miss Skandinavia 1999
Berglind Johansen.
Top 10
Miss Woi'ld 1984
Katrin Ros Baldursdóttir
Top 15
Miss Europe 1999
HOTEL ISLANDI - SIMI 533 1100
Elva Björk Barkaitióttir
Miss Teen Tburism World
1999
Unnur Steinsson,
4.-5. sæti
Miss World 1983