Morgunblaðið - 05.10.2020, Síða 11

FRÉTTIR 11Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 5. OKTÓBER 2020
Missið ekki af áhugaverðum þætti um sögu og
starfsemi Flugfélagsins Ernis og viðtali við
Hörð Guðmundsson flugstjóra
Hringbraut næst á rásum
7 (Síminn) og 25 (Vodafone)
ATVINNULÍFIÐ ÁdagskráHringbrautar
í kvöld kl. 20.00
• Ernir var stofnað í Bolungarvík 1970 og rekstur í 50 ár
• Hörður Guðmundsson fékk snemma áhuga á flugi
• Póst- og sjúkraflug um Vestfirði á árum áður
• Lent á þröngum flubrautum við erfiðar aðstæður
í þættinum Atvinnulífið sem er á dagskrá
Hringbrautar kl. 20.00 í kvöld
Saga og starfsemi Flugfélagsins Ernis Fyrri hluti
Guðmundur Sv. Hermannsson
gummi@mbl.is
Tilkynnt verður í vikunni hverjir fá
sænsku Nóbelsverðlaunin á þessu
ári. Oftast hafa bókmenntaverðlaun-
in og friðarverðlaunin fengið mesta
athygli en kórónuveirufaraldurinn
hefur í vaxandi mæli beint kastljós-
inu að vísindum.
„Faraldurinn hefur haft alvar-
legar afleiðingar fyrir mannkynið en
jafnframt undirstrikað hve mikilvæg
vísindin eru,“ sagði Lars Heikens-
ten, yfirmaður Nóbelsstofnunar-
innar, við AFP-fréttastofuna.
Bjorn Wiman, menningarritstjóri
Dagens Nyheter, sagði að farald-
urinn gæti haft áhrif á þankagang
félaga í sænsku akademíunni, sem
veitir bókmenntaverðlaunin. „Þau
eru mannleg og margt horfir öðru-
vísi við fólki nú, en fyrir hálfu ári.“
Ýmsir sérfræðingar, sem þekkja
til friðarverðlauna Nóbels, segja að
enginn virðist öðrum líklegri til að
hljóta þau verðlaun í ár. Alþjóðleg
blaðamannasamtök á borð við Blaða-
menn án landamæra hafa þó verið
nefnd. Þá nefna sumir nafn Gretu
Thunberg, sem hefur ítrekað hvatt
þjóðarleiðtoga til að hlýða á hvað
vísindin segja um loftslagsbreyt-
ingar. Aðrir segja, að hugsanlega
hljóti Alþjóðaheilbrigðismálastofn-
unin, WHO, verðlaunin.
Bókmenntaverðlaunin, sem Hall-
dór Laxness hlaut árið 1955, hafa oft
verið umdeild en sjaldan eins og síð-
ustu árin. Margir gagnrýndu að
bandaríski tónlistarmaðurinn Bob
Dylan fékk verðlaunin árið 2016 og
árið eftir kom upp mikið hneyksl-
ismál innan sænsku akademíunnar
þegar eiginmaður konu, sem sat í
akademíunni var sakaður og síðar
dæmdur fyrir kynferðisbrot og um
að hafa lekið nöfnum verðlaunahafa.
Akademían varð óstarfhæf og engin
bókmenntaverðlaun voru veitt árið
2018. Ný akademía veitti síðan tvenn
verðlaun á síðasta ári og hlaut þá
mikla gagnrýni fyrir að verðlauna
Austurríkismanninn Peter Handke,
sem studdi Serba mjög ákveðið í
borgarastyrjöldunum á Balk-
anskaga.
„Ef akademían vill sigla lygnan
sjó nú mun hún velja Jamaica Kinca-
id,“ sagði Bjorn Wiman. Kincaid,
sem fæddist á Antígva í Karíbahafi
en býr í Bandaríkjunum hefur eink-
um fjallað um nýlendustefnu, ras-
isma og kynjabaráttu. Wiman segir
einnig hugsanlegt að akademían
dusti rykið af „gömlum kandídötum“
á borð við Ungverjann Peter Nadas,
Albanann Ismael Kadare eða Rúm-
enann Mircea Cartarescu.
Önnur kunnugleg nöfn sem áður
hefur verið spáð verðlaununum eru
bandarísku skáldkonurnar Joan Di-
dion, Joyce Carol Oates og Marilynn
Robinson, kanadíska ljóðskáldið
Anne Carson, keníski rithöfndurinn
Ngugi wa Thiong’o, Frakkinn Mic-
hel Houellebecq og Margaret Atwo-
od frá Kanada. Og nýtt nafn á spá-
listanum er breska skáldkonan
Hilary Mantel.
Nóbelsverðlaunavikan hefst í dag
597
6
friðarverðlaun
B����������������������
verðlaun
veitt
konum*
318
950
Alfred
Nobel
(1833-1896)
Læknisfræði Efnafræði Eðlisfræði Bókmenntir Friður + Hagfræði
Sænski seðlabankinn
stofnaði verðlaunin
árið1968
10milljónir
sænskra króna,
155 milljónir íslenskra
króna í hverjum flokki
árið 2020
YN
G
ST
I
EL
ST
I
17 97
Malala Yousafzai (PAK)
Friðarverðlaun 2014
John B. Goodenough (Bandaríkin)
Efnafræði 2019
49
14 Þýskir 11Spænskir
2 sjálfviljugir Jean-Paul Sartre (FRA)
bókmenntir 1964
Le Duc Tho (VÍET)
Friðarverðlaun 1973
4 aðrir voru neyddir til að afþakka (Þýskaland nasista, Sovétríkin)
19
Verð-
laun
stofnuð
1901
V�������������
Heimild: nobelprize.org
5
verðlaun
ekki veitt
tilnefningar til
friðarverð-
launa 2020
verðlaunahafar höfnuðu verðlaunum
Swedish scientist
and industrialist
Sænskur vísindamaður
og iðnrekandi
verðlaunahafar
(einstaklingar
eða stofnanir)
Nóbelsverðlaun
veitt frá 1901
N���������������
*54 verðlaun til 53 kvenna ( Marie Curie fékk tvenn)
54
29 Enskumælandi 15 Franskir
Þar á meðal
ára gömul gamall
 Kórónuveirufaraldurinn gæti haft
áhrif á viðhorf verðlaunanefndanna