Lögmannablaðið - 15.09.1996, Blaðsíða 5

Af Merði lögmanni
Þegar Mörður var nýbúinn að opna stofuna
var hann með allar klær uti til að afla sér
verkefna. Hann lét m.a. skrá sig á bak~
vaktalistann hjá Lögmannafélaginu. Svo kom að
því að Mörður var á vakt. Hann fékk afhentan
símboða, þannig að hægt yrði að ná í hann
hvenær sem var. Mörður fann nokkuð til sín
þegar hann fór um með símboðann í beltinu.
“Vegfarendur halda áreiðanlega að ég sé heila-
skurðlæknir á bakvakt, bíðandi eftir boðum um
að bjarga mannslífum með hetjudáðum við
skurðarborðið”, hugsaði hann. Hann vonaði að
símboðinn myndi hringja þegar hann væri í
föstudagsbiðröðinni í Hagkaupum. Það gerðist
auðvitað ekki, en loks var hann boðaður upp í
Síðumúlafangelsi til að taka að sér réttargæslu
fyrir mann. Sá hafði verið handtekinn á Keflavík-
urflugvelli daginn áður, á leið úr landi með urn
tvær milljónir króna í erlendum gjaldeyri. Maður-
inn var grunaður um að ætla að nota peningana
til fíkniefnakaupa. Maðurinn hélt því hins vegar
fram að hann væri að kaupa inn fyrir antikversl-
un, sem hann ætlaði að opna á Skólavörðuholt-
inu. Til þess að kaupa muni á antikmörkuðum
erlendis þyrfti hann reiðufé. Hann hafnaði réttar-
gæslumanni við handtökuna, saklaus maður
þyrfti ekki á lögfræðingi að halda. Eftir eina nótt
í steininum hóf hann að játa og þáði þá boð um
réttargæslumann.
Þegar Mörður fékk boöin um að mæta upp í
Síðumúlafangelsi hringdi hann í ofboði í reynd-
an lögmann á sviði opinberra mála og spurði
hann hvað hann ætti eiginlega að gera. Sá sagði
honum að segja skjólstæðingnum að játa allt
saman og síðan myndi hann, Mörður, sjá um hitt.
Merði leist illa á það ráð, minnugur reglunnar
um að menn væru saklausir þar til sekt þeirra
væri sönnuð og allt það. Vopnaður sérprentun af
hegningarlögunum og lögunum um meðferð op-
inberra mála hélt Mörður upp í Síðumúlafang-
elsi. Þegar Merði var vísað inn í klefann til skjól-
stæðingsins sagði hann honum umbúðalaust:
„Hafðu engar áhyggjur, ég mun fá þig sýknað-
an“. Mörður taldi nauðsynlegt að byggja upp
sjálfstraust hins handtekna og ekki síður traust
hans á sér. Skjólstæðingurinn starði á hann stór-
um augum. í ljós kom að eftir eina nótt í stein-
inum hafði sá grunaði verið reiðubúinn til að játa
hvað eina, bara til að losna úr prísundinni.
Þannig hafði hann ekki einungis játað á sig
skipulagðan fíkniefnainnflutning, heldur einnig
byggingu píramídanna, ritun Njálssögu og öll
óupplýst bankarán síðustu ára. RLR og fíkniefna-
lögreglan höfðu kallað út aukavaktir til að skrá
allar játningarsögurnar. Það eina sem skjólstæð-
ingurinn sagði við Mörð var að hann vantaði
hrein nærföt og tannbursta. Nú voru góð ráð dýr.
Hjá Merði tók við mikil vinna við að vinda ofan
af öllu því, sem skjólstæðingur hans hafði sagt.
Nokkrum dögum seinna, þegar búið var að fá
botn í sögu skjólstæðingsins, jú peningarnir voru
ætlaðir til fíkniefnakaupa og hann hafði sjálfur
og einn staðið að þessu, var Mörður staddur hjá
skjólstæðingnum í vistlegum klefa hans í Síðu-
múlafangelsi. Skjólstæðingurinn var meyr, móðir
hans átti afmæli þennan dag og hann hafði að
sjálfsögðu ekki komist í veisluna. Þá spurði hann
Mörð hvort hann gæti treyst honum, treyst á
þagmælsku hans. Mörður hélt nú það, lögmenn
væru lögum samkvæmt bundnir þagnarskyldu.
Skjólstæðingurinn sagðist þá vilja létta á hjarta
sínu, hann vildi að Mörður vissi hið sanna í mál-
inu. Hann hefði í raun verið á leiðinni til útlanda
til að kaupa muni í væntanlega antikbúð. Búðin
væri hins vegar aðeins ætluð til að fela umfangs-
mikla undirheimastarfsemi, peningaþvott o.þ.h.,
fyrir erlendan fíkniefnahring, Candellín-hringinn
í Columbíu. Skjólstæðingurinn sagði að hann
færi frekar á framfæri Fangelsismálastofnunar í
nokkur misseri en að upplýsa hverjir stæðu á
bak við hann. Merði brá mikið við þessi tíðindi.
Þegar hann kom á skrifstofuna flýtti hann sér að
hringja í gamalreynda lögmanninn. Ætti hann,
Mörður, ekki að segja yfirvöldum frá því að
Candellín-hringurinn væri að hreiðra um sig á ís-
landi? Gamalreyndi lögmaðurinn bað hann í öll-
um guðanna bænum að láta slíkt vera. Þagnar-
skylda sú, sem lögð væri á lögmenn í 1. gr. lag-
anna um málflytjendur, fæli ekki í sér einhver
starfsréttindi lögmanna, heldur væri um réttindi
borgaranna að ræða. Það væru mannréttindi að
geta játað fyrir lögmanninum sínum og ráðfært
sig við hann án þess að eiga það á hættu að lög-
maðurinn færi að kjafta frá. Mörður féllst á þessi
rök. Hann hugsaði reyndar með sér að kannski
væri eitthvað meira í þessum mannréttindum, en
hann hélt. Hann hafði alltaf flokkað mannrétt-
indi með fótanuddtækjum, allir vilja eiga þau, en
engin notar þau.
Lögmannablaðið
5