Fréttablaðið - 04.09.2020, Blaðsíða 6

markaður
Bænda
um helgina!
... hjá ok
ku
r
í
d
a
g
H
já
b
ó
nd
a í gær ...
Afgreiðslutímar á www.kronan.is
Alltaf nóg til af humri hjá Norðanfiski...
STÓRUM HUMRI!!
Norðanfiskur ehf. sérhæfir sig í framleiðslu á
úrvals sjávarfangi til veitinga- og stóreldhúsa.
Einnig má finna vörur Norðanfisks í
neytendapakkningum í verslunum
Bónus um land allt.
Hafið samband á nordanfiskur@nordanfiskur.is eða í síma 430 1700
DAG HVERN LESA
93.000
ÍSLENDINGAR
FRÉTTABLAÐIÐ
AÐ MEÐALTALI HEIMILD: PRENTMIðLAMÆLING GALLUP OKT-DES 2019, 12-80 ÁRA,
ALLT LANDIð HAGSTOFA ÍSLANDS, MANNFJÖLDATÖLUR, 2019
Mynd af Róberti Spanó og Erdogan Tyrklandsforseta vakti misjöfn viðbrögð á samfélagsmiðlum í gær. MYND/GETTY
MANNRÉTTINDI Róbert Spanó, for-
seti Mannréttindadómstóls Evrópu
(MDE), átti fund með Erdogan Tyrk-
landsforseta við upphaf opinberrar
heimsóknar sinnar til Tyrklands
sem stendur nú yfir. Róbert ræddi
ástandið í Tyrklandi við forsetann,
grundvallarreglur Mannréttinda-
sáttmálans um réttarríkið og lýð-
ræði og mikilvægi þess að staðinn
sé vörður um tjáningarfrelsið og
sjálfstæði dómsvaldsins, að því
er fram kemur í tilkynningu á vef
dómsins. Þá lagði hann áherslu á
skyldur aðildarríkja Mannrétt-
indasáttmálans til að framfylgja
niðurstöðum dóma MDE um brot á
ákvæðum sáttmálans.
Heimsókn Róberts hefur vakið
hörð viðbrögð bæði meðal stjórnar-
andstæðinga í Tyrklandi, mann-
réttindasamtaka og samtaka fræði-
manna og dómara víða um heim.
Talið er að um þrjú þúsund
dómarar hafi verið frelsissviptir
í aðgerðum tyrkneskra yfirvalda
eftir valdaránstilraunina 2016.
Mörgum þeirra hefur verið haldið
án dóms og laga en dómar hafi
verið kveðnir upp í tilvikum ann-
arra. Meðal þeirra var Murat Arslan
sem starfað hafði með alþjóðasam-
tökum dómara og var handtekinn
skömmu eftir aðalfund samtakanna
haustið 2017. Hann hefur nú verið
dæmdur í tíu ára fangelsi fyrir
óljósar sakir.
Íslenskir dómarar sem Frétta-
blaðið ræddi við eru málkunnugir
Arslan og öðrum fangelsuðum dóm-
urum í Tyrklandi. Þeir segjast veru-
lega hugsi yfir heimsókn Róberts,
fundi hans með Erdogan og fyrir-
lestri sem hann f lutti í gær fyrir
verðandi dómurum sem taka eiga
við af þeim þúsundum dómara sem
reknir hafa verið og fangelsaðir.
Samskipti við tyrknesk stjórnvöld
séu vandmeðfarin enda megi skilja
þau sem viðurkenningu á ríkjandi
ástandi.
Tveimur dögum fyrir heimsókn
Róberts til Tyrklands sendu fjögur
hagsmunasamtök dómara í Evrópu
frá sér áskorun til Evrópuráðsins og
tyrkneskra stjórnvalda. Skorað er á
Evrópuráðið að fylgjast náið með
stöðunni í Tyrklandi og þrýsta á
þarlend stjórnvöld um að láta strax
af tilhæfulausum frelsissviptingum
og ákærum gegn dómurum og setja
þá sem sætt hafa tilhæfulausum
brottrekstri aftur í embætti.
Í áskoruninni eru tekin dæmi af
þremur dómurum; Mehmet Tosun,
sem haldið var við ómannúðlegar
aðstæður án þess að njóta nauðsyn-
legrar heilbrigðisþjónustu. Hann
lést í gæsluvarðhaldinu í mars 2017
aðeins 29 ára gamall; Husamettin
Ugur, sem hefur verið haldið í ein-
angrun síðan í júlí 2016 og hefur
þolað barsmíðar fangavarða, og
dómaranum Sultani Temel sem
glímir við alvarlegt þunglyndi í
gæsluvarðhaldi sem hún hefur setið
í síðan í janúar 2017 að hluta til með
fimm ára dóttur sinni.
Ekki liggur fyrir hvort Róbert
hefur með beinum hætti gagnrýnt
tyrknesk stjórnvöld fyrir aðför að
sjálfstæði dómsvaldsins í landinu,
í heimsókn sinni.
Í fyrirlestri, sem hann hélt fyrir
verðandi dómara í gær og birt er á
vef MDE, dvaldi Róbert lengst af við
réttarríkið og sjálfstæði dómsvalds-
ins og mikilvægi þjálfunar dómara
án þess þó að beina spjótum sínum
með beinum hætti að ástandinu
í dómskerfi landsins. Hann vakti
þó athygli á því að dóminum hefði
borist fjöldi erinda frá tyrkneskum
frelsissviptum dómurum og að
sérstaklega stífar reglur giltu um
heimild fyrir slíkum aðgerðum.
Andstætt því sem hinn nýi stjórn-
lagadómstóll haldi fram sé það
hlutverk MDE að meta hvort slíkar
aðgerðir séu í samræmi við lög.
„Að okkar mati er hvorugt að
finna í Tyrklandi; hvorki réttarríki
né sjálfstæða dómstóla,“ segir José
Igreja Matos, forseti Evrópusam-
bands dómara, í samtali við Frétta-
blaðið. Hann vildi ekki tjá sig beint
um þá gagnrýni sem fram hefur
komið á Tyrklandsheimsóknina
en sagði Róbert hafa komið inn á
mikilvæga þætti í ræðu sinni í gær,
bæði um frelsissvipta dómara og
mikilvægi sjálfstæðis dómsvalds-
ins. „Bæði ég sjálfur og samtök
evrópskra dómara erum sammála
Róberti Spanó um að réttarríkið er
ekki til án sjálfstæðs dómsvalds og
það endurspeglast í gríðarlegum
áhyggjum sem við höfum margoft
lýst af ástandinu í Tyrklandi.“
Róbert og Erdogan
ræddu mannréttindi
Róbert Spanó hefur sætt töluverðri gagnrýni fyrir heimsókn sína til Tyrk-
lands. Hann hitti Erdogan forseta í gær og hélt fyrirlestur um réttarríkið fyrir
verðandi dómara í landinu. Íslenskir dómarar eru hugsi yfir heimsókninni.
Að okkar mati er
hvorugt að finna í
Tyrklandi: hvorki réttarríki
né sjálfstæða dómstóla.
José Igreja Matos, forseti
Evrópusambands dómara
4 . S E P T E M B E R 2 0 2 0 F Ö S T U D A G U R6 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð