Fréttablaðið - 30.10.2018, Blaðsíða 27

Drykkir í plastdósum á borð við KEA skyrdrykk, jógúrtdrykk og ab-drykk voru færðir í umhverfisvænar pappafernur.
Starri Freyr
Jónsson
starri@frettabladid.is
Mjólkursamsalan er félagi í Festu, miðstöð um samfélagsábyrgð, og
horfa stjórnendur og starfsmenn
fyrirtækisins í ríkari mæli á það
hvar hægt er að hnika til og breyta
í starfseminni svo umhverfisspor
þess séu mörkuð af ábyrgð. MS
leggur áherslu á gæðaframleiðslu
í sátt við náttúruna og umhverfið,
enda eru umhverfismál meðal for-
gangsmála fyrirtækisins. MS hefur
sett sér það markmið að minnka
losun á úrgangi út í umhverfið,
minnka orkunotkun og bæta hrá-
efnisnýtingu og jafnframt er lögð
rík áhersla á að hvetja neytendur
til að skila notuðum umbúðum til
endurvinnslu.
„MS hefur reynt að vekja athygli
neytenda á því að tómar umbúðir
eru ekki rusl heldur efniviður til að
framleiða nýjar umbúðir og hefur
þeim skilaboðum m.a. verið komið
á framfæri með ráðstefnu í sam-
starfi við Festu, endurvinnsluskila-
boðum á umbúðum og samfélags-
miðlum, auglýsingum í blöðum og
stuttum myndböndum sem sýna
hvernig eigi að flokka umbúðir frá
fyrirtækinu,“ segir Sunna Gunn-
ars Marteinsdóttir, verkefnastjóri í
upplýsinga- og fræðslumálum hjá
MS.
„Nokkur stór skref hafa verið
tekin á undanförnum misserum í
að minnka plastnotkun og breyta
umbúðum Mjólkursamsölunnar
svo minna álag sé á umhverfið,“
segir Sunna og nefnir nokkur dæmi.
„Plaströrin af G-mjólkurfernum
voru fjarlægð í upphafi árs og
ákveðið að flytja vörur í umbúðir
með minna kolefnisfótspor þar
Tómar umbúðir eru ekki rusl
Mjólkursamsalan dregur úr plastnotkun og hvetur neytendur til endurvinnslu. Umhverfismál eru í
forgangi hjá fyrirtækinu sem vinnur að því að breyta umbúðum til að minnka álag á umhverfið.
Sunna Gunnars Marteinsdóttir, verk-
efnastjóri í upplýsinga og fræðslu-
málum MS.
Guðný Steinsdóttir, markaðsstjóri
MS.
Samkvæmt vef Umhverfis-stofnunar er talið að á Vesturlöndum hendi hver
einstaklingur nýtanlegum mat
að virði um 60.000 króna á ári.
Það þýðir að hver fjögurra manna
fjölskylda hendi um 240.000
krónum á ári. Þar kemur líka fram
að Matvælastofnun Sameinuðu
þjóðanna metur það sem svo að
1,3 milljónir tonna af matvælum
fari í ruslið á hverju ári. Það þýðir í
raun að um þriðjungur þess matar
sem er keyptur fer beint í ruslið.
Gott skipulag, sem m.a. felst í því
að útbúa matseðla fyrir vikuna,
minnkar strax matarsóun en í ann-
ríki dagsins breytist oft dagskráin
og ísskápurinn fyllist af ýmsu hrá-
efni sem við náum ekki að elda úr.
Þá er gott að eiga uppskriftir þar
sem hægt er að nýta hráefni sem
annars hefði farið forgörðum. Hér
koma þrjár uppskriftir úr smiðju
Dóru Svavarsdóttur, matreiðslu-
meistara Culina, en þær eiga það
sameiginlegt að nýta vel afgangs-
grænmeti úr ísskápnum.
Grænmetisklattar
600 g kúrbítur, seljurót, steinselju-
rót, gulrætur eða eitthvað annað
sem er gott að rífa (ég mæli ekki
með kartöflum í þessa uppskrift)
3 dl heilhveiti
2 stk. egg
2 msk. ólífuolía
½ tsk. hvítlaukur, saxaður
½ dl vatn
Salt og pipar
Olía til steikingar
Blandið saman hveitinu, egginu,
olíunni, vatninu, og kryddinu og
búið til deig að svipaðri þykkt og
vöffludeig. Rífið næst niður kúr-
bítinn eða grænmeti og blandið
saman við deigið. Steikið á pönnu
í litlum klöttum. Ef verið er að
steikja mikið magn er gott að full-
elda klattana í ofni þar sem kjarn-
hitinn þarf að ná a.m.k. 85°C til
að losna við hveitibragðið. Einnig
má bæta út í deigið kjötafgöngum.
Með þessu er tilvalið að bera fram
létt salat og kalda sósu að vild.
Fyllt paprika
2-3 stk. paprikur, blandaðir litir
2 stk. tómatar, skornir í smáa bita
½ stk. rauðlaukur, fínt skorinn
50 g ólífur
100 g fetaostur í teningum
1 dl hvítvín (má sleppa en er mjög
gott)
2 stk. brauðsneiðar, rifnar gróft
Pipar eftir smekk
Skerið paprikuna til helminga og
kjarnahreinsið. Blandið afgang-
inum af hráefninu í skál, hrærið vel
saman og skiptið á milli papriku-
helminganna. Bakið við 200°C í
um 5-7 mín og berið fram. Réttinn
er hægt að bera fram sem forrétt,
aðalrétt eða sem hluta af hlað-
borði. Í raun er hægt að setja
næstum hvaða hráefni sem er í
hálfa papriku, setja ost yfir og hita
í ofni.
Grænmetisbaka
Ein stór baka fyrir 8-12 manns
1,6 kg grænmeti, t.d. sætar kart-
öflur, grasker, gulrætur, seljurót,
steinseljurót, blómkál, spergilkál
eða hvað sem er til á heimilinu
200 g laukur (um 2 stk.), skorinn í
sneiðar
3 stk. hvítlauksrif, söxuð
50 g engifer, fínt saxað
400 ml kókosmjólk (1 dós)
2 msk. gott karrí
Salt og svartur pipar
Timjan
5 stk. egg
1-2 blöð smjördeig af þykkustu
gerð
Laukurinn er svitaður í potti ásamt
pipar og timjani. Grænmetinu er
því næst bætt út í. Setjið smá vatn
í pottinn ásamt kókosmjólkinni,
karríinu, hvítlauknum og engi-
ferinu. Látið malla við miðlungs-
hita þar til grænmetið hefur mýkst.
Takið til hliðar og látið kólna
aðeins. Kryddað til með salti og
pipar. Fletjið smjördeigið út þann-
ig að brúnirnar skarist vel og þeki
28 cm smelluform. Eggjunum er
hrært út í grænmetisblönduna og
öllu síðan hellt í formið. Bakað
við 150°C í 30-40 mín. eða þar til
bakan er stíf. Í þennan rétt má nota
næstum hvaða grænmeti sem er.
Lítið mál að nýta matinn vel
Gífurlegu magni matvæla er sóað á hverju ári víða um heim, ekki síst á Vesturlöndum. Þá kemur
sér vel að eiga safn uppskrifta sem nýta afganga og hráefni sem annars hefði endað í ruslinu.
Fylltar paprikurnar eru yndislegar. Það er lítið mál að elda dýrindis rétti úr flestu grænmeti sem safnast hefur
saman í ísskápnum, t.d. súpur, pottrétti og salöt. NORDICPHOTOS/GETTY
sem hægt er. Drykkir í plastdósum
á borð við KEA skyrdrykk, jógúrt-
drykk og ab-drykk voru færðir yfir
í umhverfisvænar pappafernur og
þar með urðu engir drykkir lengur
fáanlegir í plastumbúðum frá fyrir-
tækinu.“
„Á síðasta ári var mjólkurfernum
MS enn fremur skipt út fyrir nýjar
og umhverfisvænni sem eru ekki
eingöngu endurvinnanlegar heldur
jafnframt búnar til úr endurnýjan-
legu hráefni úr plönturíkinu. Ferska
mjólkin okkar sem við setjum í
25 milljón fernur árlega fer nú í
umbúðir gerðar úr pappa úr ábyrgri
skógrækt og plasti sem framleitt er
úr sykurreyr,“ segir Guðný Steins-
dóttir, markaðsstjóri MS.
MS er fyrsta fyrirtæki sinnar
tegundar í heimi sem setur alla
mjólk í þessar umbúðir sem eru
þær umhverfisvænustu sem völ er á
fyrir drykkjarmjólk og má tappinn
fara með fernunni í endurvinnslu
sem auðveldar sorpflokkun. „Við
þessa breytingu varð kolefnisspor
fernanna 66% minna en áður og
var MS tilnefnt til Fjöreggsins fyrir
lofsvert framtak á matvæla- eða
næringarsviði,“ segir Guðný og
bætir við að fyrirtækið muni halda
áfram að fylgjast með þróun á
umhverfisvænum umbúðalausnum
fyrir matvæli.
6 KYNNINGARBLAÐ 3 0 . O K TÓ B E R 2 0 1 8 Þ R I ÐJ U DAG U RENDURVINNSLA