Morgunblaðið - 15.04.2020, Page 16

16 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 15. APRÍL 2020
Góð þjónusta í tæpa öld 10%afslátturfyrir 67 áraog eldri
Flugvallarþjónusta
BSR sér um að skutla þér út á flugvöll og aftur heim þegar þú ferð til útlanda.
5-8 manneskjur
19.500 kr.
1-4 manneskjur
15.500 kr.
Verð aðra leið:
F
lest kvöld í rúma tvo
áratugi hef ég átt
samtal við barn fyrir
svefninn um daginn
sem er að kveðja, eitt
barn hefur tekið við af öðru, stund-
um tvö í einu. Hvað var skemmtilegt
og hvað var leið-
inlegt? Hvað var gott
og hvað var vont?
Best og verst, köllum
við þetta samtal
stundum. Þarna
fáum við tækifæri til
að eiga trúnaðar-
stund, mamman og
barnið. Þarna fæ ég
að vita ýmislegt sem
stutta svarið við
spurningunni:
Hvernig var í skól-
anum? segir fátt um.
Þarna get ég miðlað
veruleika foreldra-
lífsins í mildum bún-
ingi eftir aldri barns-
ins, að sumt sé líka
mömmum erfitt. Og
þarna gefst okkur
kostur á að finna sátt
í nærveru Guðs, biðj-
ast fyrirgefningar og
veita hana, ef eitt-
hvað einhver skuld
er útistandandi eftir
samskipti dagsins.
Við látum ekki sólina
setjast yfir reiði okk-
ar. Við veljum að skulda ekki nein-
um neitt nema það eitt að elska
hvert annað.
Gleðiefnin eru líka mikilvæg í
kvöldhjalinu. Stundum er erfiðara
að setja nákvæm orð á þau heldur
en það sem fór úrskeiðis. „Það var
bara allt svo gaman!“ Engin ástæða
er til að rengja það og auðvitað
þakkarefni að slíkir dagar séu til.
En við æfum okkur í að finna orð
yfir það sem gladdi okkur, var
skemmtilegt, gekk vel. Litlu hlut-
irnir skipta líka máli og þetta sem
alltaf gerist, til dæmis að við burst-
um í okkur tennurnar (hvernig er
það gleðiefni?) og getum farið út að
leika okkur. Hláturstundin þegar
við köstuðum græna boltanum á
milli okkar og hundurinn tók þátt í
æsingnum með gelti og látum getur
verið hápunktur dagsins.
Eftir spjallið, sem oftast tekur
bara örfáar mínútur, felum við hvort
tveggja kærleika Guðs, það sem var
best og það sem var verst. Þau sem
voru okkur sérlega góð þann dag-
inn, nú eða sérlega snúin, nefnum
við með öllum hinum sem liggja á
okkar bænahjarta og endum með
söng eða gömlu góðu kvöldbæn-
unum. Faðir vor og signingin eru
líka á sínum stað. Þannig getum við
lagt daginn að baki eftir að hafa gert
hann upp og sofnað með sátt í
hjarta. „Bless dagur, velkomin nótt
og nýr morgun.“
Í lífinu skiptast á dagur og nótt,
skin og skúrir. Að gráta hefur sinn
tíma og að hlæja hefur sinn tíma, að
harma hefur sinn tíma og að dansa
hefur sinn tíma, segir Prédikarinn.
Okkur gengur misvel að koma auga
á það sem er gott og leyfa því að lita
líf okkar. Kannski hlæjum við of lít-
ið, dönsum of lítið? Einu sinni setti
ég mér það markmið að syngja,
dansa og hlæja með börnunum mín-
um á hverjum einasta degi. Mikið
væri nú gaman að dusta þétt ryklag-
ið af því markmiði núna!
Stundum erum við duglegri við að
nefna það sem er miður gott. Okkur
hættir til að mikla hlutina fyrir okk-
ur, velta okkur upp úr því sem fór
úrskeiðis, nú eða því sem hugsan-
lega gæti farið úrskeiðis. Við gleym-
um að við lifum bara þetta augna-
blik. Það sem er liðið, það er liðið.
Hvernig sem við reyn-
um getum við ekki
tekið forskot á fram-
tíðina. Við þurfum að
gefa okkur tóm til að
tengjast því sem er
núna. Og það getur
auðvitað verið alls
konar. Það sem er
gleðilegt og það sem
vekur depurð á sér
stað, er hvort tveggja
hluti af lífinu. Hvort
tveggja er leyfilegt og
líklega nauðsynlegt að
kannast við. En við
getum sjálf ráðið
nokkru um hvað það er
sem hefur mest áhrif á
hugarfar okkar og
framgöngu. Miklum
við það sem er gleðilegt
og gott eða miklum við
það sem miður fer?
Getum við brosað í
gegn um tárin?
Svo er lífið oft bara
svona mitt á milli,
hvorki né. Kannski er
það oftast þannig, ekki
síst þegar við þvæl-
umst í gegnum dagana meðvitund-
arlítil, án þess að taka eftir líðan
okkar og annarra, án þess að vera
vakandi fyrir því sem hvert augna-
blik færir okkur. Kristin trú vill rífa
okkur upp úr þessum doða, benda
okkur á uppsprettu lífsins, hjálpa
okkur að tengjast Guði sem er lífið,
Guði sem gefur okkur mennskuna í
Jesú Kristi, Guði sem í nærveru
sinni veitir hjarta okkar meiri gleði
en nokkuð annað.
Til þess höfum við meðal annars
mismunandi takt í trúarlífinu. Fast-
an sem nú er liðin er tími kyrrlátrar
íhugunar þar sem við fetum okkur
nær því sem býr innra með okkur,
finnum kannski til undan því á köfl-
um en það er allt í lagi því nærvera
Guðs er með okkur í dýpinu. Og nú
eru gleðidagar trúarlífsins, allt frá
páskadegi til hvítasunnu, gleðidagar
vegna þess að lífið hefur sigrað, lífið
sigrar og lífið mun sigra. Lífið sigrar
dauðann innra með okkur, lífið sem
feykir burt doða og drunga, lífið sem
gerir okkur kleift að fagna og gleðj-
ast jafnvel í þrengingum.
Kæru samborgarar. Látum ekki
áhyggjur og kvíða yfirbuga okkur þó
farsótt herji á. Leyfum gleðinni að
blómstra í hjartanu, leitum uppi
gleðiefnin, gerum gleðina mikla. Gef
sál þína eigi sorg á vald, angra ekki
sjálfan þig á áhyggjum. Gleði í
hjarta er mönnum lífgjafi, gleði
manns fjölgar lífdögum, segir í Sí-
raksbók. Nærvera Guðs gefi okkur
þessa gleði í hjarta, gleði í smáu sem
stóru, nærveran sem eykur stórum
fögnuðinn. Þetta er dagurinn sem
Drottinn hefur gert, fögnum og ver-
um glöð á honum.
Kirkjan til fólksins
Gleðidagar
Hugvekja
María Guðrúnar.
Ágústsdóttir
Höfundur er prestur í
Fossvogsprestakalli.
maria@kirkja.is
Við getum sjálf
ráðið nokkru um
hvað það er sem
hefur mest áhrif
á líf okkar. Mikl-
um við það sem
er gleðilegt eða
miklum við það
sem miður fer?
María Guðrúnar.
Ágústsdóttir
Fossvogskirkja
Páskahátíð og sum-
arkoma í miðjum lífs-
hættulegum heimsfar-
aldri sem sér ekki
fyrir enda á með af-
leiðingum sem varla
nokkur maður hefði
getað ímyndað sér að
yrði bláköld stað-
reynd, ekki einu sinni í
kvikmynd eða skáld-
sögu. Þetta er samt
staðreynd. Banka-
hrunið hafði geigvænlegar afleið-
ingar fyrir íslenskan vinnumarkað
en áhrif kórónuveirunnar eru önn-
ur, umfangsmeiri og mun alvar-
legri.
Á þeim fagfélagsvettvangi sem ég
starfa á sætir fastráðið starfsfólk
mikilli skerðingu starfshlutfalls með
tilheyrandi tekjutapi, ef því hefur
þá ekki verið sagt upp störfum í
þrengingum fyrirtækja sinna. Verst
er ástandið samt meðal sjálfstætt
starfandi félagsmanna okkar. Þar
sviðnar jörðin alveg niður í rót í
mörgum tilvikum. Fátt eða ekkert
er um verkefni. Algjör óvissa ríkir
um hvað gerist næstu mánuði og
misseri. Staðan er slæm og horfur
ískyggilegar.
Svo vill til að ákveðið er að sam-
eina síðar á árinu Félag tæknifólks
í rafiðnaði, kjaradeild Félag kvik-
myndagerðarmanna og Félag sýn-
ingarstjóra í kvikmyndahúsum. Oft
er þörf en nú er nauðsyn að snúa
bökum saman. Innan vébanda sam-
einaðs fagfélags verða margir
þeirra hópa sem hvað verst fara út
úr hamförunum sem geisa í sam-
félaginu. Við erum til að mynda að
tala um kvikmyndagerðarfólk,
tæknifólk í leikhúsum, á tónleikum,
við útsendingar frá kappleikjum og
íþróttamótum og á hvers kyns sam-
komum, fólk sem fæst við forritun,
kerfisstjórn, vefumsjón og marga
fleiri.
Stundum göntumst við með að
okkar fólk sé hinir ósýnilegu, menn-
irnir á bak við tjöldin, en samt
ómissandi starfs-
kraftar sem stuðla að
því að gera árshátíð-
ina, útsendinguna frá
fótboltaleiknum, kvik-
myndina, sjónvarps-
þáttinn, ráðstefnuna,
leiksýninguna og
margmiðlunarefnið að
því sem það er. Störf
framan við myndavélar
eru sýnileg en störf
aftan við þær ósýnileg,
eðli máls samkvæmt.
Hvoru tveggja nauð-
synlegur hluti af heild.
Félagið okkar er í evrópskum og
alþjóðlegum samtökum fagfólks
tengdum kvikmyndagerð, fram-
leiðslu sjónvarpsefnis, sviðslistum
og margvíslegri margmiðlun. Í sam-
eiginlegri yfirlýsingu þessara sam-
taka og samtaka framleiðenda og
stofnana er kallað eftir því að
stjórnvöld á hverjum stað grípi
skjótt til beinna og áhrifaríkra að-
gerða til stuðnings félögum, launa-
mönnum, lausráðnum og einyrkjum
í geirum sjónvarps- og kvikmynda-
framleiðslu til að reyna að afstýra
menningarlegum skaða sem við
blasir þegar kvikmyndagerð og
framleiðsla sjónvarpsefnis hefur
stöðvast og liggur niðri um víða
veröld.
Bent er á ýmsar leiðir sem
stjórnvöld geti farið. Beint liggi við
að tryggja auknar atvinnuleys-
isbætur en ríkisaðstoð við faggrein-
arnar hljóti að koma til álita og
sömuleiðis opinberir styrkir til til-
tekinna verkefna, lækkun skatta og
gjalda á fyrirtæki og einstaklinga.
Skammtímaaðgerðir séu vissulega
skref í rétta átt en horfa verði
lengra fram á veginn.
Auðvitað erum við í þessu öll og
tökumst sameiginlega á við samko-
mubann, kjaraskerðingu, atvinnu-
leysi og félagslega erfiðleika sem
tilheyra dæmalausu ástandi. Margir
í samfélaginu halda sem betur fer
starfi sínu og tekjum. Aðrir eru illa
settir og ég er í forsvari fyrir
nokkra slíka hópa.
Augljóst er að rafrænar leiðir
verða fetaðar í hraðvaxandi mæli í
námi og miðlun til fróðleiks og af-
þreyingar. Það skyldi nú ekki vera
að einmitt í veirufaraldri með tug-
þúsundir heimavinnandi á vegum
fyrirtækja sinna eða á eigin vegum
opnist augu ráðamanna og annarra
fyrir ýmsum möguleikum á þessu
sviði!
Rökrétt væri að grípa nú tæki-
færið og verja verulegum fjár-
munum í að byggja upp fjarkennsl-
unet, skapa gagnvirkt námsefni og
miðlunarkerfi til að treysta nauð-
synlegar stoðir innviða upplýsinga-
samfélags á tímum fjórðu iðnbylt-
ingarinnar. Það hlýtur að vera
vænlegra að virkja frekar krafta
fagfólks en benda því bara á að
skrá sig atvinnulaust! Þá er ég með
í huga alla þá sem hafa þekkingu og
reynslu af því að vinna með mynd,
ljós, hljóð, grafík, hreyfimyndir og
fleira slíkt en skortir vinnu og verk-
efni.
Nú er um að gera að finna hug-
myndum farveg og tryggja fjár-
hagslegan stuðning til að hrinda
þeim í framkvæmd. Stefna saman
fólki í hópa til að vinna að rafrænu,
gagnvirku námsefni. Stofna hópa til
að veita ráð, aðstoð og þjálfun í
skólakerfinu til að bæta til dæmis
fjarnám og færa þar út kvíar tækni-
lega.
Með þessu móti myndu stjórn-
völd stuðla að því að snúa vörn í
sókn, skapa vonir og auka bjartsýni
í samfélaginu. Kreppa skapar tæki-
færi, okkar er að grípa þau.
Kreppan skapar
tækifæri, grípum þau
Eftir Jakob
Tryggvason
» Verst er ástandið
meðal sjálfstætt
starfandi félagsmanna
okkar. Þar sviðnar jörð-
in alveg niður í rót í
mörgum tilvikum.
Jakob
Tryggvason
Höfundur er formaður Félags
tæknifólks í rafiðnaði.