Skessuhorn - 28.10.2015, Qupperneq 10

MIÐVIKUDAGUR 28. OKTÓBER 201510
Fyrir ríflega þrjátíu árum var gerð-
ur samningur um að Skógrækt rík-
isins fengi Hreðavatn í Norðurár-
dal til afnota. Skógræktin á jörð-
ina Litla-Skarð en innan þessa skil-
greinda skógræktarsvæðis eru fleiri
jarðir í einkaeigu, en svæðið í heild
er kallað Ysta-Tunga og nær nið-
ur að Gljúfurá og er mörg hundruð
hektarar. Gerður var fjörutíu ára
samningur um að Skógræktin nýtti
Hreðavatnsland gegn því að það
yrði girt af ásamt aðliggjandi jörð-
um sem falla einnig undir skógrækt
og viðhéldi jafnframt girðingum til
að sauðfé kæmist ekki í landið. Við-
haldi girðinga hefur hinsvegar ver-
ið ábótavant í seinni tíð og því hef-
ur sauðfé komist þangað óhindrað
og orðið eftir að hausti. Á síðasta
ári var gert mat á ástandi girðing-
arinnar þar sem fjöldi athugasemda
komu fram og er hún engan veg-
in talin fjárheld. Bændur sem reka
á afrétt Borghreppinga hafa orð-
ið fyrir búsifjum af þessum sökum
þar sem flest haust verður eftir fé í
Ystu-Tungu sem ekki heimtist.
„Hreðavatnsland og aðliggjandi
jarðir eru í rauninni einskismanns-
land eins og staðan er núna og í
forsjá ríkisins. Girðingar eru ónýt-
ar og ekki er einu sinni smalað öll
haust. Þar sem landið er í umsjón
skógræktarinnar fellur það utan af-
réttar og heimasmalanir eru eng-
an veginn sem skyldi. Þetta finnst
okkur bændum afleitt ástand. Nú
er til dæmis sauðfjárslátrun að ljúka
í haust og það er vitað að talsvert af
fé gengur þarna ennþá,“ segir Sig-
urbergur Pálsson frístundabóndi á
Ferjubakka í Borgarhreppi í sam-
tali við Skessuhorn.
Eigendum og umráðamönnum
jarða er skylt samkvæmt lögum að
framkvæma smalamennskur sam-
kvæmt fjallskilareglugerð. Ef það
er hins vegar ekki gert er afréttar-
nefnd eða sveitarstjórn viðkomandi
svæðis heimilt að láta smala á kostn-
að eigenda. Sigurjón Jóhannsson
er formaður afréttarnefndar Borg-
arbyggðar. Hann tekur undir með
Sigurbergi og segir að þarna sé um
að ræða 12-15 km langa afréttar-
girðingu sem væri í raun að gera
meira ógagn en gagn eins og ástand
hennar er. „Það eru í rauninni eink-
um tveir kostir í stöðunni. Í fyrsta
lagið að skógræktin og landeigend-
ur komi þessari girðingu í fjárhelt
ástand. Hins vegar að tekin verði
ákvörðun um að leggja girðinguna
af og sveitarfélagið komi að málinu
og þetta landssvæði yrði þá hluti af
afrétt Borghreppinga.“
Sigurjón segir að skógræktinni
hafi ítrekað verið boðin aðstoð við
smalamennskur. Sú aðstoð hafi
verið þegin í fyrrahaust og 12-14
menn hafi hreinsmalað landið og
náð hátt í hundrað kindum. „Núna
er hins vegar einn maður í að sækja
fé sem sést frá veginum en alvöru
smalamennska hefur enn ekki far-
ið fram. Það eru ekki viðunandi
vinnubrögð enda um fleiri hundr-
uð hektarar af kjarrivöxnu landi.
Búið átti að vera að smala heima-
lönd fyrir fyrstu helgina í október.
Skógræktin ber ábyrgð á þeirri
smölun fyrir sína hönd og ann-
arra landeigenda. „Afréttarnefnd-
in mun ekki senda beiðni um að
landið verði smalað nema ósk um
slíkt berist frá Skógrækt ríkisins
enda á hún að taka þátt í kostn-
aði við slíkt,“ segir Sigurjón. „Sú
beiðni hefur hins vegar ekki enn
borist.“
mm
Næstkomandi laugardag mun
Svæðisgarðurinn Snæfellsnes
standa fyrir viðburði í Sjávarsafn-
inu í Ólafsvík. Um er að ræða
heimamarkað þar sem matvæla-
framleiðendur á Snæfellsnesi munu
kynna og selja afurðir sínar. „Þetta
er stefnumót matvælaframleið-
enda á Snæfellsnesi, íbúa og stór-
kaupenda á matvælum á Snæfells-
nesi, svo sem veitingahúsa. Hægt
verður að kaupa mat, borða mat
og eiga ánægjulega stund saman,“
segir Ragnhildur Sigurðardóttir
framkvæmdastjóri svæðisgarðsins í
samtali við Skessuhorn. Hún segir
að markmiðið með markaðnum sé
að varpa ljósi á mat sem framleidd-
ur er á Snæfellsnesi og að fá fólk
til að tala saman. „Það eru ekki all-
ir sem vita að á Snæfellsnesi er til
dæmis hægt að kaupa salat og vera
áskrifandi af salatkaupum. Hvar og
hvernig hægt er að nálgast afurðir
beint frá bónda eða beint frá bát.
Fólk getur notað þetta tækifæri til
að kynna sínar vörur og að kynnast
því sem aðrir eru að gera á svæð-
inu. Við tökum eitt skref í einu og
horfum núna á heimafólk á Snæ-
fellsnesi. Við vonumst svo til þess
að þetta verði árlegur viðburður
sem muni vaxa og dafna,“ bætir
hún við.
Áherslan öll á matvæli
Ragnhildur segir að matvælin á
markaðinum þurfi því að hafa
tengingu við Snæfellsnes, vera
unnin á Snæfellsnesi eða úr hrá-
efnum þaðan. „Við vonum að við
náum bylgju af stað, enn fleiri
framleiðendum og frekari vöru-
þróun. Við Snæfellingar erum
búnir að vinna ákveðna heima-
vinnu, höfum skilgreint náttúru-
og menningarverðmæti hér og það
er ankerið í þessari vinnu. Við get-
um sagt fyrir hvað það stendur að
vera af Snæfellsnesi.“ Hún seg-
ir þá vinnu hafa staðið í nokkur
ár en Svæðisgarðurinn var stofn-
aður í apríl 2014 og þá var búið
að vinna markvisst undirbúnings-
starf í tvö ár, meðal annars með
áherslu á matvæli. „Matvælafram-
leiðsla er stóriðja okkar Snæfell-
inga. Hér verður til dæmis aldrei
mengandi stóriðja, það hefur ver-
ið undirritað í svæðisskipulagi, því
við ætlum að standa vörð um mat-
vælaframleiðslu okkar og tryggja
gæði. Allt Snæfellsnes er umhverf-
isvottað svæði.“ Á heimamarkaði
verður áherslan öll á matvælum.
Ýmsir aðrir viðburðir sem einnig
tengjast mat verða á Snæfellsnesi
heimamarkaðshelgina. „Það er til
dæmis í gangi samstarfsverkefni
svæðisgarðsins og SSV/atvinnu-
ráðgjafar við að efla sagnaseið á
Snæfellsnesi. Í gangi eru vikuleg-
ar vinnusmiðjur fyrir svokallaðar
Sögufylgjur. Föstudagskvöldið 30.
október hita Sögufylgjur upp fyr-
ir heimamarkað með matartengd-
um örsögum í Samkomuhúsinu á
Arnarstapa. Laugardagskvöldið
31. október, eftir heimamarkað,
verður bjúgnahátíð í Langaholti.
Fleiri viðburðir og tilboð tengd
mat á Snæfellsnesi næstu helgi eru
í farvatninu þannig að það er um
að gera að fylgjast vel með og all-
ir ættu að geta fundið eitthvað við
sitt hæfi.“
Matarmerki
Snæfellsness kynnt
Á markaðinum verða einnig
kynntar hugmyndir um endur-
opnun Sjávarsafnsins í Ólafsvík og
mun svæðisgarðurinn nota tæki-
færið og kynna nýtt matarmerki
Snæfellsness, sem verður í þrem-
ur mismunandi útfærslum. „Það
er annað spennandi verkefni. Í
raun er þetta sama grafík sem út-
færð er á mismunandi hátt. Eitt er
merki svæðisgarðsins og það geta
allir notað. Svo er gæðamerki sem
ætlað er á vöru eða þjónustu sem
uppfyllir ákveðnar gæðakröfur og
að endingu verðum við með sam-
starfsmerki,“ útskýrir Ragnhild-
ur. Heimamarkaðurinn verður op-
inn frá klukkan 12 - 16 laugardag-
inn 31. október. „Nú blásum við í
lúðra og ætlum svo að sjá til þess
að þetta verði árlegt hjá okkur og
vaxi og dafni. Það er frítt inn og
allir velkomnir.“ grþ
Skessuhorn sagði í vor frá Mennta-
búðum, verkefni sem haldið var að
forgöngu Hjálms Dórs Hjálmsson-
ar, kennara í Heiðarskóla í Hval-
fjarðarsveit. Menntabúðir eru
hugsaðar sem umræðuvettvang-
ur fyrir kennara þar sem þeir geta
deilt hugmyndum sínum með öðr-
um. Í samtali við Skessuhorn kvaðst
Hjálmur vongóður um að Mennta-
búðir væru komnar til að vera. Það
virðist hafa ræst því síðasta fimmtu-
dag voru þær haldnar öðru sinni og
þá í Heiðarskóla. Auk kennara úr
nokkrum öðrum skólum á Vest-
urlandi sóttu búðirnar kennarar
úr skólum á höfuðborgarsvæðinu.
Þátttaka fór að sögn Hjálms fram
úr björtustu vonum, en alls tóku
tæplega 60 kennarar þátt síðastlið-
inn fimmtudag.
Kynning Más Ingólfssonar og
Leifs Viðarssonar, kennara úr Valla-
skóla á Selfossi, á námsefnisbank-
anum, var meðal þess sem fram
fór á fimmtudag. Námsefnisbank-
inn er gagnabanki ætlaður grunn-
skólakennurum og gerir þeim m.a.
kleift að deila námsefni sín á milli í
stað þess að búa til öll sín verkefni
sjálfir. Að kynningu lokinni gátu
þátttakendur valið sér umræðuefni
í nokkrum hópum, til dæmis um
tölvuleikinn Minecraft, sem víða er
farið að nota við kennslu í stærð-
fræði. kgk
Fé rekið til Skarðsréttar. Ljósm. úr safni.
Girðingamál í ólagi og
Ysta-Tungan ósmöluð
Alls tóku tæplega 60 kennarar þátt í Menntabúðum í Heiðarskóla síðastliðinn fimmtudag. Hjálmur Dór er lengst til vinstri í
efstu röð.
Námsefnisbanki og fleira
í Menntabúðum
Fjöldi matvælaframleiðanda er á Snæfellsnesi eins og sjá má á þessu korti.
Heimamarkaður á
Snæfellsnesi um helgina
Ragnhildur Sigurðardóttir er
framkvæmdastjóri Svæðisgarðsins
sem nú stendur fyrir Heimamarkaði í
Sjávarsafninu.