Skessuhorn - 01.11.2017, Side 19

MIÐVIKUDAGUR 1. NÓVEMBER 2017 19
!"#$%"&#'()$*+
Þessa dagana standa yfir nokkrar
framkvæmdir í Laxárholti á Mýr-
um. Unnsteinn S. Jóhannsson
bóndi er að undirbúa komu mjalt-
aróbóta sem mun leysa mjaltagryfj-
una af hólmi. „Það er búið að liggja
fyrir lengi að skipta yfir í róbóta.
Hér er mjaltagryfja sem hefur gefist
mjög vel. Hún er hins vegar orðin
15 ára og þarf að fara að endurnýja
hana. Fjósið er upphaflega byggt
sem róbótafjós og því lá beint við
að skipta yfir í róbóta,“ segir Unn-
steinn í samtali við Skessuhorn.
Hann telur að mörgu leyti gott að
hafa byggt mjaltabás á sínum tíma
en skipta yfir í róbóta núna. „Það
hefur orðin óhemju mikil þróun á
þessari tækni allra síðsustu árin og
ég held það sé góður tími að skipta
yfir núna. Leyfa þessum nýjunga-
gjörnu að prófa tæknina og taka
hana síðan í notkun sjálfur þeg-
ar komin er reynsla á hana,“ segir
hann og brosir.
Erfitt með
einfasa rafmagn
Í Laxárholti eru 79 árskýr og að
sögn Unnsteins ætti GEA róbótinn
að geta afkastað um það bil 70 kúm
á sólarhring, miðað við full afköst.
Hentar það vel því ekki eru allar kýr
mjólkandi hverju sinni. Um þessar
mundir er verið að vinna aðeins í
fjósinu til að undirbúa uppsetningu
róbótans. „Það er ekki mikið sem
þarf að gera, enda fjósið hannað
með róbóta í huga. En hér er ein-
fasa rafmagn og það skapar fullt af
vandamálum. Lely og þessir stóru
framleiðendur af róbótunum fram-
leiða einungis róbóta fyrir þriggja
fasa rafmagn. Við þurftum því að
finna einhverja lausn á orkumálun-
um, til að mynda með því að setja
upp svokallaðan hrút sem breytir
einfasa rafmagni í þriggja fasa raf-
magn, sem þó er ekki ásættanlegur
kostur,“ segir Unnsteinn.
Hann er raunar ekki óvanur því
að þurfa að leysa slík vandamál. Í
Laxárholti er töluverð kornþurrk-
un og einfasa rafmagnið háir henni
töluvert. „Ég þarf svo mikið af raf-
magni til að búa til aflið. Ég er með
einfasa mótora sem kosta tvöfalt
meira en hinir og aflið í þeim nær
ekki nema svona 2,3 hestöflum. Ef
hér væri þriggja fasa rafmagn gæti
ég notað sömu orku fyrir fimm
hestafla mótor og verið með miklu
öflugri blástur. Þurrkarinn er stór
en ég get ekki fullnýtt hann vegna
þess að ég hef ekki næga orku,“ seg-
ir Unnsteinn. Kornvalsinn verður
hann síðan að keyra með ljósavél.
„Það er ekkert annað í boði, ég hef
ekki nægilega mikið rafmagn,“ seg-
ir hann.
Gæti þurrkað
tvöfalt meira korn
Unnsteinn getur þurrkað um það
bil 14 tonn af korni á sólarhring en
afköstin gætu verið töluvert meiri
hefði hann aðgang að þriggja fasa
rafmagni. „Eins og þetta er núna
þarf að keyra alla mótora í botni og
jafnvel þá er aðeins um 50% nýting
á þurrkaranum. Um daginn kvikn-
aði í þurrkuninni. Ekkert alvarlegt
en það var eingöngu vegna álags á
mótorana. Þriggja fasa mótora væri
hægt að keyra á minna álagi með
auknum afköstum,“ segir hann. „Ég
gæti með því sparað óhemju pen-
ing. Ef þurrkarinn væri fullnýttur
gæti ég sáð miklu meira korni, lík-
lega í um 50 til 60 hektara í stað-
inn fyrir 30 í dag. Þá væri ég orð-
inn sjálfum mér nógur með korn
og þyrfti ekki að kaupa fóðurbæti
í staðinn að vetrinum,“ segir Unn-
steinn. „Rafmagnið snertir ótrúlega
marga fleti og fleiri og fleiri eftir því
sem maður hugsar meira út í það.
Það er hjákátlegt að við gætum not-
að margfalt meiri orku ef við hefð-
um hana, sem myndi koma sér vel
fyrir Rarik,“ bætir hann við.
Sömuleiðis segir Unnsteinn
bóndi að netsamband í Laxárholti
geti verið dyntótt. „Allt skýrsluhald
í landbúnaði og annað slíkt fer auð-
vitað fram í gegnum netið. Hér á að
heita 4G nettenging en við náum
aldrei nema 3G, hér í húsinu það
er að segja. Sambandið sleppur til
svona að öllu jöfnu en dofnar um
helgar og á sumrin þegar fólk skell-
ir sér í sumarbústaðinn og fleiri
eru á kerfinu,“ segir hann. „Þegar
róbótinn verður tekinn í notkun
munu öll samskipti við hann fara
fram í gegnum netið og þá verður
sambandið bara að vera í lagi, það
er bara svoleiðis,“ segir hann og
vonast auðvitað til að engin vanda-
mál verði með samskiptin við ró-
bótann. „Það verður bara að koma í
ljós eins og allt annað,“ segir Unn-
steinn bóndi að endingu.
kgk
„Lá beint við að skipta yfir í róbóta“
Rætt við Unnstein bónda í Laxárholti á Mýrum
Unnsteinn við mjaltabásinn sem brátt verður leystur af hólmi. Þessi kálfur kom í heiminn tveimur dögum áður en Skessuhorn kíkti í fjósið í
Laxárholti og var hinn ánægðasti.