Dagblaðið Vísir - DV - 28.08.2020, Blaðsíða 14

Þjóðgarðurinn á Þing-völlum varð til þegar svæðið var friðlýst
með sérstökum lögum 1928.
Hefur svæðið sem telur 228
km² verið skilgreint í laga-
bálkum sem „friðlýstur helgi-
staður allra Íslendinga“ og er
á heimsminjaskrá UNESCO.
Það stingur því í stúf þegar
gengið er fram á glæsihýsi
innan marka Þjóðgarðsins.
„Það hafa engir bústaðir
verið byggðir síðustu 10 ár
innan þjóðgarðsins,“ segir
Einar Á. E. Sæmundsen þjóð-
garðsvörður. Hann segir
Þjóðgarðsnefnd hafa ríka
heimild til að skipta sér af
framkvæmdum í garðinum
svo sem stækkunum eða slíku
og séu lóðarleigusamningar
einungis gerðir til 10 ára í
einu.
Aðspurður um hvort það
sé einhver möguleiki á því
að stíga inn í kaup og sölu á
glæsihýsum sem eru jafnvel
metin á tvö hundruð milljónir
svarar hann: „Það veltur allt
á þeim fjárheimildum og vilja
sem er til staðar hjá Þing-
vallanefnd.“ Öll kauptilboð
í eignir á svæðinu fara fyrir
Þingvallanefnd sem tekur af-
stöðu til þeirra.
„Það hefur verið stefnan að
nýta forkaupsrétt þegar efni
og aðstæður bjóðast. Á síðustu
10 árum hefur verið gengið
mjög ákveðið fram í því þegar
tækifæri hafa boðist.“ Fyrr á
árinu keypti fjármálaráðu-
neytið húsgrunn á 35 milljónir
á svæðinu, en athygli vakti að
fljúga þurfti steypunni í hús-
grunninn með þyrlu. Hús-
grunnur þessi hafði staðið
óhreyfður í áraraðir þegar
ríkið keypti hann.
Farga bústöðum
Lengi hefur verið rætt um
erfðarétt á bústöðum á leigu-
lóðum innan þjóðgarðsins að
því leyti að falli eigandinn frá
erfist rétturinn. „Þegar það
eru nafnabreytingar innan
fjölskyldu hefur nefndin ekki
stigið inn í það.” Hann segir
það vera annað mál en ef bú-
staðir eru til sölu. „Við höfum
á síðustu árum verið að reyna
að leysa til okkar alla bústaði
í Gjábakka. Þeir voru níu en
hafa allir verið keyptir. Það
stóð til að byrja að fjarlægja
þá í ár, en það hefur aðeins
frestast vegna fjármagns og
aðstæðna. Þeir verða svo fjar-
lægðir einn af öðrum, nema
einn sem verður nýttur á
vegum garðsins.” Einar segir
óvíst hvort þeim verði fargað
eða seldir en ekki sé hlaupið
að því að fjarlægja gamla bú-
staði á svæðinu. Sumir séu illa
farnir og jafnvel ekki hægt að
komast að þeim nema í miklu
frosti og snjó þegar aðstæður
eru hagstæðar og ólíklegt
þyki að hægt sé að fjarlægja
þá alla í heilu lagi. „Það eru
meiri líkur en minni að þeim
verði fargað. Við höfum
fargað einum og selt einn til
brottflutnings en það eru ein-
hverjir mjög slappir. Þetta fer
líka eftir markaðsaðstæðum.
Þetta eru litlir og gamlir bú-
staðir í Gjábakka.“
Snortin náttúra
„Það er algengur misskiln-
ingur að það sé mikill fjöldi
bústaða inni á þjóðgarðs-
svæðinu. Þeir eru rétt yfir 70
sem stendur. Það tilheyra ekki
allir bústaðir í kringum Þing-
vallavatn þjóðgarðinum. Það
eru í kringum 1.000 bústaðir
í kringum vatnið sem tilheyra
ekki þjóðgarðinum,“ segir
Einar. Þeir bústaðir sem eru
á svæðinu eiga að falla hvað
mest að umhverfinu og lítið
er sóst eftir stækkunum til
nefndarinnar, að sögn Einars.
Í stefnumörkunarskýrslu
þjóðgarðsins frá 2019 kemur
eftirfarandi fram: „Ljóst er að
sumarhúsasvæðin eru snortin
og ekki áhugaverð til vernd-
unar í núverandi mynd. Á hinn
bóginn skal tryggt að svæðin
GLÆSIBÚSTAÐIR Í ÞINGVALLA-
ÞJÓÐGARÐI AÐ LÍÐA UNDIR LOK
Yfirlýst stefna Þingvallanefndar er að fækka bústöðum í einkaeign innan þjóð-
garðsins á Þingvöllum. Á síðustu árum voru keyptir níu bústaðir sem stendur til að
færa eða farga. Á friðlýstum helgistað allra landsmanna glittir þó enn í glæsihýsi.
Þorbjörg
Marinósdóttir
tobba@dv.is
Þetta glæsilega sumarhús er í eigu Bjössa og Dísu í World Class. MYND/AÐSEND
stingi ekki frekar í stúf en nú
er og því ekki leyfðar frekari
byggingar á þessum svæðum
né þau stækkuð.“
Glæsibústaður Bjössa og
Dísu í World Class
Í nóvember árið 2009 greindi
DV frá því að Björn Leifsson
og eiginkona hans Hafdís
Jónsdóttir væru að byggja
sumarbústað á besta stað á
Þingvöllum í skugga taps sem
félag þeiraa, Laugar ehf., varð
fyrir árið 2008. Tapið það ár
var rúmlega 268 milljónir
króna en þrátt fyrir það ákvað
Björn, sem sat einn í stjórn fé-
lagsins, að greiða sér 6 millj-
ónir í arð.
Sumarbústaðurinn var
skráður á Laugar ehf. þegar
hann var byggður. Samkvæmt
iðnaðarmanni sem DV ræddi
við á sínum tíma, var kostnað-
urinn við byggingu bústaða-
rins líklega á milli 100 og 200
milljónir króna. Samkvæmt
fréttinni frá 2009 er lóðin
sem bústaðurinn stendur á 6
þúsund fermetrar að stærð.
Bústaðurinn er á tveimur
hæðum, kjallarinn er rúmlega
73 fermetrar, en hæðin fyrir
ofan er tæpir 89 fermetrar.
Samkvæmt heimildum DV var
keypt grafa, sérstaklega fyrir
byggingu bústaðarins. Þá var
einnig prammi á svæðinu sem
var notaður til að ferja bygg-
ingarefni yfir vatnið.
Bústaðurinn var kláraður
fyrir nokkrum árum og þykir
afar glæsilegur.
Samkvæmt heimildar-
manni DV er orðrómur um
að það hafi þurft þyrlu til
að koma með gluggana að
svæðinu þar sem erfitt er að
komast að húsinu, sérstak-
lega með svo mikið og stórt
gler. Nágranni Björns, Ágúst
Guðmundsson, Bakkavarar-
bróðir, flaug steypu í sinn bú-
stað þegar hann var byggður
í sömu götu, með þyrlu.
Glæsilegur spíttbátur er
á lóðinni sem fjölskyldan og
vinir hennar geta notað til
að fara út á Þingvallavatn.
Bústaðurinn er byggður afar
nálægt bakka vatnsins og því
þarf ekki að fara langt til að
fara í bátsferð. Þá eru líka
tveir kajakar á lóðinni sem
einnig er hægt að nota til að
ferðast um á vatninu fallega.
Margir nafntogaðir ein-
staklingar hafa átt og eiga bú-
staði við Þingvallavatn sem er
vissulega paradís allra lands-
manna. n
Þyrla flytur steypu við byggingu húsgrunns innan
Þingvallaþjóðgarðs 2008. MYND/AÐSEND
Kajaksiglingar á Þingvallavatni eru vinsælar.
MYND/AÐSEND
Útsýnið úr glæsihúsinu er stórbrotið.
MYND/AÐSEND
14 FRÉTTIR 28. ÁGÚST 2020 DV