Skessuhorn - 01.04.2020, Qupperneq 14
MIÐVIKUDAGUR 1. ApRÍL 202014
Lífið í Covid 19 Viðbrögð sveitarfélaga
Landsréttur staðfesti á föstudag
dóm Héraðsdóms Reykjavíkur sem
kvað á um að Mjölkursamsölunni
bæri að greiða 480 milljónir til rík-
isins. MS þarf að greiða 440 millj-
ónir fyrir að hafa misnotað mark-
aðsráðandi stöðu sína með því að
selja keppinautum sínum hrámjólk
til framleiðslu á mjólkurvörum á
mun hærra verði en MS sjálft og
tengdir aðilar, Kaupfélag Skagfirð-
inga og dótturfélög þess, þurftu að
greiða fyrir mjólkina. Auk þess var
MS dæmd til greiðslu 40 milljóna
fyrir að halda mikilvægum gögnum
frá Samkeppniseftirlitinu og brjóta
þannig gegn ákvæðum samkeppn-
islaga um upplýsingaskyldu.
Málið má rekja til þess að árið
2012 sendi Mjólkursamsalan óvart
reikning á Mjólkurbúið Kú vegna
kaupa Mjólku ehf. á hrámjólk. Ljóst
var af þeim reikningi að Mjólka,
sem var í eigu Kaupfélags Skagfirð-
inga, greiddi mun lægra verð fyrir
hrámjólkina en Mjólkurbúið Kú.
Í dómi Landsréttar segir að ljóst
hafi verið að MS væri í markaðsráð-
andi stöðu og að fyrirtækið hefði
selt KS hrámjólk á allt að 17%
lægra verði en öðrum kaupendum.
Sama varan hafi því verið seld ólík-
um aðilum á mismunandi verði sem
hafði veikt samkeppnisstöðu þeirra
sem hafi þurft að greiða hærra verð.
Taldi dómurinn að ekki væru fyrir
hendi hlutlægar aðstæður sem gætu
réttlætt þennan verðmismunun.
Landsréttur taldi því ótvírætt að
MS ehf. hefði með háttsemi sinni
gerst brotlegt við samkeppnislög.
Brotin væru alvarleg, hefðu stað-
ið yfir lengi og verið til þess fall-
in að raska samkeppnisstöðu. Auk
þess hefðu brotin snúið að mikil-
vægri neysluvöru og þannig snert
allan almenning á Íslandi. Staðfesti
Landsréttur því dóm Héraðsdóms
Reykjavíkur um 440 milljóna sekt á
hendur Mjólkursamsölunni, auk 40
milljóna króna sektar vegna brota á
upplýsingaskyldu.
kgk
Heimsfaraldur vegna Covid-19
hefur nú áhrif á atvinnu og afkomu
fjölmargra heimila. Í tilkynningu
kveðst forysta Alþýðusambands Ís-
lands leggja ríka áherslu á að stjórn-
völd, fjármálastofnanir og aðrir
kröfuhafar komi til móts við fólk
í þessum erfiðu aðstæðum. „Öllu
máli skiptir nú að tryggja afkomu-
öryggi heimila þannig að öllum sé
kleift að setja eigin heilsu og annarra
í forgang. Liður í þessu er að opin-
berir aðilar, sveitarfélög, fjármála-
stofnanir, leigufélög, lífeyrissjóðir
og aðrir kröfuhafar sýni sanngirni
og sveigjanleika varðandi greiðslu-
fresti á meðan mesta óvissan stend-
ur yfir. Mikilvægt er að innheimtu-
kostnaður og dráttarvextir verði
ekki lagðir á vanskil og fólki gef-
ist tækifæri til að dreifa greiðslum
og lengja í lánum svo greiðslubyrði
fari ekki úr hófi fram.“
Þá segir í tilkynningu ASÍ að
bankar, fjármálastofnanir, lífeyris-
sjóðir og leigufélög hafi þegar til-
kynnt um úrræði fyrir heimili sem
þurfa aukið svigrúm við þessar að-
stæður. „Alþýðusambandið bein-
ir því til þessara aðila að þeir hafi
ávallt að leiðarljósi að upplýsa ein-
staklinga með skýrum og greinar-
góðum hætti um áhrif þeirra úr-
ræða sem í boði eru á greiðslubyrði
til lengri og skemmri tíma og hvaða
leiðir séu færar til að draga úr lang-
tímaáhrifum á fjárhag heimilanna.
Þá skuli öllum kostnaði sem inn-
heimtur er vegna úræðanna haldið
í lágmarki. Alþýðusambandið telur
með öllu óásættanlegt að kröfuhaf-
ar geti nýtt sér þá neyð sem blasir
við mörgum heimilum við núver-
andi aðstæður. ASÍ mun á næstunni
fylgjast náið með þeim greiðsluerf-
iðleikaúrræðum sem boðið verður
upp á og þeim þjónustugjöldum
sem innheimt verða vegna þeirra,“
segir í tilkynningu frá forystu ASÍ.
mm
Á Akranesi er að sögn Sævars Freys
Þráinssonar bæjarstjóra búið að
ræða ýmsar hugmyndir um hvernig
skuli brgðast við afleiðingum Co-
vid-19 en ekki sé búið að taka end-
anlegar ákvarðanir um allt. Búið er
að ákveða að fella niður gjöld fyr-
ir þjónustu sem fólk getur ekki nýtt
sér vegna þeirra aðstæðna sem hafa
nú komið upp, svo sem leikskóla-
gjöld og fæðisgjöld. „Hvort sem
fólk hefur þurft að hafa börnin sín
heima í sóttkví, vegna breytinga á
fyrirkomulagi í leikskólunum, eða
af því fólk kýs sjálft að hafa börnin
heima, þá þarf ekki að borga fyrir
þá þjónustu sem ekki er nýtt og það
sama gildir um fæði í mötuneyt-
um,“ segir Sævar Freyr í samtali við
Skessuhorn.
Metfjárfestingar
fyrirhugaðar
Í bæjarstjórn er að sögn Sævars
nú til umræðu hvernig skuli styðja
við fyrirtæki í bænum sem eru að
glíma við erfiðleika vegna farald-
ursins. „Við erum enn að ná utan
um hvernig skuli útfæra aðstoðina.
Hér á Akranesi er ekki mikið um
ferðaþjónustufyrirtæki, en það er sá
geiri sem talið er að finni fyrst fyrir
áhrifum, svo við erum að horfa fram
á öðruvísi áhrif hér en víða á land-
inu,“ segir Sævar og bætir við að til
greina komi að fresta gjalddögum á
fasteignaskatti, jafnvel gera breyt-
ingar varðandi gatnagerðagjöld og
fleira. „Áður en þessi veira kom var
búið að ákveða að fara í töluverð-
ar fjárfestingar á þessu ári, met-
fjárfestingar hjá okkur. En þrátt
fyrir það erum við núna að skoða
hvernig við getum gefið enn frek-
ar í. Staðan hjá Akraneskaupstað er
einstaklega góð, við skuldum lítið
ásamt því að við eigum tvo milljarða
handbært fé og í aðstæðum eins og
þessum eiga opinberir aðilar að
stíga inn til að tryggja að atvinnu-
stig haldist hátt,“ segir Sævar. Þá
segir hann það einnig vera til skoð-
unar hvernig megi stuðla að auk-
inni atvinnuþróun og atvinnusköp-
un á Akranesi. „Við erum heppin
að hafa í raun verið byrjuð á þess-
ari vinnu áður, en við erum búin að
vinna að nokkrum þróunarverkefn-
um, bæði fyrir Grundartangasvæð-
ið og hér á Akranesi þar sem mögu-
leikar eru til atvinnusköpunar. Við
munum kynna aðgerðir Akranes-
kaupstaðar á næstu dögum og von-
um að á næstu vikum getum við
kynnt áherslur okkar í nýsköpunar-
málum fyrir íbúum,“ segir Sævar að
endingu. arg
Vilja auka atvinnusköpun á Akranesi
Sævar Freyr Þráinsson bæjarstjóri Akraneskaupstaðar. Ljósm. úr safni/kgk
Mjólkursamsalan sektuð um
480 milljónir
Segja mikilvægt að fjármála-
stofnanir hlífi heimilum
Háskólar um allan heim finna sig
nú knúna til að færa kennslu sína
í fjarnám til að koma til móts við
breyttar aðstæður vegna Covid-19
veirunnar. Vægi og eftirspurn fjar-
náms eyks með hverju árinu og hafa
háskólar fetað sig sífellt meira inn á
þá braut en skyndilega eru komn-
ar upp þær tímabundnu aðstæður
að hefðbundnir kennsluhættir eru
ekki lengur valmöguleiki í flestum
löndum. Háskólinn á Bifröst hefur
þróað fjarnám sitt frá árinu 2004 og
er á meðal fremstu háskóla í heimi
þegar kemur að kennsluháttum
á því sviði. Á síðustu vikum hefur
fjöldi samstarfsskóla víðs vegar um
Evrópu leitað til Bifrastar og óskað
eftir leiðbeiningum og aðstoð um
það hvernig fjarnámi er best hátt-
að.
Síðastliðinn föstudag hélt Há-
skólinn á Bifröst opinn kynning-
arfund á netinu þar sem starfsfólk
skólans kynnti kennsluhætti og að-
ferðafræði skólans, sagði frá reynslu
sinni og miðlaði hugmyndum sem
hjálpað gætu skólum að hraða fjar-
námsvæðingu sinni. Þar sem há-
skólinn hefur kennt allt nám sitt
um árabil í fjarnámi hefur myndast
mikil reynsla og þekking um upp-
byggingu fjarnáms á meðal starfs-
fólks og stjórnenda skólans og álít-
ur skólinn það vera samfélagslega
skyldu sína að miðla þeirri þekk-
ingu til skóla sem þurfa að bregðast
við breyttum veruleika með stutt-
um fyrirvara.
Fundurinn var haldinn á Micro-
soft Teams og tóku yfir 70 kennar-
ar og stjórnendur 15 háskóla frá tíu
löndum víðsvegar um Evrópu þátt
á fundinum þar sem farið var yfir
lykilatriði í fjarkennslu og starfsfólk
Háskólans á Bifröst miðlaði meira
en 15 ára reynslu sinni af kennslu í
fjarnámi. „Mikil ánægja var á með-
al þátttakenda fundarins og hefur
Bifröst nú þegar hafist handa við
að aðstoða nokkra þeirra skóla sem
tóku þátt með innleiðingu fjarnáms
í þeim skólum og ætlar starfsfólk og
stjórnendur Bifrastar að verða þeim
innan handar eins mikið og þörf er
á,“ segir í tilkynningu frá skólan-
um.
mm
Bifröst leiðbeinir há-
skólum í Evrópu við
framkvæmd fjarnáms