Skessuhorn - 24.01.2018, Side 23

MIÐVIKUDAGUR 24. JANúAR 2018 23
Krossgáta Skessuhorns
Hér er ný krossgáta fyrir lesendur að spreyta sig á. Auk þess birtum
við lausn á krossgátu síðustu viku. Þeir sem vilja geta sent Skessuhorni
lausnarorð/in á netfangið: krossgata@skessuhorn.is fyrir klukkan 15
á mánudögum. Athugið að fullt nafn og heimilisfang þarf að fylgja
með lausninni. Þeir sem ekki hafa aðgang að tölvupósti sendi lausnir
á: „Skessuhorn - krossgáta, Kirkjubraut 56, 300 Akranesi (póstleggja
þarf lausnir í síðasta lagi á föstudegi). Dregið verður úr réttum inn-
sendum lausnum og fær vinningshafinn bókargjöf frá Skessuhorni.
Alls bárust 105 lausnir við krossgátunni í blaðinu í síðustu viku.
Lausnin var: „Orðatiltæki.“ Vinningshafi er Auður Grímsdóttir, Háa-
rifi 43, 360 Hellissandi.
Öruggur
Ellegar
Tími
Í eyra
Ræða
Píla
Hjónin
Óreiða
Illgresi
Innræti
Ögn
Tala
Goð
Púkar
Anga
Fjöldi
Korn
Loðna
Skjóla
Súld
Kusk
7 2
Seytla
Tölur
Álít
Sérstök
Kropp
Spurn
Kisa
Þrep
10
Fram-
kvæmd
Þjálfa
5
Loka
Sverta
Sund
Tölur
Freri
Leiði
Tónn
Utan
Reifi
Þusar
Kona
Kvíslin
Spóna-
matur
Hljóp
Skáþak
Hindr-
un
3 Epjast
Spil
Hlaup
Hávaði
Titill
Vissa
Ernir
Mylsna
Svall
Dropi
Ikt
Öf.tvíhlj
Storm
Gæði
Kvöld
Röð
Kró
8 Eldaði
Gamall
Korn
Von-
aðir
Vís
Samhlj.
Alltaf
Göt
Átt
Dreitill
Fugl
Spann
Forsk.
2 Eins
Tónn
Snúinn
Sam-
þykki
Gagn
Vegvísir
Seðlar
4
Rúnir
Bar
Ókunn
Leit
Aflið
Reim
Muldur
1
Nögl
Ílátið
Röð
Reykja
Reipi
Angan
Vinnu-
samir
Brún
Frelsi
Galsi
Elskar
6 9
Trjónur
Dreifa
Þegar
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
S K R E P P A H N J Ó T U R
É L O F E I R A Á B Ö R E
R Á F Ö N N Ó S K Æ F Ð I
H R Ö N N N Í S K U R A S
V A N D I I S U N I E R N
M E R G U R Ö R N L I S T
R K V R A U S N T E M Á R
L I Ð U R T U Ð Ö G U R É
S L O T S T A G S T R Ý
O K A T F Ó K Æ S A
F A R M U R N E M U R A Ð
A Ð E I N S F A R O F N A
R U K K A T R Ú R S É E
R A U Ð U R R S K E G G
S Á M U S T E M N I N G
F É S A L R O K A Á A R Á Á
R Ó R Á Ó S K A R R I S T
L Í K A N Æ F I I N N A
O R Ð A T I L T Æ K IL
A
U
S
N
Ú
R
S
ÍÐ
A
S
T
A
B
L
A
Ð
I
Vísnahorn
Jæja gott fólk. Nú er víst
að nálgast tími þorra-
blótanna með tilheyr-
andi át- og drykkjusiðum og að ekki sé tal-
að um eftirfylgjandi morgna sem stundum
hafa reynst mönnum erfiðir. Man því mið-
ur ekki með vissu hvaða sómamaður það var
sem orti morguninn eftir þorrablótið:
Hvílík högg og hamraskak.
Af hjarta yrði ég glaður
ef þú hvíldist andartak
elsku timburmaður.
Og Helgi Zimsen orti líka við kunningja
sinn:
Þorrablót á léttur leistu,
ljúfum undir hag.
Með sviðinn kjamma og súrnuð eistu
siturðu í dag.
Ekki er mér fullljóst hvenær þorrablót
hófust aftur í eitthvað líkri mynd og nú tíðk-
ast en eitthvað voru þau farin að þekkjast á
fyrri hluta síðustu aldar. Eftirfarandi Þorra-
vísur eru úr Speglinum frá 1953 og virðast
hafa verið ýmis vandamál að hrjá þjóðina þá
sem nú. Bara ekki alveg þau sömu:
„Nú er frost á Fróni“
frísar klakastóð,
hugarhnípin þjóð,
hristir tóman sjóð.
Fæst ei forðað tjóni,
flest er unnið klént —
gulli á glæ var hent,
„ganske pent.“
Síldin aldrei sást,
sjóföng varla nást,
oss í bili brást
Bretans matarást.
Þó er ljóst að lóni
landhelginni hjá
ýmsir utan frá,
— æi, já.
Blysin andans brenna
báglega í ár,
blaktir logi blár,
— blæðir morgunsár.
Vinum víns og kvenna
vefst, í dagsins önn,
tunga um falska tönn,
þá takast bönn.
Oft var þorri þurr,
þessi er afleitur,
vekur veizlu-kurr
valash, kók og spur.
Man ég tíma tvenna,
teyguð vínin dýr,
— ótal yndishýr
æfintýr.
Já það voru sko ævintýr í þá daga ekki
síður en nú og vafalaust einhverjir lesenda
minna sem gætu rakið upphaf tilveru sinnar
til þeirra ef vel væri rannsakað. Eftirstöðv-
arnar gátu þó orðið með svipuðum hætti og
Þorleifur Konráðsson lýsti deginum eftir
þorrablótið með þessum orðum:
Það var skálað meira og minna.
Margoft við hvert lag
og djöfull sem ég fékk að finna
fyrir því í dag.
Þangskála Lilja Gottskálksdóttir hefur
trúlega ekki farið svo mjög á þorrablót enda
þarflaust. Það sem kallað er Þorramatur nú
var dagsdaglegt mataræði á þeim tíma ef það
var þá yfirleitt eitthvað til að borða sem var
ekki sjálfgefið. Þegar hún var í tilhugalíf-
inu með Pétri sem varð síðari maður hennar
orti bróðir hennar, Jón Gottskálksson skaga-
mannaskáld:
Rúmið færa fór í gær
- fer það ærið betur.
Hugljúf mær vill hafa nær
hjartakæran Pétur.
Pétur mun þá hafa verið kominn um miðj-
an aldur enda er ástin ekki eingöngu bundin
við unglingana og sumir halda því fram að
elli sé hugarástand en ekki aldurstímabil.
Stefán Vagnsson sendi sjötugum frænda
sínum eftirfarandi símskeyti:
Fölnar nú á björkum blað,
byljir hrista lauka.
Hausta tekur, húmar að,
hræðast aldrei skaltu það:
Vorsins dísir veita þér sumarauka.
Einhvern tímann var sagt að til þess að
geta orðið gamall og vitur þyrfti maður fyrst
að vera ungur og vitlaus. Svo eru náttúr-
lega þeir sem verða bara gamlir og vitlausir
en Böðvar Guðlaugsson kvað um óstýrlátan
grunnskólanemanda:
Kjafti aldrei heldur hann,
hvernig sem ég bið’ann.
Ekki veit ég hvern andskotann
á að gera við’ann.
Það mun hinsvegar hafa verið Ragnar
Böðvarsson sem svo kvað um sína ljóðagerð:
Það er keppikefli mitt
að kveða stökur vitlausar.
Engu betra er samt hitt:
að þær séu litlausar.
Varla er hægt að segja um vísur Káins gamla
að þær væru litlausar og hér er allavega ein
þó líklega með þeim minna þekktari:
Lán og gæfan ljós mér gaf
lífs á ævitugum,
fylgdi sægur oftast af
ungum dægurflugum.
Það ég best veit er eftirfarandi gamall hús-
gangur en gaman ef einhver vissi meira um
hana. Allavega veit ég ekki meira:
Mæðan stranga mér er gift,
mig skal ekki furða,
þegar láni ljóst var skipt
lá ég milli hurða.
Sumir grípa til sama ráðs við mæðunni og
Baldvin skáldi en ekki verða þær aðgerðir
alltaf langverkandi:
Tunnan spekir hugarhag
harms í reki strauma.
Á hana tek ég tár í dag
til að vekja drauma.
Ætli við ljúkum þessu svo ekki með þorra-
vísum Ólínu Jónasdóttur:
Héla á glugga, hnípið láð,
hér til muggu dregur.
Norðri bruggar nöpur ráð,
nú er hann skuggalegur.
Þorri um fjall og flata gjá
feldinn mjalla breiðir.
Úti er falleg sjón að sjá,
sól um allar leiðir.
Þjaka löngum veður völd
vetrar svöngu gestum.
Eru föngin ill og köld
útigönguhestum.
Með þökk fyrir lesturinn,
Dagbjartur Dagbjartsson
Hrísum, 320 Reykholt
S 435 1189 og 849 2715
dd@simnet.is
Blysin andans brenna báglega í ár