Bændablaðið - 25.01.2018, Síða 8

8 Bændablaðið | Fimmtudagur 25. janúar 2018
Samkvæmt nýlegri frétt
á íranska vefmiðlinum
Financial Tribuna
hafa yfir 100 milljón
varphænur í öllu landinu
smitast af banvænum
stofni fuglaflensu, H5N8.
Sýkingin hefur breiðst
hratt út og tjón af henni
gríðarlegt.
Sýkingin í Íran nær
eingöngu til varphænsna og hefur
ekki smitast út til kjúklinga til
kjötframleiðslu. Helsta ástæða
þessa er sögð vera að kjúklingum til
kjötframleiðslu er slátrað mun yngri
en varpfuglum til eggjaframleiðslu.
Auk þess sem sagt er að varpfuglar
séu ekki eins heilsuhraustir og fuglar
til kjötframleiðslu og því hætta á
smiti meiri.
Hátt í tíu milljón varphænsnum
hefur þegar verið slátrað
vegna sýkingarinnar og verður
mörgum tugum milljóna slátrað í
framhaldinu.
Bætur til bænda
Stjórnvöld í Íran hafa fram til þessa
greitt kjúklingabændun í landinu
um 28 milljón bandaríkjadali, eða
tæpa þrjá milljarða íslenskra króna,
til að bæta þeim tjónið. Til stendur
að greiða bændum um 18,5 milljón
bandaríkjadali, tæpleg tvo milljarða
íslenskra króna, til viðbótar til að
tryggja afkomu þeirra.
Gríðarlegt tjón
Þrátt fyrir mikla útbreiðslu H5N8
fuglaflensuvírussins og að hann sé
bannvænn hænsnfuglum er ekki talin
mikil hætta á að hann smitist í menn
enn sem komið er.
Tjón vegna sýkingarinnar í
Íran er sagt nema 477 milljónum
bandaríkjadala, eða sem samsvarar
tæplega 50 milljörðum íslenskra
króna, fram til þessa. Meðal annars
vegna aukins innflutnings á eggjum
til landsins. /VH
Fuglaflensa í Íran:
100 milljón varphænur
smitaðar af fuglaflensu
FRÉTTIR
Yfirdýralæknir á Englandi
hefur ákveðið að England eins
og það leggur sig skuli vera
eitt varnarsvæði vegna hættu
á fuglaflensu. Alifuglabændur
skulu samkvæmt lögum fara eftir
ýtrustu reglum hvað varðar varnir
gegn fuglaflensu í landinu.
Ákvörðunin kemur í framhaldi
af því að undanfarnar vikur hafa að
minnsta kosti þrettán villtir fuglar
fundist dauðir af völdum fuglaflensu
H5N6 og sýnt hefur verið fram að
rúmlega þrjátíu aðrir séu sýktir.
Það að svo margir villtir fuglar séu
sýktir eykur gríðarlega hættuna á
að flensan breiðist hratt út og geti
borist í alfuglabú.
Talið er að fuglaflensan hafi
borist til Englands með farfuglum frá
Evrópu þar sem flensan hefur fundist
í fjölda villtra fugla undanfarna
mánuði.
Miklar öryggisráðstafanir
Reglurnar um varnir gegn
fuglaflensunni ná til allra sem halda
alifugla en bú með yfir 500 fugla þurfa
að gera aukalegar ráðstafanir. Gæta
verður þess að enginn óviðkomandi
fái aðgang að búunum, að skipt sé um
fatnað áður en farið er inn til fuglanna
eða vinnusvæði sem tengist þeim og
að ökutæki séu sótthreinsuð áður en
þau yfirgefa bú.
Tilkynna skal dauða fugla
Eigendum alifugla er skylt að
tilkynna dauða fugla sem gæti
orsakast af flensunni og almenningur
er einnig beðinn að tilkynna fund á
dauðum fuglum í náttúrunni.
Smitandi en ekki talin hættuleg
fólki
Ekki er talið enn sem komið er að
flensan sé hættuleg fólki en samt
sem áður er talið nauðsynlegt að
koma í veg fyrir að hún berist
í alifugla til manneldis þar sem
vírusinn sem flensunni veldur er
bráðsmitandi. /VH
Mikill viðbúnaður vegna fuglaflensu á Englandi:
Varnasvæði stækkar og
nær til alls landsins
í alifugla úr villtum fuglum.
Ekki er útilokað að fuglaflensa
berist til landsins með farfuglum
og smitist í alifugla. Takmörkuð
útiganga alifugla hér á landi
dregur mikið úr hættunni á smiti.
Bakgarðahænur eru í mestri
hættu.
Brigitte Brugger, sérgreina-
dýralæknir hjá Matvælastofnun,
segir hafa heyrt um fyrirætlanir
yfirdýralæknis á Englandi fyrir
tæpum mánuði um að hugsanlegt
væri að Bretland yrði gert að einu
varnarsvæði. Um miðjan janúar
ákváðu bresk yfirvöld að hækka
viðbúnaðarstig vegna alvarlegs
afbrigðis fuglaflensu og eftir 18.
janúar þurfa allir alifuglar og aðrir
fuglar í haldi manna að vera haldnir
undir bættum smitvörnum.
Ástæða aðgerðanna er greining
á alvarlegu afbrigði fuglaflensu í
villtum fuglum í Bretlandi og annars
staðar í Evrópu.
„Fuglaflensan í vetur er ekki
nærri eins útbreidd og í fyrravetur,
með mun færri greiningum í villtum
fuglum. Á þessu ári hefur hún komið
upp í einu tilviki í Þýskalandi og í
tveimur tilvikum í Bretlandi.
Í dag er smithætta fyrir alifugla
hérlendis lítil og er ekki talin ástæða
til að grípa til frekari aðgerða. En
eigendur fugla eru alltaf hvattir til
að gæta að góðum smitvörnum og
að tilkynna óeðlileg einkenni eða
dauðsföll til Matvælastofnunar.“
Smit með farfuglum mögulegt
Brigitte segir hugsanlegt að
fuglaflensan geti borist til Íslands
með farfuglum í vor og að við
verðum að vera vel á verði
gagnvart hugsanlegri sýkingu í
alifuglum að hennar völdum. Til
þess mun hópur sérfræðinga, sem
var stofnaður í fyrra, meta smithættu
vegna fuglaflensu í vetur áður en
farfuglatímabilið hefst. Hann mun
leggja til aðgerðir til ráðuneytisins,
eftir þörfum, eins og hefur verið gert
undanfarið.
„Ekki hefur verið ákveðið hvort
sýni verða tekin úr heilbrigðum
villtum fuglum, en líkt og á síðasta
ári munum við biðja almenning að
senda okkur tilkynningu um dauða
fugla og rannsaka þá ef þurfa þykir.“
Bakgarðahænur í mestri hættu
Brigitte segir að lítið sé um að
alifuglar á Íslandi gangi úti og því
minni hætta á smiti en fyrir alifugla
víða erlendis sem hafa aðgang að
útisvæði.
„Mesta hættan á smiti hér tengist
bakgarðahænum sem ganga frjálsar
utandyra eða ganga í litlum og illa
vörðum opnum rýmum og lélegum
smitvörnum.
Ef smithætta eykst og við-
búnaðar stig vegna fuglaflensu
hækkar gæti því reynst nauðsynlegt
að loka þær inni, að minnsta kosti
tímabundið.“
Lítil smithætta hér að landi
Brigitte segir að heilt yfir sé smithætta
lítil fyrir alifugla í atvinnuskyni á
Íslandi vegna fuglaflensu. „Hér eru
sárafá kjúklingabú þar sem fuglarnir
komast út og ef nauðsyn krefur er
hægt að koma í veg fyrir útigöngu
alifugla með litlum fyrirvara ef með
þarf.“ /VH
Sérgreinadýralæknir útilokar ekki að fuglaflensa berist til Íslands:
Getur borist til landsins með farfuglum
– Bakgarðahænur í mestri hættu
Brigitte Brugger, sérgreinadýra-
læknir hjá Matvælastofnun.
Hátt í tíu milljón varphænsnum hefur þegar verið slátrað vegna fugla-
Ríkið til móts við vandann í sauðfjárrækt:
Ákvæði um aukinn stuðning
– 550 millj. í viðbótargreiðslur og svæðisstuðning
Tvö ákvæði til bráðabirgða,
sem ætlað er að styðja við
sauðfjárbændur, bættust
við reglugerð 1183/2017 um
stuðning við sauðfjárrækt með
útgáfu reglugerðar í atvinnu-
og nýsköpunarráðuneytinu 16.
janúar síðastliðinn.
Er þeim ætlað annars vegar að draga
úr kjaraskerðingu sauðfjárbænda á
árinu 2018 fyrir dilkakjötsframleiðslu
ársins 2017 og hins vegar er um
að ræða viðbótargreiðslu vegna
svæðisbundins stuðnings árið 2018.
Til fyrra verkefnisins verður
varið 400 milljónum króna
samkvæmt fjáraukalögum 2017 og
er um einskiptisaðgerð að ræða.
Í reglugerðinni segir: „Rétthafar
greiðslu eru þeir framleiðendur sem
uppfylla ákvæði 3. gr. reglugerðar
um stuðning við sauðfjárrækt, hafa
átt 151 vetrarfóðraða kind eða fleiri
á haustskýrslu 2016 í Bústofni
og eru innleggjendur dilkakjöts í
afurðastöð á framleiðsluárinu 2017.
Greiðslur miðast við innlagt dilkakjöt
á framleiðsluárinu 2017 og deilist
heildarstyrkupphæð á allt innlagt
dilkakjöt þeirra innleggjenda sem
eiga rétt á greiðslum samkvæmt
ofangreindum ski lyrðum.
Matvælastofnun annast umsýslu
greiðslunnar.“
Svæðisbundinn stuðningur
nemur 150 milljónum króna
Viðbótargreiðslur vegna
svæðisbundins stuðnings nema
150 milljónum króna og skiptast
á milli bænda sem voru rétthafar
svæðisbundins stuðnings á síðasta
ári samkvæmt ákvæðum þágildandi
reglugerðar um stuðning við
sauðfjárrækt. Matvælastofnun
annast umsýslu með greiðslum. /
smh