Skessuhorn - 28.10.2015, Side 22

MIÐVIKUDAGUR 28. OKTÓBER 201522
Á Gunnlaugsstöðum í Stafholts-
tungum mun senn rísa stórt og mik-
ið lausagöngufjós. Framkvæmd-
ir eru hafnar og eru það feðgarn-
ir Þórður Einarsson og Guðmund-
ur Eggert Þórðarson sem standa að
þeim. „Við steyptum plötuna í byrj-
un vikunnar. Ég held að dagurinn í
dag hafi verið sá síðasti sem ekki
mátti frjósa,“ segir Guðmundur.
„Það hefði orðið bæði súrt og dýrt
ef steypan hefði sprungið í frosti,“
bætir hann við og brosir. Nýja fjós-
ið verður 1360 fermetrar og mun
hýsa um það bil 65 mjólkurkýr, 150
gripi þegar allt er talið. Stefnir því
í umtalsverða fjölgun nautgripa á
Gunnlaugsstöðum í nánustu fram-
tíð. „Núna eru 19 mjólkurkýr og
þónokkuð af öðru. Það er búið að
safna töluvert af kálfum enda er
verið að nánast fjórfalda bústofn-
inn,“ segir Þórður.
En hvers vegna eru feðgarn-
ir að byggja fjós og fjölga gripum?
„Gamla fjósið er úrelt. Það er bása-
fjós og stenst ekki reglugerðir,“
segir Þórður og bætir því við að
með nýju reglugerðinni um aðbún-
að dýra séu básafjós úreld með 20
ára aðlögunartíma. 19 ár séu eftir
af þeim tíma, en til þess að bænd-
ur megi nota slík fjós á þeim tíma
verði að gera á þeim gagngerar
endurbætur. Að breyta gamla fjós-
inu á Gunnlaugsstöðum hefði ein-
faldlega ekki svarað kostnaði.
Ætlaði að hætta búskap
Þórður kveðst hafa lagst yfir mál-
in, íhugað sína stöðu vandlega og
að lokum komist að þeirri niður-
stöðu að best væri að selja jörð-
ina og hætta búskap. Þá hafi son-
urinn komið til skjalanna. „Ætli
það hafi ekki eitthvað gerst þegar
hann sá að slotið var komið á sölu.
Þá var annað hvort að horfa á eft-
ir því eða taka við,“ segir Þórður
og Guðmundur tekur undir það.
„Það kviknaði einhver neisti innra
með mér sem ég vissi ekki af þeg-
ar ég sá að jörðin var komin á sölu.
Ég stefndi aldrei á búskap frekar
en eitthvað annað en ég tímdi ekki
að tapa Gunnlaugsstöðum,“ segir
Guðmundur og brosir.
Fyrst um sinn munu þeir feðg-
ar báðir sinna búskap að Gunn-
laugsstöðum. „Við verðum sam-
an að minnsta kosti næstu tíu árin
eða svo,“ segir Guðmundur. „Það
verður nóg að gera á næstu árum
við ræktun og annað slíkt,“ bæt-
ir Þórður við og Guðmundur tek-
ur undir það. „Það er verið að ræsa
fram núna og stækka túnin um
rúma 20 hektara í þessum fyrsta
áfanga. Við þurfum að ríflega tvö-
falda ræktarlandið til að geta fóðr-
að bústofninn í nýja fjósinu. Svo er
ég nú með rétt rúmlega hundrað
ær,“ segir Þórður og brosir.
Hann setti þó engin lömb á þetta
haustið en ætlar ekki að hætta að
halda sauðfé. „Ég hafði framan af
ævinni alls ekkert gaman af kún-
um, heldur kindunum. Ég hef vitk-
ast með árunum en kem til með að
halda í nokkrar rollur,“ segir hann.
Guðmundur kveðst hafa deilt
þeirri skoðun með föður sínum en
það hafi breyst eftir því sem hann
nálgaðist tvítugsaldurinn. „Hann
er bráðþroska,“ segir Þórður og
Undanfarin ár hafa fjölmargir Ís-
lendingar flust búferlum til Nor-
egs til að setjast þar að til skemmri
eða lengri tíma. Miklu fátíðara
er að Norðmenn flytji til Íslands.
Við Grundarfjörð finnst þó eitt
dæmi þessa. Einstæður faðir hef-
ur sest að á bænum Vatnabúðum
við Grundarfjörð með dóttur sinni
á unglingsaldri. Þetta eru þau Jean
Charles Jenssen og Aurora Louise
Jenssen. Bæði komu til Íslands sem
ferðamenn og heilluðust af land-
inu. Aurora er þar að auki hesta-
stúlka og afar hrifin af íslenska
hestinum. Seint í sumar varð því úr
að þau feðgin fyndu sér hús á Ís-
landi og flyttu hingað búferlum.
Nú búa þau að Vatnabúðum.
Jean Charles starfar við leigu-
miðlun í Noregi en getur sinnt
vinnu sinni frá Íslandi í gegnum
net og síma. „Meðal annars leigi
ég út íbúðir til Íslendinga sem búa
í Noregi. Það eru mjög góðir við-
skiptavinir. Áreiðanlegt fólk. Ég
get hæglega farið til Noregs og
verið þar í nokkra daga ef á þarf að
halda vegna starfsins. Það er ekki
svo langt héðan til Keflavíkur. Hér
í Grundarfirði eru tvær fjölskyldur
sem Aurora má búa hjá ef ég þarf
að fara til Noregs og sinna erind-
um.“
Þau feðgin kunna mjög vel við
sig í Grundarfirði. „Það hefur
gengið mjög vel hér. Okkur líð-
ur vel. Fólk hefur tekið afar vel á
móti okkur. Ég hef búið á mörg-
um stöðum víða um heim og ég hef
hvergi annars staðar fundið fyr-
ir jafn miklum velvilja fólks í garð
aðfluttra. Ég er afskaplega ánægð-
ur og glaður yfir því hvað allir hafa
tekið okkur vel og sýnt hjálpsemi.
Stjórnendur Fjölbrautaskóla Snæ-
fellinga hafa tekið fullt tillit til þess
að Aurora er norsk og talar ekki ís-
lensku enn sem komið er. Hún fær
sérkennslu í íslensku sem er mjög
fínt,“ segir Jean Charles.
„Mér finnst skólinn fínn. Ég
er í níunda bekk. En hann er dá-
lítið öðruvísi en skólarnir í Nor-
egi,“ skýtur Aurora inn í. Hún seg-
ir að nú í haust hafi hún mest tal-
að við hina nemendurna á ensku.
„En ég er farin að skilja margt í ís-
lensku,“ bætir hún við. Aurora hef-
ur fest kaup á íslenskum hesti sem
hún fann í Grundarfirði.
Bæði bjuggu áður í bænum
Kongsberg í Noregi en þau hafa
líka átt heima í Frakklandi. „Það er
nóg pláss hér á Vatnabúðum. Hér
er enginn landbúnaður svo það
ríkir mikil kyrrð. Stórir gluggar
á íbúðarhúsinu snúa mót norðri
og út um þá getum við fylgst með
norðurljósunum sem sjást vel hér
þegar þau dansa yfir Breiðafirðin-
um. Það er veðursæld, friður og
ró hér en jafnframt stutt að fara til
Grundarfjarðar,“ segir Jean Charl-
es. Hann hefur hug á að fá sér starf
hér á landi. „Ég hef starfað innan
ferðaþjónustu í mörg ár, bæði sem
kafari og leiðsögumaður, og myndi
vilja starfa innan greinarinnar
hér. Ég tala mörg tungumál. Það
eru sjálfsagt margir möguleikar
hér innan ferðaþjónustu. Hingað
koma jú mörg skemmtiferðaskip
og fjöldi ferðamanna,“ segir Jean
Charles Jenssen. mþh
Norsku feðginin Jean Charles og Aurora Louis Jenssen kunna vel við sig í
Grundarfirði.
Fluttu frá Noregi til Íslands
Feðgarnir á Gunnlaugsstöðum reisa fjós og fjórfalda bústofninn
hlær við.
Aðspurður hvernig Þórði lítist
á að sonurinn ætli sér með tíð og
tíma að taka við búskapnum stend-
ur ekki á svörum. „Það sýnir sig nú,
ég fer að byggja fjós fyrir hann,“
segir Þórður og brosir. „Þetta er
nú fyrst og fremst viðleitni til að
standa við þá skoðun mína að það
eigi að stunda landbúnað á Ís-
landi,“ bætir hann við.
Róbótafjós varð
niðurstaðan
Eftir að Guðmundur kom snar-
lega í veg fyrir að faðir hans seldi
Gunnlaugsstaði og hætti búskap
íhuguðu feðgarnir framtíðina í
sameiningu. Þeir heimsóttu bænd-
ur sem höfðu breytt sínum fjósum
eða reist ný. Niðurstaða þeirra var
að byggja fjós með einum róbóta
sem annar um 65 mjólkandi kúm.
„Okkar trú er sú að einingin sem
við erum að reisa sé nógu temmi-
lega stór til þess að búið geti borið
sig. Ef hún væri minni væri ekkert
upp úr þessu að hafa og ef hún væri
stærri þyrfti aðkeypt vinnuafl.“
En þrátt fyrir að róbótafjós
séu tæknilega þau fullkomnustu
sem völ er á eru þau engu að síð-
ur ákveðnum annmörkum háð.
„Gallinn í þessu er að róbótinn
stjórnar svolítið stærðinni. Um 65
mjólkandi kýr er um það bil það
sem einn róbóti annar og því hef-
ur maður ekki svigrúm til þess að
stækka upp í 80 eða 90 til dæm-
is. Næsta stærð fyrir ofan er bara
tveir róbótar, um 130 mjólkandi
kýr,“ segir Þórður. „Við töluðum
við fullt af bændum með róbótafjós
og engir þeirra vilja skipta aftur, al-
veg sama hvað þeir koma úr góðum
aðstæðum. Svo munar ekki miklu í
verði á einum róbóta og fullkomn-
um mjaltabás,“ segir Þórður. „Einn
þeirra bænda sem við töluðum við
var búinn að prófa þetta allt saman
og kunni langbest við róbótann,“
bætir Guðmundur við.
Enn fremur er fjósið þannig
byggt að hægt verði að stækka það
í framtíðinni með mjög litlum til-
kostnaði. „Það verður í raun til-
búið til stækkunar frá fyrsta degi,“
segir Þórður. „Öðrum róbóta yrði
þá bætt við og það rými fjóssins
sem nú er ætlað uppeldinu myndi
hýsa mjólkurkýr. Þá þyrfti aðeins
að byggja yfir uppeldið,“ útskýrir
Guðmundur.
„Minnst sem við
gerum sjálfir“
Feðgarnir áætla að taka nýja fjósið
í notkun næsta vor. „Verklokin eru
nú alltaf að færast til,“ segir Þórð-
ur í léttum dúr. „Upphaflega átti
að reisa húsið í nóvember en nú
gerum við ráð fyrir að það verði í
febrúar. Húsið kemur tilbúið og ef
tíðin verður góð tekur bara hálfan
mánuð að reisa það. Þá á eftir að
innrétta. Ef það gengur vel og vet-
ur verður ekki slæmur getum við
tekið fjósið í notkun í apríl,“ segja
feðgarnir.
TSÓ sér um teikningar og
hönnun og húsið kemur tilbúið
frá Landsstólpa, sem einnig munu
sjá um að setja það upp. „SÓ hús-
byggingar í Borgarnesi sjá um und-
irbygginguna og Rafþjónusta Sig-
urdórs á Akranesi sér um rafmagn-
ið. Kristján Hallgrímsson sér um
vatnið og Baldur Björnsson sá um
jarðvinnuna,“ segir Þórður og bæt-
ir því við að menn frá Fóðurblönd-
unni hafi verið þeim mjög hjálp-
legir. Auk þess hafi Rarik brugð-
ist við og lagt að Gunnlaugsstöð-
um þriggja fasa rafmagn eingöngu
framkvæmdarinnar vegna. „Síð-
ast en ekki síst hefur Arion banki
sýnt verkefninu mikinn skilning.
Svo hafa bæði skyldmenni, vinir og
nágrannar hjálpað til. Þannig að þú
sérð að það er minnst sem við ger-
um sjálfir,“ segir Þórður Einarsson
að lokum í léttum dúr. kgk
Nýja fjósið verður 1360 fermetrar og mun hýsa um 150 gripi þegar allt er talið.
Feðgarnir Guðmundur Eggert Þórðarson og Þórður Eggertsson fyrir framan gamla fjósið á Gunnlaugsstöðum sem brátt verður leyst af hólmi.