Bændablaðið - 14.03.2019, Síða 2

Bændablaðið | Fimmtudagur 14. mars 20192
FRÉTTIR
Félög kjúklingabænda og eggjabænda gera margvíslegar athugasemdir við frumvarp landbúnaðarráðherra:
Telja hættu á margvíslegum
óafturkræfum afleiðingum
– Gera kröfu um að vörur frá erlendum framleiðendur lúti sömu framleiðslureglum og gilda á Íslandi
Félög kjúklingabænda og
eggjabænda gera ýmsar athuga­
semdir við framkomin frum­
varpsdrög um breytingar á
lögum um dýrasjúkdóma og
varnir gegn þeim, lögum um
matvæli og lögum um eftirlit á
fóðri, áburði og sáðvöru. Ljóst sé
að frumvarpið muni að óbreyttu
hafa margvíslegar óafturkræfar
afleiðingar.
Félag kjúklingabænda leggur
til að reglur sem í notkun eru hér á
landi um varnir gegn kamfylobacter
og salmonellu í framleiðslu
alifuglakjöts verði sett inn í lög um
innflutning á ófrosnu kjöti og öðlist
þá lagalegt gildi.

Óheimilt verði að flytja inn kjöt
af sýktum fuglum
Við 4. grein, 1. mg. verði bætt við:
að staðfest verði með sýnatöku úr
eldi ekki meira en fimm dögum
fyrir slátrun og að úr slátursýni
hafi ekki greinst kamfylobacter í
fuglinum. Hafi eldissýni reynst
jákvætt verði innflutningur óheimill.
Komi jákvætt slátursýni úr sömu
sendingu eða hóp og varan komin
til landsins skal ekki dreifa henni á
markað ófrosinni. Til samræmis við
íslenskar reglur.
Sömu reglur gildi varðandi
innflutning um varnir gegn
salmonellu og gilda á Íslandi
Þá vill Félag kjúklingabænda að
varnir gegn salmonellu verði einnig
þær sömu í kjúklingi sem fluttur
er til landsins og við framleiðslu
á alifuglum hérlendis. Að sýni sé
tekið úr eldishópi á eldistíma og séu
ekki eldri en 21 dags við slátrun.
Séu þau jákvæð skuli varan ekki
koma til landsins. Gildir þetta um
allar tegundir salmonellu. Sýni skal
tekið úr sama hópi við slátrun og
ef salmonella greinist skal innkalla
vöruna sé hún komin til landsins og
í dreifingu.
Skýlaus krafa um rekjanleika
Gerð er krafa um algjöran
rekjanleika í alifuglaeldi á við það
sem reglur hérlendis kveða á um.
Hver hópur haldi sínu númeri frá
eldishúsi á markað.
Þá benda kjúklingabændur á að
þeir fjármunir sem nefndir hafa
verið til rannsókna á matvælum, eða
15 milljónir króna, séu allt of litlir
og nær væri að tífalda þá upphæð.
Tollar verði uppfærðir og
rekstrarskilyrði jöfnuð
Til að styðja við innlenda framleiðslu
er gerð sú krafa til stjórnvalda að
tollar á innflutningi alifuglakjöts
sem staðið hafa óbreyttir í krónutölu
á annan áratug, verði uppfærðir frá
árinu 2007 til verðlags dagsins í dag
til að jafna þau rekstrarskilyrði sem
landbúnaðinum var ætlað við gerð
samninga við ESB.
Komi upp sjúkdómar í alifuglum
muni það falla undir lög um
dýrasjúkdóma nr. 25/1993 gr. 20.
Hætta á margvíslegum
óafturkræfum afleiðingum
Eggjabændur tala á svipuðum
nótum og segja ljóst að hætta sé
á margvíslegum óafturkræfum
afleiðingum sem frumvarp þetta mun
hafa á íslenska eggjaframleiðslu og
landbúnað í heild sinni verði það
að lögum. Eggjabændur taka undir
þau sjónarmið er lúta að því að
verja lýðheilsu almennings sem og
hættuna á að nýir búfjársjúkdómar
berist til landsins.
Öfundsverð staða á Íslandi
sem vandfundin er á meginlandi
Evrópu
„Heilnæmi íslenskra eggjaafurða
er eins og best verður á kosið og
sýklalyfjanotkun nær óþekkt svo
áratugum skiptir. Sjúkdómastaða
er sömuleiðis með eindæmum
góð enda innflutningur á erfðaefni
háður mjög svo ströngum
skilyrðum. Þetta hvort tveggja
er mjög öfundsverð staða sem
vandfundin er á meginlandi
Evrópu.
Einnig er vert að benda á þá
staðreynd að matvælahneyksli hafa
átt sér stað í Evrópu, s.s. Fipronil
skordýraeitrunina árið 2017 í
eggjum sem sýnir það og sannar að
umræða um matvælaöryggi getur
ekki flokkast undir áróður eins
og hagsmunaaðilar og pólitískir
meðreiðarsveinar þeirra tala um
heldur er þetta bláköld staðreynd.
Eggjabændur telja mjög
mikilvægt að afurðir sem hingað
kunni að berast uppfylli þær
kröfur sem íslensk stjórnvöld
og neytendur setja íslenskri
framleiðslu í hvívetna. Það á við
um sýklalyfjanotkun, heilbrigði
búfjár, notkun eiturefna sem og
aðbúnað hænsnfugla og kröfur
um dýravelferð. Það er skýlaus
krafa að framleiðendur séu
jafnsettir hvað þetta varðar enda
skilyrði sem þegar eru uppfyllt í
framleiðslu eggja hérlendis.“
Þá setja eggjabændur fram
rökstuddar athugasemdir í 6 liðum.
Þá leggja þeir til að skoðað verði
sérstaklega hvernig jafna megi
stöðu framleiðenda hérlendis. Eins
að skoðað verði hvort það komi
til álita hjá stjórnvöldum að koma
til móts við bændur ef sú staða
kemur upp að menn sjái fram á
hrun í greininni. /HKr.
Afnám frystiskyldu skiljanleg viðbrögð
í kjölfar dóma EFTA og Hæstaréttar
– segir formaður atvinnuveganefndar Alþingis
Lilja Rafney Magnúsdóttir,
formaður atvinnuveganefndar,
segir að frumvarp landbúnaðar­
og sjávarútvegsráðherra um
afnám frystiskyldu feli í sér
skiljanleg viðbrögð við þeirri
stöðu sem komin er upp í kjölfar
dóma EFTA­dómstólsins og
dóma Hæstaréttar.
„Greinargerð frumvarpsins
rekur sögu málsins ítarlega og eins
og þetta blasir við mér snýst þetta
um að íslensk stjórnvöld sögðust
ætla að gera eitt en gera svo annað.
Nú hafa fallið dómar í hæstarétti og
í EFTA-dómstólnum sem staðfesta
þetta. Að við höfum sagst ætla að
taka upp reglurnar en ekki gert það.
Ég hef ætíð verið á þeirri
skoðun að menn eigi að standa
við samninga. Íslensk stjórnvöld
á þeim tíma skuldbundu sig til
þess að innleiða þessa löggjöf og
dómstólar hafa nú ítrekað komist
að þeirri niðurstöðu að við séum
ekki að standa við gerða samninga.
Unnið er að því að fá
viðbótartryggingar
„Íslenskur landbúnaður stendur
gríðarlega vel hvað varðar
sjúkdómastöðu og í það verðum
við að halda. Ráðherra hefur lagt
til ágætar varnir fyrir alifuglakjöt
og þar hefur árangurinn sem unnist
hefur í að lágmarka kampýlóbakter
á Íslandi verið lykilatriði. Unnið
er að því að fá viðbótartryggingar
vegna svína- og nautakjöts líkt og
Noregur, Finnland og Svíþjóð hafa
fengið.
Þessi varnarlína, að viðhalda
frystiskyldunni, gat aldrei verið
annað en tímabundin eftir að
íslensk stjórnvöld staðfestu að þau
ætluðu að taka upp matvælalöggjöf
ESB árið 2007.“
Fráleitt að auka flutning
á milli landa
„En þetta mál snýst einnig um
umhverfið. Það er fráleitt að auka
flutning á landbúnaðarafurðum
milli landa þegar við getum vel
framleitt þau sjálf. Þess vegna tel
ég ríka ástæðu til þess að rýna vel
hvað við getum gert til þess að
upplýsa íslenska neytendur um
kolefnisfótspor flutnings þeirra vara
sem eru fluttar til landsins.“
Þarf einnig að líta til
dýravelferðar
„Þá þarf einnig að líta til
dýravelferðar, en hér á landi höfum
við lagt ríkar kröfur á bændur að
aðbúnaður búfjár sé eins og best
verður á kosið. Það er meðal annars
vegna þess að þá geta neytendur verið
vissir um það að þegar þeir kaupa í
matinn að þeir geri það með góðri
samvisku. Ég tel brögð hafa verið á
því hversu skýrar upprunamerkingar
hafa verið og það hljóti að þurfa að
skoða hvernig hægt sé að gera betur
í þessum málum,“ segir Lilja Rafney
Magnúsdóttir. /VH
Lilja Rafney Magnúsdóttir.
Samkvæmt tölum nefndar um
markaðsstöðu land búnaðar vara
innan Evrópu sambandsins þá
eru um 800–900 þúsund tonn
af alifuglakjöti flutt inn til
ESB­landa árlega frá öðrum
löndum. Hingað til virðist engin
leið hafa verið að fylgjast með
í hvaða neytendavörum þessi
innflutningur endar.
Tölur frá 24. janúar 2019
sýna að árið 2014 voru flutt inn
til ESB-landa 845.743 tonn af
alifuglakjöti. Það voru 874.919
tonn árið 2015, árið 2016 voru
það 902.313 tonn og árið 2017
voru flutt inn 807.254 tonn.
Endanlegar tölur fyrir 2018 liggja
ekki fyrir en í lok október var búið
að flytja inn 753.403 tonn. Var
innflutningurinn það sem af var
ári þá orðinn aðeins meiri en á
sama tíma 2017.
Mest frá Taílandi og Brasilíu
Langstærsti hlutinn af innflutta
alifuglakjötinu kemur frá Taílandi
og Brasilíu, eða um 80–90%. Þar
á eftir kemur Úkraína, Chile, Kína
og Argentína eru með megnið af
restinni. Fróðlegt verður því að
sjá hvernig íslensk stjórnvöld
hyggjast tryggja að farið verði að
skýlausri kröfu íslenskra eggja-
og kjúklingabænda um algjöran
rekjanleika á innflutningi slíkra
vara til Íslands. /HKr.
Upprunavottun gæti reynst snúin
Jón Magnús Jónsson, formaður
Félags kjúklingabænda.
Þorsteinn Sigmundsson, formaður
Félags eggjabænda.