Þjóðhátíðarblaðið - 09.08.1936, Qupperneq 6

Þ JÓÐHÁTÍ Ð ARBL AÐIÐ 1936
Íþróttalíf og íþróttafélög
í Vestmannaeyjum
eftir Jóh. Gunnar Ólafsson, bæjarstjóra.
Vestmannaeyingar hafa allt af verið meðal
fremstu íþróttamanna hér á landi. Sérstaklega
hafa þeir á öilum öldum skarað fram úr öðr-
um landsmönnum í einhverri vandasömustu og
hættulegustu íþrótt, sem menn hafa brugðið
fyrir sig. Á ég þar við bjargsig með ýmsum
hætti (lærvaður, hnoðaburður. o. fl.), og að
fara laus í hamra. Munu fáir leika eftir hin-
um beztu fjallamönnum þær fjallaferðir. Það
er ekki á færi annarra en hinna kjörkuðustu
og þrekmestu manna sum þau sig, sem hér
voru og eru farin.
Það má minna á það, að tveir af þeim
þremur mönnum, sem fyrstir fóru upp i Eld-
ey við Reykjanes og lögðu veginn upp á eyna,
voru Vestmannaeyingarnir Ágúst og Stefán
Gíslasynir frá Hlíðarhúsi.
Meðan fiskveiðar voru stundaðar á opnum
skipum stóðu Vestmannaeyingum engir á
sporði við siglingar og skipstjórn í stórsævi.
Fór svö mjög orð af þ»eim, að ’þeir voru ráðnir
í til annarra héraða, til þess að kenna monn-
í um þar þessar íþróttir sínar.
I öðrum íþróttum munu þeir ekki heldur
1 hafa staðið öðrum landsmönnum að baki.
Það er kunnugt, að á 19. öldinni voru hér
góðir sundmenn, eins og t. d. Jónas Bjarnason
í Miðhúsum og Olafur D. Benediktsson í Hjalli.
Glíma var einnig iðkuð hér all-mikið og hafa
eflaust verið hér góðir glímumenn, fyrrum, þó
litlar sögur fari nú af því. I landíegum á vetr-
arVertíðum voru jafnan háðar miklar bænda-
glímur á Stakkagerðistúni og á Skansinum. ;
■ Aðrar íþróttir voru einnig iðkaðar hér. T.
d. svo nefnt bringustökk, sem ekki þekkist
annars staðar. Var það eins konar stangar-
■ stökk. Það var iðkað með þeim hætti, að sá,
sem stökk, fór upp á hæð eða vegg og setti
all-langa. stöng fyrir bringu sér. Fleygði hann
sér síðan á stönginni eins langt og hann orkaði.
Þótti þetta góð íþrótt og skemmtileg og var
mikið tíðkuð í landlegum, einkum ofan við
Skipasand. Voru þar miklir öskuhaugar, og því
mjúkt að koma niður. All-mikið var hér gengið
á öndrum. Jón Jónsson í Gvendarhúsi var mjög
leikinn í því. Gekk hann iðulega á yngri ár-
um á háum öndrum heiman frá Gvendarhúsi
niður í Sand. Svo var honum þessi íþrótt í
merg runnin, að um áttrætt lék hann hana
enn með ágætum. Sá ég hann einu sinni skömmu
áður en hann dó leika þetta.
Um miðja síðustu öld voru hergöngur og
skotfimi iðkuð mikið, meðan við naut Kohl
sýslumanns, sem stofnaði hér herflokk árið
1854. Fóru heræfingar fram daglega, þangað
til hann dó árið 1860. Eftir lát Kohl dofnaði
yfir æfingum þessum og voru þær algjörlega
lagstar niður árið 1872.
Um íþróttaiðkanir bundust menn hér fyrst
félagsskap, þegar stofnað var Glímu- og sund-
félag Vestmannaeyja 7. jan. 1894. Voru stofn-
endur félagsins 16 menn, sem lært höfðu sund
hjá Friðrik Gíslasyni í Hlíðarhúsi, á hverju
sumri frá því árið 1891, að hann hóf hér
sundkennsíu fyrir tilstilli bjargráðanefndar.
Hvatamaður að stofnun félagsins var Sigurð-
ur Sigurfinnsson, hreppstjóri, og formaður þess
meðán það starfaði. Æfði félag þetta glímur
og sund um nokkur ár, en starfsemi þess féll
niður árið 1897, eftir að það hafði starfað um
f jögra ára skeið. Sérstaklega hafði félagið lagt
stund á glímu, sem Friðrik Gíslason kenndi
einnig, en tvö fyrri starfsár félagsins var
sundið einnig æft af kappi.
Sumarið 1903 kenndi Björgúlfur Ólafsson
læknir hér sund. Kenndi hahn unglingum og
fullorðnum mönnum jafnframt knattspyrnu
og er þá fyrst að sú íþrótt er iðkuð hérna.
Að hans tilhlutan var þá stofnað Fótboltafélag
Vestmannaeyja. Sýndi félagið knattspyrnu á
Þjóðhátíðinni þá um sumarið. Þetta félag er
ennþá starfandi., en var síðar skýrt upp og
6