Fréttablaðið - 30.10.2018, Blaðsíða 23
Útgefandi: Torg ehf Veffang: frettabladid.isÁbyrgðarmaður: Kristín Þorsteinsdóttir Sölumaður auglýsinga: Jóhann Waage, johannwaage@frettabladid.is, s. 512 5439
Hildur stofnaði félagslandbúnaðinn Gróanda sem snýst um að rækta grænmetið í heimabyggð á lífrænan hátt og án umbúða. MYND/SIGURÐUR UNUSON
„Ég bið um að
fá fjölnota um-
búðir lánaðar
út á næsta torg
og fæ að skila
þeim aftur eftir
notkun,“ segir
Hildur.
Sigríður Inga
Sigurðardóttir
sigriduringa@frettabladid.is
Ég get ekki sagt nákvæmlega til um hvenær ég fór að láta mig umhverfismál varða.
Fyrst byrjaði ég að hugsa um þessi
mál, svo fór ég að tala um þau og
síðan fékk ég bara stoppara. Ég gat
ekki tekið þátt í þessu umbúða- og
neyslubrjálæði lengur. Ég vissi að
mér þætti það ekki rétt og vildi
vera samkvæm sjálfri mér,“ segir
Hildur Dagbjört Arnardóttir. Hún
er fjögurra barna móðir og býr með
fjölskyldu sinni á æskuslóðunum
á Ísafirði. Hildur lærði landslags-
arkitektúr í Noregi og starfar við
sitt fag á verkfræðistofunni Verkís.
Hún segist hafa byrjað rólega á að
breyta um lífsstíl og setja umhverfið
í fyrsta sæti.
„Eitt það fyrsta sem ég gerði var
að búa til ormamoltu. Það er moltu-
gerð þar sem sérstakir ánamaðkar
og örverur brjóta niður matar-
leifar á borð við brauð og græn-
meti. Ekki hentar að nota afganga
af fiski, kjöti, sítrusávöxtum eða
lauk til þess. Hver sem er getur sett
upp ormamoltugerð í eldhúsinu
eða geymslunni hjá sér. Moltan
lyktar eins og venjuleg mold ef allt
gengur vel og er rétt gert. Moltan
er fyrirtaksáburður og má setja
í blómapotta eða út í beð,“ segir
Hildur og bendir á að á Facebook
sé hópur sem heitir Moltugerð með
ánamöðkum, líka fyrir þá sem eiga
ekki garð. Þar megi fá góð ráð og
leiðbeiningar.
Næst hætti Hildur að kaupa ein-
nota flöskur og þar á eftir matvörur
í óþarfa umbúðum. „Ég get ekki
hugsað mér að nota einnota flöskur
og drekk frekar vatn úr krananum
eða drekk ekki neitt. Svo skipti ég
einnota innkaupapokum út fyrir
fjölnota poka. Einhverju sinni
gleymdi ég að taka fjölnota poka
með mér í búðina og fann þá að það
kom ekki til greina að kaupa ein-
nota plastpoka. Ég ferjaði vörurnar
heim til mín og eftir það man ég
alltaf að taka þá með í búðina,“
segir Hildur sem leitast við að nota
umhverfisvænar lausnir í öllu sem
hún tekur sér fyrir hendur.
Ruslfrír lífsstíll
„Markmiðið er í raun að búa ekki
til neitt rusl. Ég kaupi ekki mat í
umbúðum heldur fer með fjöl-
nota ílát út í búð. Þegar ég heyrði
af verslunum sem selja matvöru í
lausu ákvað ég strax nýta mér það
og finnst það frábært. Ég kem því
við í Matarbúri Kaju á Akranesi
tvisvar til þrisvar á ári og geri þá
stórinnkaup. Ég tek heimasaumaða
taupoka og glerkrukkur með
mér og fylli af baunum, hnetum,
þurrkuðum ávöxtum, kornvörum,
hrísgrjónum og pasta. Ég kaupi
allt krydd í lausu hjá Kryddhús-
inu í Hafnarfirði og matarolíu hjá
Frú Laugu. Hér á Ísafirði kaupi ég
grænmeti og ávexti í lausu. Ég er
ekki búin að finna góða lausn þegar
kemur að mjólkurvörum en kaupi
aðeins mjólk, rjóma, stór smjör-
stykki og eina gerð af osti. Ég kaupi
enga drykki úr fernum. Það kom
einhvern veginn af sjálfu sér. Mér
finnst enginn tilgangur að bera
drykki heim til mín. Vatnið dugar
mér vel.“
Kaupir ekki nýjan varning
Hildur kaupir heldur ekki nýjan
varning, svo sem föt eða leikföng.
„Ég kaupi eitthvað af fatnaði á
nytjamörkuðum en það er meira
um að við fjölskyldan fáum föt
frá fólki í kringum okkur sem vill
gjarnan að fötin fái áframhaldandi
líf. Við höfum líka haldið skipti-
markaði fyrir krakka. Þeir geta þá
komið með föt eða leikföng sem
þeir nota ekki og skipta í eitthvað
sem þeir vilja frekar. Krökkum
finnst það virkilega gaman,“ segir
Hildur.
Framhald af forsíðu ➛
Þegar talið berst að afmælis- og
jólagjöfum segist Hildur biðja fólk
um að gefa sér ekki gjafir. „Þegar
við höldum barnaafmæli óskum
við eftir því að börnin fái notaða
hluti eða teikningar en slíkar gjafir
eru í hávegum hafðar hjá okkur.
Börnin mín kunna vel að meta
dót sem aðrir hafa elskað áður.
Þau gefa öðrum gjafir úr dótaher-
berginu sínu. Þeim finnst gaman
að gefa öðrum eitthvað fínt og
hugsa mikið um hvað þau vilja gefa
og gera það með hjartanu.“
Fyrir þremur árum stofnaði
Hildur félagslandbúnaðinn Gró-
anda og fékk Ísfirðinga í lið með
sér. „Þetta snýst um að ræktað sé
grænmeti í heimabyggð, á lífrænan
hátt og án umbúða. Félagsmenn
borga árgjöld sem fara í að borga
starfsmanni sem sér um græn-
metisræktunina. Allir geta síðan
mætt og tekið þátt ef tími gefst en
eru ekki skuldbundnir til þess. Svo
deilist uppskeran jafnt á milli allra
í félaginu,“ útskýrir hún.
Skoða hvað er rétt
Innt eftir því hvort hún eigi góð ráð
fyrir þá sem vilja breyta um lífsstíl
og huga meira að umhverfinu segir
Hildur gott að fara hægt og rólega
af stað.
„Ég myndi ráðleggja fólki að
skoða hvað því finnst virkilega vera
rétt og mikilvægt. Hvaða hegðun
þín finnst þér röng? Markmiðið er
að vera samkvæmur sjálfum sér.
Hvort sem þér finnst mikilvægast
að versla umbúðalaust, nota
minna rafmagn, iðka moltugerð,
gefa notaðar gjafir eða gera við
föt. Þótt ekki gangi fullkomlega að
breyta hegðuninni í hvert skipti
þá er best að fyrirgefa sér og halda
svo áfram, gefast ekki upp. Vera
svo stolt og segja frá því sem þú ert
að breyta, útskýra að þú sért ekki
fullkomin/n, en þú leggir þitt af
mörkum og takir eitt í einu. Mér
finnst almennt vera meðvindur
með umhverfismálum. Ef mér dett-
ur í hug að gera eitthvað varðandi
umhverfismál vilja margir taka
þátt í því og hér á Ísafirði vita allir
fyrir hvað ég stend. Fólk kemur
gjarnan að máli við mig að ræða
umhverfismál en finnst kannski
flókið og erfitt að fara í þessa átt.
Samfélagið er líka svo langt í hina
áttina. En ef fólk fær handleiðslu
og verkefni er það tilbúnara til að
taka skref í átt að umhverfisvænni
lífsstíl,“ segir Hildur.
Börnin mín kunna
vel að meta dót sem
aðrir hafa elskað áður.
Þau hugsa mikið um
hvað þau vilja gefa og
gera það með hjartanu.
Hildur Dagbjört Arnardóttir
Umbúðalaus innkaup. MYND/HILDUR
2 KYNNINGARBLAÐ 3 0 . O K TÓ B E R 2 0 1 8 Þ R I ÐJ U DAG U RENDURVINNSLA