Samtökin '78 - Úr felum - 01.03.1983, Qupperneq 7

nokkur að tala um fijálsborna
þjóð ?
Þótt margir okkar finni til óum-
ræðilegs léttis þegar við ijúfum
einangrun okkar og kynnumst öðr-
um hommum, þá hrekkur hún
skammt, samstaðan sem við finn-
um i skemmtanalífinu. Flestir
gefast upp á því að finna gæfuna á
skemmtistöðum þegar til lengdar
lætur en leysa kannski mál sin
þegar þeir finna «einhvern fastan»
I parsamböndunum finna margir
okkar þann styrk sem þarf til að
standa við tilfinningar sínar. Með
tryggan elskhuga sér við hlið
reynist mörgum auðveldara að
koma úr felum gagnvart gömlum
vinum og ættingjum. En í stað
þess að nota þennan nýfengna
styrk til að miðla öðrum af reynslu
sinni og ryðja öðrum hommum
brautina þá hverfa allt of margir
inn fyrir fjóra veggi einkalífsins
án þess að hugleiða ábyrgð sína
gagnvart þeim sem örvænta í ein-
angrun sinni. Því það er hægt að
lifa öðruvísi og ná lengra - lika á
íslandi
um sér.
En stoltið yfir því dýrmætasta,
sem við eigum, ber suma okkar
lengra. Þeir taka fjórða skrefið og
verða opnir hommar hvar sem þeir
fara. Þeir eru opnir á vinnustað,
meðal fólksins í húsinu þar sem
þeir búa og koma jafnvel fram í
fjölmiðlum. - Ástæðan er einföld.
Við höldum áfram að finna til van-
máttar og auðmýkingar svo
lengi sem við leynumst. Óttinn
við að missa húsnæðið ef ná-
grannarnir kæmust að því að hann
er elskhugi þinn, strákurinn sem
kemur daglega í heimsókn, sá ótti
er langtum verri en vissan um að
þú þorir að verja þig ef til átaka
kæmi við nágranna og húseiganda
og þorir að leita réttar þíns. Lögin
eru nefnilega líka samin fyrir okk-
ur þótt margir hómósexúalistar
eigi erfitt með að muna það.
UPPGJÖR OG UPPREISN
Þriðja skrefið taka þeir sem neita
að lokum að kyngja auðmýkingum
feluleiksins, þeir gerast virkir í
samtökum hómósexúalista eða
taka höndum saman á algjörlega
óformlegan hátt til að vinna að
einstökum baráttumálum. Dæmi
þessa þekkjum við úr nágranna-
löndunum þar sem sum okkar hafa
kynnst baráttustarfi og visir að
því hefur líka komið í ljós hér
heima á síðustu árum.
Sérstaða hreyfinganna felst ekki
síst í því að þar geta menn kynnst
án þess að vera ofurseldir tilvilj-
unum og yfirborðsmennsku
skemmtistaðanna. Þar fá margir í
rauninni fyrsta tækifærið til að
tala við sína lika í einlægni og
byija að skilja hversu margt er
sameiginlegt með reynslu okkar.
Þá opnast augu margra fyrir því
hversu litilþægir þeir hafa verið i
kröfum sínum til lífsins og löngun-
in eykst til að gera upp við felu-
leikinn. - Og það sem meira er,
það er ekki lengur óyfirstíganlegt.
Það hafa margir reynt sem miðlað
hafa hver öðrum af lifsreynslu
sinni, að eigi maður vini meðal
homma þá er óttinn við útilokun
foreldra, systkina og gömlu vin-
anna ekki lengur sá ókleyfi múr er
hannvaráður. Þeir eru reiðubún-
ir til að koma úr felum gagnvart
nánasta hópi vina og ættingja án
þess að biðjast afsökunar á sjálf-
Þeir sem gerast opnir hommar á
vinnustað finna fljótt hversu létt-
ara það er að geta svarað fyrir sig
en hlusta þegjandi á aulalega
hommabrandara eða hlæja með.
Þeir hafa líka skilið að fordómar
og fjandskapur meðal heterósexú-
al fólks nærist ekki síst á þögn
okkar og feluleik. Og með því að
taka málin til hressilegrar um-
ræðu við vinnufélagana finna
margir að ekki er eins margt að
óttast og þeir héldu. Ekki svo að
skilja að erfiðleikar og aðkast sé úr
sögunni. Síðurensvo. En hrein-
skilnin borgar sig því með henni
höfðum við alltaf til réttlætis-
kenndar þroskaðra heterósexúal-
ista. Um það geta þeir borið vitni
sem komið hafa úr felum meðal
vinnufélaga sinna.
SAMÁBYRGÐ
Þessi tilraun mín til að draga upp
landakort af leiðinni úr felum er
vitaskuld ónákvæm um margt.
Þeir eru margir drullupollamir og
illfærugjárnar á leiðinni sem ég
hef sleppt að nefna. Einkum er
það fámennið á Islandi sem verður
okkur að farartálma. Bilið milli
þess að vera opinn og opinber
hommi eða lesbía er svo stutt hér
á landi, gagnstætt því sem er
meðal stóru þjóðanna. Hérna
kannast menn auðveldlega við
andlit manna í strætó eftir að hafa
séð þá einu sinni á fréttamynd í
blöðunum. Til að standast slikt
þurfa menn að hafa byggt upp
talsverðan styrk. - Við skulum líka
hafa það í huga að hver og einn
verður sjálfur að fá að ákveða
hversu stór skref hann tekur
hverju sinni á þessari leið. Eng-
inn má þvinga aðra til að koma
fram í dagsljósið ef þeir telja sig
ekki rísa undir því að svo stöddu.
í þessu er samábyrgð okkar m.a.
fólgin þvi öll nauðung getur ein-
ungis endað með ósköpum.
Enginn má skilja orð mín svo að
ég sé að réttlæta sljóleika og að-
gerðarleysi þeirra sem í felum eru
Allt of oft hitti ég laumuhomma
sem firra sig ábyrgð gagnvart bar-
áttu þeirra sem komið hafa úr fel-
um, ýmist með þvi að saka þá um
auglýsingamennsku eða lofa þá
upp í hástert og hlaða jafnvel á þá
oflofi. Seint og um siðir hefur það
runnið upp fyrir mér að með öllu
lofinu eru þeir að tryggja sér það
að enginn krefji þó um þann
stuðning sem þeir geta gefið með
því að koma fram úr myrkrinu.
Það mæðir nefnilega mikið á opn-
um hommum og lesbíum meðan
þau eru jafn fá og raun ber vitni.
Markmið okkar hlýtur því að vera
að læra að standa við tilfinningar
okkar og hjálpa hvert öðru til þess.
Lífshamingja okkar er í veði og
það er aldrei of seint að taka stóru
skrefin. Því eins og karhnn sagði
þegar hann loksins kom úr felum á
gamals aldri: «Þótt kötturinn minn
hafi níu líf þá á ég aðeins eitt.»
Þorvaldur Kristinsson
7