Fréttablaðið - 05.12.2002, Blaðsíða 12

Eftir örfáa daga lýkur verkefnumað mestu á einum fjölmennasta
vinnustað iðnaðarmanna á höfuð-
borgarsvæðinu: Nýbyggingu höfuð-
stöðva Orkuveitu Reykjavíkur. Þær
byggingarframkvæmdir, þar sem
hýst verður á einum stað sameinað
fyrirtæki þriggja fyrrum veitna
borgarinnar, hafa verið mikil
vítamínsprauta í öllu atvinnulífi á
höfuðborgarsvæðinu þar sem
hundruð manna hafa haft atvinnu.
Áhrifa þessara umsvifa hefur gætt
um allt efnahagslífið eins og gerist
með framkvæmdir af þessu tagi, öll-
um til hagsbóta.
Nú dregur hins vegar hratt saman
á öllum sviðum í atvinnulífi lands-
manna.
Fyrir er mikill samdráttur og at-
vinnulausum fjölgar með ógnar-
hraða. Talað er um að ekki sé óvarlegt
að ætla að atvinnulausir verði um átta
þúsund eftir fjóra mánuði.
Enn eru sveiflur í hagkerfi okkar
Íslendinga allt of miklar. Á undan-
förnum árum hafa þær verið mildað-
ar með erlendum lántökum. Og fá-
breytnin er reyndar mikil þegar að er
gáð. Menn ganga ekki lengur að störf-
um í svonefndum upplýsingaiðnaði.
Eða í líftækniiðnaði. Og ungt fólk hef-
ur ekki lengur leyfi til þess að skella
sér á sjóinn til þess að rétta af fjár-
haginn. Við eigum ekki lengur fiskinn
í sjónum. Ekki flá menn lengur feitan
gölt á verðbréfamarkaði.
Og ferðaþjónustan á greinilega
lengra í land, m.a. vegna ótrúlegs
seinagangs við fjárfestingu ríkis og
borgar í ráðstefnu- og tónlistarhöll,
sem allt bendir þó til að geti orðið sú
mikla lyftistöng sem til þarf á því
sviði. Hún ein og sér leysir þó engan
veginn þann vanda sem við blasir til
framtíðar.
Náttúruverndarsamtök Íslands,
sem ég hélt að væru fjárvana áhuga-
mannasamtök eins og öll slík, auglýsa
þessa dagana í sjónvarpi á dýrasta
tíma þá skoðun sína að „það tapa allir
á Kárahnjúkavirkjun“. Fyrir utan
nánari skýringu á þeirri fullyrðingu
þætti mér fróðlegt að vita hver borg-
ar þá herferð.
Það tapa hins vegar allir á því að
áform um byggingu þriggja álvera
bíða fyrir utan íslenskt hagkerfi og
hafa beðið lengi.
Þeir sem hæst hafa látið gegn
áformum um virkjanaframkvæmdir
hafa með einhverjum hætti komist
undan því að svara hvað gera eigi í
staðinn. Ég ætla ekki að henda á lofti
grín um að menn geti bara farið í
skóla eða að tína ber. En þeir sem
hæst hafa gegn áformum um virkj-
anaframkvæmdir geta ekki komist
upp með að láta eins og samdráttar-
skeið séu náttúrulögmál eða að brott-
flutningur fólks og eyðing heilu
byggðanna verði bara af því bara.
Það þarf a.m.k. að mínu viti ansi
harðsvírðaða menn til þess að horfa
framan í átta þúsund atvinnulausa
menn á næstu mánuðum og segja: „Það
tapa allir á Kárahnjúkavirkjun“. ■
12 5. desember 2002 FIMMTUDAGUR
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúar: Reynir Traustason
og Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Þverholti 9, 105 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá
blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni.
Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
BRÉF TIL BLAÐSINS
Ístríðslok 1945 bjuggu 12.267manns á Vestfjörðum. Þá voru
Íslendingar 130.356. Vestfirðingar
voru því 9,4 prósent
mannfjöldans. Í dag
eru íbúar Vest-
fjarða þriðjungi
færri en í stríðslok
– eða 8.014. Íslend-
ingum hefur hins
vegar fjölgað um
nærri 120 prósent,
eru í dag um
286.250. Aðeins 2,8
prósent þeirra búa
á Vestfjörðum.
Það er hins vegar spurning hvort
Vestfirðingum hafi fækkað. Ég held
ekki. Þeim hefði fækkað ef skæðar
drepsóttir hefðu lagst yfir skagann
og fellt íbúana. Það gerðist ekki.
Vestfirðingar fluttu einfaldlega
burtu og flestir til Reykjavíkur og
nágrennis. Þar búa þeir sem Vest-
firðingar í bænum. Sú sjálfsmynd
eldist reyndar af kynslóðunum – en
það er annað mál.
Ef Vestfirðingar eru jafn stór
hluti þjóðarinnar og í stríðslok má
ætla að þeir séu nærri 27 þúsund
alls. Þar af búa bara 8 þúsund á Vest-
fjörðum en 19 þúsund í Reykjavík
og nágrenni. Þetta er að vísu töluleg
einföldun. Á Vestfjörðum búa fleiri
en Vestfirðingar – ekki síst fólk fætt
í Póllandi og Asíu. Brottfluttir Vest-
firðingar eru því enn fleiri en ein-
faldur töluleikur segir til um.
Ástæða þess að ég fer með þessu
almæltu sannindi er að það er ekki
að sjá annað en að þessar samfé-
lagsbreytingar hafi farið framhjá
Alþingismönnum. Þeir ræða enn um
landshluta sem fasta heild; varan-
legt hugtak. Þeir vilja verja byggð
sem er brostin, brúa ár sem enginn
á lengur leið yfir, byggja þar sem
engin er þörfin.
Ég kasta því hér fram hvort það
væri þingmönnum okkar ekki hollt
að líta á landshluta sem fólk. Eins
og til dæmis Vestfirðinga. Af hverju
mega þeir Vestfirðingar sem fluttu í
bæinn ekki fá vegabætur í sama
mæli og þeir sveitungar þeirra sem
urðu eftir? Þeir sem eru enn fyrir
vestan geta rennt sér á milli
byggðarlaga á hálfgerðum hrað-
brautum sem liggja í gegnum fjöll.
Hinir sem fluttu suður sitja fastir í
umferðarteppu á hverjum degi þar
sem vegakerfið annar ekki umferð-
inni. Það gæti sinnt innfæddum
Reykvíkingum en ekki öllum að-
fluttum landsbyggðarmönnum.
Ef til vill væri það lausn að
landsbyggðarmenn fengju að flytja
vegaspottann sinn með sér í bæinn?
Annar kostur væri að þingmenn
sem ráðstafa fé til vegamála hefðu
að leiðarljósi að landshlutar eru
ekki síður fólk en land. Það er
heillavænlegri skilgreining – að
minnsta kosti fyrir fólk. Og um það
snýst málið. ■
Af hverju
mega þeir
Vestfirðingar
sem fluttu í
bæinn ekki fá
vegabætur í
sama mæli og
þeir sveitungar
þeirra sem
urðu eftir?
Fólk fái vegaspottann sinn með sér í bæinn
skrifar um landshluta sem kjördæmi,
hugtak og fólk.
Mín skoðun
GUNNAR SMÁRI EGILSSON
Með James
Bond höf-
uðverk
Bíógestur skrifar:
Undirritaður, sem er einlæguraðdáandi James Bond til
margra ára, ákvað að sjá nýjustu
myndina í Laugarásbíói um dag-
inn. Myndin er ágæt en hljóð
myndarinnar var á köflum það
ærandi að maður greip um eyr-
um og hætti að njóta myndarinn-
ar. Hávaðinn var slíkur að ég og
kona mín höfðum mikinn höfuð-
verk og suð í eyrum það sem lifði
dags.
Nú hef ég sótt bíóhús víða um
heim (þar með talið í sjálfri
Hollywood) en hvergi í heiminum
hef ég upplifað annan eins ógnar-
hávaða og er oft í íslenskum bíó-
húsum.
Ekki veit ég hvort forráða-
menn bíóhúsa hérlendis hafa al-
mennt skertari heyrn en kollegar
þeirra erlendis en það hlýtur að
vera eitthvað að. Ekki veit ég
heldur hvort haft er eftirlit með
því að hávaðinn fari ekki yfir
skaðleg mörk eða hvers vegna
ekki er haft eftirlit með því að lít-
il börn fari á sýningar sem greini-
lega hvorki hæfa þeim efnislega
né hávaðalega séð.
En ef bíóunum verður áfram
heimilt að hafa hljóðstig þannig
að hætta sé á heyrnarskemmdum
ættu þau að minnsta kosti að
bjóða fólki upp á eyrnahlífar. ■
skrifar og spyr
hvað menn ætli
að gera í staðinn
fyrir Kárahnjúka-
virkjun?
HELGI
PÉTURSSON
Um daginn
og veginn
Átta þúsund
atvinnulausir?
VIÐSKIPTI Kaupþing hefur fengið
samþykki 86% hluthafa sænska
bankans J.P. Nordiska við yfir-
tökutilboði sínu. Sigurður Einars-
son, forstjóri Kaupþings, segist
ánægður með niðurstöðuna. „Við
væntum góðs samstarfs við þá
hluthafa sem kosið hafa að eiga
áfram hluti í J.P. Nordiska.“
Kaupþing stefndi að yfir 90%
hlut. Við það hefði myndast sölu-
skylda þeirra hluthafa sem eftir
voru. Almennt er lítt eftirsóknar-
vert að eiga hlut í fyrirtæki sem
lýtur í einu og öllu stjórn eins
eiganda. Því er ekki ólíklegt að
Kaupþing nái yfir 90% í framtíð-
inni.
J.P. Nordiska verður hluti af
samstæðureikningi Kaupþings. Í
framhaldinu er stefnt að skrán-
ingu félagsins á O lista kauphall-
arinnar í Stokkhólmi. Beðið er
samþykkis sænska fjármálaeftir-
litsins. Þá verða hluthöfum J.P.
Nordiska afhent bréf í Kaupþingi
og félagið skráð á sænskum mark-
aði. Gert er ráð fyrir að samþykki
fjármálaeftirlitsins liggi fyrir um
miðjan desember. ■
LÍTIÐ EFTIR
Einungis 4% vantar upp á fulla yfirtöku Kaupþings á J.P. Nordiska. Stefnt er að skráningu
Kaupþings í Stokkhólmi um miðjan mánuð.
86% samþykkja tilboð Kaupþings:
Skráning í Stokk-
hólmi framundan