Samtökin '78 - Úr felum - 01.03.1983, Blaðsíða 4

Hiuvi íliMcdttin vid —
— Hwllwldmvtf ?
Hér á dögunum hitti ég gamla vin-
konu mína og spurði hún mig
spjörunum úr um það hvernig mér
gengi að lifa lífinu á íslandi eftir
nokkurra ára fjarvistir i útlöndum.
M.a. sagði ég henni þá frá því að-
kasti sem ég hefði orðið fyrir sem
opinn hommi í Reykjavik. «Já»,
segir hún og i augunum bregður
fyrir gamalkunnri hlýju í minn
garð, «kannski það sé best að
hafa það eins og hann...»Og hún
nefnirnafn homma sem við þekkj-
um bæði. «Þótt ég viti hvar hann
standi þá talar hann aldrei um
hvatir sínar frekar en þær væru
ekki til. Enda er það eðlilegt, ekki
tala ég um mitt kynlíf.» - Ég finn
bræðina blossa upp í mér og eitt
andartak er mér efst í huga að
svara skætingi. Svo svara ég að
þótt homminn sitji vissulega i titt-
lingnum á mér þá sitji hann ekki
síður í hjartanu. Hún sé í rauninni
að hvetja til þess sem fæstir het-
erósexúalistar láti bjóða sér': Að
þegja dýpstu og heitustu tilfinn-
ingar sínar í hel. Það er rétt að
aldrei tölum við um kynlíf hennar
en aldrei dytti henni í hug að fara i
felur með samband sitt við mann
og börn. Hún talar mikið um til-
finningar sínar til karla við mig og
lái henni enginn, þær eru óaðskilj-
anlegur hluti af sjálfsvitund henn-
ar og í ástir sínar hefur hún sótt
styrk til að lifa og starfa í samfél-
agi við annað fólk.
Þetta kann einhverjum að þykja
augljóst mál og þvi lítill vísdómur.
Engu að síður höfum við, sem
elskum okkar eigið kyn, verið
rænd réttinum til að gera ástir
okkar og girnd að eðlilegum þætti
persónuleikans. Við höfum verið
rænd réttinum til að sækja þang-
að styrkinn til að lifa og starfa með
öðrum mönnum. f þessu felst lika
kjarninn i allri baráttu lesbía og
homma. Að mínu viti er það bar-
áttan fyrir því að geta tjáð ástir
sínar á opinn og blygðunariausan
hátt án þess að þurfa að óttast sví-
virðingar og ofsóknir annarra. Það
er baráttan fyrir því að koma úr
felum.
En til að koma úr felum þarf
talsvert meira átak en til að lyfta
litlafingri. Stundum finnst mér að
margir opnir hommar og lesbíur
geri fulllítið úr þessu átaki þegar
þau líta til baka og hlaupi þá hratt
yfir þetta skeið í lífi sínu. Ástæð-
urnar eru sjálfsagt margvíslegar.
Við upplifum t.d. svo óumræði-
legan létti við hvert það skref sem
við stígum til opnara lifs að okkur
þykir best að bæla niður og
gleyma fortið auðmýkingar, felu-
leiks og sjálfsfyrirlitningar. En
menn verða að þekkja sögu sina,
muna fortið sina og hafa vilja til að
segja öðrum frá henni - ekki sist
þeim sem eiga eftir að ganga
sömu leið. Hún er löng, leiðin sem
flestir 12 ára strákar og stelpur
þurfa að fara áður en þau læra að
nefna tilfinningar sínar réttu nafni
og eignast félaga meðal sinna lika,
- raunar allt of löng.
AÐ FYRIRLÍTA SJÁLFAN SIG
Ekki ætla ég að ljölyrða um þá
kúgun sem umhverfið beitir okkur
homma og lesbíur. Á flestum síð-
um þessa blaðs má lesa um hana.
Hins vegar er vert að minna á
þann sannleika allrar kúgunar að
hún fær ekki staðist til lengdar
nema sá kúgaði geri viðhorf kúg-
arans að sínum. Hvort sem um er
að ræða gyðinga eða hómósexúal-
ista, konur í karlmannasamfélagi
eða verkamenn í auðvaldsþjóðfél-
agi þá er styrkur kúgunarinnar
ekki síst í því fólginn að þeir kúg-
uðu geri gildismat og siðaboð kúg-
aranna að sínum. Þannig hefur
fyrirlitning umhverfisins á okkur
hommum og lesbíum orðið að
sjálfsfyrirlitningu okkar og uppi í
kollinum á okkur hefur samfélagið
komið fyrir lítilli lögreglu sem sér
til þess að við villumst ekki af
básnum sem það hefur ætlað okk-
ur. Ef það skyldi hvarfla að ein-
hveijum að stíga út úr honum þá
lyftir löggan á efstu hæðinni vísi-
fingrinum og segir: «Uss, ekki
má.» Þannig eru flestar uppreisnir
mannanna kæfðar i fæðingunni.
Dæmin um slíka sjálfskúgun í
lífi homma og lesbía eru nær
óendanleg. Nærtækasta dæmið
er það viðhorf sem ég lýsti í upp-
hafi: Það gildismat, sem segir
okkur að við hommar höfum ekki
tilfinningar, hafa margir á meðal
okkar gert að sinum. Þeir hafa
aldrei látið sig dreyma um að
rækta tilfinningasambönd við
aðra homma hvað þá að leyfa sér
að verða ástfangnir. Þeir hafa sett
jafnaðarmerki milli lífsskilyrða
hommans og lífsskilyrða tittlings-
ins.Ég þekki meira að segja einn á
meðal okkar sem telur okkur
hommunum það til tekna að hafa
bjargað mörgu hjónabandinu með
því að sinna «sérþörfum» eigin-
mannanna. Slík getur lítilþægni
okkar verið þegar réttur tilfinning-
anna er annars vegar. - f beinu
framhaldi af þessu má minna á þá
hómósexúalista sem telja sér það
til dyggða að láta aldrei tilfinning-
ar sínar í ljós við sina lika svo aðrir
sjái til og hatast við þá sem
gera það. Allt þetta fólk lætur
prýðilega að stjórn litlu löggunnar
sam samfélagið hefur sett þeim til
höfuðs frá blautu barnsbeini.
ÞEGAR HOMMAR LYFTA HÖFÐI
En stundum gerast þau undur að
4