Morgunblaðið - 05.12.2019, Blaðsíða 2

Þ
egar kom að því að vinna jólamatarblaðið ákvað ég að
prófa fremur óhefðbundna aðferð. Mig langaði að búa til
blað sem innihéldi nánast eingöngu uppskriftir og væri
svo sneisafullt af girnilegum rréttum að úr yrði eigulegt blað sem
væri þess virði að geyma. Þar sem mig langaði í eins mikið pláss
undir efnið og kostur var ákvað ég að leita til helsta samstarfs-
aðila Matarvefjarins, sem er Hagkaup, og spurði hvort þau vildu
ekki kaupa allar auglýsingarnar í blaðið og sleppa því svo að
birta þær. Eins galið og það kann að virðast fannst þeim þetta
frábær hugmynd og úr varð blað sem inniheldur merkilega lítið
af auglýsingum og fáránlega mikið af frábærum uppskriftum. Ég
vann nokkuð mikið með hráefni frá Hagkaup enda fáar búðir
skemmtilegri að versla í – hvað þá fyrir gourmet-nagga
eins og sjálfa mig sem veit fátt betra en að borða góð-
an mat. Ég þakka Hagkaup kærlega fyrir að leyfa mér
að fara mína eigin leið í blaðinu og vona að allir finni
eitthvað við sitt hæfi í því. Þ.K.S
É
g elska jólamat heitar en flest. Uppáhalds-
jólamaturinn minn hefur alltaf verið hangikjöt
og kartöflusalat með Pik-nik. Svo staðfast er
dálæti mitt að fáir fá skilið. Uppskriftin er al-
veg dásamlega einföld. Bara sjóða hangikjötið
og kæla það. Skera það svo niður í 4-5 mm þykkar sneiðar.
Kartöflusalatið er síðan gert úr soðnum kartöflum, hvítum
lauk (alls ekki rauðlauk!), soðnum eggjum, alvör majónesi
(ekkert léttfóður hér) og ungversku paprikukryddi. Hvert
hráefni er jafn mikilvægt og þá ekki síst paprikukryddið sem
er sáldrað yfir rétt áður en salatið er borið fram. Þið getið
rétt ímyndað ykkur háðið og spottið sem ég hef orðið fyrir
meðal vina minna sem keppast við að flambera fasana með
drekaeldi innfluttum frá Úsbekistan… eða því sem næst. Ég
er hins vegar bara einföld og vil bara mitt. Allt annað get ég
borðað með.
Víkur nú sögunni til Bahamaeyja þar sem ég bjó í fjölda
ára. Rétt fyrir jólin höfðum við sent konu að nafni Liz, sem
vann hjá okkur, til Íslands til að vinna á nokkrum veit-
ingastöðum (þetta er gert reglulega í heimi matreiðslunnar
til að stækka sjóndeildarhringinn og læra nýja hluti). Ég
nefni það við eiginmanninn að ég ætli að biðja foreldra
mína um að koma hangilæri á hana til að færa mér því
annars verði nú jólin hálf döpur. Hann tekur vel í það og ég
taldi málið afgreitt enda var hann þekktur fyrir að leggja
töluvert á sig til að gleðja mig. Hann talaði samt ekkert um
það og þegar ég innti hann eftir því hvort hangikjötið væri
ekki á leiðinni með Liz gerði hann lítið úr því.
Ég vissi samt betur þar sem ég þekki kauða – minnug þess
þegar hann lét færa mér humarsúpu af veitingastað heim að
dyrum þegar ég lá með flensu rétt eftir að við byrjuðum sam-
an og bjuggum hvort í sínu landinu. Ég taldi fullvíst að nú
ætti að leika sama leikinn og var því alveg slök.
Liz kom til eyjanna rétt fyrir jól og færði mér nákvæmlega
ekki neitt. Ég brosti innra með mér og vissi fyrir víst að
tengdaforeldrar mínir höfðu sent hana með fulla Mack-
intosh-dós af nýsteiktu sérútskornu laufabrauði úr Að-
aldalnum. Ekki skilaði það sér og þá vissi ég hvað verið var
að bralla.
Á aðfangadag þurfti eiginmaðurinn að skjótast í vinnuna
í tvo tíma eða svo um morguninn og þegar hann kom til
baka fann ég bókstaflega hangikjötslyktina af honum og það
hlakkaði í mér. Allan daginn iðaði ég af spenningi enda var
alveg að koma að hápunkti dagsins: hangikjötsveislunni.
Klukkan sló sex og ekkert bólaði á hangikjötinu. Ég nennti
ekki lengur að þykjast ekki vita neitt og gekk því á manninn
og spurði hvar hangikjötið mitt væri. Maðurinn leit á mig
eins og ég væri gengin af göflunum. „Hvaða hangikjöt?“
spurði hann og ég hélt að hann væri að grínast.
„Nú, hangikjötið sem Liz kom með ásamt laufabrauðinu
sem mamma þín sendi.“ Maðurinn starði á mig í forundran
og sagðist ekki hafa haft neina milligöngu um hangikjöts-
kaup og að laufabrauðið hefði aldrei skilað sér. Hann hefði
talið að ég væri að grínast með ást mína á hangikjöti og
mikilvægi þess á jólunum.
Eins og þið getið rétt ímyndað ykkur var stemning fremur
slöpp við matarborðið eftir þetta. Hringt var í Liz, sem sagð-
ist hafa borðað allt laufabrauðið og fundist það nokkuð gott
á bragðið en taldi ekki líklegt að hún þyrfti á uppskriftinni
að halda. Döpur í bragði hélt ég jólin og huggað mig á hum-
arhölum og öðru sælkera-fíneríi. Það kom þó ekki í staðinn
fyrir hangikjötið og kartöflusalatið með paprikukryddinu.
Síðan eru mörg ár liðin og hef ég glöð í bragði borðað
hangikjöt með kartöflusalati á hverjum jólum. Það er nefni-
lega þannig með jólahefðirnar. Hverjar sem þær kunna að
vera eiga þær bólstað í hjartanu og þótt þær séu plebbalegar
eru jólin snautleg án þeirra.
Hangikjöt og
kartöflusalat
2 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. DESEMBER 2019
Útgefandi Árvakur Umsjón Þóra Sigurðardóttir Blaðamenn Þóra Sigurðardóttir thora@mbl.is,
Auglýsingar Jón Kristinn Jónsson jonkr@mbl.is Prentun Landsprent ehf.
Forsíðumyndina tók
Kristinn Magnússon
Það er ekkert við það að galdra fram marg-
rétta jólamáltíð en það höfum við gert hér á
Matarvefnum undanfarnar vikur við undir-
búning þessa blaðs.
Meistarinn á bak við matinn er Aníta
Ösp Ingólfsdóttir, matreiðslumeistari með
meiru. Við Aníta höfum starfað lengi sam-
an og með fáum er betra að vinna. Það
var líka skemmtilegt að fá skoð-
un hennar á hráefnunum sem
við vorum að leika okkur með
enda var margt sem kom á
óvart.
Meistarinn á bak við matinn
Hagkaup og Matarvefur mbl.is
R
eynið að klára að kaupa
allar jólagjafir áður en des-
ember gengur í garð. Gerið
lista og merkið við hvað
þið eruð búin að kaupa,
reynið að nýta öll jólakvöldin og tilboðs-
kvöldin sem eru í október og nóvember
því í desember er lítið um slíkt. Síðan er
gott að kaupa jólapappír og slíkt í tíma og
dúlla við að pakka inn gjöfunum, nokkrum
í senn til að enda ekki í maraþoni á Þor-
láksmessu og hafa ekkert gaman af
þessu.
Ákveðið í tíma hvort þið ætlið að senda
jólakort eða ekki. Klárið undirbúning á
þeim og dúllið við að skrifa kveðjur í kortin
á aðventunni og skutlist á pósthúsið fyrir
síðasta séns því það er algjör klikkun ann-
ars.
Byrjið að baka í upphafi aðventunnar (ef
ekki fyrr) og ekki spara og geyma kök-
urnar. Þær eru bestar nýjar og allir hafa
mun meiri lyst á þeim í aðdraganda
jólanna heldur en akkúrat um hátíðirnar
sjálfar þegar nóg er af þungum mat á boð-
stólum. Ef þið eruð ekki mikið fyrir að
baka, sleppið því bara og kaupið tilbúnar
smákökur!
Setjið upp jólaseríur helst í nóvember
og kveikið á nóg af kertum. Það lífgar upp
á skammdegið og gleður hjartað.
Reynið að skipuleggja ekki of mikið í
desember. Það þurfa ekki allir hittingar að
vera fyrir eða um hátíðirnar. Reynið frekar
að njóta með fólkinu ykkar og hafa það
huggulegt, geymið frekar hittinga fram á
nýtt ár í mesta skammdeginu og fagnið
þannig nýju ári með þeim sem ykkur þykir
vænt um.
Ákveðið hvað á að vera í matinn um há-
tíðirnar með fyrirvara og undirbúið vel.
Kaupið líka matinn með smá fyrirvara því
þið getið lent í því að ákveðinn matur selj-
ist upp. Nostrið síðan aðeins meira við
matinn en á öðrum tíma ársins og ekki
gleyma því að hafa eftirrétt og helst líka
forrétt, það er svo hátíðlegt. Á að-
fangadag höfum við alltaf forrétt, aðalrétt
og síðan léttan eftirrétt strax á eftir matn-
um (yfirleitt súkkulaðimús) og síðan er eft-
irréttur númer tvö tekinn eftir pakkaflóðið.
Við borðum alltaf klukkan sex og því eru
margir orðnir svangir aftur þegar líða tekur
á kvöldið, þá er gott að hafa köku, konfekt
og kaffi til dæmis.
Ef þið eigið börn er gaman að festa eina
stund í viku í desember til að gera eitthvað
jólalegt saman. Það getur verið að baka/
skreyta piparkökur, föndra eitthvað einfalt,
fara út í vasaljósagöngutúr og gera heitt
kakó þegar þið komið heim eða annað
krúttlegt. Þetta þarf alls ekki að kosta mik-
ið ef eitthvað en gerir ótrúlega mikið.
Stundum hef ég útbúið pakkadagatal fyrir
stelpurnar mínar með smágjöfum og þá
hef ég svona samverustundir á upprúll-
uðum miðum suma dagana.
Hlustið á jólalög, setjið jólatréð upp
snemma og skreytið það því það er svo
fallegt að það er synd að setja það bara
upp fyrir nokkra daga.
Takið bara til í janúar … eða þegar nær
dregur vori og birtan fer að skína inn um
gluggana og benda okkur á hvað betur
má fara. Jólin verða alveg jafn dásamleg
þó það sé ekki búið að þrífa alla skápa og
slíkt.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Berglind Hreiðarsdóttir er einn allra flinkasti veisluhaldari landsins og gaf á dögunum út sína
fyrstu bók sem heitir því viðeigandi nafni Veislubókin. Í bókinni er farið yfir allt það sem þarf að
gera og græja þegar halda á veislu og við fengum hana því til að taka saman nokkur góð ráð í
aðdraganda jóla sem gott er að fara eftir til að hámarka aðventugleðina og forðast jólastressið.
Jólaráð Berglindar
Þóra Kolbrá
Sigurðardóttir
Umsjónarmaður
Matarvefs mbl.is