Fréttablaðið - 10.12.2020, Qupperneq 52

BÆKUR
Undir Yggdrasil
Vilborg Davíðsdóttir
Útgefandi: Mál og menning
Blaðsíðufjöldi: 327
Vilborg Davíðsdóttir tekst enn sem áður á við raun-veruleika íslenskra kvenna
á árunum eftir landnám, í nýrri
skáldsögu sinni Undir Ygg drasil.
Í þetta skiptið er það Þorgerður
Þorsteinsdóttir sem fer þar fremst
í f lokki. Þorgerður er skörungur
mikill og barnabarn Auðar djúp-
úðgu sem Vilborg tók fyrir í þríleik
sínum Auði, Vígroða og Blóðugri
jörð. Ólíkt ömmu sinni sem tók
upp kristna trú leggur Þorgerður
enn trú sína á skapanornirnar.
Sögusvið Undir Yggdrasil er því
sveipað töfrablæ og eru gamlar
vættir aldrei langt undan með
sínar löngu krumlur.
Ung að árum er Þorgerður gefin
Dala-Kolli og eignast þau tvíbur-
ana Gróu og Höskuld sem líkjast
föður sínum mjög. Samband Þor-
gerðar og manns hennar er nokkuð
stirt og lesandi fær að vita meira
um rætur vandræða þeirra þegar
líða fer á söguna. Tíu árum síðar
fær Þorgerður svo eigið óskabarn
í hendurnar, dótturina Þórkötlu
sem er augasteinn móður sinnar.
Við upphaf sögunnar, þegar Þór-
katla er sjö ára, dregur skugga fyrir
sólu í lífi Þorgerðar þegar dóttirin
hverfur skyndilega. Röð áfalla knýr
Þorgerði af landi brott þar sem hún
þarf að beita öllum sínum styrk til
þess að halda áfram í leit að svörum
um afdrif dóttur sinnar og eigin
framtíð.
Spennandi framvinda verksins
heldur lesanda við efnið þó Vilborg
sveipi að venju texta sína forneskju-
legum blæ og lesandi þarf stundum
að hafa sig allan við til að fylgja
þræðinum eftir. Þorgerður sjálf er
margslungin og raunveruleg per-
sóna sem lesandi finnur til með í
sársauka hennar. Aðrar persónur
eru einnig fjölmargar og litríkar,
hvort sem um er að ræða skapaðar
persónur eða sögupersónur unnar
upp úr sögu Íslands eins og Þor-
gerður sjálf, Dala-Koll mann hennar
og Auði ömmu hennar.
Í Undir Yggdrasil tæklar Vilborg
enn og aftur þann sótsvarta raun-
veruleika sem blasti við konum á
árunum eftir landnám og þá erfið-
leika sem þær þurftu að takast á
við á lífsleiðinni. Hvort sem það
var að vera gefnar í hjónaband vart
af barnsaldri, kynferðisof beldi eða
takmarkað vald yfir eigin örlögum.
Undir Yggdrasil er kröftug frásögn
og alvarleg enda er það ekkert létt-
meti þær hremmingar sem sögu-
persónurnar lenda í. Lesandi verður
að vera tilbúinn að lifa sig inn í frá-
sögnina en á sama tíma tilbúinn
að takast á við það svartnætti sem
mætir sögupersónunum.
Eins og áður snuðar Vilborg les-
anda heldur ekki um örlitla róman-
tík þó það sé fremur móðurástin
sem er hér fremst í f lokki og sýnir
hvers mannskepnan er megnug
þegar kemur að því að verja eigin
afkvæmi. Bryndís Silja Pálmadóttir
NIÐURSTAÐA: Sterk skáldsaga
um harm og syndir á árunum eftir
landnám. Full af dulúð og göldrum
en líka sorg og svartnætti.
Sorgir og særingar formæðranna
Megas (Magnús Þór Jónsson) er öllum landsmönnum kunnur fyrir tónlist sína;
sérstæðan söng sem og laga- og
textasmíði. Hann hefur einnig
fengist við myndlist og stundaði
nám við Myndlista- og handíða-
skóla Íslands á árunum 1981–1984.
Á uppboði hjá Galleríi Fold  eru
boðnar upp teikningar og skissubók
Megasar sem hefur að geyma ýmsar
teikningar og myndrænar hugleið-
ingar á hverri opnu. Auk þess eru
boðnar upp 18 módelteikningar
sem Megas gerði á námsárunum.
Stúdíurnar eru allar unnar á mask-
ínupappír með blýanti. Teikning-
arnar eru allar merktar.
Megas er fæddur í Reykjavík 1945.
Eftir að hafa lokið stúdentsprófi
frá Menntaskólanum í Reykjavík
nam hann þjóðháttafræði í Osló
og stundaði síðar myndlistarnám
við Myndlista- og handíðaskóla
Íslands. Megas hefur hlotið fjölda
verðlauna fyrir verk sín, meðal
annars verðlaun Jónasar Hallgríms-
sonar á Degi íslenskrar tungu árið
2000. Árið 2013 var hann gerður að
heiðursfélaga og sæmdur gullmerki
FTT – Félags tónskálda og textahöf-
unda.
Uppboðinu lýk u r  í k völd ,
fimmtudaginn 10. desember.
Skissur Megasar á uppboði
Skissur Megasar eru á uppboði. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON BRINK
Á UPPBOÐI HJÁ GALLERÍI
FOLD  ERU BOÐNAR UPP TEIKN-
INGAR OG SKISSUBÓK MEGASAR.
1 0 . D E S E M B E R 2 0 2 0 F I M M T U D A G U R36 M E N N I N G ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð