Hvöt - 01.03.1953, Blaðsíða 5

H V Ö T
3
Ástæðurnar eru margar og e. t. v.
fleiri og fjölþættari en við gerum
okkur ljóst í fljótu bragði.
Fyrst er það hin hömlulausa áfeng-
issala, sem sjálft ríkið stendur fyrir.
Þangað má rekja frumorsakirnar.
Það er beiskur sannleikur, að ís-
lenzka ríkið skuli lifa á vesöld þegna
sinna, skuli standa fyrir slíkri niður-
rifsstarfsemi sem sölu áfengra drykkja,
er sviptir þjóðfélagsþegnana skyn-
semi og gerir þá að öskrandi villidýr-
um eða spýjandi úrþvættum.
Og þetta er talinn ómissandi liður
til að hægt sé að afgreiða hallalaus
fjárlög. Okkur verður ósjálfrátt á að
spyrja:
Hvar er það ríki statt, sem lifir
á því að eyðileggja þjóðfélagsþegriana,
rífa niður í stað þess að byggja upp
og elur upp áfengissjúklinga í stað
heilbrigðrar og bindindissinnaðrar
æsku?
Það er sorglegt að verða að viður-
kenna þetta, en íslenzka ríkið hefur
þessa skemmdaverkastarfsemi að einu
helzta lífsviðurværi sínu.
Ég tel, að meðan ríkið stendur fyrir
ótakmarkaðri áfengissölu, sé engra úr-
bóta von.
En það er margt fleira, sem taka
verður til athugunar.
Eitt af því er afstaða almennings
til áfengis.
Hið hlautlausa og andvaralausa al-
menningsálit, sem hér hefur þróazt,
gegnsýrt hinum rotna hugsunarhætti
hófdrykkjumannsins, er hættulegt.
Það stuðlar óbeint að viðhaldi
áfengisbölsins.
Almenningsálitið er ekki heilbrigt,
nema það sé á móti áfengisnautn.
Færri myndu drekka, ef það þætti
vanvirða.
En nú er álit alls þorra almennings
það, að það sé ekki annað en sjálf-
sagður og eðlilegur hlutur að sjá annan
hvern mann drukkinn á samkomum.
Þetta álit stafar fyrst og fremst af
hinum lævíslega áróðri hinna svoköll-
uðu hófdrykkjumanna, þeirra, sem
oftast leiða æskumennina út í það að
súpa fyrsta sopann.
Frá þeim hefur æskan fyrirmynd-
ina.
Það fer enginn að drekka af löng-
un til að standa í sporum ofdrykkju-
mannsins nema sá, sem haldinn er
óstöðvandi sjálfseyðileggingarhvöt.
En hófdrykkjumanninum vilja marg-
ir líkjast.
Þar er maður, sem drekkur til að
verða glaður og reifur.
Æskumenn, sem haldnir eru feimni,
eygja þarna oft leið til að losa sig
undan áhrifavaldi hennar.
Þeir vita ekki, að gleði hófdrykkju-
mannsins er ekki sönn gleði, heldur
augnabliksæsing af völdum eitursins.
Þeir vita ekki, að þeir eru að ganga
ægilegum bölvaldi á hönd, sem e. t.
v. verður ekki hægt að losa sig und-
an síðar. Það hvílir þung sök á þess-
um hófdrykkjumönnum, því að þeim
er fullljóst, hvað þeir eru að gera.
En þeir þykjast ekki geta að því
gert, ef einhver, sem þeir hafa leitt
út í að súpa fyrsta sopann, lendir
í óreglu og drykkjuskap.
En það er ekki nóg að telja upp
orsakirnar.
Það þarf að finna ráð til úrbóta.
Við höfum reynsluna af hinu marg-
umtalaða frelsi í áfengismálunum.