Tímarit Máls og menningar - 01.11.2004, Blaðsíða 104

Dans
lega í myrkrinu frekar en á ákveðnum flötum. Textinn var auðlesinn en mynd-
irnar óskýrar eins og negatívur eða óskýr útsending. I fjarska mátti heyra skot-
hríð, fýrst eitt og eitt skot og síðan eins og í gjammandi hríðskotabyssum, og til
að kóróna óhugnaðinn heyrðist gnýr í herþyrlum.
Þessi upphafssena verksins var mjög grípandi og óhugnanleg. Gráleit lýsingin
og myndbandið sköpuðu kalt og óþægilegt andrúmsloft og hljóðmyndin var
ágeng og ærandi. Hvítklædda konan varð aumkunarverð í þessu andrúmslofti,
fegurð hennar og mýkt mátti sín lítils gegn stríðsátökunum. í þessum inngangi
að verkinu kynnir höfundurinn grunnþema verksins. Friðurinn í formi hvítrar
friðardúfu hverfur í skuggann þegar ófriðareldur kviknar og magnast. Hér er
farið af stað með einfaldar andstæður sem grípa strax athygli áhorfandans.
Hvellur kveður við, næfurþunnt tjald sem hulið hefur allt sviðið fellur frá og
dansverkið hefst fyrir alvöru. Fimm dansarar sem höfðu komið sér fyrir á rúm-
unum íklæddir einföldum, hvítum undirfötum hófu kraftmikinn dans hvert á
sínu rúmi undir dynjandi rokktónlist. Hreyfingarnar höfðu taktfastan undirtón
en fólust einnig í því að sveigja sig og beygja og henda sér til á rúmunum. Kraft-
urinn var gengdarlaus, en ekki síður mýktin. Mikils var krafist af dönsurunum
líkamlega. í kaflanum var undurljúfur dúett milli tveggja karldansara þar sem
tónlistin breyttist og fylgdi mýktinni og blíðunni í dansinum. Dúfukonan birt-
ist aftur á sviðinu á meðan á dansinum stóð og með hægum hreyfmgum,
ósnortin af krafti dansaranna, rakti hún út hvítan dregil þvert yfir sviðið. Á eftir
þessum kafla kom dúett kven- og karldansara, ofbeldisfyllri en sá fýrri en áfram
byggður upp af mjúkum, kröftugum og flæðandi hreyfingum. Hér var lýsingin
gulleit og tær svo dansinn sást vel. Einfaldir og hreinir búningarnir nutu sín vel
og undirstrikuðu mannslíkamann í sinni saklausustu mynd.
Næstu klukkustundina skiptust á kaflar þar sem myndir, stríðshljóð og ágeng
hljóðmynd réðu ríkjum og kaflar þar sem dansinn ríkti, ýmist hópsenur þar sem
dansararnir dönsuðu á eða í kringum rúmin eða dúettar. í dansatriðunum var
lýsingin gulleit og skýr og venjulega engum myndum varpað upp, tónlistin gat
verið ýmiskonar, glaðleg, hugljúf, taktföst eða rokkuð. Þegar tæknin réð ríkjum
var stemningin á sviðinu fyrst og fremst ágeng og óþægileg, bæði hljóðmynd og
myndræn uppsetning. Sömu stefin komu aftur og aftur þó aðeins í breyttri
mynd.
Endurtekningin heimska eða hugrekki
Við fyrstu sýn virtist verkið einsleitt og langdregið. Meðal áhorfenda heyrðust
líka þær raddir að sýningin segði þeim lítið og hefði að skaðlausu mátt vera
styttri. Dansinn væri samt rosalega flottur og dansararnir stæðu sig frábærlega.
Þegar betur er að gáð var það samt „einsleitnin" sem gerði verkið eins áhrifa-
mikið og það var. Þetta stöðuga áreiti og endurtekningar orkuðu sterkast á
áhorfandann. Og það er hér sem frelsi áhorfandans til túlkunar og upplifunar
fær að njóta sín.
Táknin í verkinu beina huganum að baráttu góðs og ills. Á milli þess sem
102
TMM 2004 • 4