Morgunblaðið - Sunnudagur - 27.10.2019, Qupperneq 4

HEIMURINN
4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27.10. 2019
„Til hvers að fara á fætur?“
Í byrjun apríl á þessu ári var rættvið móður fjórtán ára stúlku áeinhverfurófi hér í blaðinu undir
fyrirsögninni „Dóttir mín vill ekki
lifa!“ Í viðtalinu lýsti móðirin hremm-
ingum dóttur sinnar, sem þá var í ní-
unda bekk, en vegna félagslegra erf-
iðleika var hún hætt að mæta í skóla
og hafði lokað sig af á heimilinu. Á
þessum tíma beið fjölskyldan eftir
fullnaðargreiningu frá BUGL og var
komin í mjög þrönga stöðu. „Hún vill
ekki lifa. Bara deyja. Slík er vanlíðan
hennar. Eins og gefur að skilja get-
um við ekki skilið hana eina eftir
heima. Dóttir mín er mjög þunglynd
og talar varla við okkur foreldrana,“
sagði móðirin í byrjun apríl.
Mikið vatn hefur runnið til sjávar
síðan. Stúlkan á ekki við hegð-
unarvandamál að stríða, gekk vel í
skóla áður en hún varð þunglynd, að
sögn móður hennar, og hefur í senn
getu og vilja til að ljúka grunnskóla-
prófi næsta vor. Á ýmsu hefur þó
gengið í samskiptum foreldranna við
skólann hennar það sem af er hausti
og óvíst um framhaldið.
Ekki góð lausn
„Um miðjan apríl komst hún loks
inn á BUGL. Hún fór í framhaldinu í
Dalbrautarskóla,“ segir móðirin í
samtali við Sunnudagsblaðið nú en
af tillitssemi við dóttur sína vill hún
ekki koma fram undir nafni. Móðirin
segir þetta ekki hafa verið góða
lausn því að Dalbrautarskóli hafi
hundsað óskir stúlkunnar, foreldr-
anna og umsjónarkennara hennar
um að fá að sleppa verkgreinum og
leggja áherslu á aðalgreinar. „Vegna
þessa neitaði hún að mæta í Dal-
brautarskóla og þar með á BUGL.
Þetta var um miðjan maí.“
Dóttirin var útskrifuð af BUGL í
lok maí 2019. Hún var enn mjög
þunglynd og foreldrarnir búnir að
biðja um sjúkrakennslu en þar sem
hún var ekki í heimaskóla sínum þá
var það miklum vandkvæðum
bundið, að sögn móðurinnar.
Í byrjun júní fór móðirin á fund
hjá skólaskrifstofu Mosfellsbæjar,
þar sem fjölskyldan býr, og var þar
tjáð að dóttirin þyrfti að fara aftur í
Varmárskóla en hún hætti í honum
eftir sjöunda bekk vegna vanlíðanar
sem fyrst og fremst stafaði af einelti.
„Ég sagði þeim á skólaskrifstofunni
strax að hún gæti ekki verið í kring-
um börnin í Varmárskóla vegna þess
að hún var lögð í einelti þar. Þau full-
vissuðu mig hins vegar um að leitað
yrði sérúrræða fyrir dóttur mína í
skólanum og hún fengi að vera út af
fyrir sig. Lögð var áhersla á að hún
myndi ná 10. bekkjar prófunum og
að skólinn myndi hitta okkur á fundi
fyrir skólabyrjun og aðlaga sig
hennar þörfum.“
Í gluggalausri kompu
Foreldrarnir óskuðu eftir sjúkra-
kennslu fyrir dóttur sína en við því
var ekki orðið. Þegar skólaárið hófst
var dóttirin látin vera í hálftíma á
dag í gluggalausri kompu inn af
læstri geymslu og rætt um að við-
veran yrði smám saman aukin upp í
þrjár klukkustundir á dag, frá kl. 9
til 12. „Hinn 17. september var stór
fundur á BUGL, með skólastjóra og
kennurum, skólaskrifstofu, fé-
lagsþjónustu og okkur foreldrunum.
Þar fór læknirinn fram á sjúkra-
kennslu fyrir dóttur mína en skóla-
stjórinn hafnaði því,“ segir móðirin
sem hélt áfram að óska eftir því að
viðveran yrði lengd upp í þrjár
klukkustundir á dag. Fékk hún þau
svör frá skólanum að það væri ekki
hægt nema að fenginni aukafjárveit-
ingu. Það mál þyrfti að ræða við
skólaskrifstofu bæjarins.
Hinn 1. október sárnaði dótturinni
framkoma eins kennarans í komp-
unni og neitaði hún daginn eftir að
fara í skólann. „3. október var ég
boðuð á fund hjá skólaskrifstofunni,
þar var skólastjórinn og tvær konur
frá skólaskrifstofunni. Á þessum
fundi var endurtekið að dóttir mín
ætti ekki að fá neitt meira, fullyrt að
hún ætti ekki rétt á sjúkrakennslu
og líka að hún mætti ekki skipta um
skóla. Talað var niður til mín allan
tímann og að endingu sleit ég fund-
inum og bað skólastjórann um að
senda mér móttökuáætlun dóttur
minnar sem skólanum bar að gera
en gerði ekki.“
Bauðst til að smíða klefa
Hinn 8. október var móðirin boðuð á
fund hjá skólastjóra þar sem skólinn
bauðst til að lengja kennsluna úr
einni klukkustund í eina klukku-
stund og tuttugu mínútur. „Skóla-
stjórinn bauðst til að láta smíða ein-
hvern klefa fyrir dóttur mína inn af
ganginum og saga á hann glugga.
Þetta átti að taka einhverjar vikur
og ráða þurfti nýjan kennara út af
þessu og stuðningsfulltrúa. Biðja
átti skólaskrifstofuna um fjármagn
vegna þessa verkefnis. Fyrir þessar
auka tuttugu mínútur átti sem sagt
að pumpa skólaskrifstofuna um tvo
nýja starfsmenn og endurbætur á
skólanum. Þá fór ég að skilja af
hverju skólaskrifstofan var svona
treg að setja peninga í málið,“ segir
móðirin
Hinn 10. október var fundur á
BUGL þar sem BUGL skóla-
yfirvöld, skólaskrifstofan og fé-
lagsþjónustan funduðu án foreldr-
anna. „Þar ætluðu kerfin að tala
saman og leysa málið án okkar að-
komu,“ segir móðirin, „og ákveða,
framhaldið.“
Hinn 11. október barst móðurinni
tölvupóstur frá skólastjóranum þar
sem henni var tilkynnt að dóttir
hennar ætti að fá heimakennslu frá
og með 15. október. Kennari myndi
kenna henni í eina klukkustund og
tuttugu mínútur á dag en aðeins ís-
lensku og ensku. Ekkert er um
stærðfræðikennslu. Kennarinn hef-
ur mætt síðan og gengið ágætlega,
að sögn móðurinnar. Móðirin hefur
þó litla trú á því að þetta fyrir-
komulag muni nægja til að dóttir
hennar nái prófum í vor. „Skóla-
stjórinn er sem sagt búinn að ákveða
að veita eins litla kennslu og hægt er
og sleppa stærðfræðinni, og þar með
mun hún ekki ná 10. bekkjar prófi,
skólayfirvöld Mosfellsbæjar eru bú-
in að ákveða þetta, þau eru vísvit-
andi að eyðileggja nám hennar og
framtíðarmöguleika.“
Vanhæfni skólastjórans
Móðirin segir ekki við starfsfólk
skólans að sakast; það sé sett í erfiða
aðstöðu. „Málið snýst um vanhæfni
skólastjórans og skólaskrifstofunnar
sem hefur haldið mjög illa á þessu
máli. Ekkert af því sem okkur var
lofað í júní hefur staðist og eins og
staðan er núna þá hefur skólastjór-
inn svipt dóttur mína möguleikanum
á því að ná 10. bekkjar prófunum í
vor. Hvernig getur skólastjóri haft
slíkt alræðisvald?“ spyr móðirin og
bætir við: „Markmið skólastjórans
er ekki að hún klári 10. bekk heldur
bara að hafa hana þarna.“
Móðirin gagnrýnir einnig hversu
lítið samráð hafi verið haft við for-
eldra barnsins og lækna. „Við höfum
rætt við réttindagæslumann og
íhugað að kæra málið en er tjáð að
það ferli geti tekið marga mánuði og
þann tíma hefur dóttir mín ekki.
Haustönnin er þegar hálfnuð. Á
meðan þarf skólinn ekki að sæta
neinni ábyrgð; það eru engin við-
urlög, hvorki fyrir skólann né skóla-
stjórann.“
Skólinn ekki að virða mig!
Spurð um líðan dótturinnar svarar
móðirin: „Hún var þunglynd í allt
sumar og gat ekki unnið; var bara
með okkur foreldrunum. Hún hafði
ákveðnar væntingar til vetrarins en
hver vonbrigðin reka nú önnur. Er
nema von að hún spyrji sig: „Til
hvers að fara á fætur?“ Vegna ein-
hverfunnar þarf hún að búa við
ákveðinn ramma og þessi hringl-
andaháttur í sambandi við námið í
vetur hefur farið mjög illa í hana.
Eða eins og hún hefur sjálf sagt við
mig: „Skólinn sagði ekki satt og er
ekki að virða mig!“ Dóttir mín er alla
jafna fámál og ekki mikið fyrir að
dæma fólk en er þetta samt ekki
sannleikurinn í hnotskurn?“
Spurð hvað hún vilji sjá gerast í
stöðunni svarar móðirin: „Að dóttir
mín fái kennslu í öllum aðalgreinum
í þrjár klukkustundir á dag, til dæm-
is í einhverju skrifstofuhúsnæði í
grennd við skólann. Nóg er um slíkt.
Það er stórt hagsmunamál að dóttir
mín nái 10. bekkjar prófunum til að
hún eigi möguleika á að fara í fram-
haldsnám. Framtíð hennar er í
húfi!“
„Það er stórt hagsmunamál
að dóttir mín nái 10. bekkjar
prófunum til að hún eigi
möguleika á að fara í fram-
haldsnám,“ segir móðirin í
viðtalinu. Myndin tengist ekki
málinu með beinum hætti.
Thinkstock
Eftir að hafa verið kennt einni í gluggalausri
kompu í skólanum í haust fær stúlka á einhverfu-
rófi í tíunda bekk nú heimakennslu í rúma
klukkustund á dag. Foreldrar hennar telja ólíklegt
að það úrræði dugi til þess að hún nái prófum.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Auk almennrar móttökuáætl-
unar skv. 16. gr. laga um grunn-
skóla (fyrir nemendur sem eru
að koma úr öðrum skóla) skulu
grunnskólar útbúa móttöku-
áætlun fyrir nemendur með
sérþarfir. Í slíkri áætlun skal
m.a. gera grein fyrir samstarfi
innan skólans um skipulag
kennslunnar, aðbúnaði, að-
stöðu, notkun hjálpartækja,
skipulagi einstaklingsnámskrár,
kennsluháttum og námsmati,
hlutverki umsjónarkennara,
sérkennara og annarra fagaðila
innan skólans og samstarfi við
foreldra. Tilgreina skal áform
skólans um stuðning við nem-
endur til félagslegrar þátttöku
og virkni í skólasamfélaginu, svo
sem í félagslífi og tómstunda-
starfi skólans. Í slíkri áætlun skal
einnig gera grein fyrir samstarfi
við aðra aðila utan skólans.
Gera á móttökuáætlun
Hulda B. Ágústsdóttir
ásta créative clothes
Chantal van den Broek
Íslensk hönnun - Íslenskt handverk
Vesturgötu 4, 101 Reykjavík, s. 562 8990
www.kirs.is,
Kirsuberjatréð Íslensk Hönnun
Opið: Mán.-fös. 10-18, lau. 10-17, sun 10-17
Roðtöskur